REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Uczciwy podatnik nie może ponosić skutków oszustwa

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Aleksandra Tarka

REKLAMA

Klient firmanta może mieć kłopoty, nawet gdy nie wiedział o oszustwie. Fiskus pozbawia nieświadomych podatników prawa do odliczenia VAT. Podatnik nie powinien ponosić negatywnych konsekwencji oszustwa.

Firmanctwo to oszustwo. Firmant i firmowany, czyli osoby biorące udział w tym nielegalnym procederze, narażają się na konsekwencje karne. Jednak firmanctwo naraża na poważne konsekwencje innych nieświadomych uczestników obrotu gospodarczego. W ocenie fiskusa i niektórych sądów faktura od firmanta pozbawia prawa do odliczenia VAT, i to bez względu na to, czy podatnik wiedział o nielegalnym procederze czy też nie.

REKLAMA

Autopromocja

W ocenie ekspertów pozbawienie nieświadomych podatników prawa do odliczenia jest nie tylko niesprawiedliwe, ale i niezgodne z orzecznictwem ETS.

Odpowiedzialność za firmanctwo

Firmant ponosi odpowiedzialność za zaległości podatkowe firmowanego powstałe w trakcie prowadzenia działalności z wykorzystaniem procederu firmanctwa. To jednak nie koniec podatkowych konsekwencji tego oszustwa.

- Zarówno firmant, jak i firmowany będą mieli problemy z odliczeniem VAT naliczonego od zakupów dokonanych na potrzeby działalności gospodarczej - mówi Piotr Karwat, radca prawny w Kancelarii Leśnodorski, Ślusarek i Wspólnicy.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

REKLAMA

Formalne prawo do odliczenia ma firmant, ponieważ to on figuruje na fakturze VAT jako nabywca. Faktycznie jednak nabywcą jest firmowany, ponieważ to on, na potrzeby własnej działalności gospodarczej, dokonywał zakupu. Firmanctwo rodzi także konsekwencje karne.

- Firmowany podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych albo karze pozbawienia wolności do lat trzech, albo obu tym karom łącznie - w zależności od wartości uszczuplenia - wyjaśnia Joanna Subzda, doradca podatkowy w BSJP Tax.

Firmującemu ułatwiającemu firmantowi dokonanie czynu zabronionego, jakim jest firmanctwo, może być postawiony zarzut pomocnictwa.

Zakaz odliczenia VAT

Firmanctwo może przysporzyć kłopotów nie tylko jego uczestnikom, lecz także osobom postronnym, czyli kontrahentom nieświadomym całego procederu.

REKLAMA

Jak podkreśla Szymon Karpiński, partner w Sendero Tax & Legal z Wrocławia, organy podatkowe często odmawiają podatnikom prawa do odliczenia VAT z faktur wystawionych przez podmiot firmujący działalność gospodarczą innego podmiotu. Powołują się przy tym na fakt, że faktura taka nie potwierdza dokonanej czynności, lub wskazują, iż faktura jest wystawiona przez podmiot nieuprawniony do jej wystawienia.

- Organy podatkowe mogą kwestionować prawo do odliczenia VAT i posługują się argumentem, że faktura nie dokumentuje rzeczywistej transakcji. W ich ocenie rzeczywistym dostawcą towarów (usług) jest firmowany, a to nie on figuruje na fakturze jako sprzedawca - zwraca uwagę Piotr Karwat.

Niestety, jak wskazują eksperci, stanowisko władz skarbowych znajduje potwierdzenie w wyrokach sądów administracyjnych (np. wyroki Naczelnego Sądu Administracyjnego, sygn. akt I FSK 1392-1393/06 oraz I FSK 347/06, wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie, sygn. akt I SA/Ol 172/06).

Nieświadomy kontrahent

Eksperci nie mają wątpliwości, że pozbawienie kontrahenta firmanta prawa do odliczenia VAT jest działaniem nieprawidłowym.

- Każdy przedsiębiorca, nawet przy zachowaniu maksymalnej staranności, może brać udział w transakcji, w której kontrahent jest osobą firmującą działanie innej osoby - tłumaczy Rafał Olesiński, adwokat w Kancelarii Prawnej Olesiński & Wspólnicy.

Jak wyjaśnia nasz rozmówca, polskie prawo określa skutki tego rodzaju transakcji i nie sposób pogodzić się z tezą, że jednym z nich jest utrata prawa do odliczenia VAT z faktury dokumentującej taką transakcję.

Nabywca towarów lub usług zafakturowanych przez firmującego nie jest w większości przypadków świadom, że jego kontrahent jest nierzetelny i praktycznie nie ma także możliwości sprawdzenia tej rzetelności.

- Skoro transakcja (która de facto zachodzi z podmiotem firmowanym) powinna podlegać VAT, to wydaje się, że pozbawienie podatnika prawa do odliczenia podatku naliczonego stoi w sprzeczności z zasadą neutralności tego podatku - mówi Szymon Karpiński.

Orzecznictwo unijne

Choć orzecznictwo sądów administracyjnych w zakresie oceny podatkowych skutków firmanctwa dla nieświadomego kontrahenta nie zawsze jest korzystne, sprawa nie jest przesądzona. Eksperci zwracają uwagę na rozbieżności w tym zakresie oraz wskazują na korzystne dla podatników orzecznictwo ETS.

- Kontrahent firmanta, o ile działał w nieświadomości procederu firmanctwa, będzie mógł się powołać na wyrok ETS m.in. w sprawie Axel Kittel/Recolta C-439/04 - podkreśla Piotr Karwat.

I choć zastrzega, że wyroki te nie dotyczyły wprawdzie firmanctwa, to Trybunał wyraził w nich ogólną tezę, że fakt dokonania sprzedaży w warunkach oszustwa podatkowego nie wpływa na prawo do odliczenia VAT przez nabywcę, który nie wiedział i nie mógł wiedzieć, że dokonuje transakcji z oszustem. Również Joanna Subzda, wskazując na orzeczenia Trybunału, uważa, że pozbawienie tego prawa podatnika, który nieświadomie był stroną transakcji stanowiącej rodzaj oszustwa podatkowego, byłoby sprzeczne ze zharmonizowanymi zasadami VAT. W jej ocenie przyznanie działającemu w dobrej wierze podatnikowi prawa do odliczania VAT z faktur związanych z firmanctwem nie powinno w praktyce uszczuplić wpływów budżetowych. Firmujący powinien rozliczyć VAT należny wynikający z faktury, mimo że nie dokonał faktycznie dostawy towarów lub usług.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Wpływ firmanctwa na odliczenie

ALEKSANDRA TARKA

aleksandra.tarka@infor.pl

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Zawód: księgowy: teraz wyraźny awans w rankingu prestiżu. Dlaczego warto zarabiać na umiejętności księgowania

W najnowszym rankingu najbardziej poważanych zawodów w Polsce opublikowanym przez SW Research (2025) księgowy awansował o 3 miejsca w porównaniu z ubiegłym rokiem. Aktualnie zajmuje 22 miejsce na 51 profesji.

Rząd poprawia KSeF, przedsiębiorcy zadowoleni z kolejnym zmian w ustawie, zwłaszcza że korzystne modyfikacje nastąpią jeszcze przed wejściem w życie zmienianych przepisów

Krajowy System e-Faktur zmienia się na lepsze. Rząd, po konsultacjach z przedsiębiorcami, przyjął pakiet przepisów, które mają ułatwić funkcjonowanie Krajowego Systemu e-Faktur. Nowe przepisy są wynikiem licznych konsultacji z przedsiębiorcami, jakie przeprowadziło Ministerstwo Finansów.

MF proponuje zmiany w raportowaniu do KNF. Mniej obowiązków dla domów maklerskich

Ministerstwo Finansów opublikowało projekt rozporządzenia zmieniającego zasady przekazywania informacji do Komisji Nadzoru Finansowego przez firmy inwestycyjne i banki prowadzące działalność maklerską. Nowe regulacje, będące częścią pakietu deregulacyjnego, mają na celu uproszczenie obowiązków sprawozdawczych i zmniejszenie obciążeń administracyjnych.

Kawa z INFORLEX. Przygotowanie do KSeF

Zapraszamy na bezpłatne spotkanie online. Kawa z INFORLEX wydanie EXTRA. Rozmowa z 2 cenionymi ekspertami.

REKLAMA

Kolejna rewolucja i sensacyjne zmiany w KSeF i elektronicznym fakturowaniu. Czy są nowe terminy, co z możliwością fakturowania offline

Deregulacja idzie pełną parą. Rząd zmienia nie tylko obowiązujące już przepisy, ale i te, które dopiero mają wejść w życie. Przykładem takiej deregulacji są przepisy o KSeF czyli o obowiązkowym przejściu na wyłącznie cyfrowe e-faktury. Co się zmieni, co z terminami obowiązkowego przejścia na e-fakturowanie dla poszczególnych grup podatników?

BPO jako most do innowacji: Jak outsourcing pomaga firmom wyjść ze swojej bańki i myśleć globalnie

W dzisiejszym dynamicznym środowisku biznesowym, gdzie innowacyjność decyduje o przewadze konkurencyjnej, wiele przedsiębiorstw boryka się z paradoksem: potrzebują dostępu do najnowszych technologii i świeżych perspektyw, ale ograniczają ich własne zasoby, lokalizacja czy kultura organizacyjna. Business Process Outsourcing (BPO) staje się w tym kontekście nie tylko narzędziem optymalizacji kosztów, ale przede wszystkim bramą do globalnej puli wiedzy i innowacji.

Nowelizacja ustawy o VAT dot. obowiązkowego KSeF. Rząd podjął decyzję

W dniu 17 czerwca 2025 r. Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów oraz zmieniająca ustawę o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw, przedłożony przez Ministra Finansów. Ta nowelizacja ma na celu wprowadzenie obowiązkowego modelu Krajowego Systemu e-Faktur („KSeF”), czyli specjalnego systemu elektronicznego do wystawiania i odbierania faktur (tzw. faktur ustrukturyzowanych). Oznaczać to będzie odejście od papierowych faktur VAT. Ponadto, w związku z wejściem w życie nowego systemu, o 1/3 skrócony zostanie podstawowy termin zwrotu VAT – z 60 do 40 dni. Wprowadzenie tego systemu zostanie podzielone na 2 etapy, aby firmy lepiej mogły się do niego dostosować.

Nowelizacja ustawy o VAT dot. obowiązkowego KSeF. Rząd podjął decyzję

W dniu 17 czerwca 2025 r. Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów oraz zmieniająca ustawę o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw, przedłożony przez Ministra Finansów. Ta nowelizacja ma na celu wprowadzenie obowiązkowego modelu Krajowego Systemu e-Faktur („KSeF”), czyli specjalnego systemu elektronicznego do wystawiania i odbierania faktur (tzw. faktur ustrukturyzowanych). Oznaczać to będzie odejście od papierowych faktur VAT. Ponadto, w związku z wejściem w życie nowego systemu, o 1/3 skrócony zostanie podstawowy termin zwrotu VAT – z 60 do 40 dni. Wprowadzenie tego systemu zostanie podzielone na 2 etapy, aby firmy lepiej mogły się do niego dostosować.

REKLAMA

Wzmożone kontrole upoważnionych i zarejestrowanych eksporterów w UE

Od czerwca 2025 r. unijne służby celne rozpoczęły skoordynowane i intensywne kontrole firm posiadających status upoważnionego eksportera (UE) oraz zarejestrowanego eksportera (REX). Działania te są odpowiedzią na narastające nieprawidłowości w dokumentowaniu preferencyjnego pochodzenia towarów i mają na celu uszczelnienie systemu celnego w ramach umów o wolnym handlu.

8 Najczęstszych błędów przy wycenie usług księgowych

Prawidłowa wycena usług księgowych pozwala prowadzić rentowne biuro rachunkowe. Za niskie wynagrodzenie za usługi księgowe spowoduje w pewnym momencie zapaść zdrowotną księgowej, wypalenie zawodowe, depresję, problemy w życiu osobistym.

REKLAMA