REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kto powinien zwrócić wypłacony bezpodstawnie składnik wynagrodzenia

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Marek Rotkiewicz
Prawnik specjalizujący się w prawie pracy. Autor i współautor około 60 książek z tego zakresu, w tym kilku komentarzy oraz autor ponad 4000 artykułów. Wykładowca na licznych szkoleniach (przeprowadzonych ponad 6000 godzin szkoleniowych).
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Pracownik zatrudniony na stanowisku st. specjalisty ds. rozliczeń finansowych, sporządzający listy płac, pomyłkowo wpisał w komputerowym programie kadrowym dwukrotnie jedno z miejsc zatrudnienia pracowników zatrudnionych na umowę o pracę. I tak, począwszy od 1 stycznia 2003 r. naliczany był błędnie dodatek stażowy. Błąd został zauważony dopiero niedawno. Kto powinien zwrócić nadpłaconą kwotę i za jaki okres? Czy ma to być pracownik, któremu naliczono nieprawidłowo dodatek stażowy, czy osoba, która popełniła błąd?

RADA

REKLAMA

W przedstawionej sytuacji znajdują zastosowanie przepisy o bezpodstawnym wzbogaceniu. Zakres żądania zwrotu nadwyżki od osoby, której dodatkowy składnik wynagrodzenia był wypłacany, będzie uzależniony od tego, czy pracownik mógł zdawać sobie sprawę z tego, że otrzymuje nienależne świadczenie.

UZASADNIENIE

REKLAMA

W każdym przypadku wypłaty większej niż należna pracodawca może domagać się od pracownika zwrotu dokonanej nadpłaty. Jeżeli jednak pracownik działał w dobrej wierze (nie miał świadomości, że otrzymuje większą kwotę, niż powinien, a naliczenie i wypłata wynagrodzenia zostały dokonane przez osobę zajmującą się tym zawodowo), pracodawca może domagać się jedynie nienależnej kwoty, i to pod warunkiem, że pracownik ją jeszcze posiada.

Generalnie Kodeks cywilny wskazuje, że ten, kto bez podstawy prawnej uzyskał korzyść majątkową kosztem innej osoby, obowiązany jest do wydania korzyści w naturze, a gdyby to nie było możliwe - do zwrotu jej wartości (art. 405 k.c.). Otrzymanie wyższego wynagrodzenia, niż wynikające z postanowień łączącego strony stosunku pracy, oczywiście wypełnia te przesłanki. Nie obejmuje to jednak prawa do żądania odsetek od tej kwoty ani tym bardziej pokrycia szkody.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

W sytuacji gdy pracownik nie ma już tych środków (nadpłaty), obowiązek ich zwrotu wygasa, chyba że wyzbywając się korzyści lub zużywając ją, pracownik powinien liczyć się z obowiązkiem zwrotu.

REKLAMA

Szczególne znaczenie w tym kontekście ma występowanie po stronie pracownika dobrej lub złej wiary w odniesieniu do wypłaconej sumy, czyli istnienia wiedzy, że wynagrodzenie nie przysługiwało mu w wypłaconej wysokości w chwili, gdy je otrzymał. W niektórych przypadkach (zwłaszcza przy występowaniu zmiennych składników wynagrodzenia, niezdolności do pracy itp.) pracownik wcale nie musi być w stanie dokładnie określić, czy otrzymana kwota jest prawidłowa. Będzie tak zwłaszcza wtedy, gdy naliczenia wynagrodzenia dokonuje osoba zawodowo zajmująca się płacami firmy. Podkreślił to Sąd Najwyższy w wyroku z 7 sierpnia 2001 r. (sygn. akt I PKN 408/00; OSNP 2003/13/305), stwierdzając, że:

pracownik ma prawo uważać, że świadczenie wypłacane przez pracodawcę posługującego się wyspecjalizowanymi służbami jest spełniane zasadnie i zgodnie z prawem, a więc nie musi liczyć się z obowiązkiem jego zwrotu.

W opisanej sytuacji trudno więc obciążać pracownika obowiązkiem zwrotu wypłaconej dodatkowo kwoty, chyba że mógł przypuszczać, iż została błędnie naliczona.

Dodatek stażowy naliczany jest w momencie osiągnięcia określonego stażu pracy. Pracownik powinien wiedzieć, ile przepracował, jednak w wielu sytuacjach „granicznych” nie jest to proste - pracownicy opierają się w tej kwestii na kompetencjach służb kadrowo-księgowych, zwłaszcza wtedy, gdy historia zawodowa danej osoby była złożona, występowały przerwy w zatrudnieniu, inne okresy niż zatrudnienie wliczane do okresu uprawniającego do dodatku, „podwójne” zatrudnienie w tym samym okresie itp.

Pracownik, który wskutek niewykonania lub nienależytego wykonania obowiązków pracowniczych ze swej winy wyrządził pracodawcy szkodę, ponosi odpowiedzialność materialną (art. 114 k.p.). Granice tej odpowiedzialności wyznacza rzeczywista strata poniesiona przez pracodawcę.

Przy dochodzeniu odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną pracodawcy przez pracownika należy:

• udowodnić umyślne działanie pracownika,

• wykazać szkodę po stronie pracodawcy,

• wykazać związek pomiędzy działaniem pracownika a powstałą szkodą.

Taką odpowiedzialność będzie ponosić pracownik płac, który przyczynił się do powstania tej sytuacji. Jego działanie wypełnia znamiona działania zawinionego - pamiętajmy, że wina nie obejmuje tylko winy umyślnej, ale również winę nieumyślną. W przedstawionej sytuacji jak najbardziej mamy do czynienia z tym właśnie rodzajem winy.

Odszkodowanie ustala się w wysokości wyrządzonej szkody, jednak nie może ono przewyższać kwoty trzymiesięcznego wynagrodzenia przysługującego pracownikowi w dniu wyrządzenia szkody (jeżeli pracownik wyrządziłby szkodę umyślnie, byłby zobowiązany do jej naprawienia w pełnej wysokości).

Tak więc w opisanej sytuacji zakres żądania zwrotu wypłaconej nadwyżki wynagrodzenia będzie uzależniony od tego, czy pracownik mógł zdawać sobie sprawę, że otrzymuje nienależne świadczenie.

• art. 405-409 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. Nr 16, poz. 93; ost.zm. Dz.U. z 2007 r. Nr 82, poz. 557

• art. 114-122 ustawy z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy - j.t. Dz.U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94; ost.zm. Dz.U. z 2007 r. Nr 181, poz. 1288

Marek Rotkiewicz

właściciel biura doradztwa prawno-kadrowego

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Monitor Księgowego

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Tusk zapowiada rewolucję: uprościmy podatki i prowadzenie biznesu w Polsce

Podczas piątkowej konferencji prasowej, poprzedzającej posiedzenie rządu, premier Donald Tusk zapowiedział szeroko zakrojone działania mające na celu uproszczenie prowadzenia biznesu w Polsce, w tym gruntowną reformę systemu podatkowego. Jego słowa, pełne determinacji i świadomości skali wyzwań, padły w momencie, gdy polscy przedsiębiorcy coraz częściej apelują o zmniejszenie biurokratycznego ciężaru i stabilność regulacyjną.

Gra w zagranicznym kasynie online: legalność, podatki i ryzyko utraty wygranej

W dobie globalizacji i rosnącej popularności internetowego hazardu wiele osób z Polski decyduje się na grę w zagranicznych kasynach online. Kuszące wygrane i łatwy dostęp to jednak tylko pozory – brak znajomości przepisów może kosztować cię nie tylko grzywnę, ale również całą wypłatę. Sprawdź, kiedy gra jest legalna, kiedy zapłacisz podatek, a kiedy... stracisz wszystko.

Krajowy System e-Faktur – przełomowa zmiana wraca do Komisji Sejmowej. Co oznacza dla przedsiębiorców?

Sejm ponownie skierował do Komisji Finansów Publicznych projekt ustawy wprowadzającej Krajowy System e-Faktur (KSeF). Nowe przepisy mają zrewolucjonizować wystawianie faktur w Polsce, wprowadzając cyfrową platformę. Zgłoszono poprawki wydłużające termin przesyłania faktur nawet do 5 dni.

Rekonstrukcja rządu Tuska: Na czele nowego Ministerstwa Finansów i Gospodarki stanie Andrzej Domański

Rząd Donalda Tuska przechodzi rekonstrukcję. Dziś o godz. 10 premier ogłosił nowy skład Rady Ministrów. Na czele nowego Ministerstwa Finansów i Gospodarki stanie Andrzej Domański - dotychczasowy minister finansów poinformował premier Donald Tusk.

REKLAMA

Budujesz? Możesz zapłacić VAT później. Sprawdź, jak to zrobić zgodnie z prawem

Dzięki wyrokowi TSUE firmy budowlane mogą legalnie przesunąć termin zapłaty VAT – nawet o kilka miesięcy. Wystarczy dobrze skonstruowana umowa i protokół odbioru. To rozwiązanie, które realnie poprawia płynność finansową przedsiębiorców.

BGK chce ściśle współpracować z KAS

Bank Gospodarstwa Krajowego chce dołączyć do elitarnego grona najbardziej zaufanych podatników w Polsce. Planuje przystąpić do Programu Współdziałania z Krajową Administracją Skarbową, którego celem jest budowanie transparentnych relacji z organami podatkowymi oraz zapewnienie większej pewności i bezpieczeństwa w zakresie rozliczeń podatkowych.

Księgowość w erze automatyzacji. Eksperci spotkają się w Targach Kielce

Nowe technologie, presja legislacyjna i rosnące oczekiwania klientów nie pozostawiają złudzeń – biura rachunkowe muszą redefiniować swoje modele działania. VI Kongres Biur Rachunkowych, który odbędzie się 30 września i 1 października 2025 roku w Targach Kielce, to odpowiedź branży na dynamiczne zmiany w otoczeniu prawnym, podatkowym i organizacyjnym.

Nowe zasady rozliczania VAT przy imporcie towarów w procedurze uproszczonej – projekt nowelizacji ustawy opublikowany

Zmiany w przepisach celnych Unii Europejskiej wymusiły aktualizację krajowych regulacji dotyczących VAT. W piątek 19 lipca na stronie Rządowego Centrum Legislacji opublikowano projekt nowelizacji ustawy o podatku od towarów i usług, przygotowany przez Ministerstwo Finansów. Nowelizacja ma istotne znaczenie dla przedsiębiorców korzystających z procedury uproszczonej przy imporcie towarów.

REKLAMA

Darowizna od babci lub dziadka – kiedy bez podatku? Jest kilka warunków, które decydują o pełnym zwolnieniu

Otrzymałeś gotówkę od babci lub dziadka? Sprawdź, kiedy darowizna pieniężna nie podlega podatkowi od spadków i darowizn. Przepisy przewidują korzystne zwolnienia, ale warto znać limity kwoty wolnej i terminy zgłoszenia darowizny do urzędu skarbowego. Wyjaśniamy, co trzeba wiedzieć.

Uproszczenia w podatku od spadków i darowizn. Nowe przepisy coraz bliżej wejścia w życie

Senat przyjął nowelizację ustawy o podatku od spadków i darowizn. Nowe przepisy mają uprościć formalności przy sprzedaży majątku otrzymanego od najbliższej rodziny oraz zlikwidować comiesięczne deklaracje podatkowe przy rentach prywatnych. Ustawa wraca teraz do Sejmu.

REKLAMA