REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Trudno będzie złożyć nową skargę

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Aleksandra Tarka

REKLAMA

W procedurze sądowoadministracyjnej ma znaleźć się skarga pozwalająca na podważenie prawomocnego wyroku. Dla podatników proponowana zmiana może stać się szansą na dochodzenie odszkodowania. Nowa instytucja będzie miała jednak charakter wyjątkowy i trudno będzie z niej skorzystać.

Skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia to instytucja znana już w procedurze cywilnej. Może już niedługo skorzystają z niej skarżący decyzje administracyjne, w tym podatnicy. Prezydencki projekt, który trafił do Sejmu, zakłada wprowadzenie takiej możliwości do procedury sądowoadministracyjnej. Zmiany będą jednak dotyczyć także innych przepisów zarówno ustawy Prawo o ustroju sądów administracyjnych, jak i Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Mówiąc najprościej, nowy rodzaj skargi pozwoli na wzruszenie prawomocnych orzeczeń sądów administracyjnych, czyli takich, od których nie przysługuje już żaden środek zaskarżenia. Uwzględnienie skargi będzie oznaczać jednak potwierdzenie, że nastąpiło naruszenie prawa. Sam zakwestionowany wyrok nie zostanie wyeliminowany z obrotu prawnego. Nie będzie miał jednak tylko wymiaru symbolicznego. Potwierdzenie wyrządzenia szkody w wyniku wydania zakwestionowanego orzeczenia otworzy przed podatnikami drogę do dochodzenia odszkodowania. Jednak nowa skarga to środek nadzwyczajny. Jak podkreślają eksperci, będzie można z niego skorzystać tylko w wyjątkowych sytuacjach i wcale nie będzie to takie proste.

REKLAMA

Autopromocja

Wystąpienie szkody

Nowelizacja obejmuje dwie zmiany dotyczące nadzwyczajnej kontroli orzeczeń sądów administracyjnych. Jedna obejmuje podstawy wznowienia postępowań sądowych w kontekście orzeczeń instytucji międzynarodowych, europejskich. Druga to wprowadzenie tzw. superkontroli, czyli nadzwyczajnego trybu wzruszania ostatecznych orzeczeń sądów administracyjnych.

- Mogą pojawić się obawy co do tego, że zmiana wprowadza trzecią dodatkową instancję sądową, podczas gdy zgodnie z konstytucją sądownictwo administracyjne jest dwuinstancyjne - mówi Janusz Drachal, sędzia Naczelnego Sądu Administracyjnego.

W jego ocenie nie jest to jednak uzasadnione. Nowa instytucja będzie dotyczyła spraw, w których orzeczenie kończy postępowanie sądowe. Do postępowań wpadkowych ta instytucja nie będzie miała zastosowania. Jak podkreśla sędzia Drachal, w tym trybie będą kontrolowane orzeczenia obu instancji, ale dotyczyć to będzie przypadków, gdy wystąpiło kwalifikowane naruszenie prawa, wskutek czego skarżącemu została wyrządzona szkoda.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Z tą instytucją wiąże się tzw. przymus adwokacki, który także ma wyeliminować przypadki nadużywania tego środka w przypadkach oczywiście niezasadnych.

- Mam nadzieję, że ta instytucja będzie używana z umiarem i nie będzie służyła do przedłużania postępowania - tłumaczy Janusz Drachal.

Ochrona praw i wolności

Eksperci podatkowi zaproponowaną zmianę oceniają pozytywnie. Jednocześnie zwracają uwagę, że skorzystanie z niej nie będzie proste. Adwokat Rafał Dębowski, wspólnik w kancelarii Leśnodorski Ślusarek i Wspólnicy, przewodniczący Komisji ds. Prac Parlamentarnych Naczelnej Rady Adwokackiej zauważa, że jakkolwiek projektowana regulacja wzoruje się na uchwalonych w 2004 roku przepisach kodeksu postępowania cywilnego, to nie będą to instytucje indentyczne. Przepisy nowelizacji w tym zakresie różnią się od uregulowań już obowiązujących. Jak podkreśla Rafał Dębowski, wynika to nie tylko z odrębności obu procedur, ale również z faktu, że proponowana nowelizacja prawa uwzględnia wymogi płynące z orzecznictwa Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości. Ekspert zauważa, że podstawowa przesłanka stwierdzenia niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia administracyjnego zawiera dodatkowe, inne niż w procedurze cywilnej, kryterium dopuszczalności skargi. Co do zasady, aby skarga była dopuszczalna, musi zachodzić również niezgodność z prawem zaskarżonego orzeczenia wynikająca z rażącego naruszenia norm prawa Wspólnoty Europejskiej.

- Choć sam projekt podlegać będzie pracom legislacyjnym, to jednak inicjatywę legislacyjną prezydenta należy ocenić jako cenną i krok w kierunku ochrony praw i wolności obywatelskich - mówi Rafał Dębowski.

Również w ocenie Michała Stolarka, radcy prawnego w Kancelarii Stolarek & Grabalski, zamiarem, słusznym zresztą, było umożliwienie zainteresowanemu podmiotowi wykluczenie z obrotu prawnego prawomocnego orzeczenia sądu administracyjnego, gdzie np. ze względu na upływ terminu do wniesienia skargi kasacyjnej posłużenie się tym instrumentem nie byłoby już możliwe.

Rażące naruszenie prawa

Eksperci zwracają jednak uwagę, że podstawa zaskarżenia proponowana w projekcie zmienia się w stosunku do uregulowań z postępowania cywilnego.

- W procedurze sądowoadministracyjnej pojawia się obowiązek wykazania rażącego naruszenia norm Wspólnoty Europejskiej zaskarżonego orzeczenia oraz wyrządzenia przez to szkody - podkreśla Michał Stolarek.

Powodować to będzie jego zdaniem zawężenie możliwości zaskarżenia w tym trybie orzeczeń sądowych. Także druga podstawa zaskarżenia orzeczeń, jaka miałaby być stosowana w wyjątkowych wypadkach i tylko gdy dojdzie do naruszenia podstawowych zasad porządku prawnego lub konstytucyjnych wolności albo praw człowieka i obywatela, według Michała Stolarka, jakkolwiek powiela przepisy kodeksu postępowania cywilnego, także nie będzie stanowić narzędzia precyzyjnie określającego przesłanki powodzenia skargi lub jej nieuwzględnienia.

Zmiany innych przepisów

Zaproponowana przez prezydenta inicjatywa ustawodawcza w zakresie wprowadzenia do ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi nadzwyczajnego środka weryfikacji orzeczeń sądów administracyjnych w postaci skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia rodzi też inne wątpliwości.

- Z punktu widzenia ochrony praw obywatela, w tym podatnika, reforma obecnie obowiązującego modelu postępowania przed sądami administracyjnymi jest konieczna - wyjaśnia Robert Krasnodębski, radca prawny Weil, Gotshal & Manges.

Jednak w jego ocenie zmiany powinny dotyczyć innych kwestii. W ocenie Roberta Krasnodębskiego model ten ma tylko teoretycznie - wymagany konstytucyjnie - charakter dwuistancyjny.

- Obowiązujące zasady i przyjęcie skargi kasacyjnej jako środka weryfikacji orzeczeń pierwszoinstancyjnych, ze względu na swój niezwykle daleko posunięty formalizm, w dużym stopniu i bardzo wielu przypadkach, co w swoich wypowiedziach przyznają także sędziowie, czyni prawo podatnika do sądu iluzorycznym - mówi Robert Krasnodębski.

Oczywiście w ocenie eksperta każdy instrument prawny, który prawo do sądu uczyni bardziej realnym, przywitać należy z uznaniem. Jednak w jego ocenie dyskusyjny jest sens wprowadzenia kolejnego nadzwyczajnego środka kontrolnego. Związany z nim rygoryzm i podstawy prawne zastosowania pozwalają przypuszczać, że środek ten będzie konkurował w praktyce w dużym stopniu wbrew intencji autorów ze skargą kasacyjną czy też skargą konstytucyjną - twierdzi Robert Krasnodębski.

W jego ocenie lepszym rozwiązaniem byłoby skupienie wysiłków legislacyjnych na liberalizacji zasad skarżenia orzeczeń wojewódzkich sądów administracyjnych. Wtedy podatnicy mieliby realne szanse na wygraną w sporze z fiskusem.

Szansa na odszkodowanie

Skorzystanie z nowej instytucji może okazać się dość trudne. Jednak takie były intencje autorów projektu.

- Trzeba powiedzieć wyraźnie, że instytucja tej nadzwyczajnej skargi to instytucja wyjątkowa - podkreśla Janusz Drachal.

Dla skarżących, zwłaszcza dla podatników, podjęcie tej trudnej drogi może okazać się jednak opłacalne.

- W wyniku uwzględnienia skargi na prawomocny wyrok sądu, potwierdzającego kwalifikowane naruszenie prawa, zaskarżony wyrok (poza wyjątkowymi przypadkami) nie zostanie wyeliminowany z obrotu prawnego - wyjaśnia sędzia Drachal.

Orzeczenie wydane w trybie nadzwyczajnym potwierdzi, że doszło do takiego naruszenia i zaistnienia szkody. Wyrok jednak pozostanie, co nie oznacza, że zastosowanie tej nadzwyczajnej procedury kontroli będzie mieć tylko wymiar symboliczny.

- Potwierdzenie naruszenia prawa i szkody wynikłej w związku z tym będzie stanowić podstawę do ewentualnego dochodzenia odszkodowania - mówi sędzia NSA.

Stwierdzenie kwalifikowanego naruszenia prawa nie może nie mieć wpływu na sytuację samego zainteresowanego - dodaje.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Kiedy będzie przysługiwać skarga

2 lata będzie mieć skarżący na wniesienie skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem orzeczenia

ALEKSANDRA TARKA

aleksandra.tarka@infor.pl

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Prof. Modzelewski: Większość podatników VAT może uniknąć w 2026 r. obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych w KSeF. Jak?

Zdaniem profesora Witolda Modzelewskiego, gdyby uchwalono projekt przepisów wprowadzających obowiązkowy KSeF w przedłożonym niedawno kształcie, to większość podatników VAT nie będzie musiała wystawiać faktur ustrukturyzowanych w 2026 r.

Stopy procentowe NBP 2025: w maju obniżka o 0,5 pkt proc.

Rada Polityki Pieniężnej na posiedzeniu w dniach 6-7 maja 2025 r. postanowiła obniżyć wszystkie stopy procentowe NBP o 0,5 punktu procentowego. Stopa referencyjna wynosi od 8 maja 2025 r. 5,25 proc. - poinformował w komunikacie Narodowy Bank Polski. Decyzja RPP była zgodna z oczekiwaniami większości analityków finansowych i ekonomistów. Stopy NBP zmieniły się pierwszy raz od 3 października 2023 r.

Przekształcenie JDG a status podatnika rozpoczynającego działalność w estońskim CIT

W świetle marcowego wyroku NSA (sygn. II FSK 1412/24) zmienia się podejście do kwalifikacji podatkowej spółek powstałych z przekształcenia jednoosobowych działalności gospodarczych. Wyrok ten przesądził, że takie podmioty mogą korzystać z przywilejów "podatnika rozpoczynającego działalność" na gruncie przepisów o estońskim CIT.

Pracujesz na zleceniu - a może to faktyczna umowa o pracę? Jak ustalić i wykazać istnienie stosunku pracy

Osoby wykonujące umowy zlecenia, czy inne umowy cywilnoprawne, mają czasem wątpliwości, czy nie jest to de facto umowa o pracę. Każdy przedsiębiorca słyszał o możliwych kontrolach, podważeniu zatrudnienia, konieczności uzasadniania dlaczego taki a nie inny typ umowy został konkretnej osobie zaproponowany. A co ze swobodą zawierania umów? Czy forma umowy na którą zgadzamy się wspólnie z nowozatrudnioną osobą nie powinna być wystarczająca dla inspekcji pracy skoro zgodnie obie strony złożyły na niej swój podpis? Na te i wiele innych pytań odpowie Czytelnikom ten artykuł.

REKLAMA

Zmiany w podatkach od 2026 r. - wyższy limit zwolnienia z VAT, korekty deklaracji, 6 m-cy vacatio legis

Ministerstwo Finansów poinformowało, że 6 maja 2025r. Rada Ministrów przyjęła pakiet projektów ustaw dot. podatków w ramach procesu deregulacji. Nowe przepisy mają na celu m.in. ochronę podatników przed nagłymi zmianami przepisów ustaw podatkowych oraz doprecyzowanie wątpliwości interpretacyjnych zgłaszanych przez przedsiębiorców w zakresie deklaracji składanej w trakcie lub po zakończeniu kontroli celno-skarbowej. Projekty dotyczą również podwyższenia limitu zwolnienia podmiotowego w VAT oraz likwidacji obowiązku przygotowywania i publikacji informacji o realizowanej strategii podatkowej.

Czego najczęściej dotyczą kontrole z urzędu skarbowego i ZUS-u?

Przedsiębiorcy mają szereg obowiązków wobec państwa - jako podatnicy muszą przestrzegać przepisów podatkowych, a jako płatnicy stosować normy z zakresu ubezpieczeń społecznych. W obu tych sferach często dochodzi do uchybień. Dlatego upoważnione organy sprawdzają, czy firmy przestrzegają obowiązujących przepisów. W naszym artykule przedstawiamy najczęstsze obszary, które podlegają kontroli organów podatkowych lub Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Pozwani przez PFR – jak program pomocy dla firm stał się przyczyną tysięcy pozwów? Sprawdź, jak się bronić

Ponad 16 tysięcy firm już otrzymało pozew z Polskiego Funduszu Rozwoju [i]. Kolejne są w drodze. Choć Tarcza Finansowa miała być tarczą – dla wielu stała się źródłem wieloletnich problemów prawnych.

Kawa z INFORLEX. Nowy plan wdrożenia KSeF

Spotkania odbywają się w formule „na żywo” o godzinie 9.00. Przy porannej kawie poruszamy najbardziej aktualne tematy, które stanowią także zasób kompleksowej bazy wiedzy INFORLEX. Rozmawiamy o podatkach, księgowości, rachunkowości, kadrach, płacach oraz HR. 15 maja br. tematem spotkania będzie nowy plan wdrożenia KSeF.

REKLAMA

Zatrudnianie osób z niepełnosprawnościami w 2025 r. Jak i ile można zaoszczędzić na wpłatach do PFRON? Case study i obliczenia dla pracodawcy

Dlaczego 5 maja to ważna data w kontekście integracji i równości? Co powstrzymuje pracodawców przed zatrudnianiem osób z niepełnosprawnościami? Jakie są obowiązki pracodawcy wobec PFRON? Wyjaśniają eksperci z HRQ Ability Sp. z o.o. Sp. k. I pokazują na przykładzie ile może zaoszczędzić firma na zatrudnieniu osób z niepełnosprawnościami.

Koszty NKUP w księgach rachunkowych - klasyfikacja i księgowanie

– W praktyce rachunkowej i podatkowej przedsiębiorcy często napotykają na wydatki, które - mimo że wpływają na wynik finansowy jednostki - to jednak nie mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów (tzw. NKUP) – zauważa Beata Tęgowska, ekspertka ds. księgowości i płac z Systim.pl i wyjaśnia jak je prawidłowo klasyfikować i księgować?

REKLAMA