Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Wynagrodzenie netto czy brutto w umowie o pracę

Magdalena Marcinowska
Określenie wynagrodzenia za pracę jest obok rodzaju pracy, miejsca pracy, wymiaru czasu pracy i terminu rozpoczęcia pracy elementem obowiązkowym każdej zawieranej umowy o pracę. Często w praktyce pojawia się pytanie: czy wynagrodzenie określone w umowie o pracę powinno być podawane w kwocie brutto czy netto? Wielu pracowników umawiając się z przyszłym pracodawcą na określoną kwotę wynagrodzenia za świadczoną pracę rozważa kwotę, jaką otrzyma w dniu wypłaty „na rękę”.

Przepisy o wynagrodzeniach nie regulują wprost jaka kwota powinna znajdować się na umowie o pracę. Potocznie funkcjonują dwa pojęcia:

1) Wynagrodzenie brutto, czyli kwota wynagrodzenia od której pracodawca będzie potrącał należne świadczenia publicznoprawne, takie jak składki na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne oraz zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych;

2) Wynagrodzenie netto - wynagrodzenie po potrąceniu danin publicznoprawnych, które pracownik otrzymuje na rękę.

Analizując szeroko rozumiane przepisy płacowe (Kodeks Pracy, ustawę o podatku dochodowym od osób fizycznych i ustawę o systemie ubezpieczeń społecznych) należałoby się przychylić do stwierdzenia, że zapisanie wynagrodzenia w kwocie brutto jest postępowaniem właściwym:

1) Kodeks pracy posługuje się jedynie pojęciem wynagrodzenia za pracę. Artykuł 87 par. 1 Kodeksu pracy wskazuje, że „z wynagrodzenia za pracę - po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne oraz zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych” podlegają potrąceniu określone należności. Na tej podstawie należy wnioskować, że daniny publicznoprawne stanowiące o różnicy kwot pomiędzy potocznym pojęciem netto a brutto stanowią element wynagrodzenia, o którym stanowi Kodeks pracy, czyli wynagrodzenie które należy określić w umowie o pracę na podstawie artykułu 29 Kodeksu pracy.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

2) Również przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie posługują się pojęciem wynagrodzenia netto ani brutto. Artykuł 12 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej updof) za przychody ze stosunku pracy uważa „wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych”. Zgodnie z artykułem 31 updof od tak ustalonego przychodu ze stosunku pracy pracodawcy są zobowiązani do obliczania i pobierania zaliczki na podatek dochodowy. Analizując zatem przypisy podatkowe można stwierdzić, że zaliczka na podatek dochodowy jest elementem przychodu, w skład którego wchodzi wynagrodzenie, zatem mimo, że nie jest wypłacana do ręki pracownikowi - stanowi element wynagrodzenia.

3) Do bardzo podobnych wniosków dochodzimy czytając przepisy ustawy o ubezpieczeniach społecznych, która wprost w artykule 4 par. 9 definiując przychód odwołuje się do definicji określonej w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Powyższe stanowisko potwierdził również Sąd Najwyższy w uzasadnieniach do swoich wyroków stwierdzając na przykład  w wyroku z 7 sierpnia 2001 r. ( III ZP 13/01 OSNAP 2002/2/35), że „(...) Wynagrodzenie za pracę, jako niezbędny element stosunku pracy (art. 22 § 1 KP), jest pojęciem określonym przepisami prawa pracy. Z przepisów tych w sposób niewątpliwy wynika, że wynagrodzenie za pracę należy się pracownikowi, stanowiąc całość obejmującą także tę część, którą pracodawca może (ma obowiązek) potrącić (odliczyć). Nie można więc w ogóle konstruować takiej definicji wynagrodzenia za pracę, w której będzie się wyróżniać część wynagrodzenia za pracę należną pracownikowi (wynagrodzenie netto) i część, która pracownikowi nie przysługuje. Wynagrodzenie za pracę należy się pracownikowi w całości i takie wynagrodzenie wyznaczone jest przez treść stosunku pracy, a więc w takiej wysokości należy je zasądzać w sporze sądowym między stronami stosunku pracy. Pojęcie wynagrodzenia "brutto" w ogóle nie występuje w przepisach prawa pracy i ma raczej znaczenie potoczne. Prawo pracy posługuje się bowiem tylko pojęciem wynagrodzenia za pracę jako takiego. Potoczne znaczenie ma też pojęcie wynagrodzenia "netto", przez które należy rozumieć część wynagrodzenia za pracę wypłacaną pracownikowi, ale tylko wtedy, gdy pracodawca dokona stosownych odliczeń na podstawie innych przepisów prawa(....)”.

Biorąc pod uwagę powyższe, należy stwierdzić, że sam zapis w umowie o wynagrodzeniu bez dodatkowego określenia słowem brutto, jest również właściwy i powinien być traktowany w rozumieniu wynagrodzenia brutto.

Co należy zrobić, gdy w umowie o pracę wynagrodzenie w sposób wyraźny zostaje określone jako kwota netto? Czy taka umowa jest ważna? Odpowiedź również znajdziemy w orzecznictwie Sądu Najwyższego, który w uzasadnieniu do wyroku z 7 lutego (I PKN 237/00, OSNAPiUS 2002 /21/ 516) dopuszcza ujęcie wynagrodzenia w kwocie netto stwierdzając w uzasadnieniu, że „(...) Umowa o pracę mogła przewidywać, że pracownik będzie otrzymywać zagwarantowane w umowie wynagrodzenie netto(...)Pracownik miał otrzymywać wynagrodzenie netto (i otrzymał je), a podatek od wynagrodzeń stanowił obciążenie pracodawcy - gdyby powstała konieczność dopłacenia podatku, obciążałoby to wyłącznie pracodawcę. Tego rodzaju umowne rozwiązanie wzajemnych praw i obowiązków stron stosunku pracy nie było sprzeczne z regulacją zawartą art. 87 § 1 KP(...)”.

 

Pracownicy i pracodawcy powinni jednak pamiętać, że określenie wynagrodzenia w kwocie netto rodzi również w praktyce szereg wątpliwości. Pracochłonność ubruttawiania elementów wypłaty przy przykładowych problemach wymienionych poniżej wydaje się jedną z mniej istotnych konsekwencji:

- W przypadku zmiany przepisów wpływających korzystnie na kwotę, którą pracownik dostaje do ręki w sytuacji, gdy wynagrodzenie jest określone w wartości brutto takich jak na przykład zmiana stawek podatkowych i progów podatkowych czy obniżenie składki rentowej, pracownik który ma określone uposażenie w kwocie netto nie zyska na zmianie przepisów. Ustalenie nowego (wyższego) netto w umowie będzie zależało od dobrej woli pracodawcy.

- W sytuacji osiągnięcia przychodów w roku kalendarzowym w wysokości powodującej przekroczenie pierwszego progu podatkowego czy dochodów powyżej których nie odprowadza się już składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe należy każdorazowo ustalić wartość brutto z uwzględnieniem wyższych stawek podatku czy braku składek na ubezpieczenie (pracownik nie otrzyma niższej kwoty wypłaty z powodu osiągnięcia wyższego progu podatkowego, ale też nie skorzysta na niepłaceniu części składek ZUS).

- W przypadku zmiany miejsca zamieszkania i złożenia oświadczenia uprawniającego dostosowania przy naliczaniu wypłaty tak zwanych podwyższonych kosztów uzyskania przychodu pracownik mający określone wynagrodzenie w wartości netto nie uzyska żadnej korzyści a jego wynagrodzenie brutto od którego odprowadzane są składki zostanie pomniejszone.

- W przypadku ustalenia wynagrodzenia, czy zasiłku chorobowego pojawi się również praktyczny problem przy sporządzaniu listy płac. O ile podstawa wymiaru wynagrodzenia, czy zasiłku zostanie ustalona od kwot ubruttowionych pojawi się wątpliwość, czy należy wyrównać do netto pracownikowi różnicę pomiędzy niższym (w większości przypadków o około 20%) wynagrodzeniem za czas nieobecności spowodowany chorobą, a jeżeli już podejmie się decyzję o wyrównaniu różnicy, to jak należy traktować takie dodatkowe świadczenie za czas nieprzepracowany?

- Jeżeli pracownik będzie otrzymywał jakieś dodatkowe świadczenia, od których powinny być odprowadzone składki na ubezpieczenie społeczne i zaliczka na podatek - na przykład pracodawca w regulaminie wynagradzania przewidzi wyższe niż ustawowe diety za podroż służbową - to czy wynagrodzenie netto pracownika powinno być pomniejszone w takiej sytuacji czy może świadczenie odpowiednio podwyższone (by uzyskać wartość netto z umowy). W sytuacji podwyższenia świadczenia pojawi się kolejna wątpliwość już natury księgowo - podatkowej związana z zasadnością traktowania jako koszt różnicy pomiędzy kwotą z regulaminu a kwotą faktycznie naliczoną.

- Jak należy postąpić w sytuacji potrąceń o charakterze dobrowolnych takich jak składka ubezpieczenia grupowego, rata pożyczki (wydaje się, że tu zgoda pracownika na dokonywanie tych potrąceń pozwalałaby na przekazywanie kwoty wynagrodzenia niższej niż wskazana w umowie o pracę).

Niewątpliwie uregulowanie podobnych kwestii w umowie o pracę, dokładne opisanie przez strony w umowie wartości netto (czy jest to kwota przelewana na konto, czy kwota brutto pomniejszona o zobowiązania publicznoprawne) pozwoliłoby uniknąć szeregu wątpliwości w procesie naliczania wynagrodzeń i w konsekwencji potencjalnych sporów pracowników z pracodawcami.

 

Podstawa prawna:

- Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy - Dz. U. 1998 nr 21, poz. 94 z późn. zm.

- Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - Dz. U. 1991 nr 80, poz. 350 z późn. zm. (Dz. U. 2000 nr 14, poz. 176)

- Ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych - Dz. U. 1998 nr 137, poz. 887 z późn. zm. (Dz. U. 2009 nr 205, poz. 1585; Dz. U. 2009 nr 218, poz. 1690)

Magdalena Marcinowska

Outsourcing Rachunkowości

 

Reklama
Zaktualizuj swoją wiedzę z naszymi publikacjami i szkoleniami
Źródło: Grant Thornton Frąckowiak Sp. z o.o.
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Podatek PIT - część 2
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Zeznanie PIT-37 za 2022 r. można złożyć w terminie do:
    30 kwietnia 2023 r. (niedziela)
    2 maja 2023 r. (wtorek)
    4 maja 2023 r. (czwartek)
    29 kwietnia 2023 r. (sobota)
    Następne
    Księgowość
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Informacje z urzędu skarbowego przez telefon lub e-Urząd Skarbowy. Co się zmieni od 15 czerwca 2023 r.?

    Od 15 czerwca 2023 r. podatnicy i płatnicy podatków będą mogli uzyskać od każdego z naczelników urzędów skarbowych (niezależnie od terytorialnej właściwości działania tych organów) dane i informacje o swojej indywidualnej sytuacji podatkowo-prawnej (w tym objęte tajemnicą skarbową) telefonicznie lub za pośrednictwem konta w e-Urzędzie Skarbowym.

    Trybunał każe ścigać oszustów i pozorantów VAT na podstawie przepisów unijnych, a nie krajowych

    Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) wydał 25 maja 2023 r. wyrok w polskiej sprawie (C-114/22) dotyczącej kwestionowania prawa do odliczenia VAT na podstawie pozorności czynności. Sprawa dotyczyła transakcji sprzedaży znaków towarowych i odliczenia podatku naliczonego w tym zakresie. 

    Aktualny rachunek bankowy trzeba zgłosić do urzędu skarbowego. Termin mija 30 czerwca 2023 r.

    Ministerstwo Finansów przypomina, że organizacje pożytku publicznego (OPP), które chcą otrzymać 1,5% podatku PIT, powinny do 30 czerwca 2023 r. zgłosić do urzędu skarbowego aktualny rachunek bankowy. Zgłoszenie nie jest konieczne jeżeli rachunek został zgłoszony w ubiegłych latach i jest nadal aktualny.

    Nabywca zwraca zakupiony towar. Jak i kiedy rozliczyć VAT?

    Jak prawidłowo rozliczyć VAT w przypadku zwrotu zakupionych towarów przez nabywcę? Wyjaśniamy na poniższym przykładzie. 

    Inwestycja w SAFE – co musisz wiedzieć, żeby nie stracić

    Inwestycje amerykańskich spółek na polskim rynku widoczne są na każdym kroku. Wbrew pozorom, ruch kapitału odbywa się jednak również w przeciwnym kierunku. Polscy inwestorzy co raz częściej lokują kapitał w zagraniczne start-up’y, w tym w innowacyjne projekty z Ameryki Północnej. Jedną z możliwości prowadzenia tego typu działań są umowy SAFE.

    Samochód wycofany z działalności rolniczej. Czy jego sprzedaż podlega VAT?

    Rolnik ryczałtowy sprzedaje samochód, który wykorzystywał w działalności rolniczej. Samochód ten został przed sprzedażą wycofany z działalności rolniczej, co zostało potwierdzone sporządzonym na tę okoliczność protokołem. Czy sprzedaż taka podlega opodatkowaniu VAT? Czy byłoby inaczej, gdyby przed sprzedażą samochód nie został wycofany z działalności rolniczej?

    Wycofanie nieruchomości z działalności gospodarczej i wynajem prywatny. Czy trzeba korygować odliczony VAT?

    Prowadzę działalność gospodarczą w zakresie usług architektonicznych. Zamierzam wycofać z działalności gospodarczej do majątku prywatnego nieruchomość - dom, w którym dotychczas mieściła się siedziba mojej firmy. Nieruchomość stanowi środek trwały, od nabycia którego odliczyłem VAT. Po wycofaniu z działalności do majątku prywatnego dom będzie wynajmowany innej firmie, w której będzie ona prowadziła działalność gospodarczą. Zatem najem będzie podlegał opodatkowaniu stawką 23%. Czy powinienem dokonać korekty podatku odliczonego w związku z wycofaniem nieruchomości do majątku prywatnego w celu jej dalszego wynajmu?

    Rola odbiorców energii w transformacji energetycznej. Bezpłatne webinarium 15 czerwca

    Już 15 czerwca 2023 r. odbędzie się bezpłatne webinarium „Rola odbiorców energii w transformacji energetycznej”. Zapraszamy!

    Sprzedaż praw do projektu farmy (elektrowni) fotowoltaicznej - stawka VAT

    Sprzedaż praw do projektu elektrowni (farmy) fotowoltaicznej to świadczenie kompleksowe, dla którego właściwą stawką VAT jest 23 proc. Tak wynika z wyroku WSA w Olsztynie z lutego 2023 r.

    Open banking ułatwi obsługę KSeF?

    Jeszcze w tym roku Komisja Europejska ma przedstawić projekt trzeciej wersji dyrektywy PSD (Payment Service Directive). Nowe przepisy dotyczące otwartej bankowości mogą ułatwić m.in. płatność zobowiązań podatkowych oraz obsługę państwowych systemów faktur elektronicznych - m.in. powstającego w Polsce KSeF.

    MF: szerokie zmiany w egzekucji podatków

    Planowane zmiany w egzekucji administracyjnej poruszono podczas konferencji „Egzekucja administracyjna należności podatkowych” zorganizowanej przez Centrum Dokumentacji i Studiów Podatkowych Uniwersytetu Łódzkiego. Zmiany mają dotyczyć sposobu negocjacji pomiędzy dłużnikiem a organem egzekucyjnym.

    Oszustwo na "zdalny pulpit" (aplikacja AnyDesk). Na czym polega? Jak uniknąć wyłudzenia danych i pieniędzy?

    Co to jest oszustwo na "zdalny pulpit"? Dlaczego oprogramowanie AnyDesk jest groźne? uniknąć wyłudzenia danych i straty pieniędzy?

    Oprocentowanie lokat bankowych i kont oszczędnościowych 2023 - koniec maja, początek czerwca. Tabela

    Jakie oprocentowanie lokat terminowych i kont oszczędnościowych oferują banki pod koniec maja 2023 r.?

    Abonament rtv 2024 - stawki takie same jak w 2023 roku

    W 2024 roku będą obowiązywać takie same stawki abonamentu rtv jak w 2023 roku. Tak wynika z rozporządzenia Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji z 10 maja 2023 r. w sprawie wysokości opłat abonamentowych za używanie odbiorników radiofonicznych i telewizyjnych oraz zniżek za ich uiszczanie z góry za okres dłuższy niż jeden miesiąc w 2024 r., opublikowanego w Dzienniku Ustaw z 18 maja 2023 r., poz. 943. Rozporządzenie to wejdzie w życie 2 czerwca 2023 r.

    Obowiązkowy KSeF od lipca 2024 roku - projekt ustawy skierowany do Komisji Finansów Publicznych

    W dniu 26 maja 2023 r. odbyło się pierwsze czytanie projektu nowelizacji ustawy o VAT, której celem jest wprowadzenie obowiązkowego e-fakturowania przy użyciu Krajowego Systemu e-Faktur. Sejm opowiedział się za przesłaniem projektu do dalszych prac w Komisji Finansów Publicznych.

    Diety przedsiębiorcy w transporcie międzynarodowym mogą być kosztem

    Dyrektor KIS potwierdził, że zmiana przepisów dotyczących czasu pracy kierowców nie wpłynęła na możliwość odliczania diety przez kierowców prowadzących działalność gospodarczą. Diety te mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów w części nieprzekraczającej wysokości określonej przez ministra pracy, zarówno w przypadku krajowych, jak i zagranicznych podróży służbowych.

    Co zrobić, gdy źle przelejesz pieniądze?

    Nieprawidłowe dane w przelewie to nie powód do paniki. Pieniądze wciąż można odzyskać. Jeżeli zdarzy się pomyłka, nie należy czekać. Natychmiast skontaktuj się ze swoim bankiem i dowiedz się, co powinieneś zrobić.

    Szansa na obniżkę stóp procentowych w czwartym kwartale tego roku

    Jeżeli nie zajdą jakieś absolutnie nadzwyczajne okoliczności, jak kolejny wielki kryzys energetyczny, to inflacja będzie spadała do końca roku i jest nadzieja na obniżkę stóp procentowych jeszcze w czwartym kwartale tego roku - powiedział premier

    Czy wynagrodzenie za funkcje kierownicze i nadzorcze w pracach B+R stanowi koszt kwalifikowany?

    Ulga badawczo-rozwojowa jest coraz częściej wykorzystywaną przez przedsiębiorców preferencją podatkową. Wskazuje na to nie tylko liczba wydawanych interpretacji podatkowych w tym zakresie, która podawana jest już w tysiącach, lecz także dane ministerstwa finansów - kwoty odliczeń mierzone są w miliardach złotych. 

    Kwota zwrotów podatkowych za 2022 - ok. 24 mld zł

    Zwroty podatkowe za rok 2022 to kwota ok. 24 mld złotych, a najwyższy zwrot podatku wyniósł 8,6 tys. zł – poinformował w czwartek wiceminister finansów Artur Soboń. Dla 239,5 tys. podatników korzystne okazało się rozliczenie na warunkach sprzed 1 lipca 2022 r. - dodał.

    Ponad milion złotych! Tyle wyniosła dopłata do składki zdrowotnej pewnego przedsiębiorcy

    22 maja upłynął termin rozliczania się przedsiębiorców z rocznej składki zdrowotnej za 2022 rok. Według danych ZUS-u rekordzista musiał dopłacić z tego tytułu aż 1,06 mln złotych. Z kolei najwyższa kwota zwrotu, o którą wnioskował podatnik, wyniosła 4,41 mln złotych.

    Bank ogłasza upadłość. Na co mogą liczyć jego klienci? Co gwarantuje BFG?

    Pensje, emerytury, renty czy stypendia spływają zwykle na nasze rachunki w bankach, gdzie przechowujemy także oszczędności na lokatach lub kontach. Czy w razie upadłości banku pieniądze przepadają bezpowrotnie? Na szczęście nie. Nad pokrzywdzonymi czuwa bowiem Bankowy Fundusz Gwarancyjny (BFG).

    Półprofesjonalny przywóz wyrobów akcyzowych z UE – e-SAD - zmiany w 2023 roku. Dokumentacja, obowiązek podatkowy i inne nowości

    Jakie zmiany przepisów weszły w życie w 2023 roku w zakresie półprofesjonalnego przywozu wyrobów akcyzowych do Polski z innych państw Unii Europejskiej? Co wynika z tych zmian dla praktyki obrotu towarowego? Wyjaśnia Mirosław Siwiński, radca prawny i doradca podatkowy, partner w Advicero Nexia.

    Gdzie najchętniej korzystamy z płatności odroczonych?

    Według Juniper Research, aktualna liczba ponad 360 milionów użytkowników płatności odroczonych na świecie, wzrośnie do ponad 900 milionów do 2027 roku. Płatności odroczone, które kojarzą się z zakupami w sieci, coraz mocniej zdobywają także offline, zwłaszcza na rynku usług zdrowotnych. 

    Webinarium „Krajowy System e-Faktur (KSeF) – jak się przygotować do wersji obowiązkowej?” + certyfikat gwarantowany

    Zapraszamy na praktyczne webinarium „Krajowy System e-Faktur (KSeF) – jak się przygotować do wersji obowiązkowej?” z gwarantowanym imiennym certyfikatem, które odbędzie się 15 czerwca 2023 roku. Polecamy!