Jak wykupić samochód z leasingu do końca 2021 roku?

Zmiana zasad opodatkowania wykupu samochodu z leasingu od 2022 roku

Od 1 stycznia 2022 r. zmieniają się zasady opodatkowania samochodów wykorzystywanych w działalności gospodarczej. Zgodnie z ustawą, która wprowadziła Polski Ład, sprzedaż samochodu bez PIT i składki zdrowotnej będzie możliwa dopiero po 6 latach od wycofania pojazdu z działalności gospodarczej. Dziś wystarczy przeprowadzić tzw. wykup prywatny i odczekać 6 miesięcy, aby uniknąć podatku. Czy w związku z zaistniałą sytuacją przedsiębiorcy będą masowo wykupywać leasingowane samochody jeszcze przed końcem roku?

Co zrobić przed 2022 rokiem?

- Wielu przedsiębiorców jest zdezorientowanych i zastanawia się czy warto przyspieszyć wykup auta, aby zachować prawo do w miarę elastycznego rozporządzania pojazdem – przyznaje Łukasz Domański, prezes Carsmile, internetowej platformy, za pośrednictwem której można m.in. wyleasingować samochód. - Osoby, które zdecydowały się na leasing przykładowo 4 lata temu, nie zakładały wówczas konieczności użytkowania pojazdu przez 6 lat po wykupie, czyli łącznie przez 10 lat. Szukają więc jakiegoś wyjścia z sytuacji, w której się znaleźli w związku ze zmianami podatkowymi. Dotyczy to w szczególności przedsiębiorców, którym umowa kończy się relatywnie niedługo, na przykład w ciągu najbliższych kilku miesięcy. Dokonując przyspieszonego wykupu, mogą sporo zyskać – dodaje szef Carsmile.

Nic dziwnego, że w firmach leasingowych zrobiło się gorąco. - Obserwujemy wzrost liczby wniosków o wcześniejsze zakończenie umowy leasingowej składanych przez osoby prowadzące działalność gospodarczą – informuje Marcin Szulc, dyrektor ds. handlowych i rozwoju biznesu w Cofidis.

Czy wcześniejszy wykup pozwoli zachować tzw. prawa nabyte?

Ponieważ temat przyspieszonego wykupu jest ważny, a Carsmile nie zajmuje się doradztwem podatkowym, analitycy platformy poprosili o komentarz Piotra Juszczyka, doradcę podatkowego inFakt. Aby sprowadzić rozważania do konkretnego przykładu założyli, że przedsiębiorca jest w trakcie spłacania rat leasingowych za samochód osobowy. Zgodnie z harmonogramem, wykup pojazdu zaplanowany jest na luty 2022 roku, czyli już po wejściu w życie Polskiego Ładu. Przedsiębiorca rozlicza się według liniowej stawki podatku PIT oraz użytkuje pojazd w tzw. trybie mieszanym (odlicza 50% VAT). Chciałby odsprzedać samochód pod koniec 2022 roku i kupić elektryka.

1. Czy przedsiębiorca powinien przyspieszyć wykup leasingowanego auta i zrobić to do 31 grudnia, aby zachować prawo do 6-miesięcznego okresu, po którym jest możliwa sprzedaż bez podatku? Nie bierzemy tu pod uwagę furtki z darowizną.

Piotr Juszczyk, doradca podatkowy inFakt: Nowe przepisy zaczną obowiązywać od 1 stycznia 2022 roku. W związku z powyższym, jeśli podatnik do dnia 31.12.2021 roku wykupi samochód z leasingu do majątku prywatnego, to zastosowanie będą miały przepisy, które obowiązują w dniu wykupu. Oznacza to, że przed 1 stycznia 2022 r. wykupiony samochód stanie się majątkiem prywatnym, a zatem podatnik będzie mógł po 6 miesiącach dokonać sprzedaży pojazdu bez zapłaty podatku. Jeśli dokona wykupu po 31 grudnia, czyli w analizowanym przypadku w lutym 2022 r., to nawet jeżeli zrobi to do majątku prywatnego, przyszłościowa sprzedaż będzie traktowana jak sprzedaż z działalności gospodarczej, a zatem będzie oskładkowana i opodatkowana PIT przez okres 6 lat od wycofania pojazdu z działalności gospodarczej.

2. Czym jest „wycofanie z działalności gospodarczej” (cytat z ustawy) w przypadku samochodu, który jest leasingowany, a zatem nigdy nie był włączony do środków trwałych firmy? Przedsiębiorca odliczał do tej porty PIT oraz 50% VAT od rat leasingowych i od ponoszonych wydatków eksploatacyjnych, a także zaliczał do kosztów uzyskania przychodu wydatki na zakup ubezpieczenia.

Przyjmuje się, że wycofanie z działalności gospodarczej następuje w chwili, gdy przedsiębiorca otrzymuje fakturę na firmę – w analizowanym przypadku byłaby to faktura z tytułu wykupu pojazdu – ale nie wprowadza jej do działalności gospodarczej, a zatem ponosi koszt bezpośrednio z majątku prywatnego.

3. Zakładając, że przedsiębiorca z naszego przykładu dokonuje w grudniu „przyspieszonego” wykupu prywatnego, ale przez kolejnych 6 miesięcy użytkuje samochód nadal w firmie (analogicznie jak do tej pory), czy ma prawo do odliczeń wydatków eksploatacyjnych (paliwo, serwisy, autostrady, opony, etc.) oraz AC/OC?

Zgodnie z przepisami, samochód prywatny może być również wykorzystywany w działalności gospodarczej. Wówczas do kosztów uzyskania przychodów zaliczymy 20% poniesionych wydatków eksploatacyjnych czy z tytułu ubezpieczenia, powiększonych o nieodliczony VAT. Podatek VAT odliczymy natomiast w 50%. Korzyści podatkowe z tej formy użytkowania pojazdu w okresie owych 6 miesięcy po wykupie prywatnym byłby więc dla naszego przedsiębiorcy mniejsze niż przed wykupem, kiedy korzysta on z prawa do odliczenia w PIT 75% wydatków eksploatacyjnych powiększonych o 50% nieodliczonego VATu. W przypadku VAT zasada jest ta sama, czyli można odliczyć 50%.

4. Doradcy podatkowi informują o furtce w przepisach, jaką jest darowizna samochodu na przykład na rzecz bliskiej osoby. Czy może być ona alternatywą do „przyspieszonego” wykupu prywatnego auta i jego odsprzedaży bez podatku? Kiedy należałoby takiej darowizny dokonać?

Tak, jest obecnie taka możliwość, choć zostanie ona pewnie dość szybko wyeliminować przez nowelizację przepisów. Niemniej, zgodnie z prawem, jakie będzie obowiązywać od 1 stycznia, jeżeli wykupimy pojazd do majątku prywatnego, wówczas możemy od razu pojazd darować. Obdarowany po 6 miesiącach, licząc od końca miesiąca, w którym otrzymał darowiznę, może dokonać sprzedaży auta bez zapłaty PIT.

5. Jakie zdarzenie decyduje o tym, z jaką datą dokonaliśmy wykupu prywatnego? Czy jest to dzień przelewu czy wystawienia faktury przez leasingodawcę?

Decyduje o tym data przeniesienia prawa własności, która powinna być określona w aneksie do umowy leasingowej lub w porozumieniu z leasingobiorcą w sprawie wcześniejszego wykupu. Gdyby nie było takiego dokumentu, wówczas decydująca będzie data sprzedaży samochodu ujęta na fakturze. Dlatego trzeba upewnić się, że jest to data grudniowa.

Formalności przed wykupem z leasingu

Co zatem należy zrobić, aby do końca grudnia przeprowadzić wykup prywatny samochodu i zostać jego formalnym właścicielem? – Czasu na załatwienie wszystkich formalności jest niewiele, a zainteresowanie taką operacją wśród przedsiębiorców jest duże – przyznaje Marcin Szulc z Cofidis i wylicza co trzeba zrobić, aby poszło to sprawnie.

Przede wszystkim należy jak najszybciej złożyć wniosek u leasingodawcy o wcześniejsze zakończenie umowy leasingowej. Według szacunków Carsmile, będzie się to wiązało z koniecznością zapłaty prowizji, która na rynku waha się w granicach 700-900 zł netto. - W odpowiedzi na wniosek leasingodawca przedstawi wartość wykupu i najprawdopodobniej wystawi fakturę proforma. Powinniśmy też otrzymać aneks lub porozumienie rozwiązujące umowę przed terminem. Po dokonaniu przelewu otrzymamy fakturę – informuje M. Szulc.

A co dzieje się w przypadku, gdy przedsiębiorca nie posiada wystarczających środków na wykup auta? – Może skorzystać z kredytu samochodowego. Przygotowałyśmy uproszczoną procedurę ich udzielania. Do wniosku konieczny jest dokument od leasingodawcy określający wartość wykupu pojazdu. Formalności można załatwić w kilka godzin – informuje przedstawiciele Cofidis.