REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Co zrobić z kapitałem z aktualizacji, gdy środki trwałe, których ten kapitał dotyczy, zostały zlikwidowane

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Ewa Szczepankiewicz
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Prowadzę od niedawna księgowość spółki z o.o. W księgach widnieje saldo kapitału z aktualizacji środków trwałych w kwocie 10 253,80 zł. W wyniku przeprowadzonej w tym roku inwentaryzacji (inwentaryzacja środków trwałych przeprowadzana jest tu raz na 4 lata, ponieważ jest to teren zamknięty, strzeżony) stwierdziliśmy, że środki trwałe, których dotyczy kapitał z aktualizacji, są całkowicie umorzone, a niektóre sprzedane lub zlikwidowane. Czy i jak należy rozliczyć kapitał z aktualizacji? Jak go ewidencjonować i wykazywać po rozliczeniu - jako kapitał zapasowy czy rezerwowy?

RADA

REKLAMA

Autopromocja

Kapitał z aktualizacji środków trwałych powinien zostać uporządkowany na dzień bilansowy. Ponieważ dotyczy środków trwałych, których jednostka już nie posiada, powinien zostać przeksięgowany na kapitał zapasowy, wyłączony spod podziału między wspólników.

UZASADNIENIE

Ustawa o rachunkowości w art. 31 ust. 3 wskazuje, że:

wartość początkowa i dotychczas dokonane odpisy amortyzacyjne lub umorzeniowe od środków trwałych mogą, na podstawie odrębnych przepisów, ulegać aktualizacji wyceny.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Jak rozliczyć kapitał z aktualizacji

Powstałą na skutek aktualizacji wyceny różnicę wartości netto środków trwałych odnosi się na kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny i nie może być ona przeznaczona do podziału. Kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny podlega zmniejszeniu o różnicę z aktualizacji wyceny uprzednio zaktualizowanych zbywanych lub zlikwidowanych środków trwałych. Różnica ta wpływa na kapitał (fundusz) zapasowy lub inny o podobnym charakterze, jeśli odrębne przepisy nie stanowią inaczej. Saldo kapitału z aktualizacji na dzień bilansowy powinno wskazywać na kapitał dotyczący środków trwałych, będących nadal w posiadaniu jednostki, w tym również środków trwałych całkowicie umorzonych.

WAŻNE!

W jednostkach, które prowadzą księgi zgodnie z ustawą o rachunkowości i nie mają obowiązku stosować MSR, kapitał z aktualizacji środków trwałych może dotyczyć jedynie aktualizacji dokonanej w 1995 r. (według rozporządzenia Ministra Finansów z 20 stycznia 1995 r., Dz.U. Nr 7, poz. 34) lub wcześniej, zgodnie z obowiązującymi wówczas przepisami.

Kapitały (fundusze) własne ujmuje się w księgach rachunkowych z podziałem na ich rodzaje i według zasad określonych przepisami prawa, postanowieniami statutu lub umowy o utworzeniu jednostki. Kapitały (fundusze) własne, z wyjątkiem udziałów (akcji) własnych, wycenia się nie rzadziej niż na dzień bilansowy, w wartości nominalnej. Na dzień bilansowy dokonuje się uporządkowania w ewidencji kapitału, ustalając wysokość poszczególnych składników kapitału własnego co do rodzaju. W bilansie kapitał własny prezentowany jest z podziałem na:

• kapitał podstawowy, pomniejszony o należne wpłaty na kapitał podstawowy i o udziały (akcje) własne,

• kapitał (fundusz) zapasowy,

• kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny,

• pozostałe kapitały rezerwowe,

• zysk (stratę) z lat ubiegłych,

• zysk (stratę) netto.

Czym różni się kapitał zapasowy od rezerwowego

Kapitał zapasowy i kapitał rezerwowy w literaturze i praktyce zwykle traktowane są równorzędnie i zamiennie, gdy tworzone są fakultatywnie z zysku uchwałą wspólników. Między tymi kapitałami istnieją jednak zasadnicze różnice. Kapitał zapasowy jest tym kapitałem, którego dotyczą ograniczenia i wyłączenia ustawowe wynikające z Kodeksu spółek handlowych. Z kolei istotę funkcjonowania kapitału rezerwowego (zasady tworzenia, rozwiązywania, ewentualne obostrzenia) określają jedynie wewnętrzne przepisy spółki.

Kapitały te (zapasowy i rezerwowy) są zazwyczaj tworzone z zysku, choć nie tylko. To kapitał zapasowy, a nie kapitał rezerwowy, powiększa kwoty niepochodzące z zysku, takie jak agio czy rozliczony kapitał z aktualizacji. Z kolei kapitał z dopłat akcjonariuszy (wspólników) ujmuje się nie jako kapitał zapasowy, lecz jako kapitał rezerwowy z dopłat wspólników (w myśl art. 36 ust. 2e ustawy o rachunkowości).

WAŻNE!

Analityczna ewidencja księgowa kapitału zapasowego i kapitałów rezerwowych powinna zapewniać informację dotyczącą zarówno pochodzenia kapitału, jak i możliwości podziału pomiędzy wspólników w przyszłości.

Wyłączenie z możliwości podziału kapitału pomiędzy wspólników

Zgodnie z brzmieniem art. 192 Kodeksu spółek handlowych kwota przeznaczona do podziału między wspólników w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością nie może przekraczać zysku za ostatni rok obrotowy, powiększonego o niepodzielone zyski z lat ubiegłych oraz o kwoty przeniesione z utworzonych z zysku kapitałów zapasowego i rezerwowych, które mogą być przeznaczone do podziału. Kwotę tę należy pomniejszyć o niepokryte straty, udziały własne oraz o kwoty, które zgodnie z ustawą lub umową spółki powinny być przekazane z zysku za ostatni rok obrotowy na kapitał zapasowy lub rezerwowy.

Wyłączone spod podziału są ustawowo wszystkie te kapitały, które nie powstały z zysku roku ostatniego lub z zysku lat ubiegłych. Wśród nich znajduje się m.in. tzw. agio, tworzone gdy udział jest obejmowany po cenie wyższej od wartości nominalnej, a nadwyżkę ceny objęcia udziału ponad jego wartość nominalną przelewa się do kapitału zapasowego (art. 154 § 3 k.s.h.). W spółkach akcyjnych ponadto na pokrycie straty tworzony jest (art. 396 k.s.h.) kapitał zapasowy, do którego przelewa się co najmniej 8% zysku za dany rok obrotowy, dopóki kapitał ten nie osiągnie co najmniej jednej trzeciej kapitału zakładowego. Dodatkowo z możliwości podziału mogą być wyłączone kapitały (pochodzące z zysku) zgodnie z postanowieniami aktu założycielskiego jednostki.

Niewątpliwie kapitał własny utworzony z aktualizacji środków trwałych, jako niepochodzący z zysku, wyłączony jest również spod podziału, co podkreśla się dodatkowo w art. 31 ust. 3 ustawy o rachunkowości. Wyłączenie spod podziału jest aktualne również w sytuacji, gdy po sprzedaży czy likwidacji środka trwałego kapitał z aktualizacji zostanie przeksięgowany na kapitał zapasowy lub inny o podobnym charakterze. Wyłączenie spod podziału oznacza również w konsekwencji wyłączenie możliwości przekazania na kapitał podstawowy.

PRZYKŁAD

W ewidencji księgowej spółki z o.o. znajduje się kapitał z aktualizacji, utworzony według poszczególnych środków trwałych:

1) komputer, zaktualizowany w 1994 r., kapitał z aktualizacji 908 zł, następnie zaktualizowany w 1995 r., kapitał z aktualizacji 777 zł, razem 1685 zł; środek trwały zlikwidowany w 2004 r.,

2) maszyna produkcyjna A, zaktualizowana w 1995 r., kapitał z aktualizacji 8001 zł; całkowicie zamortyzowana, lecz nadal użytkowana w jednostce,

3) maszyna produkcyjna B, zaktualizowana w 1995 r., kapitał z aktualizacji 567,80 zł; sprzedana w 2005 r.

W ewidencji księgowej kapitały zapasowe podzielono na:

• kapitał zapasowy pochodzący z zysku - niewyłączony spod podziału,

• kapitał zapasowy pochodzący z zysku - wyłączony spod podziału,

• kapitał zapasowy niepochodzący z zysku.

Saldo kapitałów niepochodzących z zysku wynosi 858,01 zł i złożyły się na nie:

• kapitał pochodzący z aktualizacji środka trwałego sprzedanego w 1999 r. 858,00 zł

• różnica z denominacji w 1995 r. 0,01 zł

Na dzień bilansowy roku 2007 kapitał z aktualizacji środków trwałych sprzedanych bądź zlikwidowanych przeniesiono na konto kapitału zapasowego, niepochodzącego z zysku.

 

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

• art. 31 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości - j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 208, poz. 1540

• art. 192, 348 i 396 ustawy z 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych - Dz.U. Nr 94, poz. 1037; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 208, poz. 1540

Ewa Szczepankiewicz

główna księgowa w spółce z o.o.

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Monitor Księgowego

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Firmy niegotowe na KSeF. Tylko 5230 przedsiębiorstw korzysta z systemu – czas ucieka. [DANE MF]

Z danych udostępnionych przez Ministerstwo Finansów wynika, że do 5 marca 2025 roku z Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) skorzystało zaledwie 5230 firm. To oznacza, że w ciągu ponad trzech lat działania systemu zdecydowało się na niego jedynie kilka tysięcy przedsiębiorców. Tymczasem za 9 miesięcy korzystanie z KSeF stanie się obowiązkowe – a to oznacza prawdziwą rewolucję dla księgowości w Polsce.

Prof. Modzelewski do premiera Tuska: narzucanie KSeF-u i faktur ustrukturyzowanych wszystkim podatnikom VAT nie jest deregulacją gospodarki; ten pomysł powinien trafić do kosza

W dniu 12 kwietnia br. Ministerstwo Finansów potwierdziło zamiar wdrożenia w 2026 roku obowiązkowego Krajowego Systemu e-Faktur i obligatoryjnego stosowania faktur ustrukturyzowanych przez wszystkich podatników VAT. Prof. dr hab. Witold Modzelewski apeluje do Pana Premiera Donalda Tuska: „Wierzę, że jako liberał traktuje Pan potrzebę deregulacji gospodarki zupełnie poważnie. Nie należy ulegać lobbystom, którzy chcą zarobić na dezorganizacji systemu fakturowania. Pomysł faktur ustrukturyzowanych powinien trafić definitywnie do kosza.”

Można przekazać 1,5% podatku rolnego - w 2025 r. pierwszy raz. Są dwie uprawnione organizacje

W komunikacie z 16 kwietnia 2025 r. Ministerstwo Finansów poinformowało, że w 2025 roku podatnicy podatku rolnego mogą przekazać 1,5 tego podatku na rzecz Krajowego Związku Rewizyjnego Rolniczych Spółdzielni Produkcyjnych lub OPZZ Rolników i Organizacji Rolniczych. Jakie są warunki tego przekazania?

PIT 2025: 15 najczęstszych błędów w rocznym zeznaniu podatkowym. Bądź mądry przed szkodą!

Złożenie corocznej deklaracji PIT to podstawowy zakres komunikacji podatnika z administracją skarbową. Warto zadbać, by przebiegła ona w sposób optymalny i nie nastręczała niespodziewanych nieprzyjemności. Dlatego też przedstawiamy zestawienie najczęstszych błędów, przed którymi można się uchronić, korzystając z poniższych podpowiedzi.

REKLAMA

7 skutków spadających stóp procentowych NBP. Już w maju 2025 r. RPP rozpocznie cykl obniżek?

Tańsze i łatwiej dostępne kredyty to tylko część skutków cięć stóp procentowych NBP. Polityka monetarna to miecz obosieczny. W momencie, w którym kredytobiorcy cieszą się z niższych rat, to posiadacze oszczędności mają problem ze znalezieniem solidnie oprocentowanego depozytu. Widmo niższych stóp procentowych oznacza też, że w dół pójść może oprocentowanie detalicznych obligacji skarbowych, a zakup mieszkania na wynajem może znowu odzyskać swój blask.

Korekta zeznania podatkowego PIT. Jak to zrobić i do kiedy jest na to czas?

Do końca roku 2030 podatnicy mają prawo składać korekty zeznań PIT za rok 2024. Błędy w deklaracjach podatkowych zdarzają się zarówno na niekorzyść podatnika (np. pominięcie ulgi, o której się nie wiedziało), jak i na niekorzyść fiskusa (np. pominięcie źródła przychodów, o którym się zapomniało). Złożenie korekty zeznania nie wymaga uzasadnienia, a skorygować można nawet taką deklarację, która z upływem 30 kwietnia 2025 r. została bez udziału podatnika automatycznie zatwierdzona w usłudze Twój e-PIT.

Pilne! Będzie nowelizacja ustawy o KSeF, znamy projekt: jakie zmiany w obowiązkowym e-fakturowaniu

Ministerstwo Finansów opublikowało długo wyczekiwany projekt nowelizacji ustawy o VAT, regulujący obowiązek stosowania faktur ustrukturyzowanych. Wraz z nim udostępniono również oficjalną „mapę drogową” wdrożenia Krajowego Systemu e-Faktur – KSeF.

Ewidencje VAT oszustów i uczciwych podatników niczym się nie różnią. Jak systemowo zablokować wzrost zwrotów VAT? Prof. Modzelewski: jest jeden sposób

Jedyną skuteczną barierą systemową dla prób wyłudzenia zwrotów jest uzależnienie wpływów zwrotów od zastosowania przez podatnika mechanizmu podzielonej płatności w stosunku do kwot podatku naliczonego, który miałby być zwrócony – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

REKLAMA

Obowiązkowy KSeF 2026 - MF pokazało najnowszy harmonogram. KSeF 2.0, integracja i testy, tryb offline24, faktury masowe, certyfikat wystawcy faktury i więcej szczegółów

W komunikacie z 12 kwietnia 2025 r. Ministerstwo Finansów przedstawiło aktualny stan projektu rozwiązań prawnych, technicznych i biznesowych oraz plan wdrożenia (harmonogram) obowiązkowego systemu KSeF. Można jeszcze do 25 kwietnia 2025 r. zgłaszać do Ministerstwa uwagi i opinie do projektu pisząc maila na adres sekretariat.PT@mf.gov.pl.

Cyfrowe narzędzia dla księgowych. Kiedy warto zmienić oprogramowanie księgowe?

Nowoczesne narzędzia dla księgowych. Na co zwracać uwagę przy zmianie oprogramowania księgowego? Według raportów branżowych księgowi spędzają nawet 50 proc. czasu na czynnościach, które mogłyby zostać usprawnione przez nowoczesne technologie.

REKLAMA