Nowe zasady ustalania przychodu z tytułu aportu od 1 stycznia 2017 r.

Celem projektodawcy jest zapobieganie unikaniu opodatkowania przyrostu wartości przekazywanego majątku. Chodzi o dokument, zgodnie z którym MF decyduje się na obniżkę podatku dochodowego pobieranego od małych firm z 19 do 15 proc. Niezależnie od tego resort zdecydował się na dodatkowe zmiany, których celem jest uszczelnienie systemu podatkowego.

Ustawodawca proponuje m.in. określenie zasady ustalania przychodu – z tytułu objęcia udziałów (akcji) w spółce w zamian za wkład niepieniężny – w wysokości wartości tego wkładu określonej w umowie lub podobnym dokumencie, nie mniejszej niż wartość rynkowa.

Wniesienie do spółki aportem działu produkcji – czy powstanie przychód w CIT?

W obecnym stanie prawnym obowiązuje rozwiązanie, zgodnie z którym w przypadku wniesienia do spółki lub spółdzielni będącej podatnikiem podatku dochodowego wkładu niepieniężnego w innej postaci niż przedsiębiorstwo lub zorganizowana część przedsiębiorstwa, przychodem dla wnoszącego aport jest wartość nominalna otrzymanych w zamian za wkład udziałów (akcji) – art. 12 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Po wielu latach sporów sądy administracyjne wypracowały w końcu jednolitą linię orzeczniczą, w myśl której w przypadku, gdy wartość nominalna objętych udziałów jest niższa niż wartość wniesionego aportu (a więc występuje tak zwane agio), organy podatkowe nie mogą ustalać wartości przychodu w wysokości innej niż nominalna wartość udziałów (akcji). Takie wnioski płyną m.in. z wyroków Naczelnego Sądu Administracyjnego z 16 września 2014 r. (sygn. akt II FSK 1438/13) dotyczącego skargi kasacyjnej dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach w sprawie zaskarżonej interpretacji indywidualnej, sygn. IBPBI/2/423-1476/11/PC, bądź też wyroku tego samego Sądu z 22 maja 2014 r. (sygn. akt II FSK 1442/12) w sprawie skargi kasacyjnej dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy dotyczącej interpretacji indywidualnej, sygn. ITPB3/423-135/11/MT. Kluczowym dla interpretacji ww. przepisów rozstrzygnięciem okazał się wyrok poszerzonego składu NSA z 20 lipca 2015 r. (sygn. akt II FSK 1772/13), w którym czytamy, że „wartość nominalna udziałów (akcji) co do zasady nie podlega mechanizmom rynkowym. Niezależnie od tego, jakim spółka dysponuje majątkiem, jaką zajmuje pozycję na rynku, czy wykazuje zyski, czy straty – wartość nominalna jej udziałów (akcji) nie ulega zmianie, poza sytuacją, w której dochodzi do utworzenia spółki, podwyższenia wartości udziałów lub obniżenia jego wartości. Dlatego też badanie, jaką wartość rynkową ma wartość nominalna udziałów (akcji) jest po prostu niemożliwe”.

Obowiązujące obecnie rozwiązanie powoduje, że w przypadku transferu środka trwałego tak zwane ciche rezerwy – a więc różnica pomiędzy wartością rynkową a wartością podatkową środka trwałego, mogą być nieopodatkowane.

Polecamy: Klauzula przeciw unikaniu opodatkowania – praktyczny poradnik

PRZYKŁAD

Wspólnik A jest właścicielem biurowca położonego w centrum Warszawy. Jego wartość podatkowa (wynikająca z ksiąg) to 50 mln zł, natomiast wartość rynkowa to 200 mln zł. Obecnie wystarczy więc, że wspólnik A wniesie aportem biurowiec (środek trwały) do spółki z o.o. tytułem aportu, w zamian za co obejmie 1 udział w podwyższonym kapitale zakładowym spółki z o.o. o wartości nominalnej 50 zł. Dla Wspólnika A, przychodem będzie 50 zł, kosztem zaś 50 mln zł.

W Spółce z o.o. wartość podatkowa środka trwałego wyniesie 200 mln zł. Co prawda, zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 63 lit. d ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, odpisy amortyzacyjne od części nieprzekazanej na podwyższenie kapitału zakładowego nie mogą stanowić kosztów podatkowych, niemniej wystarczy jedynie przekształcić spółkę z o. o. w spółkę osobową (np. komandytową bądź jawną), by rozwiązać powyższy problem.