REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Instytucja zabezpieczenia należytego wykonania umowy

Kancelaria Prawna Skarbiec
Kancelaria Prawna Skarbiec świadczy doradztwo prawne z zakresu prawa podatkowego, gospodarczego, cywilnego i karnego.
Instytucja zabezpieczenia należytego wykonania umowy /Fot. Fotolia
Instytucja zabezpieczenia należytego wykonania umowy /Fot. Fotolia
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Instytucja zabezpieczenia należytego wykonania umowy należy do jednego z najczęściej wykorzystywanych instrumentów przez podmioty zobowiązane do stosowania ustawy prawo zamówień publicznych. Czym się charakteryzuje, w jaki sposób wykonawca może skutecznie wnieść zabezpieczenie oraz jakie są konsekwencje niewypełnienia takiego obowiązku przez wykonawcę?

REKLAMA

Autopromocja

Ustawodawca w Ustawie z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (Dz.U. z 2017 r., poz. 1579, dalej jako: „p.z.p.”) przewidział dla zamawiających szereg instytucji umożliwiających zastrzeżenie dodatkowych obowiązków umownych, które zwiększają prawdopodobieństwo wykonania kontraktu przez wykonawców.

Przepisy obowiązującego prawa zamówień publicznych zakładają wiele sposobów zabezpieczenia wykonania umowy. Istotne z punktu widzenia przedsiębiorców pozostaje natomiast właściwe dopasowanie ich do konkretnego stanu faktycznego zależącego od przedmiotu zamówienia i sposobu jego realizacji, co z kolei wymaga analizy i właściwego zastrzeżenia obowiązków umownych przez strony. Firmy muszą także przeprowadzić ocenę ryzyka, jakie wiąże się z daną umową i proponowanym przez zamawiającego sposobem zabezpieczenia należytego wykonania umowy, które pozwoli na uniknięcie ujemnych konsekwencji wybranego do realizacji kontraktu.

Polecamy: e-Zamówienia publiczne. Przewodnik po elektronicznych zamówieniach publicznych

Prawo żądania zabezpieczenia wolą zamawiającego

Zgodnie z regulacją przepisów prawa zamówień publicznych zamawiający może żądać od wykonawców zabezpieczenia należytego wykonania umowy. Przedmiotowe uprawnienie dotyczy pokrycia roszczeń z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania umowy. Powyższa instytucja została szczegółowo określona w art. 147–151 p.z.p. Celem wdrożonej przez ustawodawcę regulacji jest zapewnienie pokrycia, chociażby w części, ewentualnych roszczeń zamawiającego pozostających w związku z nierzetelnym i niewłaściwym wykonywaniem umowy przez wykonawcę. Prawo żądania zabezpieczenia należytego wykonania umowy sprowadza się do wniesienia przez wykonawcę gwarancji, określanej jako „kaucja” w formie ustawowo określonej, poprzez którą zapewniona zostać ma realizacja przedmiotu umowy zgodnie z zapisami dokumentacji przetargowej. Dodatkowo też stanowić może ona dla zamawiającego rekompensatę części jego wierzytelności w przypadku nienależytego postępowania wykonawcy.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Zabezpieczenie należytego wykonania umowy należy do dodatkowych uregulowań umownych, które mogą być wprowadzane do kontraktu wyłączną wolą zamawiającego. Powyższe uprawnienie nie jest zależne od wartości zamówienia ani trybu jego udzielania. Oznacza to, że decyzja o tym, czy w danym postępowaniu zamawiający ma żądać wniesienia zabezpieczenia, została pozostawiona swobodnej decyzji zamawiającego. Powyższe znajduje odzwierciedlenie w wyroku Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 28 grudnia 2007 r. (sygn. akt I ACa 1027/07, LEX nr 370687), który wskazał, iż wniesienie zabezpieczenia nie jest nigdy elementem konstrukcyjnym umowy w sprawie zamówienia publicznego, lecz odrębnym zobowiązaniem o niesamoistnym charakterze.

Sposoby zabezpieczenia wykonania umowy

Prowadzący działalność gospodarczą w trakcie przystępowania do szczegółowych negocjacji warunków umowy powinni zwracać uwagę na aspekty związane z zabezpieczeniem jej wykonania. Złożenie najkorzystniejszej oferty, wyłonienie wykonawcy do realizacji przedmiotu, podjęcie faktycznych czynności, a tym samym oczekiwany finalnie zysk z wykonanego zamówienia – to wszystko może zostać udaremnione, jeżeli przedsiębiorca nie zadba o właściwe zabezpieczenie lub nieskutecznie zabezpieczy wykonanie podpisanej umowy.

Ustawodawca sprecyzował i przewidział w art. 148 ust. 1 p.z.p. pięć podstawowych form zabezpieczenia, które mogą zostać wniesione w pieniądzu, poręczeniach bankowych lub poręczeniach spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej, z tym że zobowiązanie kasy jest zawsze zobowiązaniem pieniężnym, gwarancjach bankowych, gwarancjach ubezpieczeniowych oraz poręczeniach udzielanych przez podmioty, o których mowa w art. 6b ust. 5 pkt 2 Ustawy z dnia 9 listopada 2000 r. o utworzeniu Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości (Dz.U. z 2016 r., poz. 359).

Sprawdź: INFORLEX SUPERPREMIUM

Udzielenie zabezpieczenia w jednej lub kilku z wyżej określonych form zależy wyłącznie od woli wykonawcy, której zamawiający nie może w żaden sposób ograniczyć. Innymi słowy, zamawiający nie może żądać od wykonawcy zastosowania wyłącznie wskazanego przez siebie sposobu. Oznacza to, że wymuszenie na wnioskodawcy zabezpieczenia realizacji umowy w jednej konkretnej formie byłoby naruszeniem przepisów ustawy, mogącym być podstawą skutecznego wniesienia protestu.


Jakie są formy zabezpieczenia zależne od zgody zamawiającego?

REKLAMA

Przepisy prawa zamówień publicznych przewidują, iż za zgodą zamawiającego zabezpieczenie może być wnoszone również w trzech innych formach. Wykonawca zatem może przedstawić weksle z poręczeniem wekslowym banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej, ustanowić zastaw na papierach wartościowych emitowanych przez Skarb Państwa lub jednostkę samorządu terytorialnego lub ustanowić zastaw rejestrowy na zasadach określonych w przepisach o zastawie rejestrowym i rejestrze zastawów (art. 148 ust. 2 p.z.p.).

Niemniej jednak powyższe rodzaje zabezpieczenia mogą być zastosowane przez wykonawcę wyłącznie po uzyskaniu zgody zamawiającego. Przepisy nie precyzują dokładnie momentu, w którym wnioskodawca powinien wystąpić o przedmiotową zgodę. W piśmiennictwie pojawiają się rozbieżności wskazujące na konieczność zawarcia powyższego w specyfikacji istotnych warunków zamówienia, praktycy zaś podkreślają, iż dopuszczalne jest uzyskanie wymaganej zgody zamawiającego już po wyborze najkorzystniejszej oferty.

Nie ulega wątpliwości, iż instytucja zabezpieczenia należytego wykonania umowy stanowi instytucję prawną stawiającą zamawiającego w lepszym położeniu niż przystępujących do postępowania o udzielenie zamówienia wnioskodawców. Niemniej jednak przedsiębiorstwa powinny zadbać o jak najwłaściwsze zabezpieczenie wykonania podpisanej umowy z uwagi na własny interes finansowy.

Maksymalne progi zabezpieczenia i konsekwencje jego niewniesienia

Przepisy ustawy prawo zamówień publicznych charakteryzuje pewna uznaniowość ze strony zamawiającego również w granicach kształtowania wysokości zabezpieczenia. Art. 150 ust. 2 p.z.p. stanowi, że zabezpieczenie ustala się w wysokości do 10% ceny całkowitej podanej w ofercie albo maksymalnej wartości nominalnej zobowiązania zamawiającego wynikającego z umowy. Stosownie więc do uregulowania art. 150 ust. 1 p.z.p., gdy zamawiający określa wysokość zabezpieczenia, powinien wskazywać na wskaźnik procentowy, biorąc za podstawę cenę całkowitą podaną w ofercie albo maksymalną wartość nominalną zobowiązania zamawiającego wynikającego z umowy, jeżeli w ofercie podano cenę jednostkową lub ceny jednostkowe. Niedopuszczalne jest zatem wskazanie przez zamawiającego konkretnej kwoty zabezpieczenia, na co uwagę powinni zwracać przedsiębiorcy.

Warto poruszyć jeszcze jedną kwestię istotną dla samych wykonawców. Niedopełnienie przez wnioskodawcę obowiązku wniesienia określonego w przepisach ustawy zabezpieczenia może skutkować negatywnymi konsekwencjami, zależnymi od wyboru samego zamawiającego. W pierwszej kolejności odnosi się to do sytuacji, w której zamawiający w ramach procedury przetargowej przewidział wniesienie wadium. W takim przypadku zamawiający będzie uprawniony do zatrzymania wadium wraz z odsetkami, jeżeli wykonawca, którego oferta została wybrana, nie wniósł wymaganego zabezpieczenia należytego wykonania umowy. Zwolnienie wadium nastąpi dopiero po wniesieniu zabezpieczenia przez wykonawcę (art. 46 ust. 5 pkt 2 p.z.p.).

W drugim wypadku natomiast, zgodnie z art. 94 ust. 3 p.z.p., jeżeli wykonawca, którego oferta została wybrana, uchyli się od zawarcia umowy w sprawie zamówienia publicznego lub nie wniesie wymaganego zabezpieczenia należytego wykonania umowy, uprawnia to zamawiającego do wybrania oferty najkorzystniejszej spośród pozostałych ofert bez przeprowadzania ich ponownego badania i oceny, chyba że zachodzą przesłanki unieważnienia postępowania określone w ustawie.

Autor: Kancelaria Prawna Skarbiec, specjalizująca się w przeciwdziałaniu bezprawiu urzędniczemu, w kontrolach podatkowych i celno-skarbowych oraz optymalizacji podatkowej

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Podatki 2025 - przegląd najważniejszych zmian

Rok 2025 przyniósł ze sobą dość znaczące zmiany w polskim systemie podatkowym. Aktualizacje te mają na celu dostosowanie polityki podatkowej do dynamicznie zmieniającego się otoczenia gospodarczego, zwiększenie przejrzystości procesów oraz zapewnienie większej sprawiedliwości finansowej. Poniżej przedstawiam najważniejsze zmiany, które weszły w życie od 1 stycznia 2025r.

Zakupy z Chin mocno zdrożeją po likwidacji zasady de minimis. Nadchodzi ofensywa celna UE i USA wymierzona w chiński e-commerce

Granice Unii Europejskiej przekracza dziennie 12,6 mln tanich przesyłek zwolnionych z cła, z czego 91% pochodzi z Chin. W USA to ponad 3,7 mln paczek, w tym prawie 61% to produkty z Państwa Środka. W obu przypadkach to import w reżimie de minimis, który umożliwił chińskim serwisom podbój bogatych rynków e-commerce po obu stronach Atlantyku i stanowił istotny czynnik wzrostu w logistyce, zwłaszcza międzynarodowym w lotnictwie towarowym. Zbliża się jednak koniec zasady de minimis, co przemebluje nie tylko międzynarodowe dostawy, ale także transgraniczny e-handel i prowadzi do znaczącego wzrostu cen.

Ceny energii elektrycznej dla firm w 2025 roku. Aktualna sytuacja i prognozy

W 2025 roku polski rynek energii elektrycznej dla firm stoi przed szeregiem wyzwań i możliwości. Zrozumienie obecnej sytuacji cenowej oraz dostępnych form dofinansowania, zwłaszcza w kontekście inwestycji w fotowoltaikę, jest kluczowe dla przedsiębiorstw planujących optymalizację kosztów energetycznych.

Program do rozliczeń rocznych PIT

Rozlicz deklaracje roczne z programem polecanym przez tysiące firm i księgowych. Zawiera wszystkie typy deklaracji PIT, komplet załączników oraz formularzy NIP.

REKLAMA

ETS 2: Na czym polega nowy system handlu emisjami w UE. Założenia, harmonogram i skutki wdrożenia. Czy jest szansa na rezygnację z ETS 2?

Unijny system handlu uprawnieniami do emisji (EU ETS) odgrywa kluczową rolę w polityce klimatycznej UE, jednak jego rozszerzenie na nowe sektory gospodarki w ramach ETS 2 budzi kontrowersje. W artykule przedstawione zostały założenia systemu ETS 2, jego harmonogram wdrożenia oraz potencjalne skutki ekonomiczne i społeczne. Przeanalizowano również możliwości opóźnienia lub rezygnacji z wdrożenia ETS 2 w kontekście polityki klimatycznej oraz nacisków gospodarczych i społecznych.

Samotny rodzic, ulga podatkowa i 800+. Komu skarbówka pozwoli skorzystać, a kto zostanie z niczym?

Ulga prorodzinna to temat, który każdego roku podczas rozliczeń PIT budzi wiele emocji, zwłaszcza wśród rozwiedzionych lub żyjących w separacji rodziców. Czy opieka naprzemienna oznacza równe prawa do ulgi? Czy ten rodzaj opieki daje możliwość rozliczenia PIT jako samotny rodzic? Ministerstwo Finansów rozwiewa wątpliwości.

Rozliczenie podatkowe 2025: Logowanie do Twój e-PIT. Dane autoryzujące, bankowość elektroniczna, Profil Zaufany, mObywatel, e-Dowód

W ramach usługi Twój e-PIT przygotowanej przez Ministerstwo Finansów i Krajową Administrację Skarbową w 2025 roku, można złożyć elektronicznie zeznania podatkowe: PIT-28, PIT-36, PIT-36L, PIT-37 i PIT-38 a także oświadczenie PIT-OP i informację PIT-DZ. Czas na to rozliczenie jest do 30 kwietnia 2025 r. Najpierw jednak trzeba się zalogować do e-US (e-Urząd Skarbowy - urzadskarbowy.gov.pl). Jak to zrobić?

Księgowy, biuro rachunkowe czy samodzielna księgowość? Jeden błąd może kosztować Cię fortunę!

Prowadzenie księgowości to obowiązek każdego przedsiębiorcy, ale sposób jego realizacji zależy od wielu czynników. Zatrudnienie księgowego, współpraca z biurem rachunkowym czy samodzielne rozliczenia – każda opcja ma swoje plusy i minusy. Źle dobrane rozwiązanie może prowadzić do kosztownych błędów, kar i niepotrzebnego stresu. Sprawdź, komu najlepiej powierzyć finanse swojej firmy i uniknij pułapek, które mogą Cię słono kosztować!

REKLAMA

Czym są przychody pasywne, wykluczające z Estońskiego CIT? Sądy odpowiadają niejednoznacznie

Przychody pasywne w Estońskim CIT. Czy w przypadku gdy firma informatyczna sprzedaje prawa do gier jako licencje, są to przychody pasywne, wykluczające z Estońskiego CIT? Na pytanie, czy limit do 50% przychodów z wierzytelności dla podatników na Estońskim CIT powinien być liczony z uwzględnieniem zbywania własnych wierzytelności w ramach faktoringu, sądy odpowiadają niejednoznacznie.

Dość biurokratycznych absurdów! 14 kluczowych zmian, które uwolnią firmy od zbędnych ograniczeń

Mikro, małe i średnie firmy od lat duszą się pod ciężarem skomplikowanych przepisów i biurokratycznych wymagań. Rzecznik MŚP, Agnieszka Majewska, przekazała premierowi Donaldowi Tuskowi listę 14 postulatów, które mogą zrewolucjonizować prowadzenie działalności gospodarczej w Polsce. Uproszczenia podatkowe, ograniczenie kontroli, mniej biurokracji i szybsze procedury inwestycyjne – te zmiany mogą zdecydować o przyszłości setek tysięcy przedsiębiorstw. Czy rząd odpowie na ten apel?

REKLAMA