Koszty pracy w Polsce na tle Unii Europejskiej

Z punktu widzenia pracowników ważny jest udział kosztów wynagrodzeń w łącznych kosztach pracy. Wysoka partycypacja pozapłacowych kosztów pracy, świadczy o tym, że z wysokich wynagrodzeń w dużej mierze korzysta państwo, a nie sami pracownicy.

Zgodnie z definicją Międzynarodowej Organizacji Pracy (MOP), koszt pracy to całkowity koszt poniesiony przez pracodawcę w związku z zatrudnieniem pracownika. W ten sposób rozumiany koszt pracy obejmuje: wynagrodzenie za wykonaną pracę, wynagrodzenie za czas niewykonywania pracy, premie i gratyfikacje, koszt posiłków, napojów, płatności w naturze, koszt mieszkań pracowników ponoszonych przez pracodawcę, wydatki pracodawcy na ubezpieczenia społeczne, koszty szkolenia, świadczenia społeczne i inne, takie jak: koszty transportu pracowników, odzież robocza, koszty rekrutacji oraz podatki traktowane jako koszty pracy.

Jakie są koszty zatrudnienia polskiego pracownika?

Koszty pracy w Polsce znacznie różnią się ze względu na branżę. Według danych GUS najwyższe, w ujęciu miesięcznym i godzinowym, wystąpiły w informacji i komunikacji. Niewątpliwie wpływ na to ma szybki w ostatnich latach wzrost wynagrodzeń w tej branży. Zwracają uwagę również wysokie koszty pracy w górnictwie.

Koszty pracy w ujęciu miesięcznym i godzinowym w sekcjach w 2016 roku (w PLN)

Sekcja	miesięcznie	godzinowo
ogółem	5 489,14	33,73
informacja i komunikacja	9 356,66	56,29
Górnictwo	8 967,28	51,05
wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę	8 615,43	51,37
działalność finansowa i ubezpieczeniowa	8 415,99	50,97
działalność profesjonalna, naukowa i techniczna	7 444,32	44,72
administracja publiczna i obrona narodowa	6 116,41	37,06
obsługa rynku nieruchomości	5 561,25	33,39
Budownictwo	5 378,06	31,65
Edukacja	5 359,15	42,11
transport i gospodarka magazynowa	5 270,41	31,23
działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją	4 724,35	28,68
opieka zdrowotna i pomoc społeczna	4 722,42	28,90
administrowanie i działalność wspierająca	3 850,18	23,07
zakwaterowanie i gastronomia	3 675,04	22,01

Udział wynagrodzeń całkowitych w kosztach pracy w 2016 w Polsce według danych GUS wyniósł 77,5%. Najwyższy udział wynagrodzeń w kosztach pracy wystąpił w sekcji działalność finansowa (81,6%). Z kolei najniższy udział wynagrodzeń zasadniczych w górnictwie (26%).

Polecamy: Kodeks pracy 2019. Praktyczny komentarz z przykładami + PDF

Poniższa tabela prezentuje udział poszczególnych składowych w całkowitych kosztach pracy.

Udział wynagrodzeń w całkowitych kosztach pracy w Polsce w 2016 roku

składowa	udział w kosztach pracy (w %)
wynagrodzenie zasadnicze	62,3
dodatki za staż pracy	3,4
premie wypłacane periodycznie za osiągnięcia w wykonywaniu podstawowych zadań	6,0
nagrody (bez wypłat z zysku)	2,9
wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych	2,5
nagrody jubileuszowe, gratyfikacje odprawy wypłacone po przejściu na emeryturę lub rentę	0,4

Koszty pracy w Polsce i innych krajach Unii Europejskiej

Z danych Eurostatu wynika, że w 2017 roku jednostkowe koszty pracy w Polsce wyniosły 9,4 EUR za godzinę, przy średniej unijnej wynoszącej 26,8 EUR. W poszczególnych krajach wspólnoty wahały się w granicach od 4,9 EUR do 42,6 EUR.

Dane pokazują znaczne rozbieżności pomiędzy poszczególnymi państwami członkowskimi. Polska należy do grupy państw o relatywnie niskich kosztach pracy. Najniższe wystąpiły w Bułgarii (4,9 EUR), Rumunii (6,3 EUR), Litwie (8 EUR), Łotwie (8,1 EUR), Węgrzech (9,1 EUR) i Polsce (9,4 EUR). Spośród krajów Unii Europejskiej, na drugim biegunie znalazła się Dania (42,5 EUR), Belgia (39,6 EUR), Szwecja (38,3 EUR) i Luksemburg (37,6 EUR).

Zobacz także: Wynagrodzenia

---

W 2017 roku udział pozapłacowych kosztów pracy w kosztach pracy ogółem w Unii Europejskiej wynosił 24%. W państwach członkowskich UE udział pozapłacowych kosztów pracy również był bardzo zróżnicowany. Najwyższy wystąpił we Francji (32,8%), w Szwecji (32,6 %), na Litwie (28,8 %) i we Włoszech (27,7 %). Jak wynika ze statystyk Eurostatu, najmniejsze obciążenie wynikające z pozapłacowych kosztów pracy występowało na Malcie i w Luksemburgu - odpowiednio 6,5% i 12,2%.

Polska należy do krajów o stosunkowo niskim udziale pozapłacowych kosztów, wynoszącym 19,2% całkowitych kosztów pracy w 2017 roku. Należy dodać, że w większości krajów udział kosztów pozapłacowych w kosztach pracy wzrasta z roku na rok.

Koszty pracy w wybranych krajach Unii Europejskiej w 2017 roku (w EUR)

kraj	koszty pracy	koszt wynagrodzeń i płac	udział wynagrodzeń w kosztach pracy	pozapłacowe koszty pracy	udział pozapłacowych kosztów w kosztach pracy
Dania	42,5	36,6	86,12%	5,9	13,88%
Belgia	39,6	28,9	72,98	10,7	27,02%
Szwecja	38,3	25,8	67,36%	12,5	32,64%
Luksemburg	37,6	33,0	87,77%	4,6	12,23%
Francja	36,0	24,2	67,22%	11,8	32,78%
Holandia	34,8	26,4	75,86%	8,4	24,14%
Niemcy	34,1	26,4	77,42%	7,7	22,58%
Unia Europejska	26,8	20,3	75,75%	6,5	24,25%
Wielka Brytania	25,7	21,3	82,88%	4,4	17,12%
Grecja	14,5	10,8	74,48%	3,7	25,52%
Portugalia	14,1	11,3	80,14%	2,8	19,86%
Malta	13,8	12,9	93,48%	0,9	6,52%
Czechy	11,3	8,2	72,57%	3,1	27,43%
Słowacja	11,1	8,1	72,97%	3,0	27,03%
Chorwacja	10,6	9,0	84,91%	1,6	15,09%
Polska	9,4	7,6	80,85%	1,8	19,15%
Węgry	9,1	7,2	79,12%	1,9	20,88%
Łotwa	8,1	6,4	79,01%	1,7	20,99%
Litwa	8,0	5,7	71,25%	2,3	28,75%
Rumunia	6,3	5,1	80,95%	1,2	19,05%
Bułgaria	4,9	4,1	83,67%	0,8	16,33%

Źródło: wynagrodzenia.pl

Ogólnopolskie Badania Wynagrodzeń