REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Skarbówka śledzi przelewy i zagląda na konta bankowe obywateli i firm. Nadmiernie. UODO do MF: przepisy niezgodne z Konstytucją i prawem UE

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Doradztwo podatkowe dla efektywnego i bezpiecznego biznesu
Fiskus zagląda na nasze konta bankowe. Nadmiernie. UODO do MF: przepisy niezgodne z Konstytucją i prawem unijnym
Fiskus zagląda na nasze konta bankowe. Nadmiernie. UODO do MF: przepisy niezgodne z Konstytucją i prawem unijnym
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Obowiązujące obecnie przepisy dają organom podatkowym niemal nieograniczony dostęp do rachunków bankowych oraz informacji kredytowych podatników. Otrzymaliśmy już kilka sygnałów od naszych Klientów, którzy zostali zapytani przez organy skarbowe o operacje na ich kontach bankowych, głównie dotyczące dużych przelewów, takich jak darowizny między ojcem a synem.

Organy skarbowe (np. urzędy skarbowe) mogą żądać informacji od banków o rachunkach obywateli - podstawa prawna

Zgodnie z art. 48 ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej (KAS), organy skarbowe mają prawo żądać od banków informacji na temat danej osoby fizycznej lub prawnej. Dotyczy to m.in. danych o posiadanych rachunkach bankowych, w tym rachunkach, na których dana osoba jest współposiadaczem lub posiada pełnomocnictwo. Przepisy obejmują również stan i obroty na rachunkach, tytuły przelewów oraz informacje o nadawcach i odbiorcach. Banki są także zobowiązane dostarczyć dane dotyczące umów kredytów lub pożyczek, w tym ich wysokości, okresów spłaty oraz sposobu zabezpieczenia. 

REKLAMA

Zmiany wprowadzone przez Polski Ład

Warto zauważyć, że przed zmianami przepisów wprowadzonymi przez Polski Ład (przed 1 lipca 2022 r.), te uprawnienia dotyczyły wyłącznie osób posiadających status podejrzanego w postępowaniach karnych i karnych skarbowych
Po 1 lipca 2022 r. zakres ten został rozszerzony, a pojęcie "podejrzany" zastąpiono zwrotem "osoba fizyczna", eliminując tym samym konieczność prowadzenia jakiegokolwiek postępowania wobec osoby, której dane fiskus chce uzyskać. Ponadto, art. 46a ustawy o KAS nakłada obowiązek współpracy organów KAS z ministrem zdrowia w zakresie wymiany informacji, w tym danych objętych tajemnicą skarbową.

Zastrzeżenia Prezesa UOKiK 

Te uprawnienia organów państwa budzą spore kontrowersje, czego skutkiem jest wystąpienie Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych z 30 lipca 2024 r. skierowane do Ministra Finansów. Prezes UODO wskazuje na konieczność podjęcia pilnych prac nad omawianymi przepisami z uwagi na ich niekonstytucyjność i niezgodność z przepisami unijnymi.  

Wątpliwości Prezesa UODO w zakresie naruszenia obowiązku szczególnej ochrony danych medycznych obywateli budzi też art. 46a ustawy o KAS. Jego zdaniem przepis ten nie może stanowić samodzielnej podstawy do wymiany tego typu danych między instytucjami państwa i wymaga doprecyzowania. Chodzi o to, by jednoznacznie wykluczyć możliwość przekazywania przez ministerstwo zdrowia informacji dotyczących stanu zdrowia obywateli, które ze względu na swój charakter wymagają szczególnej ochrony. 

W zakresie art. 48 Prezes UODO zwraca uwagę na znaczne rozszerzenie kręgu osób, których dane  mogą być przekazane organom, jak i samych informacji, które bank na żądanie KAS jest zobowiązany przekazać. Analiza konta bankowego pozwala na pozyskanie szerokiego zakresu informacji nie tylko o danej osobie, ale także członkach jej rodziny czy innych bliskich osobach. Mogą to być dane obejmujące wpłaty na stowarzyszenia lub partie polityczne, wydatki związane z ochroną zdrowia, spłaty grzywien, mandatów i innych podobnych świadczeń. 

Ważne

Zdaniem Prezesa UODO po tym, jak przepisem w miejsce  „podejrzanych” objęto „osoby fizyczne”, naruszono konstytucyjną gwarancję ochrony danych osobowych obywateli, a także zasadę domniemania niewinności.

Kontrowersje wokół przepisów

Nie jest to nowy problem - przepisy te budziły kontrowersje już wcześniej. Były przedmiotem interpelacji poselskich, a także zapytań ze strony Rzecznika Praw Obywatelskich. RPO wskazywał na brak uzasadnienia zmian wprowadzonych od 1 lipca 2022 r. MF próbował uspokoić sytuację wskazując, że organy skarbowe jedynie w uzasadnionych przypadkach będą żądać od banków udostępnienia informacji na podstawie kwestionowanych przepisów. Jednocześnie w odpowiedzi na zapytania RPO ministerstwo wskazywało, że ustawa będzie przedmiotem dalszych analiz pod kątem zmiany wątpliwych przepisów. Jednak do dziś nie wprowadzono żadnych zmian, a organy chętnie korzystają z nadanych im uprawnień, naruszając prawa obywateli zagwarantowane zarówno przez Konstytucję, jak i prawo unijne. 

Czas pokaże, czy interwencja UODO skłoni ministerstwo do podjęcia prac nad zmianą tych kontrowersyjnych przepisów, ograniczając zapał fiskusa do monitorowania przepływów na rachunkach bankowych obywateli.

Hubert Cichoń, radca prawny, Partner w ENODO Advisors
Jakub Śmiałek, aplikant adwokacki, Analyst w ENODO Advisors.

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Zasada wielokrotności opodatkowania wyrobów akcyzowych w przypadku wtórnego obowiązku podatkowego a zmiana podatkowego przeznaczenia wyrobu akcyzowego

Istotnym problemem prawnym i praktycznym jest możliwość wielokrotnego opodatkowania tego samego wyrobu akcyzowego na etapie wtórnego obowiązku podatkowego (zwanego również obowiązkiem podatkowym drugiego stopnia.) – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

KSeF 2026: Koniec z papierowymi fakturami. Jak przygotować się na rewolucję w rozliczeniach VAT i uniknąć kar i problemów z fiskusem [branża TSL]

Niecały rok dzieli podatników VAT (w tym branżę transportową) od księgowej rewolucji. Ministerstwo Finansów potwierdziło w komunikacie z kwietnia 2025 r., że początek 2026 roku to ostateczny termin wejścia w życie Krajowego Systemu e-Faktur dla większości przedsiębiorców. Oznacza to, że już niedługo sektor TSL, zdominowany przez rozliczenia papierowe, musi stać się cyfrowy. To wyzwanie zwłaszcza dla spedycji, które rozliczają się z wieloma podmiotami równocześnie. Jak przygotować się do wdrożenia KSeF, by uniknąć problemów i kar?

Co myślą księgowi o przyszłości swojej branży? Barometr nastrojów księgowych 2025 ujawnia kulisy rynku

Czy zawód księgowego przechodzi kryzys, czy może ewoluuje w stronę większego znaczenia strategicznego? Nowo opublikowany Barometr nastrojów księgowych 2025 to pierwsze tego typu badanie w Polsce, które w kompleksowy sposób analizuje wyzwania, emocje i kierunki rozwoju zawodu księgowego.

Zmiany w opodatkowaniu fundacji rodzinnych prawdopodobnie od 2026 r. Koniec obecnych korzyści? Co planuje Ministerstwo Finansów?

Fundacje rodzinne miały być długo oczekiwanym narzędziem sukcesji i ochrony majątku polskich przedsiębiorców. W Polsce działa około 800 tysięcy firm rodzinnych, które odpowiadają za nawet 20% PKB. To właśnie dla nich fundacje miały stać się mechanizmem zapewniającym ciągłość, bezpieczeństwo i porządek w zarządzaniu majątkiem. Choć ich konstrukcja budzi zainteresowanie i daje realne korzyści, to już po dwóch latach funkcjonowania szykują się poważne zmiany prawne. O ich konsekwencjach mówi adwokat Michał Pomorski, specjalista w zakresie prawa podatkowego z kancelarii Pomorski Tax Legal Finance.

REKLAMA

Korygowałeś deklaracje podatkowe po otrzymaniu subwencji z PFR? Możesz być bezpodstawnie pozwany – sprawdź, co zrobić w takiej sytuacji

Wśród ponad 16 tys. pozwów, które Polski Fundusz Rozwoju (PFR) złożył przeciwko przedsiębiorcom w ramach programu „Tarcza Finansowa”, około 2700 dotyczy firm (wg danych z 2023 r.), które po złożeniu wniosku o subwencję dokonały korekty deklaracji podatkowych.

Kiedy Krajowy System e-Faktur stanie się obowiązkowy? – Stan legislacyjny i wyzwania przed przedsiębiorcami

11 kwietnia 2025 roku na stronie Rządowego Centrum Legislacji opublikowano projekt ustawy dotyczący obowiązkowego Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF), który reguluje wdrożenie tego systemu w Polsce. Choć przepisy nie zostały jeszcze ostatecznie zatwierdzone, większość kluczowych kwestii jest już znana, co daje przedsiębiorcom czas na rozpoczęcie przygotowań do nadchodzących zmian.

Dlaczego dokumentacja pochodzenia towarów to filar bezpiecznego handlu międzynarodowego?

Brak odpowiedniej dokumentacji pochodzenia towarów może kosztować firmę czas, pieniądze i reputację. Dowiedz się, jak poprawnie i skutecznie prowadzić dokumentację, by uniknąć kar, ułatwić odprawy celne i zabezpieczyć interesy swojej firmy w handlu międzynarodowym.

Podatek od prezentów komunijnych. Są 3 limity kwotowe: 5733 zł (osoby spoza rodziny), 27 090 zł (dalsza rodzina), 36 120 zł (najbliższa rodzina)

Mamy maj, a więc i sezon komunijny – czas uroczystości, rodzinnych spotkań i… (często bardzo drogich) prezentów. Ale czy wręczone dzieciom upominki mogą wiązać się z obowiązkiem podatkowym? Wyjaśniamy, kiedy komunijny prezent staje się darowizną, którą trzeba zgłosić fiskusowi.

REKLAMA

Webinar: KSeF – na co warto przygotować firmę? + certyfikat gwarantowany

Ekspert wyjaśni, jak przygotować firmę na nadchodzący obowiązek korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur i oraz na co zwrócić uwagę, aby proces przejścia na nowy system fakturowania przebiegł sprawnie i bez zbędnych trudności. Każdy z uczestników webinaru otrzyma certyfikat, dostęp do retransmisji oraz materiały dodatkowe.

Obowiązkowego KSeF można uniknąć. Jest na to kilka sposobów. M.in. uzyskanie statusu podatnika zagranicznego działającego w Polsce wyłącznie na podstawie rejestracji

Obowiązkowy model Krajowego Systemu e-Faktur nie będzie obowiązywał zagraniczne firmy działające jako podatnicy VAT na polskim rynku wyłącznie na podstawie rejestracji. Profesor Witold Modzelewski pyta dlaczego wprowadza się taki przywilej dla zagranicznych konkurentów polskich firm. Wskazuje ponadto kilka innych legalnych sposobów uniknięcia obowiązkowego KSeF, wynikających z projektu nowych przepisów.

REKLAMA