REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Umorzenie zobowiązania – skutki w CIT

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Kancelaria Prawna Skarbiec
Kancelaria Prawna Skarbiec świadczy doradztwo prawne z zakresu prawa podatkowego, gospodarczego, cywilnego i karnego.
Umorzenie zobowiązania – skutki w CIT /shutterstock.com
Umorzenie zobowiązania – skutki w CIT /shutterstock.com
www.shutterstock.com

REKLAMA

REKLAMA

Ważnym narzędziem, którym przedsiębiorca może zmieniać swój portfel zobowiązań lub wierzytelności jest umorzenie zobowiązania. Na narzędziu tym bazuje wiele instytucji – począwszy od ugody, poprzez nowację zobowiązań, aż po tzw. datio in solutum (świadczenie w miejsce zobowiązania). Jakie skutki podatkowe wywołuje umorzenie na gruncie podatku CIT?

REKLAMA

Od 1 stycznia 2016 roku staje się realnie możliwe bezpodatkowe umorzenie zobowiązania. Wynika to z wprowadzenia odformalizowanego postępowania restrukturyzacyjnego. Wbrew pozorom nie jest to wcale trudne, a korzyści są niespotykane.

Stanowisko sądów administracyjnych vs umorzenie wierzytelności

REKLAMA

W trudnych sytuacjach biznesowych jednym ze sposobów ugodzenia się z kontrahentem jest umorzenie zobowiązania. Niestety łączy się to z przychodem po stronie dłużnika, który w efekcie wpada z deszczu pod rynnę. Z jednej strony obniża on swoje cywilne zobowiązania umożliwiające mu funkcjonowanie, a z drugiej – niebezpiecznie zwiększa podstawę opodatkowania.

Z pomocą przychodzi nowe prawo restrukturyzacyjne. Reguluje ono cztery tryby restrukturyzacji. Najprostszy to ugoda zwana układem. Sprowadza się ona do umowy z wierzycielami przewidującej restrukturyzację zobowiązań. Ugoda niespotykana, bo zatwierdzana przez sąd, który sprawdza, czy nie dochodzi do próby pokrzywdzenia innych wierzycieli.

Coraz więcej sposobów modyfikacji zobowiązań jest praktycznie wyłączonych z obrotu. Wynika to z niekorzystnego otoczenia podatkowego. Sądy administracyjne skutecznie wyłączyły z dostępnych środków nowację, stwierdzając, że w świetle ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych bez znaczenia jest to, czy do umorzenia zobowiązania (długu) doszło w wyniku zwolnienia z długu, odnowienia go czy potrącenia. To samo stało się z ugodą ze zrzeczeniem się części roszczenia – zgodnie z utrwaloną linią orzeczniczą „nie można w sposób jednoznaczny powiązać wydatków poniesionych na wypłatę wynagrodzenia za zrzeczenie się roszczeń z przychodami, jakie zamierza osiągnąć podatnik w przyszłości bądź z zachowaniem lub zabezpieczeniem przychodów” (wyrok WSA w Warszawie z dnia 19 lipca 2016 r., III SA/Wa 2025/15). Nawet w przypadku, gdy zrzeczenie się roszczeń miało zapobiec wystąpieniu straty lub ją ograniczyć, „taki związek nie zachodzi i dlatego wypłacone z tego tytułu wynagrodzenie nie stanowi kosztów uzyskania przychodów w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych” (wyrok WSA w Warszawie z dnia 19 lipca 2016 r., III SA/Wa 2025/15). Ponadto ze sposobów modyfikacji zobowiązań wyłączone zostało bezpośrednio przez ustawodawcę datio in solutum – od 1 stycznia 2015 roku, w przypadku gdy podatnik przez wykonanie świadczenia niepieniężnego reguluje w całości lub w części zobowiązanie, w tym z tytułu zaciągniętej pożyczki (kredytu), dywidendy, umorzenia albo zbycia w celu umorzenia udziałów (akcji), przychodem takiego podatnika jest wysokość zobowiązania uregulowanego w następstwie takiego świadczenia. Jeżeli jednak wartość rynkowa świadczenia niepieniężnego jest wyższa niż wysokość zobowiązania uregulowanego tym świadczeniem, przychód ten określa się w wysokości wartości rynkowej świadczenia niepieniężnego.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Sprawdź: INFORLEX SUPERPREMIUM

Podstawa zwolnienia w ramach postępowania restrukturyzacyjnego

Zawarty układ korzysta ze zwolnienia przewidzianego w art. 12 ust. 4 pkt 8 ustawy o CIT. W myśl tego przepisu do przychodów nie zalicza się kwot stanowiących równowartość umorzonych zobowiązań, w tym także z tytułu pożyczek (kredytów), jeżeli umorzenie zobowiązań jest związane z bankowym postępowaniem ugodowym w rozumieniu przepisów o restrukturyzacji finansowej przedsiębiorstw i banków lub postępowaniem restrukturyzacyjnym, postępowaniem upadłościowym lub realizacją programu restrukturyzacji na podstawie odrębnych ustaw lub przymusową restrukturyzacją w rozumieniu ustawy o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, systemie gwarantowania depozytów oraz przymusowej restrukturyzacji. Oznacza to, że jeśli ugoda przewiduje wszelkie modyfikacje zobowiązań wymienione wcześniej, to dłużnik nie zamieni ryzyka cywilnego na ryzyko podatkowe. Jest to prawdziwy prezent od ustawodawcy dla przedsiębiorstw w trudnej sytuacji.


Najważniejszą okolicznością jest to, że we wniosku nie trzeba wskazywać wszystkich wierzycieli. Dłużnik ma prawo zawrzeć tzw. układ częściowy, czyli dotyczący niektórych, co najmniej jednak dwóch wierzycieli. Ich krąg określa sam dłużnik. We wniosku wskazuje się wprost, dlaczego dłużnik chce objąć układem tylko część wierzytelności, a pozostałe pozostawić jako nieugodzone. Jest to więc rozwiązanie dla przedsiębiorców, którzy mają tylko kilka trudnych zobowiązań, a resztę bez większych problemów obsługują.

Umorzenie wierzytelności przez restrukturyzację

Aby skorzystać z opisywanego zwolnienia, przedsiębiorca powinien zasięgnąć porady fachowca – ze względu na złożoność polskiego prawa podatkowego sam może nie znaleźć odpowiedniego rozwiązania. Co więcej, przeprowadzenie dobrze całej procedury wymaga wiedzy z zakresu nie tylko prawa podatkowego, lecz także restrukturyzacji i upadłości. Dodatkowo sam układ wymaga wyważenia interesów wszystkich stron. Istotą sprawy jest bowiem wykazanie, że poprzez ugodę nie dojdzie do pokrzywdzenia wierzycieli. Należy też wskazać, że w postępowaniu opinię na temat kondycji wierzyciela składa osoba posiadająca licencję doradcy restrukturyzacyjnego. Jej opinia jest ważna, gdyż pozwala pozostałym wierzycielom ocenić, czy nie dochodzi do pokrzywdzenia ich interesu.

Autorzy: mec. Błażej Połcik, prawnik Weronika Marjańska

Kancelaria Prawna Skarbiec, specjalizująca się w przeciwdziałaniu bezprawiu urzędniczemu, w kontrolach podatkowych i celno-skarbowych oraz optymalizacji podatkowej

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Naliczanie odsetek za zwłokę a czas trwania kontroli podatkowej, celno-skarbowej lub postępowania podatkowego – zmiany w Ordynacji podatkowej jeszcze w 2025 r.

Ministerstwo Finansów przygotowało projekt nowelizacji Ordynacji podatkowej, która ma m.in. na celu zmobilizowanie organów podatkowych do zakończenia kontroli podatkowej i kontroli celno-skarbowej w terminie nie dłuższym niż 6 miesięcy od dnia jej wszczęcia. Jeżeli to się nie stanie, to nie będzie można podatnikowi naliczyć odsetek od zaległości podatkowych (odsetek za zwłokę) stwierdzonych w toku kontroli.

Zarządzanie finansami i procesami finansowo-księgowymi w rosnącym przedsiębiorstwie

W dzisiejszej gospodarce efektywne zarządzanie finansami i procesami finansowymi stanowi kluczowy czynnik sukcesu dla rozwijających się przedsiębiorstw. Praktyka biznesowa pokazuje, że sam wzrost obrotów nie zawsze przekłada się na poprawę kondycji finansowej firmy. Nieumiejętnie zarządzany rozwój może prowadzić do paradoksalnej sytuacji, w której zwiększającym się przychodom towarzyszą spadająca rentowność i problemy z płynnością finansową.

Rozliczenie składki zdrowotnej w 2025 roku. Księgowa wyjaśnia jak to zrobić

Termin złożenia w ZUS deklaracji zawierającej rozliczenie wpłaconych składek zdrowotnych za 2024 rok upływa 20 maja 2025 r. Obowiązek ten dotyczy większości przedsiębiorców prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą. Jedynie ci rozliczający się na karcie podatkowej są z niego zwolnieni. W pozostałych przypadkach wysokość należnych składek wylicza się na podstawie przychodów bądź dochodów osiągniętych w poprzednim roku. Na co zwrócić uwagę przygotowując roczne rozliczenie składek? Wyjaśnia to Paulina Chwil, Księgowa Prowadząca oraz Ekspert ds. ZUS i Prawa Pracy w CashDirector S.A.

Trump 2.0. Rewolucja chorego rozsądku. Prof. Kołodko recenzuje politykę (nie tylko gospodarczą) obecnego prezydenta USA

W kwietniu 2025 r. nakładem Wydawnictwa Naukowego PWN ukazała się najnowsza książka prof. Grzegorza W. Kołodki zatytułowana „Trump 2.0. Rewolucja chorego rozsądku”. Grzegorz W. Kołodko, wybitny ekonomista i były wicepremier, w swoim bezkompromisowym stylu analizuje trumponomikę i trumpizm, populizm, nowy nacjonalizm, publiczne kłamstwa i brutalną grę interesów. Profesor poświęca szczególną uwagę kwestiom manipulacji opinią publiczną, polityce sojuszy, a także wpływowi wojny w Ukrainie na kształt geopolityki. Zastanawia się również, jakie zagrożenia dla NATO i Unii Europejskiej niesie ze sobą „America First” – i co to wszystko oznacza dla współczesnego świata.

REKLAMA

Zmiany w rachunkowości w 2025 r. Sprawozdawczość ESG przesunięta o 2 lata

Minister Finansów przygotował 5 maja 2025 r. projekt nowelizacji ustawy wdrażającej dyrektywę CRSD do ustawy o rachunkowości, a także ustawy o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym oraz niektórych innych ustaw. Ta nowelizacja ma na celu wdrożenie unijnej dyrektywy 2025/794, przesuwającej wdrożenie obowiązku sprawozdawczości ESG o 2 lata.

Większość podatników VAT może uniknąć w 2026 r. obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych w KSeF. Prof. Modzelewski wyjaśnia jak to możliwe

Zdaniem profesora Witolda Modzelewskiego, gdyby uchwalono projekt przepisów wprowadzających obowiązkowy KSeF w przedłożonym niedawno kształcie, to większość podatników VAT nie będzie musiała wystawiać faktur ustrukturyzowanych w 2026 r.

Stopy procentowe NBP 2025: w maju obniżka o 0,5 pkt proc.

Rada Polityki Pieniężnej na posiedzeniu w dniach 6-7 maja 2025 r. postanowiła obniżyć wszystkie stopy procentowe NBP o 0,5 punktu procentowego. Stopa referencyjna wynosi od 8 maja 2025 r. 5,25 proc. - poinformował w komunikacie Narodowy Bank Polski. Decyzja RPP była zgodna z oczekiwaniami większości analityków finansowych i ekonomistów. Stopy NBP zmieniły się pierwszy raz od 3 października 2023 r.

Przekształcenie JDG a status podatnika rozpoczynającego działalność w estońskim CIT

W świetle marcowego wyroku NSA (sygn. II FSK 1412/24) zmienia się podejście do kwalifikacji podatkowej spółek powstałych z przekształcenia jednoosobowych działalności gospodarczych. Wyrok ten przesądził, że takie podmioty mogą korzystać z przywilejów "podatnika rozpoczynającego działalność" na gruncie przepisów o estońskim CIT.

REKLAMA

Pracujesz na zleceniu - a może to faktyczna umowa o pracę? Jak ustalić i wykazać istnienie stosunku pracy

Osoby wykonujące umowy zlecenia, czy inne umowy cywilnoprawne, mają czasem wątpliwości, czy nie jest to de facto umowa o pracę. Każdy przedsiębiorca słyszał o możliwych kontrolach, podważeniu zatrudnienia, konieczności uzasadniania dlaczego taki a nie inny typ umowy został konkretnej osobie zaproponowany. A co ze swobodą zawierania umów? Czy forma umowy na którą zgadzamy się wspólnie z nowozatrudnioną osobą nie powinna być wystarczająca dla inspekcji pracy skoro zgodnie obie strony złożyły na niej swój podpis? Na te i wiele innych pytań odpowie Czytelnikom ten artykuł.

Zmiany w podatkach od 2026 r. - wyższy limit zwolnienia z VAT, korekty deklaracji, 6 m-cy vacatio legis

Ministerstwo Finansów poinformowało, że 6 maja 2025r. Rada Ministrów przyjęła pakiet projektów ustaw dot. podatków w ramach procesu deregulacji. Nowe przepisy mają na celu m.in. ochronę podatników przed nagłymi zmianami przepisów ustaw podatkowych oraz doprecyzowanie wątpliwości interpretacyjnych zgłaszanych przez przedsiębiorców w zakresie deklaracji składanej w trakcie lub po zakończeniu kontroli celno-skarbowej. Projekty dotyczą również podwyższenia limitu zwolnienia podmiotowego w VAT oraz likwidacji obowiązku przygotowywania i publikacji informacji o realizowanej strategii podatkowej.

REKLAMA