Rzecznik Praw Obywatelskich zadowolony z zapowiedzi abolicji podatkowej

"Zamierzenia te odpowiadają powszechnemu oczekiwaniu tej bardzo licznej grupy Polaków" - napisał dr Janusz Kochanowski w oświadczeniu przesłanym we wtorek PAP.

Rząd chce, by Polacy pracujący za granicą nie płacili w Polsce podatku od uzyskanych tam dochodów. Osoby, które musiały zapłacić w Polsce podatek, a tego nie zrobiły, zostaną zwolnione z tego obowiązku. Zaś osoby, które już zapłaciły - dostaną zwrot. Przygotowany przez Ministerstwo Finansów projekt ustawy zakłada, że od dnia wejścia w życie ustawy, podatnicy będą mieli 6 miesięcy na złożenie do urzędu skarbowego odpowiedniego wniosku.

RPO wyjaśnia, że w wielu przypadkach osoby pracujące za granicą uzyskiwały i uzyskują niewysokie wynagrodzenia. Zapłacenie przez nie w Polsce podatku oraz zaległości i odsetek za zwłokę byłoby "wysoce dolegliwe, a w niektórych przypadkach wręcz niemożliwe".

Odnosząc się do obaw o konstytucyjność abolicji podatkowej, Rzecznik przypomniał, że Trybunał Konstytucyjny "nie zakwestionował idei abolicji podatkowej co do zasady, lecz wskazał na konieczność uwzględnienia standardów demokratycznego państwa prawnego".

W 2002 roku Trybunał uznał za niezgodną z konstytucją ustawę abolicyjną, która miała dotyczyć lat 1990-2002. Zakładała ona, że osoby, które ujawnią ukrywany dotychczas dochód, musiałyby zapłacić jednorazowy podatek w wysokości 12 proc. TK uzasadniał wówczas, że ustawa była m.in. niezgodna z zasadą sprawiedliwości.

Jednak według RPO: "Trybunał nie wykluczył generalnie możliwości wprowadzenia ustawowych wyjątków, wskazując, że mogą one służyć realizowaniu polityki gospodarczej państwa, zwłaszcza pobudzeniu koniunktury przez zachęcanie obywateli do inwestowania w określone dziedziny. Wyłączenia te zawsze jednak muszą realizować zasadę sprawiedliwości podatkowej".

Rzecznik przypomniał też, że w 2007 roku Trybunał zakwestionował przepisy ustawy o podatku PIT, które m.in. uniemożliwiają osobom pracującym za granicą odliczanie składek na ubezpieczenie zdrowotne od płaconego w Polsce podatku. Według RPO, rząd powinien rozwiązać ten problem przy okazji prac nad ustawą abolicyjną.

Według Kochanowskiego, projekt ustawy abolicyjnej powinien uwzględniać nie tylko osoby pracujące w państwach UE, lecz również Europejskiego Obszaru Gospodarczego oraz np. w Rosji i w USA. RPO podkreślił, że nie należy różnicować obywateli w zależności od państw, w których dochody osiągają.