Jakie są skutki podatkowe zbycia nieruchomości w zamian za umorzenie akcji

Spółka zawarła z miastem umowę, w ramach której przeniosła na miasto własność nieruchomości w zamian za umorzenie akcji. Pierwotnie spółka uznała, że z tego powodu powstał u niej przychód i wykazała go w deklaracji CIT. Po pewnym czasie, zmieniła jednak swój pogląd i złożyła korektę deklaracji podatkowej, wnosząc o stwierdzenie nadpłaty.

Autopromocja

Naczelnik Urzędu Skarbowego w wyniku przeprowadzonego postępowania, odmówił stwierdzenia nadpłaty w CIT. W wyniku toczącego się równolegle postępowania, organ wydał decyzję określającą wysokość zobowiązania podatkowego w CIT.

Polecamy: Jak wybrać formę opodatkowania firmy

Organ uznał, że pierwotne rozliczenie podatku było prawidłowe – transakcja przeniesienia nieruchomości powodowała powstanie przychodu. W uzasadnieniu powołał się na art. 12 ust. 1 i 14 ust. 1 ustawy o CIT i stwierdził, że w omawianym przypadku występuje sytuacja zwolnienia z długu, o której mowa w art. 508 KC. 

Autopromocja

Praktyczny leksykon VAT 2024. Wszystko o zmianach w rozliczeniach VAT

Sprawdź

W związku z powyższym spółka skierowała skargę do WSA. W skardze powołała się m.in. na wyrok WSA w sprawie o sygn. III SA/Wa 2224/09, z którego wynika, że przeniesienie własności nieruchomości w celu wygaśnięcia zobowiązania podatkowego nie może powodować powstania przychodu w rozumieniu art. 14 ust. 1 ustawy o CIT. 

Zdaniem spółki, ten tok argumentacji powinien mieć zastosowanie również w sprawie będącej przedmiotem rozpoznania.

Należy dokonać oceny na gruncie prawa cywilnego

Autopromocja

Komplet 3 publikacji

Instrukcje księgowego. 100 praktycznych procedur z bazą narzędzi online

Sprawdź

Sąd zgodził się ze spółką i uchylił zaskarżoną decyzję.

Wyjaśnił, że ustawa o CIT. nie zawiera definicji legalnej przychodu. Art. 12 ust. 1 wskazuje co prawda okoliczności, w których przychód powstaje, ale nie można tego traktować jako pełnej, wyczerpującej definicji.

Autopromocja

Ustawa o rachunkowości z komentarzem do zmian

Sprawdź

Zarówno orzecznictwo jak i doktryna prawa podatkowego rozróżniają dwa aspekty przychodów: tzw. aspekt pozytywny (kiedy po stronie podatnika przybywa aktywów) i aspekt negatywny (kiedy podatnikowi ubywa pasywów).

Polecamy: serwis Koszty

Niesporne było, że po stronie podatnika nie powstał przychód w aspekcie pozytywnym, gdyż spółka nie uzyskała przychodu z tytułu przeniesienia własności na rzecz miasta. Organ dopatrzył się jednak aspektu negatywnego – ze spółki zostało bowiem zdjęte zobowiązanie. W związku z tym, organ stwierdził, że powstaje przychód podatkowy w CIT. 

Sąd nie podzielił tego poglądu. W takiej sytuacji należy w pierwszej kolejności dokonać kwalifikacji zdarzenia na gruncie prawa cywilnego i dopiero później odnieść to do przepisów prawa podatkowego. W tej zaś sytuacji, zdaniem sądu, nie dochodzi do sytuacji, o której mowa w art. 508 KC.

Wybór przepisów

Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych:
Art. 14
1. Przychodem z odpłatnego zbycia rzeczy lub praw majątkowych, z zastrzeżeniem ust. 4 i 5, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie. Jeżeli jednak cena bez uzasadnionej przyczyny znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy w wysokości wartości rynkowej.

Kodeks cywilny:
Art. 453. Jeżeli dłużnik w celu zwolnienia się z zobowiązania spełnia za zgodą wierzyciela inne świadczenie, zobowiązanie wygasa. Jednakże gdy przedmiot świadczenia ma wady, dłużnik obowiązany jest do rękojmi według przepisów o rękojmi przy sprzedaży.

Art. 508. Zobowiązanie wygasa, gdy wierzyciel zwalnia dłużnika z długu, a dłużnik zwolnienie przyjmuje.