Kontrakty menedżerskie a ZUS

Wydawać by się mogło, że zarówno pod kątem rozliczeń podatkowych jako i zusowskich sytuacja jest prosta i klarowna. Skoro zarządzający jest przedsiębiorcą to swoje podatki powinien rozliczać sam, stosując np. podatek liniowy 19% i tak samo osobiście powinien płacić składki emerytalne i rentowe oraz składkę zdrowotną.

Nic jednak bardziej mylnego.

Zamieszanie wynika głównie z podatkowego ujęcia kontraktów menedżerskich. Otóż zgodnie z treścią art. 13 pkt. 9) ustawy z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jednol. Dz. U. z 2012 r. poz. 361 ze zm. – zwanej dalej u.p.d.f.) „przychody uzyskane na podstawie umów o zarządzanie przedsiębiorstwem, kontraktów menedżerskich lub umów o podobnym charakterze, w tym przychody z tego rodzaju umów zawieranych w ramach prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej (…)” – są podatkowo zaliczane do przychodów z tzw. działalności wykonywanej osobiście. Samo zatem założenie firmy i podpisanie kontraktu w ramach działalności nie uchroni zatem zarządzającego od potraktowania przychodów z tego tytułu, praktycznie tak jakby były to przychody ze stosunku pracy, tj. przy zastosowaniu skali podatkowej (18%, 32%) oraz z niskimi „pracowniczymi” kosztami uzyskania przychodów. Wynika to m.in. z regulacji art. 122 ust. 9 pkt. 5) oraz art. 27 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Ułatwienia dla płatników składek od 1 stycznia 2015 r.

Taka kwalifikacja podatkowa kontraktów menedżerskich powodowała i powoduje zresztą także i obecnie perturbacje w zakresie składek ZUS. Generalnie Ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. Nr 137, poz. 887 ze zm.) nie wskazuje bezpośrednio kontraktów menedżerskich jako podstawy składkowania. ZUS natomiast uznaje co do zasady tego typu umowy za umowy nienazwane zbliżone do umów zlecenia i tym samym przyjmuje, że zarządzający powinien być oskładkowany tak jak zleceniobiorca. A zatem to spółka wypłacająca ww. wynagrodzenie powinna odprowadzić za zarządzającego wszelkie składki zusowskie. Przeciwne stanowisko przez dłuższy czas prezentowały z kolei sądy np. w  wyroku z dnia 9.12.2008 r. sygn. akt I UK 138/08 SN stwierdził, że: „umowa o zarządzanie przedsiębiorstwem (spółką) lub kontrakt menedżerski ujęte w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych jako źródła przychodu z działalności wykonywanej osobiście nie stanowią samodzielnej podstawy podlegania ubezpieczeniom społecznym z art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy systemowej, jeżeli są realizowane w ramach prowadzonej przez przedsiębiorcę (podatnika) pozarolniczej działalności gospodarczej." Analogicznie WSA w Warszawie w wyroku z dnia 29.07.2009 r. sygm. VI SA/Wa 612/09.