Obowiązki płatnika składek, który wypłaca zasiłki macierzyńskie

REKLAMA
Justyna Stelmach, Monika Mazur
Okres pobierania zasiłku macierzyńskiego jest okresem obowiązkowego podlegania ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym. Ubezpieczeniom podlegają jednak te osoby pobierające zasiłki macierzyńskie, które nie mają ustalonego prawa do emerytury lub renty i nie mają innych tytułów rodzących obowiązek ubezpieczeń społecznych. Płatnicy nie sporządzają zgłoszenia do ubezpieczeń osób pobierających zasiłki macierzyńskie na formularzach ZUS ZUA, ponieważ wykazanie ubezpieczonej w imiennym raporcie miesięcznym ZUS RCA jest traktowane na równi ze zgłoszeniem. Nie dokonują również wyrejestrowania takiej osoby z dotychczasowego tytułu z powodu nabycia prawa do zasiłku macierzyńskiego. Oznacza to, że np. nie wyrejestrowują z ubezpieczeń z kodem tytułu 01 10 x x pracownika w związku z pobieraniem zasiłku macierzyńskiego. A zatem, płatnik składek, który wypłaca zasiłki macierzyńskie, wykazuje tylko należne składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w odpowiednich dokumentach rozliczeniowych sporządzanych za osoby pobierające zasiłek macierzyński. Nie dokonuje natomiast żadnych potrąceń z tytułu składek ani nie wpłaca z tego tytułu składek do ZUS.
Sporządzanie miesięcznych raportów
Za osoby pobierające zasiłek macierzyński, którym płatnik wypłaca zasiłki, podlegające z tego tytułu ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, należy co miesiąc sporządzać następujące raporty:
Kodeks pracy 2023. Praktyczny komentarz z przykładami + wzory dokumentów online
Kup książkę:
Kodeks pracy 2023. Praktyczny komentarz z przykładami + wzory dokumentów online• ZUS RSA z kodem tytułu ubezpieczenia właściwym np. dla osoby zatrudnionej na podstawie umowy o pracę (01 10 x x) oraz z kodem świadczenia/przerwy 311,
• ZUS RCA z kodem tytułu ubezpieczenia rozpoczynającym się cyframi 12 40 x x oraz
• ZUSRSA z kodem tytułu ubezpieczenia 12 40 x x i kodem świadczenia/przerwy 350, za okresy przerw w opłacaniu składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu pobierania zasiłku macierzyńskiego, powstałych w związku z ustaleniem prawa do emerytury lub renty albo posiadaniem innego tytułu do obowiązkowych ubezpieczeń,
Wynagrodzenia 2023. Rozliczanie płac w praktyce
Kup książkę:
Wynagrodzenia 2023. Rozliczanie płac w praktyce• ZUS RCA z kodem tytułu ubezpieczenia, z którego osoba nabyła prawa do zasiłku macierzyńskiego, np. pracowniczym (01 10 x x), jeżeli za część miesiąca osoba ta miała również przychody ze stosunku pracy.
Inny tytuł
Dokumentacja kadrowa 2023 ze wzorami dokumentów
Czy wiesz, gdzie przechowywać nowe dokumenty kadrowe, oraz jak prowadzić akta osobowe i dokumentację elektroniczną?
Dokumentacja kadrowa 2023 + wzory dokumentów online. Zasady prowadzenia i przechowywaniaZa inny tytuł nie należy uznawać tytułu, z którego dana osoba nabyła prawa do zasiłku macierzyńskiego, ale inne istniejące równolegle tytuły, które rodzą obowiązek ubezpieczeń. W praktyce oznacza to, że:
• nie należy traktować jako inny tytuł rodzący obowiązek ubezpieczeń tytułu, z którego dana osoba nabyła prawa do zasiłku (np. stosunku pracy, prowadzenia pozarolniczej działalności),
• osoba, która w okresie pobierania zasiłku macierzyńskiego wykonuje umowę zlecenia (zawartą z własnym lub innym pracodawcą), w okresie wykonywania tej umowy podlega ubezpieczeniom społecznym jako zleceniobiorca, nie podlega zaś ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z tytułu pobierania zasiłku macierzyńskiego,
• osoba, która w okresie pobierania zasiłku macierzyńskiego podejmuje prowadzenie pozarolniczej działalności, od dnia rozpoczęcia prowadzenia tej działalności nie podlega ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z tytułu pobierania zasiłku macierzyńskiego, a obowiązkowe składki powinna opłacać z działalności gospodarczej,
• osoba, która w okresie pobierania zasiłku macierzyńskiego wykonuje umowę o dzieło, podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z tytułu pobierania zasiłku macierzyńskiego.
Wśród tytułów rodzących obowiązek ubezpieczeń nie jest wymienione wykonywanie samoistnej umowy o dzieło. A zatem osoba pobierająca zasiłek macierzyński, która zawarła umowę o dzieło z własnym lub innym pracodawcą, w okresie wykonywania tej umowy podlega ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z tytułu pobierania zasiłku macierzyńskiego. Dzieje się tak, ponieważ umowa o dzieło nie jest tytułem rodzącym obowiązek ubezpieczeń. Gdy w okresie pobierania zasiłku macierzyńskiego umowa o dzieło zawarta jest z własnym pracodawcą, przychodów z tej umowy nie traktuje się jak przychody ze stosunku pracy.
Obowiązki osoby pobierającej zasiłek
Osoba pobierająca zasiłek macierzyński zobowiązana jest poinformować płatnika składek o ustaleniu prawa do emerytury lub renty albo o posiadaniu innego tytułu do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych. Oznacza to, że raporty z kodem tytułu ubezpieczenia 12 40 x x z wykazanymi składkami finansowanymi z budżetu państwa można sporządzać dopiero po uzyskaniu oświadczenia, że osoba pobierająca zasiłek macierzyński nie ma ustalonego prawa do emerytury lub renty i nie ma innego tytułu rodzącego obowiązek ubezpieczeń społecznych.
Wykazanie podstawy wymiaru składek
Dla osób pobierających zasiłek macierzyński podstawę wymiaru składek stanowi kwota zasiłku. Chodzi tu o pełną kwotę zasiłku macierzyńskiego (brutto) przed potrąceniem zaliczki na podatek.
Przykład 1
Pani Joanna urodziła dziecko 1 listopada 2007 r. Złożyła płatnikowi oświadczenie, z którego wynika, że podlega obowiązkowym ubezpieczeniom z tytułu pobierania zasiłku macierzyńskiego. Wypłacony w listopadzie zasiłek macierzyński za okres 1-30 listopada wynosił 1500 zł (brutto). Od tej kwoty płatnik składek zobowiązany będzie obliczyć i wykazać w raportach składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.
1. Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe powinna być wykazana w imiennym raporcie miesięcznym ZUS RCA w bloku III.B, IV.B, w polu 04.
2. Składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe powinny być odpowiednio wykazywane w imiennym raporcie miesięcznym ZUS RCA w bloku III.B, IV.B:
• w polu 11 (kwota składki na ubezpieczenie emerytalne finansowana przez płatnika) oraz
• w polu 12 (kwota składki na ubezpieczenia rentowe finansowana przez płatnika).
3. Składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe sumowane z raportów ZUS RCA powinny być wykazywane w deklaracji rozliczeniowej ZUS DRA w bloku IV w polach 10, 11 oraz 12 (składki finansowane przez budżet państwa).
Oznacza to, że płatnik dokonuje ustalenia wysokości składek za osobę pobierającą zasiłek macierzyński i przekazuje do ZUS odpowiednio wypełnione formularze, natomiast nie opłaca z tego tytułu żadnych składek.
Przy obliczaniu i wykazywaniu składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe osób pobierających zasiłek macierzyński należy pamiętać, że podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w roku jest ograniczona do wysokości trzydziestokrotności przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej (w 2007 r. - 78 480 zł). Do kwoty ograniczenia zaliczają się wszystkie przychody, od których w danym roku wykazywane były składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, a więc również zasiłki macierzyńskie, od których obliczane były składki finansowane z budżetu państwa.
Przykład 2
Pani Krystyna urodziła dziecko 15 listopada 2007 r. i od tego dnia nabyła prawa do zasiłku macierzyńskiego. W listopadzie pracodawca wypłacił p. Krystynie wynagrodzenie ze stosunku pracy za część miesiąca w kwocie 8000 zł oraz zasiłek macierzyński za okres 15-30 listopada. Do końca października p. Krystyna osiągnęła u swojego pracodawcy kwotę w podstawie wymiaru 75 000 zł.
Za listopad pracodawca potrąci i opłaci składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe od przychodów ze stosunku pracy w wysokości 3480 zł. Natomiast w raporcie ZUS RCA z kodem tytułu 12 40 0 0 pracodawca wykaże „zerową” podstawę wymiaru i „zerowe” składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z tytułu pobierania zasiłku macierzyńskiego.
Za osoby pobierające zasiłek macierzyński nie opłaca się składek na ubezpieczenie zdrowotne. W okresie pobierania zasiłku macierzyńskiego nie wygasa prawo do świadczeń z ubezpieczenia zdrowotnego. Osoby pobierające zasiłek macierzyński nie podlegają ubezpieczeniu chorobowemu i wypadkowemu.
Uwaga!
Obowiązuje już rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 14 listopada 2007 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie określenia wzorów zgłoszeń do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego, imiennych raportów miesięcznych i imiennych raportów miesięcznych korygujących, zgłoszeń płatnika, deklaracji rozliczeniowych i deklaracji rozliczeniowych korygujących oraz innych dokumentów (Dz.U. Nr 220, poz. 1634). Płatnicy składek mogą posługiwać się wzorami dokumentów w dotychczasowym brzmieniu do czasu wyczerpania zapasów, jeżeli dokumenty są przekazywane w formie dokumentu pisemnego.
Podstawy prawne
• Ustawa z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz.U. Nr 210, poz. 2135; ost.zm. Dz.U. z 2007 r. Nr 176, poz. 1243)
• Ustawa z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (j.t. Dz.U. z 2007 r. Nr 11, poz. 74; ost.zm. Dz.U. z 2007 r. Nr 176, poz. 1243)
• Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 4 grudnia 1998 r. w sprawie określenia wzorów zgłoszeń do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego, imiennych raportów miesięcznych i imiennych raportów miesięcznych korygujących, zgłoszeń płatnika, deklaracji rozliczeniowych i deklaracji rozliczeniowych korygujących oraz innych dokumentów (Dz.U. Nr 149, poz. 982; ost.zm. Dz.U. z 2007 r. Nr 220, poz. 1634)
REKLAMA

- Czytaj artykuły
- Rozwiązuj testy
- Zdobądź certyfikat
Komentarze(0)
Pokaż: