Ewidencja i rozliczanie wynagrodzeń właścicieli spółek - umowa o pracę
RADA
Ewidencja księgowa wynagrodzeń właścicieli spółek zależy od formy ich zatrudnienia. Formy zatrudnienia oraz przykłady ewidencji prezentujemy w uzasadnieniu.
UZASADNIENIE
Najczęściej spotykane formy zatrudnienia to:
• umowa o pracę zawarta na podstawie Kodeksu pracy,
• akt powołania sporządzony na podstawie Kodeksu spółek handlowych,
• umowa menedżerska zawarta na podstawie Kodeksu cywilnego,
• nieodpłatne pełnienie funkcji członka zarządu w oparciu o przepisy Kodeksu spółek handlowych.
Możliwe są różne formy świadczenia pracy przez udziałowców na rzecz spółki, której są właścicielami.
Umowa o pracę zawarta na podstawie Kodeksu pracy
W myśl Kodeksu spółek handlowych zarząd prowadzi sprawy spółki i reprezentuje spółkę. Oznacza to, że zarząd może zawierać wszelkiego rodzaju umowy występujące w obrocie gospodarczym, w tym również umowy ze wspólnikami. Jednak aby te umowy były prawnie skuteczne, muszą być zawarte zgodnie z art. 210 § 1 k.s.h., który mówi, że w umowie między spółką a członkiem zarządu oraz w sporze z nim spółkę reprezentuje rada nadzorcza lub pełnomocnik powołany uchwałą zgromadzenia wspólników.
Zawrzeć umowę o pracę z członkami zarządu może więc rada nadzorcza lub pełnomocnik, powołany przez zgromadzenie wspólników w drodze uchwały.
Niestety, organy skarbowe kwestionują zasadność zaliczania wynagrodzenia właścicieli będących członkami zarządu do kosztów podatkowych spółki, nawet wówczas, gdy zawarta umowa jest formalnie poprawna. Każdą umowę należy rozpatrywać, biorąc pod uwagę uregulowania zawarte w innych szczególnych przepisach. W omawianym przypadku trzeba przeanalizować poprawność i zgodność umowy z Kodeksem pracy, gdzie zostały określone atrybuty stosunku pracy.
Zgodnie z art. 22 § 1 k.p. przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem. Jeśli nie ma podporządkowania pracownika pracodawcy, nie można mówić o stosunku pracy. Umowa taka, mimo że jest zawarta zgodnie z przepisami k.s.h., może okazać się jednak sprzeczna z Kodeksem pracy, co może skutkować uznaniem jej za nieważną w świetle art. 58 Kodeksu cywilnego:
1. Czynność prawna sprzeczna z ustawą albo mająca na celu obejście ustawy jest nieważna, chyba że właściwy przepis przewiduje inny skutek, w szczególności ten, iż na miejsce nieważnych postanowień czynności prawnej wchodzą odpowiednie przepisy ustawy.
UWAGA!
Praktycznie każda umowa o pracę zawarta z właścicielami spółki powinna być indywidualnie rozpatrywana i oceniana przede wszystkim pod kątem podporządkowania ich jako pracowników świadczących pracę na rzecz spółki. Tylko jeśli umowy te są ważne prawnie, wynagrodzenia można zaliczyć do kosztów podatkowych spółki.
Jeżeli umowa zawarta z udziałowcem jest prawnie skuteczna, jeśli faktycznie wykonuje on na rzecz spółki określone świadczenia, a otrzymywane wynagrodzenia nie mają charakteru świadczeń jednostronnych, oraz jeżeli istnieje cecha podporządkowania pracodawcy, wypłacone wynagrodzenie będzie stanowić dla spółki koszt uzyskania przychodów.
UWAGA!
Do kosztów podatkowych można zaliczyć wynagrodzenia i składki ZUS rzeczywiście zapłacone.
Przykład 1
Z udziałowcem, będącym jednocześnie członkiem zarządu, zawarto umowę o pracę. Wynagrodzenie wyniosło 25 000 zł brutto. Sporządzono listę płac za wrzesień 2007 r. Zgodnie z regulaminem pracy wynagrodzenie zostało wypłacone 28 września 2007 r. Spółka ewidencjonuje koszty na kontach zespołu 4.
Naliczenie wynagrodzenia:
Płaca brutto: 25 000,00 zł
• ubezpieczenie społeczne 3 927,50 zł w tym:
- ubezpieczenie emerytalne 2 440,00 zł
- ubezpieczenie rentowe 875,00 zł
- ubezpieczenie chorobowe 612,50 zł
• podatek dochodowy od osób fizycznych (19%) 3 935,00 zł
• składka zdrowotna (9%) 1 896,53 zł
• składka zdrowotna do odliczenia od podatku (7,75%) 1 633,12 zł
• podatek wpłacony do US 2 302,00 zł
• płaca netto - do wypłaty 16 873,97 zł
Koszty pracodawcy:
• ubezpieczenie społeczne 4 547,50 zł w tym:
- ubezpieczenie emerytalne 2 440,00 zł
- ubezpieczenie rentowe 1 625,00 zł
- ubezpieczenie wypadkowe 482,50 zł
• fundusz pracy 612,50 zł
• FGŚP 25,00 zł
Ewidencja księgowa
1. Lista płac:
Wn „Wynagrodzenia” 25 000,00
Ma „Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń” 25 000,00
2. Składki na ubezpieczenia społeczne finansowane przez pracownika:
Wn „Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń” 3 927,50
Ma „Rozrachunki publicznoprawne” 3 927,50
- w analityce „Rozrachunki z ZUS”
3. Zaliczka na podatek dochodowy:
Wn „Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń” 2 302,00
Ma „Rozrachunki publicznoprawne” 2 302,00
- w analityce „Rozrachunki z US”
4. Składka na ubezpieczenie zdrowotne:
Wn „Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń” 1 896,53
Ma „Rozrachunki publicznoprawne” 1 896,53
- w analityce „Rozrachunki z ZUS”
5. Składki ZUS finansowane przez pracodawcę:
Wn „Ubezpieczenia społeczne” 5 185,00
Ma „Rozrachunki publicznoprawne” 5 185,00
- w analityce „Rozrachunki z ZUS”
6. Wypłacono wynagrodzenie 28 września 2007 r.:
Wn „Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń” 16 873,97
Ma „Rachunek bieżący” 16 873,97
Składki ZUS zapłacone przez pracodawcę będą mogły być zaliczony do kosztów podatkowych w październiku, po dokonaniu wpłaty na konto ZUS.
W październiku wykonano następujące płatności:
7. Zapłacono podatek dochodowego na rachunek urzędu skarbowego:
Wn „Rozrachunki publicznoprawne” 2 302,00
- w analityce „Rozrachunki z US”
Ma„Rachunek bieżący” 2 302,00
8. Zapłacono składki ZUS:
Wn „Rozrachunki publicznoprawne” 11 009,03
- w analityce „Rozrachunki z ZUS”
Ma „Rachunek bieżący” 11 009,03
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
Akt powołania sporządzony na podstawie Kodeksu spółek handlowych
Przepisy k.s.h. pozwalają na powołanie członka zarządu poprzez uchwałę wspólników, pod warunkiem że nie jest to sprzeczne z umową spółki.
Oznacza to, że między członkiem zarządu (będącym jednocześnie udziałowcem) a spółką istnieje powiązanie organizacyjne, nie zawarto z nim umowy o pracę ani umowy zlecenia, sprawuje on swoją funkcję bezumownie.
Jeśli z tytułu sprawowania funkcji (na podstawie powołania) członek zarządu otrzymuje wynagrodzenie, jest to w myśl art. 13 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychód z działalności wykonywanej osobiście. Spółka, zgodnie z art. 41 updof, jest zobowiązana jako płatnik do naliczenia i pobrania zaliczki na podatek dochodowy, z zastosowaniem do dokonywanego świadczenia najniższej stawki podatkowej określonej w art. 27 updof, czyli 19%.
Na wniosek podatnika spółka jako płatnik może obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek z zastosowaniem wyższej stawki podatkowej określonej w przepisach. Przychód uzyskany na podstawie powołania pomniejsza się o zryczałtowane koszty uzyskania przychodu w wysokości 108,50 zł.
Dwudziestego następnego miesiąca, po wypłaceniu wynagrodzenia, spółka jako płatnik jest obowiązana odprowadzić naliczoną zaliczkę na konto urzędu skarbowego. Od początku 2007 r. nie ma obowiązku składania deklaracji miesięcznych PIT. Informacja o uzyskanym wynagrodzeniu jest wykazywana do końca lutego następnego roku w deklaracji PIT-11 przekazywanej członkowi zarządu i urzędowi skarbowemu, natomiast do końca stycznia następnego roku należy przesłać do urzędu skarbowego właściwego według siedziby płatnika zbiorczą deklarację PIT-4R.
Pełnienie funkcji członka zarządu w spółce na podstawie samego aktu powołania nie powoduje powstania obowiązku naliczania i odprowadzania składek ZUS.
Katalog określający zasady i tytuły podlegania obowiązkowi ubezpieczenia społecznego i zdrowotnego nie zawiera funkcji członka zarządu pełnionej na podstawie powołania. Oznacza to, że wynagrodzenie wypłacane udziałowcowi pełniącemu funkcję członka zarządu na podstawie powołania jest jedynie opodatkowane podatkiem dochodowym od osób fizycznych, ale nie stanowi podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne ani na ubezpieczenie zdrowotne.
Pełnienie funkcji członka zarządu na podstawie dodatkowo zawartej umowy o pracę, umowy zlecenia lub innej umowy o świadczenie usług podlega, co do zasady, ubezpieczeniom społecznym i ubezpieczeniu zdrowotnemu na zasadach ogólnych. Natomiast pełnienie funkcji wyłącznie na podstawie samego aktu powołania nie rodzi obowiązku ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego.
Wypłacone wynagrodzenie można zaksięgować na podstawie listy płac bądź wewnętrznego dokumentu źródłowego. Powinien on zawierać dane dotyczące uchwały zgromadzenia wspólników (data zawarcia, numer uchwały i wysokość wynagrodzenia).
Przykład 2
Udziałowiec pełni funkcję członka zarządu na podstawie powołania. Przyznane wynagrodzenie wynosi 25 000 zł brutto. Jest wypłacane na koniec każdego miesiąca, po naliczeniu i potrąceniu zaliczki na podatek dochodowy. Spółka sporządza odrębną listę płac dla członków zarządu.
Wartość wynagrodzenia 25 000 zł
Podatek dochodowy od osób fizycznych (19%) 4 729 zł
Płaca netto - do wypłaty 20 271 zł
Ewidencja księgowa
1. Lista płac:
Wn „Wynagrodzenia” 25 000
Ma „Rozrachunki z udziałowcami” 25 000
- w analityce imienne konto członka zarządu
2. Naliczono i zaksięgowano zaliczkę na podatek dochodowy:
Wn „Rozrachunki z udziałowcami” 4 729
- w analityce imienne konto członka zarządu
Ma „Rozrachunki publicznoprawne” 4 729
- w analityce „Rozrachunki z US”
3. Wypłacono wynagrodzenie na koniec miesiąca:
Wn „Rozrachunki z udziałowcami” 20 271
- w analityce imienne konto członka zarządu
Ma „Rachunek bieżący” 20 271
4. W następnym miesiącu wpłacono podatek dochodowy na rachunek urzędu skarbowego:
Wn „Rozrachunki publicznoprawne” 4 729
- w analityce „Rozrachunki z US”
Ma „Rachunek bieżący” 4 729
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
• art. 12 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych - j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654; ost.zm. Dz.U. z 2007 r. Nr 176, poz. 1238
• art. 13, 41, 41a i 42 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176; ost.zm. Dz.U. z 2007 r. Nr 176, poz. 1243
• art. 58 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. Nr 16, poz. 93; ost.zm. Dz.U. z 2007 r. Nr 181, poz. 1287
• art. 201 i 210 ustawy z 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych - Dz.U. Nr 94, poz. 1037; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 208, poz. 1540
• art. 22 ustawy z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy - j.t. Dz.U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94; ost.zm. Dz.U. z 2007 r. Nr 181, poz. 1288
• art. 6 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych - j.t. Dz.U. z 2007 r. Nr 11, poz. 74; ost.zm. Dz.U. z 2007 r. Nr 176, poz. 1243
Maryla Piotrowska
główna księgowa z licencją MF
- Czytaj artykuły
- Rozwiązuj testy
- Zdobądź certyfikat
Prezydent podpisał ustawę znaną jako SLIM VAT 3. Na mocy nowych przepisów zwiększony został m.in. limit dla podatników, którzy mogą korzystać z metody kasowej rozliczania podatku VAT oraz rozliczać się kwartalnie. Próg przychodowy wzrósł z 1,2 miliona do 2 milionów euro. Ustawa wejdzie w życie 1 lipca. Jej celem jest uproszczenie regulacji podatkowych i ułatwienie prowadzenia działalności przedsiębiorcom. Jakie zmiany na nich czekają?
Zapadł ważny wyrok dla praktyki naliczania stawki podatku od nieruchomości dla działalności opiekuńczej (domów seniora). Chodzi o wyrok z dnia 23 maja 2023 r. Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie w sprawie o sygn. I SA/ Kr 250/23.
Prezent dla współpracownika odchodzącego na emeryturę to sympatyczny gest i podziękowanie za dotychczasową wspólną pracę. Ale co kupić? Przygotowaliśmy kilka pomysłów.
Prezydent Andrzej Duda podpisał nowelizację ustawy o VAT – podała kancelaria prezydenta. Ustawa wprowadza pakiet Slim VAT 3, który ma uprosić rozliczanie tego podatku.
Zakładam, że projekt ustawy o KUKE w przyszłym tygodniu trafi pod obrady rządu, byśmy zdążyli przepracować ją w Sejmie w czerwcu i lipcu - powiedziała PAP pełnomocnik rządu ds. polsko-ukraińskiej współpracy rozwojowej Jadwiga Emilewicz.
Jeżeli w wyniku rocznego rozliczenia składki na ubezpieczenie zdrowotne okaże się, że składka ta została opłacona w kwocie wyższej niż ustalona, płatnikowi składek przysługuje jej zwrot. Termin na złożenie wniosku o zwrot nadpłaty wynikającej z rocznego rozliczenia (RZS-R) został wydłużony do 5 czerwca 2023 r.
Napiwek przypisany konkretnej osobie nie jest dochodem spółki gastronomicznej, a spółka nie zapłaci podatku dochodowego. Podatek dochodowy za napiwek obciąża jednak osobę, która otrzymała napiwek.
Do obliczenia podatku od zysku wypłaconego komplementariuszowi konieczne jest poznanie wysokości podatku należnego od spółki. Skoro PIT od zysku komplementariusza pomniejszany jest o proporcjonalną część CIT zapłaconego przez spółkę komandytową, to pierwszy z wymienionych podatków będzie mógł zostać wyliczony i pobrany dopiero po złożeniu przez spółkę rocznego zeznania i podjęciu przez wspólników uchwały o zatwierdzeniu sprawozdania finansowego i podziale zysku. Spółka, jako płatnik, nie ma więc obowiązku pobierania zryczałtowanego podatku dochodowego przy wypłacie komplementariuszowi zaliczki na poczet zysku. Wyrok z 2 lutego 2023 r. Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu (sygn. akt I SA/Wr 394/22).
31 maja 2023 r. ZUS poinformował, że udostępnił aktualizację aplikacji mobilnej mZUS. W nowej wersji zmieniony został wygląd aplikacji i rozbudowano ją o kolejne funkcje.
Do 5 czerwca 2023 r. prowadzący działalność gospodarczą mają czas na złożenie wniosku RZS-R o zwrot nadpłaty składki na ubezpieczenie zdrowotne wynikającej z rocznego rozliczenia. Wniosek w tej sprawie należy złożyć elektronicznie na Platformie Usług Elektronicznych ZUS – poinformował 1 czerwca 2023 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych.
Aż 79% Polaków nie oszczędza pieniędzy na emeryturę poza obowiązującymi składkami, a 62,5% nie odkłada regularnie żadnej kwoty na żaden cel. Jednocześnie dochód rozporządzalny na 1 osobę w Polsce w 2022 roku wyniósł 2 249,79 zł. Czy daje to możliwość odłożenia miliona złotych na emeryturę?
Mały ZUS Plus będzie wydłużony o rok dla przedsiębiorców, którzy korzystają z tej preferencji (ulgi) w 2023 roku. Poinformowało o tym 31 maja 2023 r. Ministerstwo Rozwoju i Technologii. Wskutek tego przedłużenia przedsiębiorcy ci zaoszczędzą nawet kilkaset złotych miesięcznie.
Obniżony VAT na odzież dziecięcą. W ostatnim czasie ożywiła się dyskusja wokół obniżenia stawki VAT na odzież i obuwie dla dzieci. Eksperci nie wykluczają, że temat powróci w najbliższej kampanii wyborczej. Na czym polega problem?
Dokonanie wpisu oraz rejestracja zmian danych ujawnionych w rejestrze przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego (KRS) to jeden z podstawowych obowiązków przedsiębiorcy prowadzącego działalność gospodarczą w formie spółki handlowej. Zgodnie z przepisami, wniosek o wpis lub o zmianę danych podmiotu w rejestrze przedsiębiorców KRS powinien być złożony do sądu rejestrowego w terminie 7 dni od dnia, w którym zdarzenie uzasadniające zmianę miało miejsce. Praktyka pokazuje, że wielu przedsiębiorców zaniedbuje ten obowiązek i zgłasza zmiany za późno lub nie robi tego wcale.
Krajowy System e-Faktur (KSeF) to ważne narzędzie pomagające w zwalczaniu oszustw podatkowych. Elektroniczny proces wystawiania, przekazywania i przechowywania faktur ułatwia walkę z nieuczciwymi praktykami. Czy obowiązkowe wprowadzenie systemu zapewni skuteczne środki kontroli i wyeliminuje tzw. szarą strefę? Jakie korzyści przyniesie firmom?
Wprowadzenie podatku od nadmiarowych zysków dla niektórych branż nie jest przesądzone - poinformował wicepremier i minister aktywów państwowych Jacek Sasin. Zastrzegł, że nad rozwiązaniami pracuje resort klimatu.
Pakiet e-commerce, który wprowadził szereg zmian oraz nowych pojęć głównie w ustawie o podatku od towarów i usług obowiązuje od 20 maja 2021 r. Szczególnie ciekawe były zmiany, które „uporządkowały” kwestię platform ułatwiających sprzedaż wysyłkową dla konsumentów z UE (B2C). Mowa jest tutaj głównie o interfejsach elektronicznych takich jak chociażby Amazon. Co istotne, adres siedziby dla takich platform nie ma żadnego znaczenia w rozwiązaniu, o którym będzie mowa, o ile ułatwiają one określone dostawy towarów.
W Biuletynie Informacji Publicznej opublikowano oświadczenie majątkowe prezydenta Rzeszowa Konrada Fijołka. Wynika z niego, że prezydent zarobił ponad 250 tys. zł w 2022 roku. To o nieco ponad 107 tys. zł więcej niż w 2021 roku.
Od 1 lipca przyszłego roku korzystanie z KSeF będzie obowiązkowe. Obecnie jest to dobrowolne, a oficjalne dane Ministerstwa Finansów pokazują, jakie jest podejście podatników do tego tematu. Jak to wygląda?
Od 15 czerwca 2023 r. podatnicy i płatnicy podatków będą mogli uzyskać od każdego z naczelników urzędów skarbowych (niezależnie od terytorialnej właściwości działania tych organów) dane i informacje o swojej indywidualnej sytuacji podatkowo-prawnej (w tym objęte tajemnicą skarbową) telefonicznie lub za pośrednictwem konta w e-Urzędzie Skarbowym.
Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) wydał 25 maja 2023 r. wyrok w polskiej sprawie (C-114/22) dotyczącej kwestionowania prawa do odliczenia VAT na podstawie pozorności czynności. Sprawa dotyczyła transakcji sprzedaży znaków towarowych i odliczenia podatku naliczonego w tym zakresie.
Ministerstwo Finansów przypomina, że organizacje pożytku publicznego (OPP), które chcą otrzymać 1,5% podatku PIT, powinny do 30 czerwca 2023 r. zgłosić do urzędu skarbowego aktualny rachunek bankowy. Zgłoszenie nie jest konieczne jeżeli rachunek został zgłoszony w ubiegłych latach i jest nadal aktualny.
Jak prawidłowo rozliczyć VAT w przypadku zwrotu zakupionych towarów przez nabywcę? Wyjaśniamy na poniższym przykładzie.
Inwestycje amerykańskich spółek na polskim rynku widoczne są na każdym kroku. Wbrew pozorom, ruch kapitału odbywa się jednak również w przeciwnym kierunku. Polscy inwestorzy co raz częściej lokują kapitał w zagraniczne start-up’y, w tym w innowacyjne projekty z Ameryki Północnej. Jedną z możliwości prowadzenia tego typu działań są umowy SAFE.
Rolnik ryczałtowy sprzedaje samochód, który wykorzystywał w działalności rolniczej. Samochód ten został przed sprzedażą wycofany z działalności rolniczej, co zostało potwierdzone sporządzonym na tę okoliczność protokołem. Czy sprzedaż taka podlega opodatkowaniu VAT? Czy byłoby inaczej, gdyby przed sprzedażą samochód nie został wycofany z działalności rolniczej?
Komentarze(0)
Pokaż: