REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak ustalać wynagrodzenie za godziny nadliczbowe

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Jak ustalać wynagrodzenie za godziny nadliczbowe /fot. Shutterstock
Jak ustalać wynagrodzenie za godziny nadliczbowe /fot. Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Czas pracy osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę nie powinien przekraczać 8 godzin w ciągu doby i 40 godzin w pięciodniowym tygodniu pracy. Dochodzi jednak do sytuacji, w których pracodawcy zlecają pracownikom pracę ponad wymiar. Jak zatem obliczać wynagrodzenie za godziny nadliczbowe?

Czym są nadgodziny?

Art. 151 § 1 Kodeksu pracy definiuje nadgodziny jako pracę wykonywaną ponad obowiązujące pracownika normy czasu pracy, a także pracę wykonywaną ponad przedłużony dobowy wymiar czasu pracy, wynikający z obowiązującego pracownika systemu i rozkładu czasu pracy. W artykule tym wymieniono dwie sytuacje w jakich pracodawca może zlecić pracownikowi pracę w nadgodzinach. Czyli nadgodziny możliwe są w przypadku:

REKLAMA

Autopromocja
  • prowadzenia akcji ratowniczej w celu ochrony życia lub zdrowia ludzkiego, ochrony mienia lub środowiska albo usunięcia awarii;
  • szczególnych potrzeb pracodawcy.

Kodeks pracy reguluje  w art. 151 § 3 limit pracy w godzinach nadliczbowych,które to są uwarunkowane szczególnymi potrzebami pracodawcy. Według powyższego artykułu  nadgodziny nie mogą przekraczać dla poszczególnego pracownika 150 godzin w roku kalendarzowym. Jednak zgodnie z przepisami kodeksu, pracodawca ma możliwość ustalenia innego limitu godzin nadliczbowych w roku kalendarzowym.

Czas wolny z prace w nadgodzinach

Za pracę w nadgodzinach przysługuje rekompensata, która to może być w formie czasu wolnego. To, w jaki sposób będzie rozliczane wolne za nadgodziny, zależy od tego, kto pierwszy wyjdzie z taką inicjatywą. Jeżeli zrobi to:

  • pracownik wówczas czas wolny będzie udzielony w wymiarze takim samym, ile wynosiły godziny nadliczbowe (1:1);
  • pracodawca wtedy wymiar czasu wolnego powinien być o połowę wyższy niż wymiar nadgodzin (1:1½).

Przykład 1.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Pracownik we wrześniu miał 6 godzin nadliczbowych. Pracodawca pracodawca wyszedł z inicjatywą udzielenia pracownikowi czasu wolnego. Czyli za 6  godzin nadgodzin pracownica otrzyma 9 godzin wolnego (6x1½= 9).

Jak ustalić wynagrodzenie za godziny nadliczbowe?

Jeżeli za nadgodziny nie zostaną rozliczane czasem wolnym wówczas pracodawca może wypłacić pracownikowi odpowiednie wynagrodzenie za czas pracy w godzinach nadliczbowych. Artykuł 151(1) kp reguluje, że za pracę w nadgodzinach oprócz normalnego wynagrodzenia przysługuje dodatek w wysokości:

1. 100% wynagrodzenia za pracę w:

a) godzinach nocnych,

b) niedziele i święta niebędące dla pracownika dniami pracy zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy,

c) w dniu wolnym od pracy udzielonym pracownikowi w zamian za pracę w niedzielę lub w święto, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy,

2. 50% wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych przypadających w każdym innym przypadku niż określone w pkt 1.

Czym jest normalne wynagrodzenie za godziny nadliczbowe?

W przepisach nie zostało wyjaśnione pojęcie normalnego wynagrodzenia. Dlatego kwestią tą zajmował się Sąd Najwyższy. Zgodnie z wyrokami z 3 czerwca 1986 r. (I PRN 40/86), z 22 czerwca 2011 r. (II PK 3/11), oraz z 15 lutego 2012 r. (I PK 156/11) normalne wynagrodzenie to takie, które pracownik otrzymuje stale i systematycznie. Na podstawie stanowisk sądu najwyższego normalne wynagrodzenie za godziny nadliczbowe wylicza się z uwzględnieniem takich składników jak:

  • wynagrodzenia zasadniczego, które wynika ze stawki osobistego zaszeregowania zatrudnionego,
  • innych składników wynagrodzenia, posiadających stały charakter. Z reguły przysługują one pracownikowi na podstawie przepisów obowiązujących w danym przedsiębiorstwie, wśród nich może się znaleźć: dodatek stażowy, funkcyjny, premia stała (która nie zależy od wyników pracy), inne stałe dodatki.

Aby obliczyć normalne  wynagrodzenie za godziny nadliczbowe należy:

  • zsumować stałe składniki wynagrodzenia,
  • sumę podzielić przez wymiar czasu pracy obowiązujący w danym miesiącu otrzymamy stawkę za 1 godzinę,
  • stawkę za 1 godzinę należy pomnożyć przez liczbę przepracowanych godzin nadliczbowych.

Przykład 2.

Pan Adam jest zatrudniony na cały etat w podstawowym systemie czasu pracy (od poniedziałku do piątku). Otrzymuje wynagrodzenie zasadnicze w wysokości 5 000 zł, dodatek stażowy - 500 zł oraz dodatek funkcyjny – 940 zł.  W przedsiębiorstwie jest jednomiesięcznych okres rozliczeniowy.  W październiku 2019 r. z powodu szczególnych przepracował dodatkowo:

  • w niedzielę 27 października  8 godzin,
  • we wtorek 29 października  4 godziny.

Powstałe nadgodziny nadgodziny nie mogły zostać zrekompensowane czasem wolnym.

Wyliczanie normalnego wynagrodzenia za godziny nadliczbowe:

  • 5 000 zł (wynagrodzenie zasadnicze) + 500 zł (dodatek stażowy) + 940 zł (dodatek funkcyjny) = 6 440 zł.
  • 6 440 zł : 184 godzin (nominalny czas pracy w październiku 2019 r.) = 35,00 zł.
  • 35,00 x(8h+4h)=420zł

Normalne wynagrodzenie za godziny nadliczbowe wyniesie 420 zł.

Polecamy: Pracownicze plany kapitałowe. Nowe obowiązki pracodawców i płatników

Obliczanie dodatku za godziny nadliczbowe?

Poza normalnym wynagrodzeniem za godziny nadliczbowe pracownik otrzymuje dodatek za nadgodziny. Aby go obliczyć należy ustalić jego podstawę, która stanowi wynagrodzenie pracownika wynikające z jego osobistego zaszeregowania (określonego stawką miesięczną lub godzinową), a gdy taki składnik nie został wyodrębniony – 60% wynagrodzenia. Zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego z 3 kwietnia 2007 r.(II PZP 4/07, OSNP 2007/21–22/307), przez wynagrodzenie wynikające z osobistego zaszeregowania pracownika do obliczenia dodatku za nadgodziny należy rozumieć wyłącznie wynagrodzenie zasadnicze.

Aby obliczyć dodatku za 1 godzinę, należy określić czy składniki wynagrodzenia są:

  • określone w stawce miesięcznej w stałej wysokości, wówczas stawkę należy podzielić przez liczbę godzin pracy przypadających do przepracowania w danym miesiącu,
  • zmienne wtedy dzieli się je przez liczbę godzin przepracowanych przez pracownika w okresie, z którego ustala się to wynagrodzenie.

Podczas obliczania dodatku za 1 godzinę nadliczbową ze stawki osobistego zaszeregowania, za liczbę godzin przypadających do przepracowania w danym miesiącu rozumie się nominalny wymiar czasu pracy dla danego miesiąca.

Natomiast ustalając kwotę dodatku ze zmiennego wynagrodzenia obowiązują zasady, takie same jak przy wynagrodzenia za urlop wypoczynkowy. Czyli podstawę tego dodatku stanowią zmienne miesięczne składniki wypłacone w okresie 3 miesięcy poprzedzających miesiąc świadczenia pracy nadliczbowej, a liczba godzin oznacza faktycznie przepracowane godziny w okresie przyjmowanym do ustalenia wynagrodzenia.

Przykład 3.

Pan Adam z przykładu 2 za godziny nadliczbowe ma prawo do dodatku.

  • 5 000 zł (wynagrodzenie zasadnicze-podstawa wyliczenia dodatku) : 184 godzin (nominalny czas pracy w październiku 2019r.) = 24,17 zł.
  • Dodatek w wysokości 100% za 8 godzin przepracowanych w niedzielę: 24,17x8=193,36 zł
  • Dodatek w wysokości 50% przysługuje za 4 godziny 24,17x4x50%=50,27 zł

Dodatki za godziny nadliczbowe wyniosą łącznie: 193,36+50,27=243,63 zł

Za pracę w godzinach nadliczbowych pracownik może otrzymać czas wolny lub jeżeli nie jest to możliwe przysługuje mu za ten czas normalne wynagrodzenie oraz dodatek. Przedsiębiorcy zlecający pracę ponad wymiar powinni pamiętać zasady na jakich podstawie powinno obliczać wynagrodzenie za godziny nadliczbowe. Postępując według przedstawionych zasad mają pewność, że prawidłowo ustalą kwoty wypłat za nadgodziny.

Katarzyna Dorociak
ekspert wFirma.pl

Katarzyna Dorociak, ekspert wFirma.pl
wfirma.pl
wFirma.pl jest platformą księgowości on­line udostępniającą, poza księgowością i doradztwem nowoczesne narzędzia informatyczne, niezbędne do zarządzania firmą.
Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Korygowałeś deklaracje podatkowe po otrzymaniu subwencji z PFR? Możesz być bezpodstawnie pozwany – sprawdź, co zrobić w takiej sytuacji

Wśród ponad 16 tys. pozwów, które Polski Fundusz Rozwoju (PFR) złożył przeciwko przedsiębiorcom w ramach programu „Tarcza Finansowa”, około 2700 dotyczy firm (wg danych z 2023 r.), które po złożeniu wniosku o subwencję dokonały korekty deklaracji podatkowych.

Dlaczego dokumentacja pochodzenia towarów to filar bezpiecznego handlu międzynarodowego?

Brak odpowiedniej dokumentacji pochodzenia towarów może kosztować firmę czas, pieniądze i reputację. Dowiedz się, jak poprawnie i skutecznie prowadzić dokumentację, by uniknąć kar, ułatwić odprawy celne i zabezpieczyć interesy swojej firmy w handlu międzynarodowym.

Podatek od prezentów komunijnych - kiedy trzeba zapłacić. Są 3 limity kwotowe

Mamy maj, a więc i sezon komunijny – czas uroczystości, rodzinnych spotkań i… (często bardzo drogich) prezentów. Ale czy wręczone dzieciom upominki mogą wiązać się z obowiązkiem podatkowym? Wyjaśniamy, kiedy komunijny prezent staje się darowizną, którą trzeba zgłosić fiskusowi.

Webinar: KSeF – na co warto przygotować firmę? + certyfikat gwarantowany

Ekspert wyjaśni, jak przygotować firmę na nadchodzący obowiązek korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur i oraz na co zwrócić uwagę, aby proces przejścia na nowy system fakturowania przebiegł sprawnie i bez zbędnych trudności. Każdy z uczestników webinaru otrzyma certyfikat, dostęp do retransmisji oraz materiały dodatkowe.

REKLAMA

Obowiązkowego KSeF można uniknąć. Jest na to kilka sposobów. M.in. uzyskanie statusu podatnika zagranicznego działającego w Polsce wyłącznie na podstawie rejestracji

Obowiązkowy model Krajowego Systemu e-Faktur nie będzie obowiązywał zagraniczne firmy działające jako podatnicy VAT na polskim rynku wyłącznie na podstawie rejestracji. Profesor Witold Modzelewski pyta dlaczego wprowadza się taki przywilej dla zagranicznych konkurentów polskich firm. Wskazuje ponadto kilka innych legalnych sposobów uniknięcia obowiązkowego KSeF, wynikających z projektu nowych przepisów.

Naliczanie odsetek za zwłokę a czas trwania kontroli podatkowej, celno-skarbowej lub postępowania podatkowego – zmiany w Ordynacji podatkowej jeszcze w 2025 r.

Ministerstwo Finansów przygotowało projekt nowelizacji Ordynacji podatkowej, która ma m.in. na celu zmobilizowanie organów podatkowych do zakończenia kontroli podatkowej i kontroli celno-skarbowej w terminie nie dłuższym niż 6 miesięcy od dnia jej wszczęcia. Jeżeli to się nie stanie, to nie będzie można podatnikowi naliczyć odsetek od zaległości podatkowych (odsetek za zwłokę) stwierdzonych w toku kontroli.

Zarządzanie finansami i procesami finansowo-księgowymi w rosnącym przedsiębiorstwie

W dzisiejszej gospodarce efektywne zarządzanie finansami i procesami finansowymi stanowi kluczowy czynnik sukcesu dla rozwijających się przedsiębiorstw. Praktyka biznesowa pokazuje, że sam wzrost obrotów nie zawsze przekłada się na poprawę kondycji finansowej firmy. Nieumiejętnie zarządzany rozwój może prowadzić do paradoksalnej sytuacji, w której zwiększającym się przychodom towarzyszą spadająca rentowność i problemy z płynnością finansową.

Rozliczenie składki zdrowotnej w 2025 roku. Księgowa wyjaśnia jak to zrobić

Termin złożenia w ZUS deklaracji zawierającej rozliczenie wpłaconych składek zdrowotnych za 2024 rok upływa 20 maja 2025 r. Obowiązek ten dotyczy większości przedsiębiorców prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą. Jedynie ci rozliczający się na karcie podatkowej są z niego zwolnieni. W pozostałych przypadkach wysokość należnych składek wylicza się na podstawie przychodów bądź dochodów osiągniętych w poprzednim roku. Na co zwrócić uwagę przygotowując roczne rozliczenie składek? Wyjaśnia to Paulina Chwil, Księgowa Prowadząca oraz Ekspert ds. ZUS i Prawa Pracy w CashDirector S.A.

REKLAMA

Trump 2.0. Rewolucja chorego rozsądku. Prof. Kołodko recenzuje politykę (nie tylko gospodarczą) obecnego prezydenta USA

W kwietniu 2025 r. nakładem Wydawnictwa Naukowego PWN ukazała się najnowsza książka prof. Grzegorza W. Kołodki zatytułowana „Trump 2.0. Rewolucja chorego rozsądku”. Grzegorz W. Kołodko, wybitny ekonomista i były wicepremier, w swoim bezkompromisowym stylu analizuje trumponomikę i trumpizm, populizm, nowy nacjonalizm, publiczne kłamstwa i brutalną grę interesów. Profesor poświęca szczególną uwagę kwestiom manipulacji opinią publiczną, polityce sojuszy, a także wpływowi wojny w Ukrainie na kształt geopolityki. Zastanawia się również, jakie zagrożenia dla NATO i Unii Europejskiej niesie ze sobą „America First” – i co to wszystko oznacza dla współczesnego świata.

Zmiany w rachunkowości w 2025 r. Sprawozdawczość ESG przesunięta o 2 lata

Minister Finansów przygotował 5 maja 2025 r. projekt nowelizacji ustawy wdrażającej dyrektywę CRSD do ustawy o rachunkowości, a także ustawy o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym oraz niektórych innych ustaw. Ta nowelizacja ma na celu wdrożenie unijnej dyrektywy 2025/794, przesuwającej wdrożenie obowiązku sprawozdawczości ESG o 2 lata.

REKLAMA