Odsetki od środków na zfron nie podlegają zwolnieniu z podatku dochodowego

1. Odsetki od środków pieniężnych zgromadzonych na wyodrębnionym rachunku bankowym prowadzonym dla zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych (zfron) nie zostały wymienione w art. 12 ust. 4 ustawy o CIT, a przepis ten zawiera zamknięty katalog przysporzeń, które nie są zaliczane do przychodów w rozumieniu ustawy podatkowej.

2. Tym samym, wspomniane powyżej odsetki powinny być uwzględniane przy obliczaniu podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych.

Powyższe stwierdzenia to zasadnicza tezy wynikające z ustnego uzasadnienia wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 18 maja 2010 r. (sygn. II FSK 55/09).

Odsetki pod lupą organów

Sprawa dotyczyła spółki prowadzącej zakład pracy chronionej. W spółce tej przeprowadzono kontrolę podatkową, która zakończyła się ustaleniem, że – składając deklarację CIT-8 za 2004 r. – spółka zaniżyła przychody.

Zaniżenie miało polegać na usunięciu z rachunku podatkowego otrzymanych odsetek od środków pieniężnych, zgromadzonych na wyodrębnionym rachunku bankowym, prowadzonym dla zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych. W efekcie, organ pierwszej instancji wydał decyzję wymiarową, w której podwyższył spółce wynik podatkowy (spółka wykazała w deklaracji stratę, zaś decyzja organu doprowadziła do jej obniżenia). 

Spółka nie zgodziła się z decyzją i złożyła odwołanie. Organ odwoławczy uznał, że decyzja pierwszoinstancyjna była prawidłowa i dlatego utrzymał ją w mocy. W uzasadnieniu zauważył, że katalog przychodów, które są wyłączone z podstawy opodatkowania CIT, został przedstawiony w art. 12 ust. 4 ustawy o CIT.

Organ stwierdził następnie, że odsetki od środków na wyodrębnionym rachunku bankowym zfron nie zostały w tym katalogu wymienione. Dlatego też nie powinny być wyłączane z podstawy opodatkowania. 

Spółka nie zgodziła się z decyzją drugoinstancyjną i zaskarżyła ją do WSA w Warszawie. W skardze powoływała się na art. 33 ust. 2 pkt 4 ustawy z 27 sierpnia 1997 r. ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (dalej: „ustawa o rehabilitacji”). Przepis ten należy czytać łącznie z poprzedzającym go przepisem art. 33 ust. 1 tej samej ustawy. 

Polecamy: serwis VAT

Ten ostatni stwierdza, że podmiot prowadzący zakład pracy chronionej powinien utworzyć zfron. Z kolei powołany przez spółkę art. 33 ust. 2 pkt 4 stanowi, że wśród źródeł zasilania zfron są także odsetki od środków, które były na tym funduszu wcześniej. Brzmienie tych przepisów nie odnosi się – a przynajmniej nie odnosi się bezpośrednio – do zagadnień podatkowych.

Polecamy: serwis Koszty

Katalog wyłączeń jest zamknięty

Skarga nie przekonała WSA do racji spółki i dlatego została oddalona (wyrok WSA w Warszawie z 29 października 2008 r., sygn. VIII SA/Wa 336/08). Zdaniem sądu, organy podatkowe prawidłowo przyjęły, że sporne przychody odsetkowe podlegają opodatkowaniu, bo nie zostały wymienione w art. 12 ust. 4 ustawy o CIT, który ma charakter katalogu zamkniętego.

Sąd stwierdził też, że powoływany przez spółkę art. 33 ust. 2 pkt 4 ustawy o rehabilitacji nie ma znaczenia dla oceny sprawy, gdyż nie jest to przepis regulujący kwestie podatkowe. Jak uznano w wyroku, odsetki od środków na zfron – bez wątpienia – zwiększają aktywa spółki i dlatego są jej przychodem.

Spółka w dalszym ciągu nie mogła się pogodzić z niekorzystnym obrotem sprawy i dlatego złożyła skargę kasacyjną do Naczelnego Sądu Administracyjnego. Jednakże, po rozpatrzeniu tej skargi, NSA postąpił tak samo, jak organy podatkowe i sąd pierwszej instancji, a więc uznał, że spółka nie ma racji.

Dlatego też, w wyroku z 18 maja 2010 r., NSA oddalił skargę kasacyjną. W ustnym uzasadnieniu wyroku powtórzono, że wyłączenie przychodu z podstawy opodatkowania może nastąpić tylko wtedy, gdy istnieje ku temu wyraźna podstawa prawna. Taką podstawę dawać może art. 12 ust. 4 ustawy o CIT, który zawiera zamknięty katalog przysporzeń, które są wyłączana z przychodów w rozumieniu podatkowym. Odsetki od zfron nie zostały do tego katalogu włączone, więc powinny być opodatkowane.

Wybór przepisów - Ustawa o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych

Art. 33. 1. Prowadzący zakład pracy chronionej tworzy zakładowy fundusz rehabilitacji osób niepełnosprawnych, zwany dalej "funduszem rehabilitacji".
2. Fundusz rehabilitacji tworzy się w szczególności:
(...) 4) z odsetek od środków zgromadzonych na rachunku funduszu rehabilitacji.

Źródło: taxonline.pl