Z odliczeniem składek będzie kłopot

ZMIANA PRAWA

Od 1 grudnia w ustawie o PIT znajdą się przepisy zezwalające na odliczenie w rocznym PIT składek ubezpieczeniowych, opłacanych za granicą. Zdaniem ekspertów z Ernst & Young możliwość skorzystania z prawa odliczenia w zeznaniu zagranicznych składek może być bardzo trudna. Przywilej uwzględnienia w zeznaniu składek zagranicznych - i to już za 2008 rok - został obwarowany warunkami, których spełnienie może być niemożliwe.

- Odpowiadając na wnioski wynikające z orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego (sygn. akt K 18/06), nowelizacja ustawy o PIT wprowadza szersze możliwości obniżenia podstawy opodatkowania w związku z odliczeniem zapłaconych składek na ubezpieczenia społeczne - wyjaśnia Michał Grzybowski, doradca podatkowy, dyrektor w Ernst & Young.

Przepisy ustawy o PIT umożliwią odliczenie obowiązkowych składek zapłaconych ze środków podatnika do obowiązkowego systemu ubezpieczeń społecznych w krajach Unii Europejskiej (UE), Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG) oraz Szwajcarii.

Odliczenie zagranicznych składek ubezpieczeniowych będzie możliwe po spełnieniu określonych warunków. Michał Grzybowski zwraca uwagę, że nie będą podlegały odliczeniu składki, których podstawę stanowi przychód lub dochód zwolniony z opodatkowania na podstawie umów o unikaniu podwójnego opodatkowania. Ponadto składki, które podatnik zamierza odliczyć w Polsce, nie mogły zostać odliczone od dochodu (przychodu) albo podatku w krajach UE, EOG lub Szwajcarii. Wreszcie konieczne jest, aby istniała podstawa prawna wynikająca z umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania lub innych umów międzynarodowych do wymiany informacji z krajem, w którym składki zostały opłacone.

Wymienione warunki będą miały również zastosowanie wobec składek na ubezpieczenie zdrowotne zapłaconych w innych niż Polska krajach UE, EOG lub Szwajcarii. Jeżeli zostaną spełnione, możliwe będzie ich odliczenie od podatku płaconego w Polsce.

- W tym przypadku będzie obowiązywało ograniczenie odliczenia, do kwoty nieprzekraczającej 7,75 proc. podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne, obowiązującego w kraju, gdzie zostały zapłacone - dodaje Michał Grzybowski.

Wskazuje również, że odliczenie składek będzie możliwe już w zeznaniu podatkowym składanym za 2008 rok. Oznacza to, że dochód lub podatek uzyskany w ciągu tego roku będzie można obniżyć o składki zapłacone w tym okresie np. w Wielkiej Brytanii, Francji czy Niemczech.

Nowe przepisy będą wymagały od podatników znajomości wielu zagranicznych regulacji prawnych, zarówno w zakresie ubezpieczeń społecznych, jak i podatków. Według Rafała Garbarza, doradcy podatkowego, menedżera w Ernst & Young, może to powodować wiele wątpliwości i utrudnień przy ich stosowaniu.

W szczególności podatnik będzie musiał zidentyfikować, czy składki zapłacone przez niego za granicą dotyczyły ubezpieczeń społecznych, czy też zdrowotnych. Odpowiednia kwalifikacja decyduje bowiem o sposobie ich odliczania od dochodu albo od podatku w Polsce.

- Dodatkowo niezbędne będzie upewnienie się, czy odliczane składki zostały w całości sfinansowane ze środków podatnika, ponieważ w przeciwnym wypadku zastosowanie ulgi nie jest możliwe - wskazuje Rafał Garbarz.

Innym ograniczeniem jest zakaz odliczenia składek, które zostały już odliczone dla potrzeb kalkulacji podatku w innym państwie. Podatnik będzie musiał więc monitorować, czy sfinansowane przez niego składki nie zostały np. odliczone przez jego zagranicznego pracodawcę przy kalkulacji miesięcznej listy płac. Kolejne wątpliwości pojawiają się również w sytuacji, gdy składki na ubezpieczenia zostaną odliczone za granicą po złożeniu polskiego zeznania. Taka sytuacja będzie wymagać zrewidowania wcześniejszego odliczenia.

- Pewnym utrudnieniem może również okazać się konieczność samodzielnego ustalenia wysokości odliczenia składki na zagraniczne ubezpieczenie zdrowotne. Wynika to z faktu, że zgodnie z polskimi przepisami co najwyżej 7,75 proc. podstawy wymiaru może być odliczone od podatku. W rezultacie podatnik będzie musiał określić, jaka część zapłaconej przez niego składki podlega rozliczeniu - ostrzega Rafał Garbarz.