Od 2020 roku ulga na złe długi również w podatkach dochodowych

REKLAMA
REKLAMA
W podatkach dochodowych obowiązuje zasada memoriału, zgodnie z którą przychód podatkowy stanowią kwoty należne choćby faktycznie nie zostały otrzymane. Analogicznie uregulowane zostały koszty podatkowe – niezapłacone zobowiązania uprawniają do obniżania przychodu do opodatkowania. Nowelizacja dawać będzie wierzycielom możliwość pomniejszenia podstawy opodatkowania o zaliczaną do przychodów należnych wartość wierzytelności, jeżeli wierzytelność ta nie zostanie uregulowana lub zbyta w ciągu 90 dni od dnia upływu terminu jej płatności określonego w umowie lub na fakturze (rachunku). Z drugiej zaś strony, dłużnik zobowiązany będzie do doliczenia podstawy opodatkowania zaliczanej uprzednio do kosztów uzyskania przychodu wartości zobowiązania nieuregulowanego w powyżej wskazanym terminie.
REKLAMA
Ulga na złe długi została uregulowana w niemal identyczny sposób w nowo dodanych artykułach – w art. 18f ustawy o CIT i art. 26i ustawy o PIT.
Zgodnie z art. 26i ust. 1 ustawy o PIT: „Podstawa obliczenia podatku ustalona zgodnie z art. 26 ust. 1, art. 30c ust. 2 lub art. 30ca ust. 3 [w praktyce chodzi wyłącznie o dochody osiągnięte w ramach pozarolniczej działalności gospodarczej] oraz po uprzednim odliczeniu kwot określonych w art. 26e [ulga na działalność badawczo-rozwojową]:
- może być zmniejszona o zaliczaną do przychodów należnych wartość wierzytelności o zapłatę świadczenia pieniężnego w rozumieniu art. 4 pkt 1a ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom, która nie została uregulowana lub zbyta, przy czym zmniejszenia dokonuje się w zeznaniu podatkowym składanym za rok podatkowy, w którym upłynęło 90 dni od dnia upływu terminu zapłaty określonego na fakturze (rachunku) lub w umowie;
- podlega zwiększeniu o zaliczaną do kosztów uzyskania przychodów wartość zobowiązania do zapłaty świadczenia pieniężnego w rozumieniu art. 4 pkt 1a ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom, które nie zostało uregulowane, przy czym zwiększenia dokonuje się w zeznaniu podatkowym składanym za rok podatkowy, w którym upłynęło 90 dni od dnia upływu terminu zapłaty określonego na fakturze (rachunku) lub w umowie.”.
Polecamy: Monitor Księgowego – prenumerata
Polecamy: INFORLEX Księgowość i Kadry
Ulgę na złe długi ma zastosowanie również do wpłacanych w ciągu roku zaliczek. Wierzyciel ma możliwość, a dłużnik obowiązek uwzględniać przy wyliczaniu podstawy obliczenia zaliczki wartości nieregulowanych w terminie należności.
REKLAMA
Ulga dotyczy wyłącznie wierzytelności od transakcji handlowych. Przez transakcję handlową należy zaś rozumieć umowę, której przedmiotem jest odpłatna dostawa towaru lub odpłatne świadczenie usługi, jeżeli strony zawierają ją w związku z wykonywaną działalnością gospodarczą.
Jeżeli w danym roku podatkowym, w związku z działalnością gospodarczą wierzyciel poniósł stratę, to kwota straty może zostać powiększona o zaliczaną do przychodów należnych wartość niezapłaconych wierzytelności. Jeżeli wierzyciel osiągnął dochód, to skorzysta z ulgi do wysokości osiągniętego dochodu. Pozostała wartość niezapłaconych wierzytelności może zostać przez niego wykorzystana do obniżenia podstawy opodatkowania w kolejnych trzech latach podatkowych, pod warunkiem, że wierzytelności nie zostaną uregulowane lub zbyte. Mechanizm przypomina rozliczenie straty podatkowej, przy czym okres rozliczeniowy wynosi 3 lata i nie jest objęty limitem kwotowym lub procentowym.
Dłużnik z kolei ma obowiązek zwiększenia podstawy opodatkowania lub zmniejszenia poniesionej straty, o zaliczaną do kosztów uzyskania przychodów wartość przeterminowanych zobowiązań. Jeżeli wartość przeterminowanych zobowiązań jest wyższa od kwoty straty, to nadwyżka spowoduje powstanie dochodu podlegającego opodatkowaniu.
W przypadku uregulowania zadłużenia po zakończeniu roku podatkowego, dłużnik uprawniony będzie do zmniejszenia podstawy opodatkowania lub zwiększenia straty w zeznaniu podatkowym składanym za rok podatkowy, w którym zobowiązanie zostanie uregulowane. Jeżeli wartość zapłaconych w ten sposób zobowiązań jest wyższa od kwoty osiągniętego dochodu, dłużnik uprawniony będzie do rozliczenia nadwyżki zapłaconych zobowiązań w kolejnych trzech latach podatkowych.
Należy jednak pamiętać, że zastosowanie ulgi możliwe jest pod pewnymi warunkami (które muszą zostać spełnione kumulatywnie):
- dłużnik na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego dzień złożenia zeznania podatkowego nie jest w trakcie postępowania restrukturyzacyjnego, postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji;
- od daty wystawienia faktury (rachunku) lub zawarcia umowy dokumentującej wierzytelność nie upłynęły 2 lata, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym została wystawiona faktura (rachunek) lub została zawarta umowa, a w przypadku, gdy rok kalendarzowy, w którym wystawiono fakturę (rachunek) jest inny niż rok kalendarzowy, w którym zawarto umowę – gdy nie upłynęły 2 lata, licząc od końca roku kalendarzowego późniejszej z tych czynności;
- transakcja handlowa zawarta jest w ramach działalności wierzyciela oraz działalności dłużnika, z których dochody podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
REKLAMA
Istotną różnicą między ulgą na złe długi w podatkach dochodowych, a regulacjami VAT jest fakt, że podatnicy podatków dochodowych nie stosują przedmiotowych przepisów, jeżeli strony są podmiotami powiązanymi (art. 26i ust. 18 ustawy o PIT).
Po stronie podatników leży również obowiązek informacyjny w zakresie wykazywania wierzytelności lub zobowiązań, które powodują zwiększenia lub zmniejszenia podstawy opodatkowania w zeznaniach podatkowych (art. 26i ust. 19 ustawy o PIT).
Przepisy przejściowe mogą sprawić problem podatnikom, bo choć ustawa w zdecydowanej części wchodzi w życie od 1 stycznia 2020 r., to ulga dotyczyć będzie transakcji handlowych, w przypadku których termin zapłaty upływa po dniu 31 grudnia 2019 r.
Paweł Szmańkowski, doradca podatkowy, RSM Poland
REKLAMA
REKLAMA