Dłuższy urlop wypoczynkowy - kto ma do niego prawo?

Okres wakacyjny właśnie się skończył, przynajmniej dla niektórych. Choć powszechny wymiar urlopu wypoczynkowego ustawodawca reguluje w art. 154 Kodeksu pracy, to jednak niektórym grupom zawodowym, na mocy odrębnych przepisów, przysługuje prawo do dłuższego wypoczynku.

Wymiar urlopu wypoczynkowego

Pracownicy, których okres zatrudnienia łącznie wynosi mniej niż 10 lat mają prawo do 20 dni urlopu wypoczynkowego. Osobom z co najmniej 10 letnim stażem pracy należy się natomiast 26 dni urlopu. Zwłaszcza dla młodych nie bez znaczenia jest fakt, że do okresu zatrudnienia, na postawie którego ustala się liczbę przysługujących dni urlopu, wliczany jest też czas nauki (patrz Ramka 1).

Urlop rodzicielski - jak z niego skorzystać?

Ramka 1 Do okresu pracy, od którego zależy wymiar urlopu wypoczynkowego, wlicza się z tytułu ukończenia: - zasadniczej szkoły zawodowej - przewidziany programem nauczania czas trwania nauki  - nie więcej niż 3 lata; - średniej szkoły zawodowej - przewidziany programem nauczania czas trwania nauki  - nie więcej niż 5 lat; - średniej szkoły zawodowej dla absolwentów zasadniczych szkół zawodowych - 5 lat; - średniej szkoły ogólnokształcącej - 4 lata; - szkoły policealnej - 6 lat; - szkoły wyższej - 8 lat. Powyższe okresy nie podlegają sumowaniu. Źródło: art. 155 Kodeksu pracy

- Tak określony, powszechny wymiar urlopu obowiązuje większość pracujących, jednak pewne grupy zawodowe, na mocy odrębnych uregulowań, posiadają prawo do większej liczby dni wypoczynku - mówi Marta Kosakowska, aplikant adwokacki w TGC Corporate Lawyers. - Pamiętać również należy, iż w kodeksie pracy istnieją niezależne uregulowania dotyczące młodocianych pracowników - wraz z upływem 6 miesięcy od podjęcia pierwszej pracy uzyskują oni prawo do 12 dni roboczych urlopu, a już po roku pracy do 26 dni - dodaje ekspert. Należy jednak pamiętać, że w roku kalendarzowym, w którym młodociany kończy 18 lat, wymiar urlopu powraca do wysokości 20 dni.

Nabycie prawa do urlopu wypoczynkowego

Dla kogo dłuższy urlop wypoczynkowy

Prawo do dłuższych urlopów wypoczynkowych w stosunku do pracowników wykonujących niektóre zawody wynika z odpowiednich uregulowań ustawowych. Na dodatkowe dni przeznaczone na odpoczynek liczyć mogą więc nauczyciele. Mają oni prawo do urlopu w okresie ferii szkolnych letnich i zimowych. Tym, zatrudnionym w szkołach, w których nie przewidziano ferii szkolnych, przysługuje prawo do urlopu wypoczynkowego w wymiarze 35 dni roboczych w czasie ustalonym w planie urlopów. Nauczyciele akademiccy mogą natomiast liczyć w sumie na 36 dni roboczych wypoczynku w okresie wolnym od zajęć dydaktycznych. Ten sam wymiar przysługuje pracownikom naukowym PAN.

Zapraszamy na forum ZUS i prawo pracy

 

Wśród innych grup zawodowych, których dotyczą odrębne uregulowania dotyczące urlopu wypoczynkowego są też pracownicy socjalni. Zatrudnionym w ośrodku pomocy społecznej lub w powiatowym centrum pomocy rodzinie, do których obowiązków należy praca socjalna oraz przeprowadzanie rodzinnych wywiadów środowiskowych, przysługuje raz na dwa lata dodatkowy urlop wypoczynkowy w wymiarze 10 dni roboczych. Mają do niego prawo w momencie, gdy przepracują nieprzerwanie i faktycznie co najmniej 5 lat.

Również członkowie personelu dyplomatyczno-konsularnego korzystają z pewnych przywilejów w tym zakresie - po 10 latach pozostawania w służbie zagranicznej, należy się im 6 dni dodatkowego urlopu. Po 20 latach pracy wymiar ten wydłużony zostaje do 12 dni. Te same zasady obowiązują wykonujących bądź nadzorujących czynności kontrolne pracowników Najwyższej Izby Kontroli. - Nieco inaczej wygląda to w przypadku urzędników służby cywilnej. Corocznie przysługuje im dodatkowy urlop wypoczynkowy w wymiarze wynoszącym po 5 latach zatrudnienia 1 dzień. Z każdym kolejnym rokiem pracy wydłuża się on o 1 dzień aż do osiągnięcia 12 dni - tłumaczy Marta Kosakowska z TGC Corporate Lawyers.

Nowe obowiązki pracodawców w związku z wydłużeniem urlopów macierzyńskich od 17 czerwca 2013 r.

Także przedstawiciele wymiaru sprawiedliwości, tj. sędziowie i prokuratorzy po 10 latach pracy mają prawo do 6 dodatkowych dni roboczych urlopu. Po 15 latach stażu wymiar ten wynosi już 12 dni.

Dodatkowe 10 dni urlopu wypoczynkowego każdego roku przysługuje również inwalidom wojennym, kombatantom i osobom represjonowanym.