REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Nadgodziny, a praca w domu (home office i ewidencja czasu pracy)

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
 e-file sp. z o.o.
Producent aplikacji i rozwiązań pomocnych w biznesie oraz w kontaktach z urzędami
Nadgodziny, a praca w domu (home office i ewidencja czasu pracy)
Nadgodziny, a praca w domu (home office i ewidencja czasu pracy)

REKLAMA

REKLAMA

Home office – w dosłownym tłumaczeniu z języka angielskiego, to „domowe biuro” lub „biuro w domu” - w praktyce określenie wskazujące na specjalną możliwość systemu pracy i wykonywania obowiązków wobec pracodawcy przez pracownika, w określonym czasie w domu. Inaczej zwana pracą zdalną, mobilną lub na odległość. Według badań specjalistów rekrutacyjnych (badania z 2019 roku przeprowadzone przez Michael Page), ponad połowa polskich pracowników (aż 52%) deklaruje, że chciałaby skorzystać z możliwości pracy typu „home office”. Jest to również coraz częściej atut podawany przez samych pracodawców w ich ogłoszeniach rekrutacyjnych. Każdy przedsiębiorca może więc w praktyce spotkać się z pytaniami pracowników o możliwość pracy zdalnej i powinien znać zasady i przepisy odnoszące się do tego zagadnienia.

Wady i zalety Home Office z perspektywy pracodawcy

Pracodawca może zastanawiać się, jakie są korzyści pozwalania pracownikom na pracę poza stacjonarnym biurem. Pierwszym argumentem za tego typu rozwiązaniami, są aspekty z zakresu HR – takie jak wzmacnianie pozytywnego postrzegania pracodawcy, zwiększanie atrakcyjności ofert na rynku rekrutacyjnym, oraz poprawę poziomu usatysfakcjonowania pracowników. Działy kadr podkreślają również, że możliwość pracy z domu wpływa na redukcję wykorzystywanych urlopów na żądanie oraz zwolnień, potrzebnych na przykład w przypadku choroby dziecka – gdzie pracownik, musi zostać w domu, ale dziecko jest na tyle duże, że może jednocześnie pracować.

REKLAMA

Autopromocja

Z drugiej strony pojawiają się jednak głosy, że podczas „home office” pracownicy nie pracują, tylko zajmują się prywatnymi sprawami, czyli faktycznie nie wykonują swoich obowiązków. Kolejnym wskazywanym problemem są błędy pojawiające się w pracy z domu - rozproszony pracownik może mieć obniżoną skrupulatność i efektywność. Negatywnym aspektem pracy samodzielnej w domu jest również brak możliwości integracji wspólnie pracującego zespołu.

W zakresie finansowym pracodawcy zwracają uwagę na możliwość obniżenia kosztów utrzymania dużej ilości stanowisk pracy, dużego biura, czy wreszcie materiałów biurowych, kawy, wody i innych. Pracownicy pracujący z domu, z założenia generują zdecydowanie mniejsze koszty.

Polecamy: Monitor prawa pracy i ubezpieczeń

Serwis Kadry

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Praca w domu, a polski Kodeks Pracy („home office” i telepraca)

Podstawowym aktem prawnym regulującym zasady i obowiązki oraz prawa pracodawców i pracowników, jest ustawa: Kodeks Pracy. Na obecnym gruncie przepisów brak jest jednoznacznej kodyfikacji i zasad pracy typu „home office”. Specjaliści twierdzą, że nasz ustawodawca nie nadąża po prostu nad rzeczywistymi potrzebami rynku pracy. W kodeksie pracy znajdują się co prawda zapisy dotyczące tak zwanej „telepracy”, jednak jest ona formą pracy zupełnie inną, niż home office.

Czym jest więc telepraca? Telepraca jest również zwana pracą zdalną (podobnie jak home office), jednak jej zasady polegają na tym, że z założenia cała forma organizacji pracy polega na pracy pracownika poza jednostką organizacyjną pracodawcy i przekazywaniu jej efektów za pomocą środków komunikacji elektronicznej. Home office jest natomiast zasadą wyjątku (np. w określony dzień tygodnia lub miesiąca), gdzie pracownik może tylko w niewielkim stopniu pracować w domu (epizodycznie, nieregularnie). Definicja telepracy znalazła się bezpośrednio kodeksie pracy.

Wyciąg z przepisów:

Zatrudnianie pracowników w formie telepracy

Art. 675. [Telepraca; telepracownik]

§ 1. Praca może być wykonywana regularnie poza zakładem pracy, z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej w rozumieniu przepisów o świadczeniu usług drogą elektroniczną (telepraca).

§ 2. Telepracownikiem jest pracownik, który wykonuje pracę w warunkach określonych w § 1 i przekazuje pracodawcy wyniki pracy, w szczególności za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej.

Problemy w działaniu home office - wypadki

Ze względu na to, ze polska ustawa Kodeks Pracy nie określa wprost zasad dotyczących home office, w praktyce pojawiają się problemy, jak stosować obowiazujące przepisy i jak odnosić je do praktyki. Braki pojawiają się nie tylko w przepisach ogólnie obowiązujących, ale również mają swoje odzwierciedlenie w lukach w regulaminach pracy, bezpośrednio u pracodawcy.

Pierwsze problemy pojawiają się na gruncie interpretacyjnym, dotyczącym zasad BHP i ogólnego bezpieczeństwa pracowników. W trakcie pracy w domu pracownik może przecież ulec wypadkowi, na przykład - gotując sobie wodę na kawę. Pytaniem pozostaje, czy taki wypadek może zostać nazwanym wypadkiem przy pracy? Należy zaznaczyć, że w przypadku epizodycznej pracy w domu, pracodawca nie ma żadnego wpływu na bezpieczeństwo swoich pracowników. Nie ma również fizycznej możliwości weryfikacji, na przykład - trzeźwości pracownika, który pozostawał w domu. Dlatego w takich wypadkach, zarówno dla dobra pracownika jak i pracodawcy, rekomenduje się podjęcie należytej staranności w wyjaśnieniu zdarzenia.

Praktyczne rekomendacje - działania po wypadku:

  1. Pracownik powinien niezwłocznie zgłosić wypadek;
  2. Pracodawca i Pracownik na całym etapie wyjaśniania sprawy powinni pozostawać w kontakcie i informować się o wszelkich nowych okolicznościach;
  3. Rekomendowane jest zaangażowanie działu kadr, działu prawnego oraz BHP;
  4. Pracodawca powinien powołać odpowiednią komisję wypadkową;
  5. Wyjaśnienia pracownika powinny zostać spisane, na miejscu w razie konieczności powinna odbyć się wizja lokalna.

Ewidencja,  godziny pracy i nadgodzinny, a w „home office”

Drugim wskazywanym przez praktyków problemem, który w praktyce może najczęściej dotykać podmiotów proponującym swoim pracownikom „home office”, jest rozliczanie pracownika z czasu pracy. W zakresie wykonywania zadań jest to możliwe, ponieważ można konkretnie zweryfikować, czy dana osoba wykonała zadaną pracę. Problemy pojawiają się jednak jeżeli chodzi o mierzenie czasu pracy takiego pracownika, szczególnie w przypadku jeżeli zgłasza, że przy pracy w domu musiał pracować więcej niż to zakłada jego podstawowa umowa.

Ruchomy czas pracy został określony bezpośrednio w kodeksie pracy, jednak znów - przepisy nie mówią bezpośrednio o pracy takiej jak „home office”.

Wyciąg z przepisów:

Art. 1401. [Ruchomy czas pracy]

§ 1. Rozkład czasu pracy może przewidywać różne godziny rozpoczynania pracy w dniach, które zgodnie z tym rozkładem są dla pracowników dniami pracy.

§ 2. Rozkład czasu pracy może przewidywać przedział czasu, w którym pracownik decyduje o godzinie rozpoczęcia pracy w dniu, który zgodnie z tym rozkładem jest dla pracownika dniem pracy.

Art.  150.  [Ustalenie systemu i rozkładu czasu pracy]

§  1.  Systemy i rozkłady czasu pracy oraz przyjęte okresy rozliczeniowe czasu pracy ustala się w układzie zbiorowym pracy lub w regulaminie pracy albo w obwieszczeniu, jeżeli pracodawca nie jest objęty układem zbiorowym pracy lub nie jest obowiązany do ustalenia regulaminu pracy, z zastrzeżeniem § 2-5 oraz art. 139 § 3 i 4.

Kwestia pracy w godzinach nadliczbowych została określona, jako z zasady dopuszczalna w kodeksie pracy, w dwóch przypadkach:

  1. Konieczności prowadzenia odpowiedniej akcji ratowniczej lub
  2. W przypadku szczególnych potrzeb pracodawcy.

Wyciąg z przepisów:

Art. 151. [Dopuszczalność pracy w godzinach nadliczbowych]

§ 1. Praca wykonywana ponad obowiązujące pracownika normy czasu pracy, a także praca wykonywana ponad przedłużony dobowy wymiar czasu pracy, wynikający z obowiązującego pracownika systemu i rozkładu czasu pracy, stanowi pracę w godzinach nadliczbowych. Praca w godzinach nadliczbowych jest dopuszczalna w razie:

1) konieczności prowadzenia akcji ratowniczej w celu ochrony życia lub zdrowia ludzkiego, ochrony mienia lub środowiska albo usunięcia awarii;

2) szczególnych potrzeb pracodawcy.

Zgodnie z kolejnym artykułem kodeku pracy, za pracę w godzinach nadliczbowych należy się dodatek w wysokości:

  • 100% w przypadku pracy w nocy, niedziele, święta - niebędące dla pracownika dniami pracy oraz w dniu wolnym od pracy, udzielonym pracownikowi w zamian za pracę w niedzielę lub w święto, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy lub
  • 50 % za pracę w godzinach nadliczbowych w innych wypadkach.

Wyciąg z przepisów:

Art. 1511. [Dodatek za pracę w godzinach nadliczbowych]

§ 1. Za pracę w godzinach nadliczbowych, oprócz normalnego wynagrodzenia, przysługuje dodatek w wysokości:

1) 100% wynagrodzenia - za pracę w godzinach nadliczbowych przypadających:

a) w nocy,

b) w niedziele i święta niebędące dla pracownika dniami pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy,

c) w dniu wolnym od pracy udzielonym pracownikowi w zamian za pracę w niedzielę lub w święto, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy;

2) 50% wynagrodzenia - za pracę w godzinach nadliczbowych przypadających w każdym innym dniu niż określony w pkt 1.

Dodatkowo, w razie przepracowania godzin nadliczbowych, na pisemny wniosek pracownika, pracodawca może udzielić mu w tym samym wymiarze czasu wolnego od pracy.

W przypadku pracy w domu, pracodawca traci faktyczną możliwość weryfikacji godzin przepracowanych przez pracownika, który nie ma tam możliwości odbicia karty pracy, itp.. Stosowane na przykład w przy umowach zlecenia standardowe ewidencje czasu pracy, znów mogą być określone jednostronnie przez pracownika, który pracuje w ramach „home office”. Dlatego, aby umożliwić weryfikację czasu pracy, przy jednoczesnym korzystaniu z „home office” przez pracowników, w coraz większej ilości dużych firm pojawiają się liczniki czasu pracy na komputerach lub w aplikacjach, na których pracują pracownicy.  Jeżeli zostaną one odpowiednio zaprogramowane i wpisane w regulaminy pracy obowiązujące u pracodawcy, mogą być substytutem standardowych rozwiązań do pomiaru czasu pracy. Wszystko po to, aby w przypadku ewentualnego sporu jasno wskazać dowody, świadczące za wskazywanym w dokumentach czasem pracy pracownika i prawidłowością ewentualnego wyliczenia wynagrodzenia dodatkowego, z tytułu przepracowanych nadgodzin.

Podsumowanie i przyszłość pracy zdalnej

Zmieniająca się kultura pracy oraz możliwości zapewniane przez nowoczesne technologie, wymuszają zmiany - zarówno podejścia kadrowego, jak i prawa. Niestety, w obecnej chwili praca w ramach „home office” odbywa się przede wszystkim na zasadach zwyczaju.  Nie możliwe do uniknięcia jest wprowadzanie tego typu systemu pracy zdalnej, dlatego dopóki polski ustawodawca nie zdecyduje o odpowiedniej kodyfikacji tego zagadnienia, w chwili obecnej  jeżeli pracodawca i pracownik chcą korzystać z „home office”, bardzo ważne jest określenie jej zasad - zarówno w zakładzie pracy, jak i pomiędzy pracownikiem i pracodawcą bezpośrednio. Tak, aby w sytuacjach awaryjnych żadna ze stron nie czuła się poszkodowana.

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Rozliczenie składki zdrowotnej w 2025 roku. Księgowa wyjaśnia jak to zrobić

Termin złożenia w ZUS deklaracji zawierającej rozliczenie wpłaconych składek zdrowotnych za 2024 rok upływa 20 maja 2025 r. Obowiązek ten dotyczy większości przedsiębiorców prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą. Jedynie ci rozliczający się na karcie podatkowej są z niego zwolnieni. W pozostałych przypadkach wysokość należnych składek wylicza się na podstawie przychodów bądź dochodów osiągniętych w poprzednim roku. Na co zwrócić uwagę przygotowując roczne rozliczenie składek? Wyjaśnia to Paulina Chwil, Księgowa Prowadząca oraz Ekspert ds. ZUS i Prawa Pracy w CashDirector S.A.

Trump 2.0. Rewolucja chorego rozsądku. Prof. Kołodko recenzuje politykę (nie tylko gospodarczą) obecnego prezydenta USA

W kwietniu 2025 r. nakładem Wydawnictwa Naukowego PWN ukazała się najnowsza książka prof. Grzegorza W. Kołodki zatytułowana „Trump 2.0. Rewolucja chorego rozsądku”. Grzegorz W. Kołodko, wybitny ekonomista i były wicepremier, w swoim bezkompromisowym stylu analizuje trumponomikę i trumpizm, populizm, nowy nacjonalizm, publiczne kłamstwa i brutalną grę interesów. Profesor poświęca szczególną uwagę kwestiom manipulacji opinią publiczną, polityce sojuszy, a także wpływowi wojny w Ukrainie na kształt geopolityki. Zastanawia się również, jakie zagrożenia dla NATO i Unii Europejskiej niesie ze sobą „America First” – i co to wszystko oznacza dla współczesnego świata.

Zmiany w rachunkowości w 2025 r. Sprawozdawczość ESG przesunięta o 2 lata

Minister Finansów przygotował 5 maja 2025 r. projekt nowelizacji ustawy wdrażającej dyrektywę CRSD do ustawy o rachunkowości, a także ustawy o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym oraz niektórych innych ustaw. Ta nowelizacja ma na celu wdrożenie unijnej dyrektywy 2025/794, przesuwającej wdrożenie obowiązku sprawozdawczości ESG o 2 lata.

Prof. Modzelewski: Większość podatników VAT może uniknąć w 2026 r. obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych w KSeF. Jak?

Zdaniem profesora Witolda Modzelewskiego, gdyby uchwalono projekt przepisów wprowadzających obowiązkowy KSeF w przedłożonym niedawno kształcie, to większość podatników VAT nie będzie musiała wystawiać faktur ustrukturyzowanych w 2026 r.

REKLAMA

Stopy procentowe NBP 2025: w maju obniżka o 0,5 pkt proc.

Rada Polityki Pieniężnej na posiedzeniu w dniach 6-7 maja 2025 r. postanowiła obniżyć wszystkie stopy procentowe NBP o 0,5 punktu procentowego. Stopa referencyjna wynosi od 8 maja 2025 r. 5,25 proc. - poinformował w komunikacie Narodowy Bank Polski. Decyzja RPP była zgodna z oczekiwaniami większości analityków finansowych i ekonomistów. Stopy NBP zmieniły się pierwszy raz od 3 października 2023 r.

Przekształcenie JDG a status podatnika rozpoczynającego działalność w estońskim CIT

W świetle marcowego wyroku NSA (sygn. II FSK 1412/24) zmienia się podejście do kwalifikacji podatkowej spółek powstałych z przekształcenia jednoosobowych działalności gospodarczych. Wyrok ten przesądził, że takie podmioty mogą korzystać z przywilejów "podatnika rozpoczynającego działalność" na gruncie przepisów o estońskim CIT.

Pracujesz na zleceniu - a może to faktyczna umowa o pracę? Jak ustalić i wykazać istnienie stosunku pracy

Osoby wykonujące umowy zlecenia, czy inne umowy cywilnoprawne, mają czasem wątpliwości, czy nie jest to de facto umowa o pracę. Każdy przedsiębiorca słyszał o możliwych kontrolach, podważeniu zatrudnienia, konieczności uzasadniania dlaczego taki a nie inny typ umowy został konkretnej osobie zaproponowany. A co ze swobodą zawierania umów? Czy forma umowy na którą zgadzamy się wspólnie z nowozatrudnioną osobą nie powinna być wystarczająca dla inspekcji pracy skoro zgodnie obie strony złożyły na niej swój podpis? Na te i wiele innych pytań odpowie Czytelnikom ten artykuł.

Zmiany w podatkach od 2026 r. - wyższy limit zwolnienia z VAT, korekty deklaracji, 6 m-cy vacatio legis

Ministerstwo Finansów poinformowało, że 6 maja 2025r. Rada Ministrów przyjęła pakiet projektów ustaw dot. podatków w ramach procesu deregulacji. Nowe przepisy mają na celu m.in. ochronę podatników przed nagłymi zmianami przepisów ustaw podatkowych oraz doprecyzowanie wątpliwości interpretacyjnych zgłaszanych przez przedsiębiorców w zakresie deklaracji składanej w trakcie lub po zakończeniu kontroli celno-skarbowej. Projekty dotyczą również podwyższenia limitu zwolnienia podmiotowego w VAT oraz likwidacji obowiązku przygotowywania i publikacji informacji o realizowanej strategii podatkowej.

REKLAMA

Czego najczęściej dotyczą kontrole z urzędu skarbowego i ZUS-u?

Przedsiębiorcy mają szereg obowiązków wobec państwa - jako podatnicy muszą przestrzegać przepisów podatkowych, a jako płatnicy stosować normy z zakresu ubezpieczeń społecznych. W obu tych sferach często dochodzi do uchybień. Dlatego upoważnione organy sprawdzają, czy firmy przestrzegają obowiązujących przepisów. W naszym artykule przedstawiamy najczęstsze obszary, które podlegają kontroli organów podatkowych lub Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Pozwani przez PFR – jak program pomocy dla firm stał się przyczyną tysięcy pozwów? Sprawdź, jak się bronić

Ponad 16 tysięcy firm już otrzymało pozew z Polskiego Funduszu Rozwoju [i]. Kolejne są w drodze. Choć Tarcza Finansowa miała być tarczą – dla wielu stała się źródłem wieloletnich problemów prawnych.

REKLAMA