Nowe przepisy dla biznesu od 1 maja 2025 r. Prawie 40 zmian - kontrole, rzemiosło, mały ZUS plus, zamówienia publiczne i inne. Czy będą ułatwieniem dla przedsiębiorców?

• Deregulacja prawa gospodarczego i administracyjnego
• Kontrola prowadzenia działalności gospodarczej - kilka ważnych zmian
• Ułatwienie przy prowadzeniu działalności nierejestrowej
• Brak konieczności przedkładania w urzędzie dokumentu prokury lub pełnomocnictwa, jeżeli umocowanie da się wykazać w oparciu o dostępne publicznie rejestry
• Zmiana przepisów dot. rzemiosła. Nowe definicje rzemiosła i rzemieślnika
• Zmiany w zakresie systemu ubezpieczeń społecznych - Mały ZUS Plus
• Zmiany w Prawie zamówień publicznych:
• Zmiany, które mają poprawić relacje między administracją publiczną a przedsiębiorcami oraz usprawnić pracę urzędów
• Zachęty do mediacji w sprawach administracyjnych
• Prawo bankowe
• Forma dokumentowa umowy leasingu
• Inne zmiany dot. prawa gospodarczego
• Kiedy nowe przepisy wejdą w życie

Deregulacja prawa gospodarczego i administracyjnego

Celem nowych przepisów ma być przede wszystkim ułatwienie prowadzenie działalności gospodarczej w Polsce. Nowe przepisy przewidują deregulację prawa gospodarczego i administracyjnego, w tym poprawę środowiska prawnego, w którym działają polskie firmy. Do głównych zmian należą ułatwienia przy podejmowaniu pierwszych kroków w biznesie, prostsze zasady wykonywania działalności gospodarczej oraz prawo przyjazne przedsiębiorcom.

Pierwszy pakiet deregulacyjny przewiduje blisko 40 zmian, które poprawiają warunki prowadzenia działalności gospodarczej. Ich celem jest zmniejszenie liczby zbędnych i nadmiernych przepisów, dzięki czemu obywatele i przedsiębiorcy zaoszczędzą czas oraz pieniądze. Nowe rozwiązania zapewnią także szybsze i sprawniejsze procedury administracyjne, co przełoży się na efektywność pracy administracji. Poprawią się ponadto warunki do podejmowania i wykonywania działalności gospodarczej.

Najważniejsze zmiany to:

Kontrola prowadzenia działalności gospodarczej - kilka ważnych zmian

Wprowadzone zostaną bardziej następujące zmiany zasad kontroli działalności gospodarczej.

Skrócenie maksymalnego czasu kontroli mikroprzedsiębiorców (z 12 do 6 dni) w Prawie przedsiębiorców.

Omawiana ustawa ma skrócić podstawowy limit czasu trwania kontroli u mikroprzedsiębiorcy z 12 dni do 6 dni roboczych. Co do zasady, organy kontrolne nie będą miały możliwości dłuższego prowadzenia czynności kontrolnych w siedzibie przedsiębiorcy lub w miejscu wykonywania działalności gospodarczej przez przedsiębiorcę.
W celu umożliwienia dalszej skutecznej realizacji zadań przez organy kontroli, projekt wprowadza możliwość przedłużenia czasu trwania kontroli u mikroprzedsiębiorcy w niektórych przypadkach. Będzie to możliwe, jeżeli po zakończeniu przeprowadzania czynności kontrolnych w siedzibie przedsiębiorcy lub w miejscu wykonywania działalności gospodarczej, organowi kontroli pozostały jedynie do przeprowadzenia czynności kontrolne związane z gromadzeniem i analizą dokumentów związanych z przedmiotem kontroli oraz sporządzenie protokołu kontroli. Czynności te będą mogły być przeprowadzane w siedzibie organu kontroli lub w sposób zdalny, nawet bez uzyskania zgody przedsiębiorcy. Przedłużenie to nie będzie mogło spowodować przekroczenia dwukrotności limitu określonego dla kontroli u mikroprzedsiębiorcy, a więc maksymalnie do 12 dni roboczych w roku kalendarzowym. Dodatkowe czynności kontrolne, ze względu na ich ograniczony czas trwania (do 6 dni) oraz ich ograniczony zakres (związany głównie z badaniem treści dokumentów w siedzibie organu kontroli), będą znacznie mniej uciążliwe niż w przypadku kontroli trwającej nawet do 12 dni roboczych w przedsiębiorstwie (w siedzibie przedsiębiorcy lub w miejscu wykonywania działalności gospodarczej). W odróżnieniu od czynności kontrolnych prowadzonych zdalnie lub w siedzibie organu, czynności kontrolne przeprowadzane na miejscu u mikroprzedsiębiorcy wymagają większych przygotowań i większego zaangażowania po stronie przedsiębiorcy, np. wydania kontrolującym przepustki, udostępnienia pomieszczenia na czas kontroli, udzielania wyjaśnień, sporządzania kopii, udostępniania pomieszczeń, umożliwiania pobrania próbek, towarzyszenia osobom kontrolującym w każdym momencie pobytu w pomieszczeniach firmy, itd.

Dostosowanie częstotliwości przeprowadzania kontroli planowych działalności gospodarczej do zidentyfikowanego poziomu ryzyka związanego z wykonywaną przez przedsiębiorcę działalnością – im mniejsza kategoria ryzyka, tym mniejsza liczba kontroli

Przepisy określą trzy kategorie ryzyka naruszenia prawa w ramach wykonywania działalności gospodarczej: niskie, średnie i wysokie. Organ, które przeprowadzają kontrole działalności gospodarczej, np. ZUS, Inspekcja Handlowa i inne, będą musiały publikować informację o kategorii ryzyka przypisanej do poszczególnych przedsiębiorców podlegających kontroli.
Wprowadzona będzie maksymalna częstotliwość kontroli planowych dla kategorii ryzyka niskiego i średniego (ryzyko średnie – nie częściej raz na trzy lata, ryzyko niskie – nie częściej niż raz na pięć lat). Kontrole planowe u przedsiębiorców zaliczonych do kategorii ryzyka wysokiego nie będą podlegały żadnym odgórnym, maksymalnym ograniczeniom – będą one przeprowadzane tak często, jak będzie potrzeba, ze względu na konieczność przeciwdziałania poważnym naruszeniom prawa. Kontrolowany przedsiębiorca zostanie poinformowany o przypisanej mu kategorii ryzyka najpóźniej w momencie rozpoczęcia kontroli. Jeśli organ kontroli przekroczy określony dla danej kategorii ryzyka limit liczby kontroli planowych w danym okresie, przedsiębiorca będzie mógł wnieść sprzeciw wobec podjęcia przez organ kontroli z naruszeniem limitu. Jednocześnie organy kontroli zachowają bardzo szeroką możliwość prowadzenia kontroli doraźnych – projekt nie przewiduje zmian w tym zakresie. Omawiane reguły nie znajdą zastosowania, jeżeli bezpośrednio stosowane przepisy prawa Unii Europejskiej (UE), ratyfikowane umowy międzynarodowe i przepisy odrębne określają inaczej częstotliwość kontroli.

Wprowadzenie obowiązku doręczenia przedsiębiorcy przed wszczęciem kontroli wstępnej listy informacji i dokumentów, których udostępnienia w toku kontroli oczekuje od kontrolowanego przedsiębiorcy organ kontroli

Rozwiązanie to będzie miało na celu odpowiednie przygotowanie i usprawnienie procesu przeprowadzenia kontroli, zarówno dla inspekcji, jak i samego kontrolowanego. Jeśli jednak w trakcie kontroli okaże się, że niezbędne są także inne informacje i dokumenty, to nie będzie to uznawane za naruszenie przez organ przepisów o kontroli działalności gospodarczej.

Wprowadzenie obowiązku publikowania przez organy kontroli informacji o przypisanej przedsiębiorcy kategorii ryzyka na podstawie aktualnej okresowej analizy ryzyka prawdopodobieństwa naruszenia prawa

W związku z przyjęciem zaproponowanego rozwiązania podmioty kontrolowane będą mogły zbadać realizację przez organ obowiązku przeprowadzania analiz prawdopodobieństwa naruszenia prawa, dzięki możliwości zapoznania się z jednym z jej integralnych elementów, z informacją o przypisaniu przedsiębiorcy prowadzącego działalność w określonym obszarze do jednej z trzech kategorii ryzyka. Przedsiębiorcy będą wiedzieli, że organ kontroli w procesie analizy przedkontrolnej i typowania do kontroli planowej kieruje się obiektywnymi przesłankami (np. większym ryzykiem naruszenia obowiązków) i jest bezstronny, a także będą mogli poznać logikę, którą kieruje się organ kontroli przy typowaniu do kontroli. Należy przy tym zastrzec, że publikacja tej informacji będzie miała przede wszystkim charakter poglądowy i orientacyjny (z uwzględnieniem tajemnic prawnie chronionych), nie stanowiąc podstawy do kwestionowania konkretnych czynności organów.

Dopuszczenie wniesienia sprzeciwu wobec czynności kontrolnych, niewstrzymującego czynności kontrolnych, w przypadku, gdy organ przeprowadzając kontrolę w sposób nieuprawniony powołuje się na wyłączenia ograniczeń kontroli działalności gospodarczej

Będzie to możliwe w przypadku, gdy organ w sposób nieuprawniony powołuje się na okoliczności uzasadniające niestosowanie ograniczeń kontroli określonych w Prawie przedsiębiorców, np. ze względu na podejrzenie popełnienia czynu zabronionego pod groźbą kary. Do tej pory sprzeciw wobec takich czynności był niemożliwy. Zmiana ta umożliwi np. wydanie postanowienia o odstąpieniu od czynności kontrolnych, gdy kontrola trwa zbyt długo i nie ma w rzeczywistości na celu przeciwdziałania popełnieniu czynu zabronionego.

Ułatwienie przy prowadzeniu działalności nierejestrowej

W przepisach znajdzie się jednoznaczne wskazanie, że – co do zasady – osoby wykonujące działalność nierejestrową powinny posługiwać się numerem PESEL w obrocie gospodarczym.

Brak konieczności przedkładania w urzędzie dokumentu prokury lub pełnomocnictwa, jeżeli umocowanie da się wykazać w oparciu o dostępne publicznie rejestry

Omawiany projekt przewiduje rozciągnięcie rozwiązań przewidzianych w art. 41 ustawy o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej i Punkcie Informacji dla Przedsiębiorcy także na prokurentów i pełnomocników, których umocowanie zostało wykazane w Krajowym Rejestrze Sądowym.

Zmiana przepisów dot. rzemiosła. Nowe definicje rzemiosła i rzemieślnika

Omawiany projekt zawiera rozszerzoną definicję rzemiosła i rzemieślnika przez rozszerzenie katalogu prawnie dopuszczalnej formy prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie rzemiosła.

Nowa definicja rzemieślnika obejmie dodatkowo spółki kapitałowe (inne niż jednoosobowe spółki kapitałowe powstałe w wyniku przekształcenia przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną wykonującego we własnym imieniu działalność gospodarczą z wykorzystaniem zawodowych kwalifikacji i pracy własnej).

Ponadto w odniesieniu do spółki cywilnej, komandytowej i komandytowo-akcyjnej proponuje się odejście od wymogu, aby wspólnikami takiej spółki mogły być wyłącznie osoby fizyczne.

Takie rozszerzenie definicji rzemiosła i rzemieślnika umożliwi przedsiębiorcom rzemieślnikom szeroki wybór prawnie dopuszczalnej formy prowadzenia działalności gospodarczej.

Kolejną zmianą oczekiwaną przez środowisko rzemieślnicze jest odejście od wymogu, aby co do zasady wszyscy wspólnicy spółek handlowych musieli posiadać kwalifikacje zawodowe w rzemiośle, a do tego wyłącznie potwierdzone dowodami kwalifikacji zawodowych w rzemiośle w postaci dyplomu mistrza, świadectwa czeladniczego lub robotnika wykwalifikowanego w zawodzie odpowiadającym danemu rodzajowi rzemiosła. Wychodząc naprzeciw temu oczekiwaniu proponuje się odejście od wymogu dotyczącego wykorzystywania w ramach działalności gospodarczej spółek kwalifikacji zawodowych w rzemiośle i pracy własnej wszystkich wspólników na rzecz kryterium wykorzystywania pracy własnej i kwalifikacji zawodowych w rzemiośle co najmniej jednego wspólnika spółki.

Ponadto proponuje się zniesienie ograniczenia zawartego w art. 2 ust. 1 nowelizowanej ustawy, różnicującego wymogi dotyczące posiadania i wykorzystywania odpowiednich kwalifikacji rzemieślniczych w zależności od formy prowadzonej działalności gospodarczej oraz stosunków między wspólnikami. W ramach nowelizacji proponuje się, aby bez względu na formę prowadzonej działalności oraz niezależnie od stosunków między wspólnikami rzemiosło mogło być wykonywane przez przedsiębiorcę legitymującego się dowolnym dowodem kwalifikacji zawodowych w rzemiośle, wymienionym w art. 3 ust. 1 nowelizowanej ustawy. Ustawodawca nie znajduje bowiem uzasadnienia dla dalszego utrzymywania ograniczenia, zgodnie z którym w przypadku spółek handlowych rzemieślnikiem może być wyłącznie osoba, która legitymuje się dowodami kwalifikacji rzemieślniczych, wydanymi przez izby rzemieślnicze przeprowadzające egzaminy czeladnicze i egzaminy mistrzowskie.

Zgodnie z obowiązującymi regulacjami, przedsiębiorca spełniający wszystkie wymogi określone w art. 2 ust. 1, 4 i 6 oraz art. 3 ust. 1 nowelizowanej ustawy, z mocy ustawy jest rzemieślnikiem.

Przedsiębiorcy, którzy na mocy obowiązujących przepisów są rzemieślnikami, utrzymają ten status po wejściu w życie znowelizowanych przepisów.

Bezwarunkowy status rzemieślnika otrzymają także przedsiębiorcy, których działalność zostanie zarejestrowana po wejściu w życie nowelizacji ustawy o rzemiośle, których działalność wypełniałaby definicję rzemiosła w rozumieniu ustawy o rzemiośle w dotychczasowym brzmieniu.

Pozostali przedsiębiorcy wykonujący rzemiosło w rozumieniu nowelizacji ustawy o rzemiośle, tj. spółki zarówno działające już w dniu wejścia w życie znowelizowanych przepisów, a których zawodowo wykonywana działalność gospodarcza stała się rzemiosłem w związku z wejściem w życie ww. przepisów, jak również spółki, których działalność zostanie zarejestrowana dopiero po wejściu w życie nowelizacji ustawy o rzemiośle, a których działalność także będzie wypełniać zmienioną definicję rzemiosła w związku z jej rozszerzeniem, zostaną uznane za rzemieślników, o ile zrzeszą się w cechu lub izbie rzemieślniczej. Spółki takie nabędą status rzemieślników z dniem podjęcia uchwały przez właściwy organ statutowy organizacji samorządu gospodarczego rzemiosła o przyjęciu przedsiębiorcy do tej organizacji.

Zdaniem autorów projektu, uzależnienie uzyskania statusu rzemieślnika przez ww. przedsiębiorców od członkostwa w cechu lub izbie rzemieślniczej nie narusza konstytucyjnej wolności zrzeszania się przewidzianej w art. 58 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Celem projektowanej regulacji nie jest nakładanie na przedsiębiorcę wykonującego rzemiosło jakichkolwiek ograniczeń naruszających jego prawa. Intencją projektodawcy jest, aby uzyskanie, w związku z wejściem w życie nowelizacji ustawy o rzemiośle, ustawowego statusu rzemieślnika przez przedsiębiorców niespełniających dotychczasowej definicji rzemieślnika było konsekwencją ich świadomego wyboru. Decydującym kryterium uznania działalności przedsiębiorcy jako rzemieślniczej będzie nadal wykorzystywanie w niej zawodowych kwalifikacji w rzemiośle.

Świadomość posiadania, bądź nieposiadania ustawowego statusu rzemieślnika jest niezwykle istotna z uwagi na proces prowadzonego przez przedsiębiorców przygotowania zawodowego młodocianych pracowników w rzemiośle. Proces ten kończy się egzaminem składanym przez młodocianego przed Okręgową Komisją Egzaminacyjną (w przypadku przedsiębiorcy nieposiadającego statusu rzemieślnika) lub egzaminem przed komisją egzaminacyjną izby rzemieślniczej (w przypadku przedsiębiorcy posiadającego ustawowy status rzemieślnika).

Przedsiębiorcy prowadzący działalność gospodarczą z wykorzystaniem kwalifikacji zawodowych w rzemiośle, których zawodowo wykonywana działalność gospodarcza stała się rzemiosłem w związku z wejściem w życie znowelizowanych przepisów, niezainteresowani statusem rzemieślnika, będą mogli kontynuować działalność rzemieślniczą bez posiadania tego statusu.

Proponowana definicja rzemieślnika przewiduje – jak obecnie − ograniczenie wielkości przedsiębiorcy rzemieślnika do mikro-, małego i średniego przedsiębiorcy.

Przyjęta też zostanie rozszerzona definicja rzemiosła. Obecna ustawa o rzemiośle wyklucza z rzemiosła usługi lecznicze, a tym samym niektóre czynności/zawody zaliczane tradycyjnie do rzemiosła.
Projekt nowelizacji proponuje włączenie do rzemiosła usług optyka okularowego i protetyka słuchu, których działalność zaliczana jest do usług leczniczych, co do zasady wyłączonych z rzemiosła, natomiast w zawodach tych prowadzone jest dualne kształcenie zawodowe kończące się egzaminem czeladniczym lub mistrzowskim.

Zmiany w zakresie systemu ubezpieczeń społecznych - Mały ZUS Plus

Nastąpi doprecyzowanie reguł dot. liczenia karencji odnoszącej się do możliwości ponownego skorzystania z tzw. „Małego ZUS Plus”. Wprowadzenie przepisu doprecyzowującego, że przedsiębiorcy, którzy rozpoczęli korzystanie z ulgi Mały ZUS i którzy wykorzystali przysługujące im 36 miesięcy, a następnie opłacali pełne składki (24 miesiące) powinni mieć możliwość ponownego zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych z kodem ubezpieczenia właściwym dla Małego ZUS-u Plus, od razu po upływie okresu karencji.

Zmiany w Prawie zamówień publicznych:

1) Uporządkowanie kwestii wyłączenia stosowania w odniesieniu do zamówień, których przedmiotem są pożyczki lub kredyty.

2) Wprowadzenie elektronizacji rozpraw przed KIO.

Ta zmiana polega na umożliwieniu prowadzenia rozpraw przed Krajową Izbą Odwoławczą w formie online, tzn. przy użyciu urządzeń technicznych umożliwiających przeprowadzenie posiedzeń na odległość z jednoczesnym bezpośrednim przekazem obrazu i dźwięku.

Interwencja legislacyjna będzie polegała na wprowadzeniu podstawy prawnej dla zdalnej formy posiedzeń oraz przewidzeniu przesłanek umożliwiających w określonych przypadkach podjęcie decyzji o prowadzeniu rozpraw stacjonarnie. Dokonane zostaną także punktowe zmiany dotyczące prowadzenia postępowania odwoławczego przed Krajową Izbą Odwoławczą, a więc przede wszystkim w Dziale IX ustawy, mające na celu zachowanie efektywności i szybkości postępowania w warunkach odbywania ich zdalnie. Zmiany obejmą również akty niższego rzędu, tj. rozporządzenia przewidziane w ustawie.
Zmianom legislacyjnym towarzyszyć będą również zmiany organizacyjne i technologiczne po stronie Krajowej Izby Odwoławczej oraz Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych, który zgodnie z art. 469 pkt 14 ustawy – Prawo zamówień publicznych zapewnia funkcjonowanie systemu środków ochrony prawnej w zakresie postępowania odwoławczego.

Zmiany, które mają poprawić relacje między administracją publiczną a przedsiębiorcami oraz usprawnić pracę urzędów

1) Wprowadzenie możliwości umarzania należności z tytułu kar administracyjnych i zaległych kar administracyjnych z urzędu. To nowe rozwiązanie umożliwi wyeliminowanie administracyjnych kar pieniężnych, m.in. w stosunku do których zachodzi uzasadnione przypuszczenie, że egzekucja administracyjna będzie bezskuteczna z powodu braku majątku lub źródła dochodu zobowiązanego, z których jest możliwe wyegzekwowanie środków pieniężnych przewyższających koszty egzekucyjne.

2) Wdrożenie na szerszą skalę tzw. wezwań miękkich (wzorowanych na art. 49a ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów).

3) Podjęcie kolejnych kroków zmierzających do deregulacji stosowania pieczątek/pieczęci przez doprecyzowanie Prawa przedsiębiorców. Ta zmiana będzie polegała na dodaniu przepisu, który wskazuje, że brak pieczątki nie stanowi braku formalnego pisma lub wniosku ani nie jest powodem, aby stwierdzić, że są one niekompletne. Jednocześnie proponuje się wyjątek od tej zasady, jeżeli przepisy odrębne nakazują stosowanie pieczątki. Oznacza to, że organ administracji nie może wymagać i żądać od przedsiębiorcy posługiwania się pieczątką, chyba że istnieje szczególny przepis prawa powszechnie obowiązującego, który wprowadza taki wymóg w konkretnej sprawie.

4) Wprowadzenie możliwości wydawania przez organy tzw. decyzji hybrydowych. W przypadku, gdy decyzja administracyjna wydana w postaci papierowej ma zawierać wiele załączników, to, za zgodą strony, te ostatnie będą mogły być jej przekazane na trwałym nośniku informacji.

5) Odejście od zasady dwuinstancyjności na rzecz jednoinstancyjności w kilku kolejnych postępowaniach administracyjnych prowadzonych na podstawie przepisów m.in.:
- art. 82 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych,
- art. 33, art. 38, art. 58, art. 109, art. 110 oraz art. 117 ustawy o kierujących pojazdami,
- art. 186b, art. 186c, art. 186d, art. 186e ustawy – Prawo lotnicze,
- art. 9a ustawy o wyrobie napojów spirytusowych,
- art. 7c ustawy o wyrobie alkoholu etylowego oraz wytwarzaniu wyrobów tytoniowych,
- art. 16o ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty,
- art. 2 ustawy o dokonywaniu w księgach wieczystych wpisów na rzecz Skarbu Państwa w oparciu o międzynarodowe umowy o uregulowaniu roszczeń finansowych.

6) Ujednolicenie niektórych rozwiązań w zakresie doręczeń pomiędzy KPA i Ordynacją podatkową (fikcja doręczeń osobom prawnym i jednostkom organizacyjnym niemającym osobowości prawnej).

7) Wprowadzenie do ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi regulacji umożliwiającej wniesienie skargi do wojewódzkiego sądu administracyjnego bez składania wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy także w odniesieniu do postanowień.

8) Wprowadzenie przepisu określającego termin, po upływie którego postępowanie zawieszone z urzędu w oparciu o podstawy wymienione w art. 97 § 1 KPA, mogłoby ulec umorzeniu, w sytuacji, gdy zaistniałe przeszkody do kontynuowania postępowania nie zostaną w tym terminie usunięte, a wszystkie strony nie są zainteresowane prowadzeniem postępowania.

9) Wprowadzenie instrumentu, którego celem jest podkreślenie stanowczego obowiązku organu I instancji zastosowania się do treści decyzji organu odwoławczego.

Zachęty do mediacji w sprawach administracyjnych

Omawiana ustawa ma wprowadzić dodatkowe zachęty do inicjowania procedury mediacyjnej w sprawach administracyjnych. Doprecyzowane zostaną przepisy o zakresie spraw, w których może być prowadzona mediacja administracyjna, oraz zawiadomieniach i pouczeniach o mediacji w postępowaniu administracyjnym, aby strony mogły dowiedzieć się o możliwości korzystania z mediacji oraz zaletach tego rozwiązania.

Prawo bankowe

Omawiana ustawa ma wprowadzić zmianę do ustawy ‒ Prawo bankowe polegającej na umożliwieniu prowadzenia przez banki rachunków wspólnych na rzecz funduszy inwestycyjnych zarządzanych przez jedno towarzystwo funduszy inwestycyjnych (TFI). Proponowane przepisy rozszerzają aktualnie uregulowany ustawą ‒ Prawo bankowe krąg podmiotów, na rzecz których banki mogą prowadzić rachunki wspólne. Proponuje się aby uprawnienie do posiadania rachunków wspólnych obejmowało również fundusze inwestycyjne zarządzane przez jedno towarzystwo funduszy inwestycyjnych oferujące swoim klientom produkty finansowe.

Forma dokumentowa umowy leasingu

Zawieranie umów leasingu w formie dokumentowej, bez konieczności posiadania podpisu elektronicznego weryfikowanego za pomocą kwalifikowanego certyfikatu, pozwoli usprawnić i przyspieszyć zawieranie tego typu umów, a także wpłynie pozytywnie na bezpieczeństwo stron obrotu. Proponowane rozwiązanie znacznie ułatwi i przyspieszy efektywność i dynamikę udzielania finansowania w formie leasingu.

Inne zmiany dot. prawa gospodarczego

1) Wprowadzenie zmian koniecznych dla usunięcia deficytu regulacji prawnych odnoszących się do zasad procesowych uczestnictwa Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców w postępowaniach przed sądami powszechnymi i Sądem Najwyższym, w ramach których Rzecznik realizuje swoje ustawowe zadania.

2) Zmiana dopuszczonego limitu środków przeznaczanych na koszty realizacji zadania rozpatrywania wniosków o udzielenie pomocy publicznej w celu ratowania lub restrukturyzacji przedsiębiorstw przez Agencję Rozwoju Przemysłu z 2% do 5% od środków przeznaczonych w budżecie państwa na udzielanie pomocy. Zmiana dopuszczonego limitu środków przeznaczanych na koszty realizacji zadania z 2% do 5% pozwoli zabezpieczyć ciągłość realizacji programu w roku 2025 oraz prawdopodobnie w latach kolejnych.

3) Wprowadzenie zasady równoważenia obowiązków administracyjnych do art. 67 Prawa przedsiębiorców (nawiązującej do koncepcji realizowanej w wielu krajach europejskich tzw. „one in, one out”). Zasada będzie polegała na tym, by projektując nowe obowiązki administracyjne, projektodawca dążył do zmniejszenia obciążeń administracyjnych wynikających z uregulowań prawnych już obowiązujących w danej dziedzinie.

4) Wprowadzenie zasady projektowania oceny funkcjonowania aktu normatywnego (OSR ex post). Proponuje się, by przyjmowane przez Radę Ministrów projekty aktów normatywnych z zakresu prawa gospodarczego zawierały w OSR informacje na temat zakresu oceny funkcjonowania projektowanego aktu lub jego części, w szczególności mierników określających stopień realizacji jego celów oraz terminu przygotowania takiej oceny.

5) Wprowadzenie zasady obowiązkowej oceny skutków regulacji ex post, zgodnie z którą ocenę funkcjonowania aktu normatywnego (OSR ex post) przeprowadza się obowiązkowo w sytuacji, gdy dany akt został przyjęty w wyniku rządowego procesu legislacyjnego, w którym odstąpiono od przeprowadzenia konsultacji publicznych (nie później niż po upływie dwóch lat od wejścia w życie takiego aktu).

6) Wprowadzenie zasady oceny projektu pod kątem notyfikacji usługowej.

7) Wprowadzenie odpowiedniej vacatio legis projektów ustaw.
Zgodnie z propozycją, wnioskodawcy projektów ustaw określających zasady działalności gospodarczej mają kierować się przy wyznaczaniu terminu wejścia w życie potrzebą zapewnienia przedsiębiorcom czasu niezbędnego do dostosowania ich działalności gospodarczej do tych zasad, przy czym termin ten nie powinien być krótszy niż 6 miesięcy od dnia ogłoszenia. Odstąpienie od ww. zasady będzie mogło nastąpić jedynie wówczas, gdy przemawia za tym ważny interes publiczny, w tym projektowane przepisy będą korzystne dla przedsiębiorców, lub gdy wynika to z konieczności implementacji lub wykonania przepisów prawa UE.

8) Wprowadzenie zmian mających na celu usprawnienie procesu dokonywania bieżących przeglądów prawa gospodarczego wynikającego z art. 70 Prawa przedsiębiorców.

Planuje się doprecyzowanie podstawowego zakresu przedkładanych informacji, wskazanie organu ‒ gospodarza procesu obsługi przekazywania informacji (założono, że jest nim minister właściwy do spraw gospodarki), stworzenie podstawy prawnej do udostępniania wzoru formularza informacji ministrom kierującym działami administracji rządowej (wzór formularza będzie publikowany w Biuletynie Informacji Publicznej ministra właściwego do spraw gospodarki), stworzenie zasad postępowania z uzyskanymi od tych ministrów informacjami (obowiązek przekazania takich informacji wskazanym podmiotom, które w systemie prawnym wyposażone są w kompetencje związane z oceną praktyki legislacyjnej, tj. Radzie Dialogu Społecznego, Radzie Legislacyjnej, Radzie Działalności Pożytku Publicznego, Rzecznikowi Małych i Średnich Przedsiębiorców) w celu umożliwienia tym podmiotom wyrażenia opinii lub zajęcia stanowiska. Postuluje się także wprowadzenie obowiązku publikowania w BIP ministra właściwego do spraw gospodarki zarówno informacji przekazywanych przez ministrów kierujących działami administracji rządowej, jak również opinii i stanowisk dotyczących tych informacji.

9) Wprowadzenie obowiązku cyklicznego opracowywania Programu regulacyjnego.
W celu zapewnienia ciągłej poprawy jakości regulacji proponuje się wprowadzenie Programu regulacyjnego. Byłoby to rozwiązanie wzorowane na Polityce zakupowej państwa. Program będzie określał priorytetowe działania w obszarze kształtowania otoczenia prawnego wykonywania działalności gospodarczej w zakresie: redukcji obciążeń regulacyjnych, dokonywania oceny funkcjonowania aktów normatywnych i nadzoru nad realizacją programu. Program będzie uwzględniać wyniki przeglądu funkcjonowania aktów normatywnych i planuje się jego opracowanie cyklicznie raz na 3 lata. Będzie przyjmowany przez Radę Ministrów w drodze uchwały, na wniosek ministra właściwego do spraw gospodarki.

Kiedy nowe przepisy wejdą w życie

Nowe rozwiązania mają wejść w życie zasadniczo od 1 maja 2025 roku, z wyjątkiem przepisów odnoszących się do postępowań odwoławczych przed KIO, które zaczną obowiązywać 1 stycznia 2026 roku.

Źródło: Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu deregulacji prawa gospodarczego i administracyjnego oraz doskonalenia zasad opracowywania prawa gospodarczego