Kiedy można nie pobierać zaliczek na podatek dochodowy od wynagrodzeń pracowników oddelegowanych za granicę

Gdzie powinien być odprowadzany podatek dochodowy od wynagrodzeń oddelegowanych pracowników, którzy przebywają na terenie Niemiec powyżej 183 dni podczas dwunastomiesięcznego okresu rozpoczynającego się lub kończącego w danym roku podatkowym? Prosimy dodatkowo o wyjaśnienie, czy w 2007 r. coś się zmieniło w stosunku do roku 2006.

RADA

Od 2007 r. w opisanej sytuacji Państwo, jako zakład pracy, nie pobierają zaliczek na podatek dochodowy od dochodów uzyskanych przez pracownika z pracy wykonywanej poza terytorium Polski, ponieważ dochody te podlegają opodatkowaniu w Niemczech. Zaliczki te mogą jednak być pobierane na wniosek pracownika, z zastosowaniem metody zaliczenia. Do końca 2006 r. obowiązek poboru zaliczek ustawał dopiero po przekroczeniu 183 dni oddelegowania za granicę podczas dwunastomiesięcznego okresu rozpoczynającego się lub kończącego w danym roku podatkowym.

UZASADNIENIE

Coraz częściej polskie firmy nawiązują kontakty z zagranicznymi kontrahentami. Ich naturalną konsekwencją jest oddelegowywanie pracowników na krótsze lub dłuższe okresy do wykonania pracy poza terytorium Polski. Dlatego pracodawca powinien każdorazowo sprawdzić, czy w związku z oddelegowaniem pracowników nie ciążą na nim obowiązki płatnika związane z poborem zaliczek na podatek dochodowy.

Chociaż w przypadku wykonywania pracy za granicą przez polskiego rezydenta jest zasadą opodatkowanie wynagrodzenia w tym państwie, w którym praca jest wykonywana, to jednak zawarte przez Polskę umowy dwustronne przewidują od tej zasady istotny dla zakładu pracy jako płatnika wyjątek. Łączne spełnienie warunków wymienionych w umowie powoduje bowiem, że wynagrodzenie polskiego pracownika będzie podlegać opodatkowaniu wyłącznie w Polsce. Warunki te są następujące:

- pracownik przebywa w innym państwie przez okres lub okresy nieprzekraczające łącznie 183 dni podczas danego roku kalendarzowego (bądź dwunastomiesięcznego okresu) oraz

- wynagrodzenia są wypłacane przez pracodawcę lub w imieniu pracodawcy, który nie ma miejsca zamieszkania lub siedziby w tym innym państwie, oraz

- wynagrodzenia nie są ponoszone przez zakład lub stałą placówkę, którą pracodawca posiada w innym państwie.

Jeśli którykolwiek z powyższych warunków nie zostanie spełniony, wówczas wynagrodzenie pracownika będzie podlegać opodatkowaniu według podstawowej zasady - czyli w kraju, w którym praca jest wykonywana.

WARTO ZAPAMIĘTAĆ

Wynagrodzenia polskich pracowników oddelegowanych do pracy za granicę będą podlegać opodatkowaniu wyłącznie w Polsce, jeśli zostaną spełnione łącznie warunki wymienione w dwustronnej umowie o unikaniu podwójnego opodatkowania.

Z pytania wynika, że nie posiadając w Niemczech zakładu w znaczeniu polsko-niemieckiej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, oddelegowują Państwo do tego kraju pracowników w celu realizacji kontraktów zawartych z firmą niemiecką. Okres pobytu pracowników w Niemczech przekracza 183 dni podczas dwunastomiesięcznego okresu, rozpoczynającego się lub kończącego w danym roku podatkowym. Oznacza to, że nie są spełnione wszystkie ww. warunki skutkujące opodatkowaniem wynagrodzeń pracowników wyłącznie w Polsce. W konsekwencji, zgodnie z postanowieniami polsko-niemieckiej umowy, wynagrodzenia tych pracowników podlegają opodatkowaniu w Niemczech.

Umowa ta w odniesieniu do tych dochodów przewiduje jako metodę unikania podwójnego opodatkowania metodę wyłączenia z progresją. Oznacza to, że dochody te są w Polsce zwolnione z opodatkowania. Pozwala to Państwu zastosować regulację zawartą w ust. 6, dodanym od 1 stycznia 2007 r. do art. 32 updof. Na podstawie tego przepisu od 2007 r. nie mają Państwo obowiązku pobierania zaliczek na podatek dochodowy od wynagrodzeń oddelegowanych pracowników już od początku ich pobytu w Niemczech, gdyż z góry wiadomo, że będą one podlegać opodatkowaniu w Niemczech ze względu na przekroczenie przez nich 183 dni pobytu w dwunastomiesięcznym okresie rozpoczynającym się lub kończącym w danym roku podatkowym.

WARTO ZAPAMIĘTAĆ

Od 2007 r. pracodawca nie pobiera zaliczek na podatek dochodowy od wynagrodzeń pracowników oddelegowanych do pracy za granicę, jeśli ich dochody podlegają lub będą podlegać tam opodatkowaniu.

Nieco inaczej było do końca 2006 r. Nawet jeśli z góry było wiadomo, że okres pobytu za granicą pracownika oddelegowanego tam do pracy będzie dłuższy niż 183 dni, to nie zwalniało to płatnika z obowiązku poboru zaliczek na podatek dochodowy od wypłacanego temu pracownikowi wynagrodzenia aż do upływu tego okresu. Jednoznacznie potwierdziło to Ministerstwo Finansów w piśmie z 22 listopada 2006 r. nr DD4/PB6-033-01382/mm/ZKK/06/252.

Kwestię obowiązków płatnika ciążących wówczas na zakładzie pracy oddelegowującym pracowników do pracy za granicę poruszył również Naczelnik Łódzkiego Urzędu Skarbowego w piśmie z 28 listopada 2006 r. nr ŁUS-II-2/415/32/06/AG, w którym czytamy, że:

(...) Zasady opodatkowania przychodów ze stosunku pracy oraz obowiązki ciążące na płatnikach regulują przepisy art. 31 i 32 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, w myśl których osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, zwane „zakładami pracy”, są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody m.in. ze stosunku pracy. Tak więc do momentu przekroczenia 183 dni pobytu za granicą na spółce jako płatniku ciąży obowiązek obliczania, pobierania oraz wpłacania zaliczek od wynagrodzeń oddelegowanych pracowników. Natomiast po przekroczeniu 183 dni pobytu pracowników za granicą spółka jako płatnik nie jest obowiązana do obliczania, poboru i wpłacania zaliczek od wypłat pracowników. Jednakże w takiej sytuacji, w celu zapobieżenia jednoczesnemu opodatkowaniu w Polsce i w Szwecji dochodów oddelegowanych pracowników, płatnik może wystąpić do tutejszego organu podatkowego o zwrot zaliczek na podatek dochodowy, zapłaconych od wynagrodzeń dotyczących całego okresu pobytu w Szwecji.

Efektem braku odpowiedniej regulacji w stanie prawnym obowiązującym do końca 2006 r. było więc nie tylko obciążenie podatnika dodatkowymi obowiązkami (i kosztami) związanymi z poborem zaliczek na podatek dochodowy, ale też „zamrożenie” środków pieniężnych na kontach organów podatkowych na prawie pół roku.

Dlatego wprowadzoną od 2007 r. regulację należy ocenić pozytywnie, gdyż pozwala ona na dostosowanie poboru zaliczek na podatek dochodowy od dochodów z pracy za granicą do przewidywanego sposobu opodatkowania tych dochodów.

- art. 15 ust. 1 i 2 umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku, podpisanej w Berlinie dnia 14 maja 2003 r. - Dz.U. z 2005 r. Nr 12, poz. 90

- art. 32 ust. 6 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176; ost.zm. Dz.U. z 2007 r. Nr 99, poz. 658

Anna Welsyng

radca prawny, doradca podatkowy