CIT 2021 – wdrożenie w Polsce „estońskiego CIT”

Bieżąca sytuacja

W aktualnym kształcie podatek dochodowy od osób prawnych jest opłacany w formie zaliczkowej w terminach wskazanych w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej: „Ustawa CIT”).  W zależności od rodzaju podatnika są to zaliczki miesięczne albo kwartalne. Następnie w terminie 3 miesięcy od końca roku podatkowego podatnik jest obowiązany złożyć zeznanie roczne, w którym deklaruje wysokość dochodu lub straty za dany rok podatkowy i w tym terminie ma obowiązek wpłacić podatek należny albo różnicę między podatkiem należnym od dochodu wykazanego w zeznaniu a sumą należnych zaliczek za okres od początku roku.

Autopromocja

Nowe podejście do CIT

Naczelną zmianą, która ma być wprowadzona w ramach estońskiego CIT jest brak powstania obowiązku zapłaty podatku tak długo jak zyski będą pozostawały w zasobach osoby prawnej, zamiast trafiać np. do kieszeni wspólników w postaci dywidendy. Główną zaletą proponowanych rozwiązań ma być znaczne uproszczenie istniejących mechanizmów. Za tym mają pójść mniejsze koszty na obsługę rachunkową czy administracyjną podmiotów objętych przepisami ustawy o CIT. Ideą takiego podejścia jest zachęcanie przedsiębiorców do zatrzymywania kapitału w spółkach. Kapitał ten może służyć jako inwestycja w rozwój osoby prawnej, wzmocnić jej wiarygodność finansową czy zwiększyć odporność na różne wahania gospodarcze. W ostatnim czasie pandemia koronawirusa dobitnie pokazała słabość wielu polskich przedsiębiorców właśnie w kontekście zgromadzonych oszczędności.

Stabilniejsze przedsiębiorstwa to także solidniejsza gospodarka ogólnokrajowa. Pomysłodawcy zmian liczą na znaczny rozwój firm, a co za tym idzie wzrost ich konkurencyjności oraz zwiększenie liczby miejsc pracy. Warto także pamiętać, że korzystne rozwiązania podatkowe od zawsze stanowią silny magnes dla zagranicznych inwestorów.

Estoński CIT w Polsce - opublikowano projekt nowelizacji

Autopromocja

Praktyczny leksykon VAT 2024. Wszystko o zmianach w rozliczeniach VAT

Sprawdź

Od czego trzeba będzie zapłacić podatek?

Projekt nowelizacji ustawy o CIT znajdował się do niedawna etapie prekonsultacji. Do 23 sierpnia 2020 r. można było składać stosowne uwagi i opinie. Trzon nowych regulacji mają stanowić dwa alternatywne warianty opodatkowania oparte na nowych zasadach: ryczałt od dochodów spółek kapitałowych oraz specjalny fundusz inwestycyjny. Większość ekspertów przede wszystkim komentuje wąski krąg podmiotów, które będą uprawnione do skorzystania z nowych rozwiązań. Warto jednak skierować uwagę na inny fragment projektu i przyjrzeć się także temu, co w ramach pierwszego ze wspomnianych wariantów tj. ryczałtu od dochodów spółek kapitałowych, będzie stanowiło przedmiot opodatkowania. Właśnie przy tym wariancie szczególnie czerpano z zagranicznych wzorców. Zgodnie z proponowanym art. 28m ustawy CIT opodatkowaniu ryczałtem podlega dochód odpowiadający wysokości:

1. Zysku netto wypracowanego w okresie opodatkowania ryczałtem w części, w jakiej zysk ten został uchwałą o podziale  lub  pokryciu  wyniku  finansowego netto przeznaczony:
   1. do wypłaty udziałowcom albo akcjonariuszom (dochód z tytułu podzielonego zysku) lub
   2. na pokrycie strat powstałych w okresie poprzedzającym okres opodatkowania ryczałtem (dochód z tytułu zysku przeznaczonego na pokrycie strat);
2. ukrytych zysków (dochód z tytułu ukrytych zysków);
3. wydatków niezwiązanych z działalnością gospodarczą (dochód z tytułu wydatków niezwiązanych z działalnością gospodarczą);
4. nadwyżki wartości rynkowej składników przejmowanego majątku lub wniesionego w drodze wkładu niepieniężnego ponad wartość podatkową tych składników (dochód z tytułu zmiany wartości składników majątku) w przypadku łączenia, podziału, przekształcenia podmiotów lub wniesienia w drodze wkładu niepieniężnego przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części;
5. sumy zysków netto osiągniętych w każdym roku podatkowym stosowania opodatkowania ryczałtem w części, w jakiej te zyski nie były zyskami podzielonymi lub nie zostały przeznaczone na pokrycie straty (dochód z tytułu zysku netto) w przypadku podatnika, który zakończył opodatkowanie ryczałtem;
6. wartości przychodów i kosztów podlegających zgodnie z ustawą o rachunkowości zarachowaniu w roku podatkowym i uwzględnieniu w zysku  (stracie) netto, które nie zostały  uwzględnione w tym zysku (stracie) netto (dochód z tytułu nieujawnionych operacji gospodarczych).

Na powyższej liście, szczególną uwagę zwraca kategoria ukrytych zysków. W ustępie 3 przytoczonego artykułu podano definicję ukrytych zysków, zgodnie z którą są to świadczenia pieniężne, niepieniężne,  odpłatne,  nieodpłatne  lub  częściowo odpłatne wykonane w związku  z  prawem  do  udziału  w  zysku  inne niż  podzielony  zysk,  których beneficjentem,  bezpośrednio  lub  pośrednio,  jest  udziałowiec  albo  akcjonariusz lub podmiot powiązany bezpośrednio lub pośrednio z podatnikiem lub z tym udziałowcem lub akcjonariuszem. Podano także katalog operacji, które ową definicję będą spełniały, przykładowo: kwota pożyczki (kredytu) udzielonej przez podatnika udziałowcowi albo akcjonariuszowi lub podmiotowi powiązanemu z udziałowcem albo akcjonariuszem oraz odsetki, prowizje, wynagrodzenia i opłaty od pożyczki (kredytu) udzielonej przez te podmioty podatnikowi, wypłacone z zysku wynagrodzenie z tytułu umorzenia udziału (akcji) lub ze zmniejszenia ich wartości, czy darowizny, prezenty i ofiary wszelkiego rodzaju Przy czym katalog ten jest katalogiem otwartym, więc w konkretnej sytuacji czynność w nim nie nieuwzględniona może również zostać uznana za ukryty zysk. Projektodawca tym samym stara się jak najbardziej ograniczyć pole do niepożądanych optymalizacji podatkowych.

Podsumowanie

Autopromocja

Komplet 3 publikacji

Instrukcje księgowego. 100 praktycznych procedur z bazą narzędzi online

Sprawdź

Po wstępnej analizie projektu da się zauważyć, że z jednej strony krąg potencjalnych beneficjentów został mocno ograniczony, a z drugiej Ci którzy, z nowych rozwiązań będą mogli skorzystać będą zmuszeni uważnie analizować kategorie dochodów, od którego będzie trzeba zapłacić podatek. Planowane rozwiązanie, podobnie jak wiele innych szumnie ogłaszanych „ułatwień” podatkowych, w ostatecznym rozrachunku może mieć marginalne znaczenie. Jednakże z pewnością warto śledzić rozwój sytuacji, bo zmiany w mniejszym lub większym stopniu wprowadzą powiew świeżości do polskiego systemu podatkowego.

Maciej Jakubowski, aplikant radcowski – Lubasz i Wspólnicy - Kancelaria Radców Prawnych sp.k.

Autopromocja

Ustawa o rachunkowości z komentarzem do zmian

Sprawdź

Polecamy: CIT 2020. Komentarz