Kiedy strata w środkach obrotowych może być kosztem dla celów podatkowych?

Możliwości ujęcia straty w kosztach

W tzw. „negatywnym katalogu” kosztów ujętym w art. 16 ust. 1 ustawy o CIT, nie wyszczególniono strat w środkach obrotowych jako kategorii wprost wyłączonej z kosztów dla celów podatkowych.

Brak wyłączenia strat w środkach obrotowych z kosztów uzyskania przychodów oznacza, iż – co do zasady – straty te, o ile są związane z prowadzoną działalnością, mogą być uznane za koszty uzyskania przychodów.

Tym samym zaliczenie strat w środkach obrotowych do kosztów uzyskania przychodów powinno być  oceniane z punktu widzenia zasady wynikającej z przepisu art. 15 ust. 1 ustawy o CIT, z uwzględnieniem:

- całokształtu prowadzonej przez podatnika działalności

- okoliczności, które spowodowały powstanie straty,

- formy udokumentowania straty,

- podjętych przez podatnika działań zabezpieczających.

Odnośnie możliwości ujęcia straty w kosztach uzyskania przychodów wypowiedziały się także organy podatkowe. Warto zaznaczyć, iż w pismach niektórych organów podatkowych mocno akcentuje się, iż dla celów rozpoznania kosztów uzyskania przychodów straty powinny być wynikiem działania siły wyższej, lub działań osoby trzeciej, z zastrzeżeniem iż podatnik w jakiś sposób nie przyczynił się lub nie ułatwił spowodowania straty na skutek działania tych czynników zewnętrznych.

CIT 2011 / 2012 - nowe druki deklaracji, zeznań i informacji

Jak czytamy w piśmie Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 02.03.2011r., sygn. IBPBI/2/423–1740/10/JD: Podkreślenia wymaga przy tym fakt, iż strata powinna być zdarzeniem losowym, niezależnym od woli podatnika powstałym zarówno w wyniku działań sił przyrody jak i działań innego człowieka, powodującym ubytek i szkodę pod warunkiem, że podatnik nie przyczynia się w jakiś sposób do powstania tej szkody lub nie ułatwia jej powstania.

W kwestii prawa podatnika do zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów strat w środkach obrotowych wypowiedział się również NSA w wyroku z dnia 7 sierpnia 2001 r. (III SA 2041/00) stwierdzając, iż podatnik powinien - niezależnie od wymogów ustawy o rachunkowości, nie mających w kwestii kosztów decydującego znaczenia - udowodnić, że straty te są normalnym następstwem prowadzonej działalności. Z powyższego można wnioskować, iż kosztem uzyskania przychodów mogą być straty powstałe w toku prowadzenia działalności gospodarczej pod warunkiem, że są nieuniknione.

Sąd zatem, inaczej niż organy podatkowe, dopuszcza ujęcie w kosztach uzyskania przychodów strat będących następstwem prowadzonej działalności gospodarczej, a nie tylko działania siły wyższej niezależnej od podatnika (lub działań osób trzecich niezależnych od woli podatnika).