Opodatkowanie leasingu 2013 - nowości w podatkach dochodowych

Ustawa z dnia 16 listopada 2012 r. o redukcji niektórych obciążeń administracyjnych w gospodarce (Dz. U. z  2012 r. poz. 1342)  objęła swoim zakresem wiele zmian m.in. związanych z podatkami dochodowymi.

Zarówno w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej: ustawa o CIT) jak i w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych zmieniono przepisy dotyczące m.in. umów leasingu. Obie ustawy zostały zmodyfikowane w omawianym zakresie w ten sam sposób.

Objęcie umową leasingu użytkowania wieczystego gruntów

Podatnicy od 1 stycznia 2013 roku będą mogli za leasing dla celów podatkowych uznać również umowy, których przedmiotem jest prawo wieczystego użytkowania gruntów, przy czym zasady rozliczania będą takie same jak w przypadku leasingu gruntów.W myśl art. 16c ustawy o CIT do prawa wieczystego użytkowania gruntów odnoszą się takie same uregulowania dot. odpisów amortyzacyjnych jak w przypadku nieruchomości.

W konsekwencji w umowach leasingu nie będzie można dokonywać odpisów amortyzacyjnych. Należy pamiętać o tym, że umowa leasingu gruntów lub prawa wieczystego użytkowania gruntów może być zawarta tylko w formie leasingu finansowego.

Ubezpieczenie przedmiotu leasingu, to usługa odrębna od leasingu

Zgodnie z nowym brzmieniem art. 17i ustawy o CIT, jeżeli przedmiotem umowy leasingu zawartej na czas oznaczony są grunty lub prawo wieczystego użytkowania gruntów, a suma ustalonych w niej opłat odpowiada co najmniej wartości gruntów lub prawa wieczystego użytkowania gruntów równej wydatkom na ich nabycie – do przychodów finansującego i odpowiednio do kosztów uzyskania przychodów korzystającego nie zalicza się opłat ustalonych w tej umowie, ponoszonych przez korzystającego w podstawowym okresie tej umowy z tytułu używania przedmiotu umowy, w części stanowiącej spłatę tej wartości.

Kosztem uzyskania przychodów dla korzystającego i odpowiednio przychodem dla leasingodawcy będzie zatem tylko odsetkowa część opłat leasingowych. Oznacza to, że część opłat stanowiąca spłatę kapitału nie będzie stanowić kosztu uzyskania przychodu dla korzystającego i odpowiednio przychodu dla leasingodawcy.

Ponadto zgodnie z art. 17i ust 2 ustawy o CIT, jeżeli po upływie podstawowego okresu umowy leasingu finansujący przenosi na korzystającego lub osobę trzecią własność gruntów lub prawo wieczystego użytkowania gruntów będących przedmiotem tej umowy, albo oddaje je korzystającemu do dalszego używania, do ustalenia przychodów i kosztów uzyskania przychodów stron umowy stosuje się odpowiednio przepisy art. 17g i art. 17h powyższej ustawy. Należy pamiętać o tym, że umowa leasingu gruntów lub prawa wieczystego użytkowania gruntów może być zawarta tylko w formie leasingu finansowego.

VAT-7 na 2013 rok i inne nowe wzory deklaracji VAT

Faktura VAT i fakturowanie w 2013 roku - wyjaśnienia Ministerstwa Finansów

Zmiany stron umowy leasingu w trakcie podstawowego czasu trwania umowy

W znowelizowanej ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych zmieniono także definicję legalną pojęcia podstawowego czasu umowy. W  art. 17a pkt. 2 ustawy o CIT dodano zdanie doprecyzowujące brzmienie przepisu w ten sposób, że w przypadku zmiany strony lub stron tej umowy podstawowy okres umowy uważa się za zachowany, jeżeli inne postanowienia umowy nie uległy zmianie.

Ta zmiana jest skutkiem problemów i konfliktów z organami podatkowymi, które pojawiały się w związku z prawem do kontynuacji rozliczeń przez podmiot wstępujący w prawa i obowiązki korzystającego z przedmiotu leasingu. Szczególne wątpliwości budziły sytuacje, w których dochodziło do zmian stron umowy w przypadku leasingu operacyjnego, gdzie traktowanie zmian stron umowy na równi z zawarciem nowej umowy a nie jej kontynuacją wiązało się z koniecznością dokonywania weryfikacji jej warunków na dzień cesji.

Zgodnie z nowo wprowadzonymi zmianami należy przyjąć, że jeżeli doszło tylko do zmiany stron umowy bez zmiany pozostałych postanowień, umowa ta nie zostanie przerwana i zasady rozliczania należy kontynuować tak jak przed cesją. Jeżeli umowa w momencie jej zawarcia spełniała warunki z art. 17b ust. 1 ustawy o CIT, nie ma podstaw do ponownej weryfikacji.

Dzięki tym modyfikacjom nie ma już przeszkód aby zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów całość raty leasingowej, a ponadto istnieje możliwość wykupienia przedmiotu leasingu po cenie wykupu przewidzianej w umowie leasingu bez deklarowania przychodu z częściowo odpłatnego nabycia rzeczy.

Ustalenie wartości przedmiotu ponownego leasingu

Kolejna zmiana wiąże się z umową leasingu operacyjnego. W przypadku gdy finansujący zawiera następną umowę leasingu środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej będących uprzednio przedmiotem leasingu, suma opłat ustalonych w umowie leasingu bez podatku VAT odpowiadać musi co najmniej wartości rynkowej przedmiotu leasingu z dnia zawarcia następnej umowy leasingu.

W poprzednim stanie prawnym należało się odwoływać do wartości początkowej przedmiotu leasingu. Nie istotne stało się również z kim zawierana jest umowa, może to być zarówno ta sama jak i inna osoba. Zmiany są korzystne, gdyż często w przypadku leasingu rzeczy używanej nie miało uzasadnienia ekonomicznego odwoływanie się do jej wartości początkowej, nie odpowiadającej realnej. Obecnie wystarczy powołanie się na wartość rynkową przedmiotu umowy leasingu z dnia zawarcia kolejnej umowy leasingu.

Dodatkowo, w przypadku leasingu finansowego opłaty ze wszystkich umów leasingu dotyczących tego samego składnika majątku finansującego łączy się w całość – i w związku z tym do przychodów zalicza się opłaty odpowiadające spłacie wartości początkowej, uzyskane z tytułu wszystkich umów leasingu zawartych przez finansującego dotyczących tego samego środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej, w części przewyższającej spłatę wartości początkowej określonej na podstawie art. 16g ustawy o CIT.

IKE i IKZE 2013 - limity wpłat

Leasing nieruchomości

Opłaty leasingowe, ponoszone przez korzystającego w podstawowym okresie umowy, stanowią przychód finansującego oraz odpowiednio koszt uzyskania przychodu korzystającego, jeżeli spełnione są warunki przewidziane dla leasingu operacyjnego zawarte w art. 17b ust.1 ustawy o CIT. Warunkiem w przypadku leasingu nieruchomości podlegających odpisom amortyzacyjnym jest zawarcie umowy na czas określony.

Nastąpiła zmiana skracająca czas na jaki musi być taka umowa  z 10 do 5 lat. Dzięki temu strony nie są zmuszone zawierać wieloletniej umowy i korzystający może wcześniej objąć przedmiot leasingu.

Powyższe zmiany w przepisach o podatkach dochodowych wprowadzone od 1 stycznia i odnoszące się do umów leasingu są korzystne dla podatników. Znoszą one kilka uciążliwych utrudnień, które nie przystawały do obecnej rzeczywistości gospodarczej oraz umożliwiają objęcie umową leasingu nowego przedmiotu – prawa użytkowania wieczystego gruntów.

Limity podatkowe 2013

Joanna Litwińska,
Maksymilian Makuch