REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Ewidencja pozaksięgowa wspólnoty mieszkaniowej powstałej ze spółdzielni

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Mariusz Karwowski

REKLAMA

Jednym z problemów związanych z powstaniem wspólnoty mieszkaniowej po przekształceniu wszystkich lokali w odrębną własność w nieruchomości należącej pierwotnie do spółdzielni jest prowadzenie rachunkowości. Niewątpliwie wspólnota ma o wiele łatwiejszą sytuację niż spółdzielnia mieszkaniowa, ponieważ nie dotyczą jej przepisy ustawy o rachunkowości.

 

Zarządy spółdzielni muszą prowadzić dla poszczególnych nieruchomości odrębną ewidencję rozliczania przychodów i kosztów oraz wpływów i wydatków funduszu remontowego (art. 4 ust. 41 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych).

Zasady rachunkowości, jakie powinna przyjąć wspólnota mieszkaniowa, nie zostały odrębnie uregulowane. Ustawa o własności lokali wskazuje jednak na obowiązek prowadzenia ewidencji pozaksięgowej, która nie została jednoznacznie zdefiniowana. W praktyce nie ma przeszkód, by wspólnota mieszkaniowa prowadziła ewidencję księgową zdefiniowaną w ustawie o rachunkowości i sporządzała na jej podstawie sprawozdanie z prowadzonej działalności oraz ewentualnie sprawozdanie finansowe, modyfikując wzór sprawozdania finansowego zawartego w załączniku nr 1 do ustawy o rachunkowości. Zawartość ewidencji księgowej oraz sprawozdania z jej działalności powinny odpowiadać przedmiotowi ewidencji pozaksięgowej, wskazanemu w ustawie o własności lokali.

Zgodnie wobec tego z zasadami wynikającymi z ustawy o rachunkowości wspólnota powinna przyjąć zakładowy plan kont, który umożliwi prowadzenie ewidencji księgowej.

Obowiązki zarządu

Niewątpliwie wspólnota mieszkaniowa w zakresie ewidencji ma o wiele łatwiejszą sytuację niż spółdzielnia mieszkaniowa, ponieważ nie dotyczą jej przepisy ustawy o rachunkowości. Ustawa o własności lokali nakłada na zarząd lub zarządcę, któremu powierzono zarząd nieruchomością wspólną, prowadzenie dla każdej nieruchomości wspólnej ewidencji pozaksięgowej:

- kosztów zarządu nieruchomością wspólną,

- zaliczek uiszczanych na pokrycie kosztów zarządu,

- rozliczeń z innych tytułów na rzecz nieruchomości wspólnej.

Okresem rozliczeniowym wspólnoty mieszkaniowej jest rok kalendarzowy.

Z art. 30 ustawy wynika także, że zarząd ma obowiązek:

- dokonywania rozliczeń przez rachunek bankowy,

- zwoływania zebrania ogółu właścicieli co najmniej raz w roku, nie później jednak niż w pierwszym kwartale każdego roku.

Przedmiotem zebrania ogółu właścicieli jest m.in. uchwalenie rocznego planu gospodarczego zarządu nieruchomością wspólną i opłat na pokrycie kosztów zarządu oraz sprawozdanie zarządu i podjęcie uchwały w przedmiocie udzielenia mu absolutorium.

W ustawie o własności lokali termin ewidencja pozaksięgowa nie został jednoznacznie zdefiniowany. Jednocześnie z art. 29 u.w.l. wynika, że wspólnoty nie muszą prowadzić ksiąg rachunkowych według zasad określonych ustawą o rachunkowości. Nie dotyczy ich również rozporządzenie ministra finansów w sprawie szczególnych zasad rachunkowości dla niektórych jednostek niebędących spółkami handlowymi, nieprowadzących działalności gospodarczej. Nie wyklucza to jednak możliwości prowadzenia ewidencji księgowej zamiast pozaksięgowej, określonej w art. 29 ust. 1 u.w.l. Ewidencja działalności wspólnot mieszkaniowych może być zatem prowadzona w formie:

- ewidencji pozaksięgowej, określanej we własnym zakresie przez każdą wspólnotę mieszkaniową lub

- ewidencji księgowej, która jest nieobowiązkowa.

Zarówno ewidencja pozaksięgowa, jak i księgowa powinny być prowadzone oddzielnie dla każdej wspólnoty mieszkaniowej. Muszą też zapewniać dane niezbędne do oceny prowadzonej działalności, sporządzania deklaracji podatkowych, a także do dokonywania wpłat i wypłat gotówkowych za pośrednictwem rachunku bankowego.

SPRAWOZDANIE FINANSOWE POZWALA NA ZAPREZENTOWANIE WŁAŚCICIELOM

1. przychodów z tytułu należnych wpłat od właścicieli lokali na pokrycie kosztów zarządu nieruchomością wspólną,

2. przychodów z tytułu należnych wpłat od właścicieli lokali na pokrycie kosztów dostarczonych do lokali mediów,

3. pozostałych przychodów i pożytków,

4. kosztów zarządu nieruchomością wspólną, a w szczególności wydatków na:

- utrzymanie porządku i czystości,

- utrzymanie zieleni,

- ochronę,

- konserwacje, naprawy i przeglądy,

- media wykorzystywane w częściach wspólnych nieruchomości,

- ubezpieczenia, podatki i inne opłaty publicznoprawne,

- wynagrodzenia członków zarządu lub zarządcy,

- wynagrodzenia firmy administrującej

5. kosztów mediów dostarczanych do lokali, a w szczególności:

- gazu (centralne ogrzewanie i ciepła woda),

- zimnej wody i odprowadzenia ścieków,

- wywozu nieczystości,

6. przychodów funduszu remontowego i funduszy celowych oraz wydatków z tych funduszy;

7. stanu rozrachunków (należności i zobowiązań);

8. stanu środków pieniężnych, ich przychodów i rozchodów;

9. stanu środków funduszu remontowego oraz funduszy celowych.

Przedmiot ewidencji pozaksięgowej

W prowadzonej ewidencji wspólnota powinna rejestrować wszystkie koszty ponoszone przez wspólnotę, przychody i pożytki związane z tymi kosztami, posiadane środki pieniężne oraz rozrachunki z dostawcami, odbiorcami, urzędami i współwłaścicielami i wszystkie pozostałe rozrachunki:

Koszty zarządu nieruchomością wspólną (wymienione w art. 14 u.w.l.) można podzielić na

- wydatki na remonty i bieżącą konserwację, poniesione w związku z utrzymaniem w należytym stanie budynków i znajdujących się w nich wind, domofonów, urządzeń sygnalizacyjno-alarmowych (alarmy, kamery i inne urządzenia zabezpieczające lub służące ochronie mienia wspólnego), koszty usług remontowych, wydatki na bieżącą konserwację, także wartość kupionych przez wspólnotę i zużytych materiałów:

- opłaty za wodę i energię w części dotyczącej nieruchomości wspólnej (koszty zużycia wody ciepłej i zimnej, elektryczności, gazu),

- podatki i inne opłaty publicznoprawne (m.in. podatek od nieruchomości, opłaty skarbowe, podatek od czynności cywiloprawnych i inne opłaty o charakterze publicznoprawnym, kary i grzywny orzeczone w trybie administracyjnym i karnym skarbowym),

- utrzymanie porządku i czystości - wydatki za wywóz śmieci i innych odpadów, usługi dezynsekcji i deratyzacji, koszty założenia i utrzymania zieleni, krzewów i drzew ozdobnych oraz inne związane z tym wydatki, przykładowo związane z nawożeniem lub nawadnianiem zieleni, drzew i krzewów,

- wynagrodzenia członków zarządu i zarządcy oraz osób doraźnie zatrudnionych do prac związanych z zarządzaniem nieruchomością wspólną (w kwocie brutto należnych im wynagrodzeń) oraz składki na ubezpieczenia społeczne i inne narzuty na wynagrodzenia,

- pozostałe koszty - wydatki za dozór nieruchomości wspólnej, opłaty i odsetki bankowe, odsetki z tytułu zwłoki w spłacaniu zobowiązań, wydatki na zbiorczą antenę, opłaty za telewizję kablową oraz inne wydatki poniesione w związku z utrzymaniem nieruchomości wspólnej, np. kary i grzywny obciążające wspólnotę mieszkaniową.

Przychody wspólnot

Przychody wspólnot mieszkaniowych stanowią przede wszystkim pobierane od właścicieli lokali opłaty na pokrycie kosztów zarządu nieruchomością wspólną, zwłaszcza określone w art. 15 ust. 1 u.w.l. zaliczki w formie opłat bieżących, płatne z góry do 10 dnia każdego miesiąca na rachunek bankowy wspólnoty. Wielkość tych opłat powinna uwzględniać rzeczywiste koszty za poprzedni rok kalendarzowy, ich przewidywany wzrost w okresie (roku), na który są ustalane. Pożytki i inne przychody z nieruchomości wspólnej służą również pokrywaniu wydatków związanych z jej utrzymaniem. W części przekraczającej te potrzeby przypadają - w myśl art. 12 ust. 2 u.w.l. - właścicielom lokali w stosunku do ich udziałów. W takim samym stosunku właściciele ponoszą wydatki i ciężary związane z utrzymaniem nieruchomości wspólnej w części nieznajdującej pokrycia w pożytkach i innych przychodach. Uchwałą właścicieli lokali można ustalić zwiększenie ich obciążenia z tytułu posiadania lokali użytkowych, jeżeli uzasadnia to sposób korzystania z nich. Można zatem wyodrębnić dwie grupy przychodów wspólnoty mieszkaniowej:

- opłaty bieżące na pokrycie zarządu nieruchomością wspólną (określone w art. 15 ust. 1 u.w.l.) oraz

- pozostałe przychody z innych tytułów niż określone w art. 15, przykładowo - czynsze za wynajmowanie (wydzierżawianie) nieruchomości wspólnej, odsetki z tytułu zwłoki w zapłacie należności, otrzymane odszkodowania z tytułu ubezpieczeń majątkowych nieruchomości wspólnej za szkody spowodowane zdarzeniami losowymi oraz nieodpłatnie otrzymane składniki majątku rzeczowe lub pieniężne, także przychody ze sprzedaży nieruchomości wspólnej oraz przedawnione zobowiązania wobec kontrahentów wspólnoty.

Przedmiotem ewidencji - zarówno pozaksięgowej, jak i księgowej są również:

- operacje dokonywane za pośrednictwem prowadzonego dla każdej wspólnoty rachunku bankowego (art. 30 ust. 1 pkt 1 u.w.l),

- rozrachunki z właścicielami lokali tworzącymi wspólnotę mieszkaniową oraz innymi osobami fizycznymi lub prawnymi z tytułu dokonywanych przez nich świadczeń na rzecz wspólnoty,

- rozrachunki o charakterze publicznoprawnym z tytułu podatków, składek na ubezpieczenia społeczne i innych tytułów publicznoprawnych.

Plan kont wspólnoty

W celu prowadzenia ewidencji zarząd wspólnoty mieszkaniowej powinien opracować plan kont. Zgodnie z ustawą o rachunkowości (art. 1 ust. 1 pkt 3) zakładowy plan kont ustala:

- wykaz kont księgi głównej,

- przyjęte zasady klasyfikacji zdarzeń,

- zasady prowadzenia kont ksiąg pomocniczych, powiązania kont ksiąg pomocniczych z kontami księgi głównej.


Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
Wykaz kont księgi głównej wspólnoty mieszkaniowej


Sprawozdanie finansowe

Zarząd lub zarządca, któremu powierzono zarząd nieruchomością wspólną, jest obowiązany składać właścicielom lokali roczne sprawozdanie ze swojej działalności. Wspólnota natomiast nie musi sporządzać na koniec roku sprawozdania finansowego. Prowadzenie ewidencji księgowej umożliwia jej jednak sporządzenie rocznego sprawozdania finansowego, które powinno obejmować bilans, rachunek wyników oraz dodatkowo zestawienie poniesionych kosztów i sprawozdanie z gospodarowania funduszem remontowym i funduszami celowymi.

Wspólnota mieszkaniowa powinna zdecydować w uchwale o sposobie rozliczenia różnicy między przychodami a kosztami w roku obrotowym. Różnicę tę wspólnota może osiągnąć z tytułu:

- zarządu nieruchomością wspólną - powinna zwiększać odpowiednio jej przychody lub koszty w następnym roku obrotowym,

- dostarczanych mediów do lokali - powinna być rozliczana z każdym właścicielem lokalu indywidualnie na podstawie ustalonych przez właścicieli lokali zasad rozliczania mediów,

- gospodarowania funduszem remontowym zwiększa stan środków funduszu remontowego w następnym roku obrotowym,

- gospodarowania funduszami celowymi powinna być rozliczana z każdym właścicielem lokalu indywidualnie, po zakończeniu inwestycji.

Pożytki, pozostałe przychody i koszty operacyjne oraz przychody i koszty finansowe, jakie osiągnęła wspólnota w danym roku obrotowym zwiększają odpowiednio przychody lub koszty utrzymania nieruchomości wspólnej.

Gdyby natomiast wspólnota zdecydowała się na prowadzenie ewidencji zgodnie z ustawą o rachunkowości, to w świetle art. 4 ust. 3 ustawy o rachunkowości rachunkowość wspólnoty obejmuje:

- przyjęte zasady (politykę) rachunkowości,

- prowadzenie na podstawie dowodów księgowych ksiąg rachunkowych ujmujących zapisy zdarzeń w porządku chronologicznym i systematycznym,

- okresowe ustalanie lub sprawdzanie drogą inwentaryzacji rzeczywistego stanu aktywów i pasywów,

- wycenę aktywów i pasywów oraz ustalanie wyniku finansowego,

- sporządzanie sprawozdań finansowych,

- gromadzenie i przechowywanie dowodów księgowych oraz pozostałej dokumentacji przewidzianej ustawą,

- poddanie badaniu i ogłoszenie sprawozdań finansowych w przypadkach przewidzianych ustawą.


Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
Sprawozdanie finansowe wspólnoty mieszkaniowej za rok 2007


MARIUSZ KARWOWSKI

Autor jest pracownikiem Katedry Rachunkowości Menedżerskiej SGH i MAC Auditor Sp. z o.o.

gp@infor.pl


Podstawa prawna

- Ustawa z 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz.U. z 2001 r. nr 4, poz. 27 ze zm.).

- Ustawa z 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 80, poz. 903, ze zm.).

- Ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2002 r. nr 76, poz. 694 ze zm.).

- Rozporządzenie ministra finansów z 15 listopada 2001 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości dla niektórych jednostek niebędących spółkami handlowymi, nieprowadzących działalności gospodarczej.


Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Naliczanie odsetek za zwłokę a czas trwania kontroli podatkowej, celno-skarbowej lub postępowania podatkowego – zmiany w Ordynacji podatkowej jeszcze w 2025 r.

Ministerstwo Finansów przygotowało projekt nowelizacji Ordynacji podatkowej, która ma m.in. na celu zmobilizowanie organów podatkowych do zakończenia kontroli podatkowej i kontroli celno-skarbowej w terminie nie dłuższym niż 6 miesięcy od dnia jej wszczęcia. Jeżeli to się nie stanie, to nie będzie można podatnikowi naliczyć odsetek od zaległości podatkowych (odsetek za zwłokę) stwierdzonych w toku kontroli.

Zarządzanie finansami i procesami finansowo-księgowymi w rosnącym przedsiębiorstwie

W dzisiejszej gospodarce efektywne zarządzanie finansami i procesami finansowymi stanowi kluczowy czynnik sukcesu dla rozwijających się przedsiębiorstw. Praktyka biznesowa pokazuje, że sam wzrost obrotów nie zawsze przekłada się na poprawę kondycji finansowej firmy. Nieumiejętnie zarządzany rozwój może prowadzić do paradoksalnej sytuacji, w której zwiększającym się przychodom towarzyszą spadająca rentowność i problemy z płynnością finansową.

Rozliczenie składki zdrowotnej w 2025 roku. Księgowa wyjaśnia jak to zrobić

Termin złożenia w ZUS deklaracji zawierającej rozliczenie wpłaconych składek zdrowotnych za 2024 rok upływa 20 maja 2025 r. Obowiązek ten dotyczy większości przedsiębiorców prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą. Jedynie ci rozliczający się na karcie podatkowej są z niego zwolnieni. W pozostałych przypadkach wysokość należnych składek wylicza się na podstawie przychodów bądź dochodów osiągniętych w poprzednim roku. Na co zwrócić uwagę przygotowując roczne rozliczenie składek? Wyjaśnia to Paulina Chwil, Księgowa Prowadząca oraz Ekspert ds. ZUS i Prawa Pracy w CashDirector S.A.

Trump 2.0. Rewolucja chorego rozsądku. Prof. Kołodko recenzuje politykę (nie tylko gospodarczą) obecnego prezydenta USA

W kwietniu 2025 r. nakładem Wydawnictwa Naukowego PWN ukazała się najnowsza książka prof. Grzegorza W. Kołodki zatytułowana „Trump 2.0. Rewolucja chorego rozsądku”. Grzegorz W. Kołodko, wybitny ekonomista i były wicepremier, w swoim bezkompromisowym stylu analizuje trumponomikę i trumpizm, populizm, nowy nacjonalizm, publiczne kłamstwa i brutalną grę interesów. Profesor poświęca szczególną uwagę kwestiom manipulacji opinią publiczną, polityce sojuszy, a także wpływowi wojny w Ukrainie na kształt geopolityki. Zastanawia się również, jakie zagrożenia dla NATO i Unii Europejskiej niesie ze sobą „America First” – i co to wszystko oznacza dla współczesnego świata.

REKLAMA

Zmiany w rachunkowości w 2025 r. Sprawozdawczość ESG przesunięta o 2 lata

Minister Finansów przygotował 5 maja 2025 r. projekt nowelizacji ustawy wdrażającej dyrektywę CRSD do ustawy o rachunkowości, a także ustawy o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym oraz niektórych innych ustaw. Ta nowelizacja ma na celu wdrożenie unijnej dyrektywy 2025/794, przesuwającej wdrożenie obowiązku sprawozdawczości ESG o 2 lata.

Większość podatników VAT może uniknąć w 2026 r. obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych w KSeF. Prof. Modzelewski wyjaśnia jak to możliwe

Zdaniem profesora Witolda Modzelewskiego, gdyby uchwalono projekt przepisów wprowadzających obowiązkowy KSeF w przedłożonym niedawno kształcie, to większość podatników VAT nie będzie musiała wystawiać faktur ustrukturyzowanych w 2026 r.

Stopy procentowe NBP 2025: w maju obniżka o 0,5 pkt proc.

Rada Polityki Pieniężnej na posiedzeniu w dniach 6-7 maja 2025 r. postanowiła obniżyć wszystkie stopy procentowe NBP o 0,5 punktu procentowego. Stopa referencyjna wynosi od 8 maja 2025 r. 5,25 proc. - poinformował w komunikacie Narodowy Bank Polski. Decyzja RPP była zgodna z oczekiwaniami większości analityków finansowych i ekonomistów. Stopy NBP zmieniły się pierwszy raz od 3 października 2023 r.

Przekształcenie JDG a status podatnika rozpoczynającego działalność w estońskim CIT

W świetle marcowego wyroku NSA (sygn. II FSK 1412/24) zmienia się podejście do kwalifikacji podatkowej spółek powstałych z przekształcenia jednoosobowych działalności gospodarczych. Wyrok ten przesądził, że takie podmioty mogą korzystać z przywilejów "podatnika rozpoczynającego działalność" na gruncie przepisów o estońskim CIT.

REKLAMA

Pracujesz na zleceniu - a może to faktyczna umowa o pracę? Jak ustalić i wykazać istnienie stosunku pracy

Osoby wykonujące umowy zlecenia, czy inne umowy cywilnoprawne, mają czasem wątpliwości, czy nie jest to de facto umowa o pracę. Każdy przedsiębiorca słyszał o możliwych kontrolach, podważeniu zatrudnienia, konieczności uzasadniania dlaczego taki a nie inny typ umowy został konkretnej osobie zaproponowany. A co ze swobodą zawierania umów? Czy forma umowy na którą zgadzamy się wspólnie z nowozatrudnioną osobą nie powinna być wystarczająca dla inspekcji pracy skoro zgodnie obie strony złożyły na niej swój podpis? Na te i wiele innych pytań odpowie Czytelnikom ten artykuł.

Zmiany w podatkach od 2026 r. - wyższy limit zwolnienia z VAT, korekty deklaracji, 6 m-cy vacatio legis

Ministerstwo Finansów poinformowało, że 6 maja 2025r. Rada Ministrów przyjęła pakiet projektów ustaw dot. podatków w ramach procesu deregulacji. Nowe przepisy mają na celu m.in. ochronę podatników przed nagłymi zmianami przepisów ustaw podatkowych oraz doprecyzowanie wątpliwości interpretacyjnych zgłaszanych przez przedsiębiorców w zakresie deklaracji składanej w trakcie lub po zakończeniu kontroli celno-skarbowej. Projekty dotyczą również podwyższenia limitu zwolnienia podmiotowego w VAT oraz likwidacji obowiązku przygotowywania i publikacji informacji o realizowanej strategii podatkowej.

REKLAMA