W jaki sposób należy ustalić kwotę wolną od potrąceń przy pracy w niepełnym wymiarze czasu pracy

RADA

Kwota wolna od potrąceń jest obliczana w odniesieniu do wymiaru czasu pracy określonego w umowie o pracę, a nie do czasu pracy realnie przepracowanego w danym okresie rozliczeniowym.

UZASADNIENIE

Osoba zatrudniona na 0,75 etatu zobowiązana jest do przepracowania miesięcznie (czy też w innym przyjętym okresie rozliczeniowym) 75% czasu, który przepracować powinna osoba zatrudniona na pełny etat.

PRZYKŁAD

Czas pracy w sierpniu 2007 r. wynosi 176 godzin. Osoba zatrudniona na 0,75 etatu powinna w tym miesiącu przepracować 132 godziny. Tyle wynosi norma czasu pracy, do której przepracowania pracownik jest zobowiązany na podstawie umowy o pracę.

Pracą w godzinach nadliczbowych jest praca wykonywana ponad obwiązujące pracownika normy czasu pracy, a także praca wykonywana ponad przedłużony dobowy wymiar czasu pracy, który wynika z obowiązującego danego pracownika systemu i rozkładu czasu pracy (art. 151 § 1 k.p.).

W przypadku osób zatrudnionych na część etatu strony stosunku pracy muszą ustalić w umowie o pracę dopuszczalną liczbę godzin pracy ponad ustalony w tej umowie wymiar czasu pracy pracownika (art. 151 § 5 k.p.). Dopiero przekroczenie tych wyznaczonych godzin uprawnia pracownika do dodatku do wynagrodzenia równego dodatkowi za godziny nadliczbowe. Limit możliwych do przepracowania godzin przekraczających ustalony w umowie o pracę wymiar czasu pracy musi się jednak mieścić w granicach od wymiaru czasu pracy danej osoby do pełnego wymiaru. Nie ma możliwości, by ustalić np., że osoba zatrudniona na 1/2 etatu w podstawowym systemie czasu pracy otrzyma dodatek do wynagrodzenia dopiero po przepracowaniu 10. godziny.

Pracą w godzinach nadliczbowych jest dopiero praca przekraczająca normę dobową czasu pracy wynikającą z art. 129 k.p., czyli pełną normę dobową. Samo przekroczenie wymiaru godzin wynikającego z części etatu, w jakiej pracuje pracownik, nie jest jeszcze pracą w godzinach nadliczbowych. Ma to znaczenie chociażby w zakresie ograniczeń wykonywania pracy w godzinach nadliczbowych i limitów rocznych tej pracy.

W zakresie potrąceń z wynagrodzenia przepisy Kodeksu pracy zawierają liczne postanowienia ochronne, m.in. związane z ustanowieniem maksymalnych możliwych wysokości potrąceń.