Czy pracodawca może odwołać pracownika z urlopu wypoczynkowego?

Odwołanie pracownika z urlopu zgodnie z prawem

Urlop wypoczynkowy reguluje dział siódmy – rozdział pierwszy Kodeksu pracy art. od 152 do 173.

Zgodnie z art. 167 par. 1 „pracodawca może odwołać pracownika z urlopu tylko wówczas, gdy jego obecności w zakładzie wymagają okoliczności nieprzewidziane w chwili rozpoczynania urlopu”. Warto przy tym zwrócić uwagę na par. 2 art. 167 Kodeksu pracy, według którego „pracodawca jest obowiązany pokryć koszty poniesione przez pracownika w bezpośrednim związku z odwołaniem go z urlopu”.

Odwołanie pracownika z urlopu wypoczynkowego w praktyce

Aby móc odwołać pracownika z urlopu wypoczynkowego, muszą zaistnieć ku temu szczególne powody.

Przykład:

Firma X zatrudnia jednego informatyka, który czuwa nad systemem informatycznym firmy i osoba ta idzie na dwutygodniowy urlop wypoczynkowy, na który pracodawca wyraził zgodę. Podczas jego nieobecności wystąpił problem, który zakłócił tok pracy firmy X, a tylko ta osoba posiada specjalistycznie kwalifikacje, niezbędne do tego, aby usunąć awarię w firmie. W tej sytuacji pracodawca ma uzasadniony powód, aby tę osobę odwołać z urlopu w celu usunięcia tej awarii.

Należy zwrócić uwagę na fakt, że okoliczności uzasadniające odwołania pracownika z urlopu wypoczynkowego były nieprzewidziane w chwili kiedy pracownik rozpoczynał urlop. Gdyby pracodawca przed rozpoczęciem urlopu pracownika wiedział, że nastąpi awaria w firmie, nie powinien wówczas wyrazić zgody na urlop wypoczynkowy pracownika w danym terminie.

Jak ustalić wymiar urlopu wypoczynkowego

Według art. 100 Kodeksu Pracy, par. 1., pracownik musi się podporządkować decyzji pracodawcy i zastosować się do jego polecenia: „Pracownik jest obowiązany wykonywać pracę sumiennie i starannie oraz stosować się do poleceń przełożonych, które dotyczą pracy, jeżeli nie są one sprzeczne z przepisami prawa lub umową o pracę”.

Zgodnie z paragrafem 2 „Pracownik jest obowiązany w szczególności: 4) dbać o dobro zakładu pracy, chronić jego mienie oraz zachować w tajemnicy informacje, których ujawnienie mogłoby narazić pracodawcę na szkodę”.

Innymi słowy, po otrzymaniu informacji od pracodawcy pracownik powinien stawić się w zakładzie pracy niezwłocznie lub w podanym przez pracodawcę terminie.

Polecamy: Urlopy wypoczynkowe dla pracowników - PDF (wersja elektroniczna)

Jak odwołać pracownika z urlopu?

Kodeks Pracy nie określa dokładnie tego, w jaki sposób pracodawca powinien odwoływać pracownika z urlopu wypoczynkowego. W związku z tym pracodawca może to zrobić w jakiejkolwiek formie: telefonicznie, e-mailem lub listem. Ważne jednak, aby pracownik miał czas na zapoznanie się z decyzją pracodawcy i powrót do pracy w wyznaczonym terminie.

Co zrobić, gdy pracownik odmówi powrotu z urlopu?

Ponieważ według Kodeksu Pracy pracownik musi podporządkować się decyzji pracodawcy, odmowa powrotu z urlopu może zostać potraktowana jako niestawienie się do pracy bez usprawiedliwienia i wiązać się z przykrymi skutkami dla pracownika, np. karą porządkową lub rozwiązaniem umowy o pracę bez wypowiedzenia.

Chcesz otrzymywać więcej aktualnych informacji? Zapisz się na newsletter!

Koszty odwołania pracownika z urlopu

Zgodnie z Kodeksem Pracy - art.167 § 2 - pracodawca ma obowiązek pokryć koszty poniesione przez pracownika związane z odwołaniem go z urlopu. Pracownik powinien wszystkie koszty poniesione przez siebie w związku z odwołaniem go z urlopu udokumentować.

Kodeks nie reguluje jednak tego, jakie dokładnie koszty pracodawca ma obowiązek pokryć w związku z odwołaniem pracownika z urlopu wypoczynkowego. Najczęściej pojawiającym się stanowiskiem w tej kwestii jest to, że należy pokryć koszty, które mają bezpośredni związek z urlopem.

Innymi słowy kosztami podlegającymi zwrotowi będą w pierwszej kolejności koszty związane z pobytem czy wycieczką, ale tylko w zakresie, w jakim pracownik nie mógł ich wykorzystać i nie mógł uzyskać pełnego lub częściowego zwrotu poniesionej opłaty. Jeśli natomiast chodzi o koszty powrotu, to pracodawca będzie miał obowiązek ich zwrotu, ale tylko w sytuacji jeżeli pracownik nie poniósłby ich wracając z urlopu w ustalonym wcześniej terminie. Obowiązek zwrotu kosztów powstanie np. Wtedy, gdy odwołany z urlopu pracownik nie będzie miał możliwości zmiany terminu lotu na podstawie posiadanego biletu i będzie musiał wykupić nowy albo dopłacić do poprzedniego w związku ze zmianą terminu. Jeżeli pracownik udał się na urlop własnym samochodem, to w tym przypadku koszty podróży nie są zależne od tego kiedy pracownik wróci z urlopu - nie podlegają więc one zwrotowi.

Dłuższy urlop wypoczynkowy - kto ma do niego prawo?

Warto wiedzieć, że w niektórych przypadkach pracodawca musi zwrócić też koszty osób towarzyszących, ale tylko wówczas gdy te osoby nie będą mogły kontynuować pobytu albo wycieczki bez pracownika – np. niepełnoletnie dzieci znajdujące się po jego opieką.

Co ważne – pracodawca nie może zwrócić pracownikowi kosztów poniesionych w związku rzeczami zakupionymi na urlop, np. za namiot czy sprzęt plażowy.

Odwołanie pracownika z urlopu w celu wręczenia wypowiedzenia

Jeśli pracodawca chce odwołać pracownika z urlopu wypoczynkowego, aby wręczyć mu wypowiedzenie umowy o pracę (po odwołaniu pracownik nie podlega ochronie przed wypowiedzeniem), to jest to niezgodne ze stanowiskiem Sądu Najwyższego - uchwała z dnia 9 listopada 1967 r. ( sygn. akt III PZP 22/66, OSNCP 1967, z.6 s.11 ).  Takie działanie należy uznać za sprzeczne z zasadami współżycia społecznego.

Podyskutuj o tym na naszym FORUM

Co z przerwanym urlopem wypoczynkowym

Jeżeli pracodawca odwołała pracownika z urlopu wypoczynkowego w trakcie jego trwania, to pracownikowi przysługuje prawo do wykorzystania pozostałych dni niewykorzystanego urlopu w późniejszym terminie.