Koszty reprezentacji - korzystna interpretacja Ministra Finansów

Mowa o interpretacji z 25 listopada 2013 r. (sygn. DD6/033/127/SOH/2013/RD-120521. Jest to bardzo korzystna interpretacja dla podatników, którzy pozostawali sami z wątpliwościami dotyczącymi tego co jest reklamą a co reprezentacją.

Poczęstunek podczas spotkań biznesowych jest kosztem podatkowym

Wcześniej (w kwietniu 2013 r.) NSA odmówił wydania uchwały w sprawie zaliczenia do kosztów podatkowych wydatków na posiłki z klientami firmy. Zdaniem tego sądu każdą sprawę oceniać należało indywidualnie a to narażało podatników na ryzyko sporów z organami podatkowymi. NSA postanowił odmówić podjęcia uchwały mającej na celu wyjaśnienie czy w rozumieniu art. 23 ust. 1 pkt 23 w zw. z art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (ustawa o PIT) do kosztów reprezentacji należą koszty poniesione na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych jedynie wówczas, gdy nie noszą one cech "okazałości", "wystawności" lub "wytworności", a jednocześnie nie przekraczają wydatków zwyczajowo przyjętych w obecnych realiach życia gospodarczego (sygn. II FPS 7/12).

Analogiczny przepis znajduje się w art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (ustawa o CIT) i są z nim związane takie same wątpliwości.

Wcześniej NSA w wyroku z dnia 11 kwietnia 2013 r. (sygn. II FSK 1524/11) orzekł, iż wydatki na lunch z kontrahentami zwyczajowo przyjęte i związane z działalnością gospodarczą mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów.

Ustawy o CIT oraz o PIT wyłączają z pojęcia kosztów uzyskania przychodów koszty reprezentacji, w szczególności poniesione na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych (art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o CIT oraz art. 23 ust. 1 pkt 23 ustawy o PIT ).

Dlatego też niezmiernie istotnym jest określenie, co należy rozumieć pod pojęciem „reprezentacji”, zwłaszcza, że nie zrobił tego sam ustawodawca.

Organy podatkowe oraz sądy posługiwały się definicją zaczerpniętą ze Słownika języka polskiego, wskazując, że „reprezentacja to okazałość, wystawność w czyimś sposobie życia, związana ze stanowiskiem, pozycją społeczną”. W odniesieniu do działalności gospodarczej reprezentacja była więc rozumiana jako występowanie w imieniu firmy, wiążące się z okazałością, w celu wywołania dobrego wrażenia i obejmująca ona swym pojęciem działania polegające na kontaktach oficjalnych i handlowych pomiędzy podmiotami gospodarczymi. Pojęcie reprezentacji rozumiane w powyższy sposób, pozwalało na obronę stanowiska, że wydatki poniesione na nabycie poczęstunku dla kontrahentów serwowanego w siedzibie firmy, którego nie cechuje wytworność czy okazałość mogą stanowić koszt uzyskania przychodów.

Stwarzało to jednak problem praktyczny w wyznaczeniu momentu wraz z którym wydatek stanowi koszty reprezentacji.

Następnie pojawiło się nowe rozumienie terminu reprezentacja po wyroku NSA z dnia 25 stycznia 2012 r. (sygn. akt II FSK 1445/10). NSA wskazał, iż  termin "reprezentacja" należy rozumieć cywilistycznie jako "przedstawicielstwo podatnika, działanie w jego imieniu, w jego interesie, na jego rzecz", a nie jako "wystawność, wytworność, okazałość”. To z kolei prowadziło do wniosku, że wydatki na wszelkie usługi i artykuły, wiążące się z reprezentowaniem podatnika, nie mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów –  niezależnie także od tego, czy usługi te i zakupione artykuły były wykorzystywane w kontaktach z kontrahentami w siedzibie firmy, czy też poza nią.

Autopromocja

Webinar:
KSeF w małym biurze rachunkowym

Sprawdź

Wszystko jest reprezentacją?

Posiłek w restauracji to reprezentacja – wydatki nie są kosztem uzyskania przychodu

Dodatkowo sąd podkreślił, że: „okazałość czy wystawność oferowanego kontrahentowi poczęstunku w ogóle nie stanowi kryterium kwalifikowania wydatków jako kosztów reprezentacji, gdyż o takim ich charakterze decyduje tylko związek z pełnieniem funkcji przedstawicielskich, rozumianych jako występowanie w imieniu i w interesie podatnika, a nie okazałość lub wystawność sprawowania takiego przedstawicielstwa; próba rozróżniania wydatków związanych z reprezentacją na przeciętne, typowe i wystawne, okazałe, nie ma żadnego uzasadnienia normatywnego.” Przyjęcie tak szerokiego rozumienia pojęcia reprezentacja mogłoby właściwie eliminować wszystkie wydatki związane z przyjęciem kontrahentów z kosztów uzyskania przychodów.

W opinii organów podatkowych, nieuzasadnionym było  tworzenie wyjątków, zarówno odnoszących się do miejsca, w którym obowiązki przedstawicielstwa są realizowane, jak i do wystawności lub braku wystawności w zakresie serwowanego poczęstunku.

To z kolei prowadziło do wniosku, że wydatki na zakup żywności, napojów oraz słodyczy podawanych i świadczonych w trakcie spotkań z kontrahentami, niezależnie od tego czy odbywającymi się w siedzibie podatnika czy poza nią, są kosztami reprezentacji, o której mowa w art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o CIT, i jako takie nie mogą stanowić kosztów uzyskania przychodów.

Powyższe stanowisko prowadziło do absurdalnych wniosków, że wszystkie wydatki jakie ponoszą podatnicy w związku z działaniami innych osób w ich imieniu i interesie podlegają wyłączeniu z rachunku podatkowego.

Wydana przez Ministra Finansów interpretacja ogólna powinna ujednolicić wydawane przez organy podatkowe interpretacje.

Czy zakup wody, kawy i herbaty można zaliczyć do kosztów?

Zdaniem Ministra Finansów nie podlegają wykluczeniu z kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o CIT  i art. 23 ust. 1 pkt 23 ustawy o PIT ponoszone przez podatników wydatki na drobne poczęstunki (np. ciastka, paluszki, kanapki), napoje (np. kawa, herbata, woda mineralna, soki), a także posiłki (np. obiady, lunche), niezależnie od miejsca ich podawania (w siedzibie podatnika, czy też poza nią), podawane podczas prowadzenia rozmów z kontrahentami, inwestorami, wykonawcami etc. dotyczących zakresu prowadzonej przez podatników działalności gospodarczej.

Powyższa interpretacja ogranicza ryzyko sporu z organami podatkowymi.

Joanna Litwińska

ECDDP Spółka Doradztwa Podatkowego