Jak obliczyć wynagrodzenie za przepracowaną część miesiąca? Choroba, urlop, inne nieobecności

Wynagrodzenie w okresie niewykonywania pracy - rozporządzenie

Podstawowym aktem prawnym regulującym tę kwestię jest Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 29 maja 1996 r. w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w Kodeksie pracy (tekst jednolity: Dz.U. 2017 poz. 927).
Rozporządzenie wyróżnia dwie kategorie przyczyn nieobecności, które warunkują sposób obliczenia wynagrodzenia za przepracowaną część miesiąca:

1. nieobecność w związku z niezdolnością do pracy spowodowaną chorobą lub macierzyństwem, za którą przysługuje pracownikowi wynagrodzenie chorobowe, zasiłek chorobowy, świadczenie rehabilitacyjne, zasiłek macierzyński, opiekuńczy etc. (§ 11 Rozporządzenia),
2. nieobecność spowodowana innymi przyczynami, takimi jak między innymi: urlop wypoczynkowy, urlop okolicznościowy czy zatrudnienie lub rozwiązanie umowy o pracę w trakcie miesiąca (§ 12 Rozporządzenia).

 

Nieobecność spowodowana chorobą - jak obliczyć wynagrodzenie

W sytuacji, gdy pracownik nie przepracował części miesiąca z powodu choroby, wynagrodzenie określone stałą stawką miesięczną, należne za czas przepracowany oblicza się następująco:

1. miesięczną stawkę wynagrodzenia dzieli się przez 30 (zawsze przez 30, bez względu na liczbę dni kalendarzowych danego miesiąca),
2. otrzymaną kwotę mnoży przez liczbę dni wskazanych w zaświadczeniu lekarskim o czasowej niezdolności pracownika do pracy wskutek choroby,
3. obliczoną w ten sposób kwotę wynagrodzenia odejmuje się od wynagrodzenia przysługującego za cały miesiąc.

Przykład 1:

Pracownica otrzymała zwolnienie lekarskie na okres od 9 do 12 sierpnia 2022 r. Jej wynagrodzenie zasadnicze określone w umowie o pracę stałą stawką miesięczną wynosi 5600 zł brutto.

Za przepracowaną część miesiąca otrzyma kwotę 4 853,32 zł brutto wyliczoną następująco:

5 600 zł (wynagrodzenie zasadnicze) / 30 = 186,67 zł

186,67 zł * 4 (liczba dni zwolnienia lekarskiego) = 746,68 zł (potrącenie za nieobecność)

5 600 zł – 746,68 zł = 4 853,32 zł (wynagrodzenie brutto należne za przepracowaną część miesiąca)

 

Przykład 2:

Pracownik złożył wniosek o zasiłek opiekuńczy z tytułu opieki nad 3-letnim zdrowym dzieckiem, na okres od 21 do 23 lutego 2022 r. Jego wynagrodzenie zasadnicze miesięczne wynosi 6100 zł brutto.

Za przepracowaną część miesiąca otrzyma kwotę 5 490,01 zł brutto wyliczoną następująco:

6 100 zł (wynagrodzenie zasadnicze) / 30 = 203,33 zł

203,33 zł * 3 (liczba dni opieki) = 609,99 zł (potrącenie za nieobecność)

6 100 zł – 609,99 zł = 5 490,01 zł (wynagrodzenie brutto należne za przepracowaną część miesiąca)

 

 

Nieobecność z innej przyczyny - np. urlop wypoczynkowy

Jeśli pracownik przepracował jedynie część miesiąca, ponieważ przez pozostałą część był nieobecny z powodu innego niż choroba (np. urlopu wypoczynkowego), wynagrodzenie za pracę należne za ten miesiąc oblicza się w ten sposób, że:

1. miesięczną stawkę wynagrodzenia dzieli się przez liczbę godzin przypadających do przepracowania w danym miesiącu,
2. otrzymaną kwotę mnoży się przez liczbę godzin nieobecności pracownika,
3. tak obliczoną kwotę wynagrodzenia odejmuje się od wynagrodzenia przysługującego za cały miesiąc.

 

Przykład 3:

Pracownica wykorzystała 10 dni (80 h) urlopu wypoczynkowego w lipcu 2022 r. Jej wynagrodzenie miesięczne, określone stałą stawką w umowie, wynosi 6 300 zł brutto. Czas przypadający do przepracowania w lipcu to 168 h.

Za przepracowaną część miesiąca otrzyma kwotę 3 300 zł brutto wyliczoną następująco:

6 300 zł (wynagrodzenie zasadnicze) / 168 h (czas przypadający do przepracowania) = 37,50 zł

37,50 zł * 80 h (liczba godzin urlopu wypoczynkowego) = 3 000 zł (potrącenie za nieobecność)

6 300 zł – 3 000 zł = 3 300 zł (wynagrodzenie brutto należne za przepracowaną część miesiąca)

 

Przykład 4:

Pracownik został zatrudniony 22 sierpnia 2022 r. Jego wynagrodzenie miesięczne określa umowa o pracę – wynosi ono 4 700 zł brutto. Czas, który przypadał do przepracowania w sierpniu, to 176 h.

Za sierpień pracownikowi należy się kwota 1 709,60 zł brutto obliczona jak niżej:

4 700 zł (wynagrodzenie zasadnicze) / 176 h (czas przypadający do przepracowania) = 26,70 zł

26,70 zł * 112 h (liczba godzin nieprzepracowanych w okresie 1 – 21.08.2022) = 2 990,40 zł (potrącenie za nieobecność)

4 700 zł – 2 990,40 zł = 1 709,60 zł (wynagrodzenie brutto należne za przepracowaną część miesiąca)

 

Zbieg różnych nieobecności

Sytuacje, w których pracownik jest w danym miesiącu nieobecny z różnych przyczyn, wcale nie należą do rzadkości. Jak w takich okolicznościach ustalić wynagrodzenie za czas wykonywania pracy? Z uwagi na to, że sposób kalkulacji wynika z typu nieobecności, należy wykonać odpowiednie wyliczenia właśnie w zależności od rodzaju absencji. Jeśli na przykład pracownik, którego umowa o pracę uległa rozwiązaniu w trakcie miesiąca, a dodatkowo w tym miesiącu chorował i był na urlopie wypoczynkowym, potrącenia za nieobecność wyliczymy stosując odpowiednio obie zaprezentowane metody.

Przykład 5:

Pracownik zatrudniony do 25.02.2022 r. przebywał na zwolnieniu lekarskim od 21 do 25 lutego (5 dni), a wcześniej na urlopie wypoczynkowym – od 11 do 15 lutego (3 dni). Czas przypadający do przepracowania wyniósł w lutym 160 h. Stawka wynagrodzenia miesięcznego wynikająca z umowy o pracę, to 6 900 zł brutto. Ile wyniesie wynagrodzenie za pracę należne pracownikowi za luty? Aby to ustalić, należy wyliczyć potrącenia za poszczególne okresy nieobecności, a następnie pomniejszyć stawkę z umowy o pracę o kwoty tych potrąceń.

Obliczenie potrącenia za nieobecność spowodowaną chorobą:

6 900 zł (wynagrodzenie zasadnicze) / 30 = 230 zł

230 zł * 5 (liczba dni zwolnienia lekarskiego) = 1 150 zł (potrącenie za nieobecność)

 

Obliczenie potrącenia za nieobecność wynikającą z urlopu wypoczynkowego:

6 900 zł (wynagrodzenie zasadnicze) / 160 h (czas przypadający do przepracowania w lutym) = 43,13 zł

43,13 zł * 24 h (liczba godzin urlopu wypoczynkowego) = 1 035,12 zł (potrącenie za nieobecność)

 

Obliczenie potrącenia za nieprzepracowany po rozwiązaniu umowy o pracę:

6 900 zł (wynagrodzenie zasadnicze) / 160 h (czas przypadający do przepracowania w lutym) = 43,13 zł

43,13 zł * 8 h (liczba godzin nieprzepracowanych w okresie 26–28.02.2022) = 345,04 zł (potrącenie za nieobecność)

 

Obliczenie wynagrodzenia należnego za pracę w lutym:

6 900 zł – 1 150 zł – 1 035,12 zł – 345,04 = 4 369,84 zł (wynagrodzenie brutto należne za przepracowaną część miesiąca)

 

W przypadku nieobecności pracownika przez część miesiąca, obliczając należne mu wynagrodzenie za okres przepracowany stosuje się dwie różne metody – w zależności od typu nieobecności.

Inny algorytm obowiązuje w przypadku niezdolności do pracy spowodowanej chorobą bądź macierzyństwem, a inny gdy absencja wynika z innego powodu. Wyliczenie wynagrodzenia za pracę za nie w pełni przepracowany miesiąc polega na potrąceniu ze stawki miesięcznej określonej w umowie o pracę kwoty wyliczonej za okres, którego pracownik nie przepracował.

Autor: Barbara Kochańska- Mierzejewska, Senior Manager obszaru Payroll w MDDP Outsourcing