Przepisy o rekompensatach za pracę w nadgodzinach zaskarżone do TK

Autopromocja

W skierowanym do TK i podpisanym przez zastępcę RPO Stanisława Trociuka wniosku wskazano, że zgodnie z ratyfikowaną przez Polskę Europejską Kartą Społeczną (EKS) pracownikom przysługuje prawo do zwiększonej stawki wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych. EKS jest podstawowym aktem Rady Europy, który odnosi się do polityki społecznej i praw pracowniczych.

Autopromocja

VAT w 2025 roku.
Szkolenie INFOR

Sprawdź

Tymczasem - jak zaznaczono we wniosku RPO - Komitet Rządowy Rady Europy kilkukrotnie zwracał Polsce uwagę na niezgodność ustaw krajowych z wymaganiami EKS dotyczącymi rekompensaty za pracę w czasie nadliczbowym. "Komitet powtórzył ostatnio w styczniu 2015 r. swoje stanowisko, stwierdzając, że sytuacja w Polsce nie jest zgodna z Kartą na takiej podstawie, że pracownicy zarówno w sektorze publicznym, jak i prywatnym nie są uprawnieni do zwiększonego wymiaru czasu wolnego z tytułu pracy w godzinach nadliczbowych" - przypomniała RPO.

Jak po zmianie przepisów będą zawierane umowy na okres próbny?

Autopromocja

Sprawozdanie finansowe 2024
Przykłady, schematy, tabele, wzory

Sprawdź

"Podejmowane próby przyjęcia rozwiązań dotyczących dostosowania zasad rekompensowania pracy wykonywanej w godzinach nadliczbowych w sektorze prywatnym (Kodeks pracy) i publicznym (służba cywilna) do wymogów wynikających z ratyfikowanej przez Polskę EKS do obecnej pory nie znalazły odzwierciedlenia w obowiązujących przepisach" - wskazała RPO.

Autopromocja

Jak przygotować się do zmian 2025.
Podatki. Rachunkowość. ZUS

Sprawdź

Jak zaznaczyła, Kodeks pracy przewiduje wprawdzie - oprócz normalnego wynagrodzenia - dodatki za pracę w godzinach nadliczbowych. "Inaczej sprawa przedstawia się w przypadku rekompensowania pracy nadliczbowej poprzez udzielenie pracownikowi czasu wolnego" - dodała Rzecznik.

Polecamy: Kodeks pracy 2016 z komentarzem

We wniosku wskazano, że zwiększony wymiar czasu wolnego w zamian za godziny nadliczbowe nie przysługuje bowiem w sytuacji, kiedy z inicjatywą udzielenia wolnego występuje pracownik.

"Ograniczenie możliwości rekompensowania zwiększonym wymiarem czasu wolnego w stosunku do liczby przepracowanych godzin nadliczbowych tylko do sytuacji udzielania czasu wolnego z inicjatywy pracodawcy i brak podstaw do zastosowania tej zasady w sytuacji, kiedy o skorzystanie z takiego czasu wolnego wnioskuje pracownik, nie odpowiada standardom przyjętym przez organy kontrolne Rady Europy" - uznała RPO.

Wypłata wynagrodzeń z opóźnieniem

We wniosku zaskarżono także przepisy o pracy w godzinach nadliczbowych zawarte w ustawach odnoszących się do pracowników: samorządowych, służby zagranicznej, służby cywilnej, urzędów państwowych, Najwyższej Izby Kontroli oraz Państwowej Inspekcji Pracy.

RPO szczególnie podkreśliła kwestię obecnych przepisów z ustawy o służbie zagranicznej. "Ustawodawca przyjął w tym przypadku regulację najbardziej dolegliwą spośród rozwiązań prawnych przyjętych w zaskarżonych pragmatykach pracowniczych" - uznała Rzecznik.

Polecamy: Umowy terminowe po zmianach (książka)

"Członek służby zagranicznej nie ma bowiem w ogóle prawa do jakiejkolwiek rekompensaty za pracę wykonywaną w godzinach nadliczbowych w dzień powszedni, a także za pracę w niedzielę i święta. Nie przysługuje mu zatem za ten czas dodatkowe wynagrodzenie lub czas wolny, nie mówiąc już o zwiększonym wymiarze każdej z tych form rekompensaty" - podkreślono we wniosku i dodano, iż taka regulacja pozostaje w "jaskrawej sprzeczności" z EKS.

Sprawa została już zarejestrowana w TK, obecnie swe stanowiska powinny przedstawić: Sejm i Prokuratura Generalna. (PAP)

mja/ itm/

Podyskutuj o tym na naszym FORUM