Zasady przyznawania statusu upoważnionego przedsiębiorcy (AEO) po 1 maja 2016 r.

Charakter i rodzaje AEO

Według nowym przepisów celnych wchodzących w życie od 1 maja 2016 r. AEO przestaje być certyfikatem, lecz przybiera formę pozwolenia. Nowa forma daje przede wszystkim możliwość odwołania się przedsiębiorcy od decyzji organu celnego dotyczącej przyznania bądź odmówienia mu przyznania statusu AEO.

Zgodnie z art. 38 Unijnego Kodeksu Celnego przedsiębiorca mający siedzibę na obszarze celnym Unii i spełniający kryteria określone prawem może złożyć wniosek o przyznanie statusu upoważnionego przedsiębiorcy. Status ten przyznawany jest przez organy celne – w stosownych przypadkach po przeprowadzeniu konsultacji z innymi właściwymi organami – i podlega monitorowaniu.

Uszczelnienie systemu celnego w UE – zmiany dla eksporterów i importerów od 1 maja 2016 r.

Zgodnie z nowymi regulacjami zmniejszono liczbę rodzajów AEO i od 1 maja przedsiębiorca będzie mógł aplikować o przyznanie mu AEO w zakresie:

• uproszczeń celnych, tzw. AEO(C);
• lub bezpieczeństwa i ochrony, tzw. AEO(S).

Ważnym jest, że przedsiębiorca może posiadać jednocześnie dwa rodzaje upoważnienia.

Kryteria AEO

Aby uzyskać pozwolenie AEO ustawodawca określił w art. 39 Unijnego Kodeksu Celnego następujące kryteria i warunki, jakie przedsiębiorca powinien spełnić:

1. przestrzeganie przepisów prawa, tj. brak poważnego naruszenia lub powtarzających się naruszeń przepisów prawa celnego i przepisów podatkowych, w tym brak skazania za poważne przestępstwo karne związane z działalnością gospodarczą wnioskodawcy;
2. odpowiedni system zarządzania ewidencjami, tj. wykazanie przez wnioskodawcę, iż posiada wysoki poziom kontroli swoich operacji i przepływu towarów zapewniony poprzez system zarządzania ewidencją handlową oraz w stosownych przypadkach transportową co umożliwia przeprowadzanie właściwych kontroli celnych;
3. wypłacalność finansową, tj. wypłacalność, którą uznaje się za udowodnioną, gdy wnioskodawca ma dobrą sytuację finansową pozwalającą mu na wypełnianie zobowiązań, stosownie do rodzaju prowadzonej przez niego działalności gospodarczej;
4. standardy kompetencji lub kwalifikacji zawodowych tylko w odniesieniu do AEO(C), tj. spełnienie praktycznych standardów w zakresie kompetencji lub kwalifikacji zawodowych bezpośrednio związanych z prowadzoną działalnością;
5. standardy bezpieczeństwa i ochrony tylko w odniesieniu do AEO(S), tj. odpowiednie standardy bezpieczeństwa i ochrony, które uznaje się za spełnione, gdy wnioskodawca wykaże, że utrzymuje odpowiednie środki mające na celu zagwarantowanie bezpieczeństwa i ochrony międzynarodowego łańcucha dostaw, w tym w obszarze odnoszącym się do integralności fizycznej i kontroli dostępu, procesów logistycznych, procesów związanych z postępowaniem z określonymi rodzajami towarów, w obszarze odnoszącym się do personelu oraz w obszarze identyfikacji partnerów handlowych.

Duże zmiany w cłach od 1 maja 2016 r. - Unijny Kodeks Celny

Nowe kryterium kompetencji lub kwalifikacji zawodowych w odniesieniu do AEO(C)

Art. 27 Rozporządzenia wykonawczego nr 2015/2447 uszczegóławia jak należy rozumieć nowe kryterium kompetencji lub kwalifikacji zawodowych w przypadku aplikowania przez przedsiębiorcę o pozwolenie AEO(C). Zgodnie z jego treścią kryterium to uznaje się za spełnione w przypadku spełnienia jednego z następujących warunków:

a) spełnienia jednego z następujących standardów w zakresie kompetencji przez wnioskodawcę lub osobę odpowiedzialną za sprawy celne wnioskodawcy:

• posiadanie udokumentowanego, co najmniej trzyletniego doświadczenia praktycznego w sprawach celnych;
• spełnienie celnej normy jakości przyjętej przez europejski organ normalizacyjny;

b) pomyślnego ukończenia przez wnioskodawcę lub osobę odpowiedzialną za sprawy celne wnioskodawcy szkolenia z zakresu przepisów prawa celnego istotnych w kontekście podejmowanych działań z obszaru problematyki celnej przeprowadzonego przez dowolny z następujących podmiotów:

• organ celny państwa członkowskiego;
• placówkę oświatową uznawaną przez organy celne lub organy odpowiedzialne za organizowanie szkoleń zawodowych w państwie członkowskim za właściwą do nadawania tego rodzaju kwalifikacji;
• stowarzyszenie zawodowe lub branżowe uznawane przez organy celne państwa członkowskiego lub akredytowane w Unii jako uprawnione do nadawania takich kwalifikacji.

Procedura celna w formie zgłoszenia uproszczonego od 1 maja 2016 r.

Nowe korzyści z posiadania AEO od 1 maja 2016 r.

Podstawowe korzyści z bycia upoważnionym przedsiębiorcą wynikają wprost z przepisów unijnych, jakie zaczną obowiązywać od 1 maja 2016 r. Mianowicie posiadanie pozwolenia AEO umożliwia przedsiębiorcy, że:

• Będzie podlegać on mniejszej liczbie kontroli dokumentów i kontroli fizycznej (art. 38 ust. 6 UKC);
• Jego przesyłki będą traktowane priorytetowo w przypadku, gdy zostaną wytypowane do kontroli (art. 24 ust. 4 akapit 1 rozporządzenia delegowanego);
• Będzie miał prawo wyboru miejsca przeprowadzenia kontroli celnej (artt. 24 ust. 4 akapit 2 rozporządzenia delegowanego);
• Zostanie on poinformowany wcześniej o wybraniu jego przesyłki do kontroli (art. 24 ust. 2, 3 i 5 rozporządzenia delegowanego)
• Będzie mógł skorzystać z ułatwień dotyczących deklaracji poprzedzających wyprowadzenie (art. 23 rozporządzenia delegowanego);
• Będzie miał szybszy i łatwiejszy dostęp do uproszczeń celnych (art. 38 ust. 5 UKC);
• Będzie posiadać wyłączność na stosowanie niektórych uproszczeń celnych;
• Status AEO będzie uznawany prze inne kraje z którymi kontraktuje przedsiębiorca, a z którymi Unia Europejska posiada stosowne uzgodnienia (art. 38 ust. 7 UKC);
• Będzie korzystać z ułatwień w procesie ubiegania się o status zarejestrowanego agenta, znanego i uznanego nadawcy.

Ponowna kontrola

Wartym przypomnienia jest fakt, że zgodnie z art. 250 rozporządzenia delegowanego wszystkie certyfikaty AEO wydane przed 1 maja 2016 zostaną objęte ponowną kontrolą ze strony urzędu celnego. Weryfikacja ta ma potrwać do 1 maja 2019 r. Zatem przedsiębiorca posiadający certyfikat AEO powinien przeanalizować swoje procesy w ten sposób, aby sprawdzić, czy spełniają one nowe wymagania narzucone przez regulacje Unijnego Kodeksu Celnego.

Podstawa prawna:

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 952/2013 z dnia 9 października 2013 r. ustanawiające unijny kodeks celny

Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2015/2446 z dnia 28 lipca 2015 r. uzupełniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 952/2013 w odniesieniu do szczegółowych zasad dotyczących niektórych przepisów unijnego kodeksu celnego

Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2015/2447 z dnia 24 listopada 2015 r. ustanawiające szczegółowe zasady wykonania niektórych przepisów rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 952/2013 ustanawiającego unijny kodeks celny

Autor: Anna Zakrzewska

Źródło: Prawo i Logistyka