REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Uchylenie uchwały spółki - zwrot podatku od czynności cywilnoprawnych

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Kancelaria Prawna Skarbiec
Kancelaria Prawna Skarbiec świadczy doradztwo prawne z zakresu prawa podatkowego, gospodarczego, cywilnego i karnego.
Uchylenie uchwały spółki - zwrotu podatku od czynności cywilnoprawnych /shutterstock.com
Uchylenie uchwały spółki - zwrotu podatku od czynności cywilnoprawnych /shutterstock.com
www.shutterstock.com

REKLAMA

REKLAMA

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie uchylił decyzję organu podatkowego, odmawiającą spółce prawa do zwrotu podatku od czynności cywilnoprawnych, zapłaconego przy podejmowaniu uchwał, które następnie zostały uchylone.

Chodzi o wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie z 24 października 2019 r., sygn. akt I SA/Ol 513/19.

REKLAMA

Autopromocja

Zgodnie z przepisem art. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz.U. 2000 nr 86 poz. 959, ze zm.) podatkowi temu podlegają m.in. umowy spółki lub jej zmiany, w tym przekształcenia, jeśli ich wynikiem jest zwiększenie majątku spółki osobowej lub podwyższenie kapitału zakładowego spółki. Przepis art. 249 § 1 ustawy – Kodeks spółek handlowych (dalej „k.s.h.”) stanowi natomiast, że: „Uchwała wspólników sprzeczna z umową spółki bądź dobrymi obyczajami i godząca w interesy spółki lub mająca na celu pokrzywdzenie wspólnika może być zaskarżona w drodze wytoczonego przeciwko spółce powództwa o uchylenie uchwały” (Dz.U. 2000 nr 94 poz. 1037, ze zm.).

Uchylenie uchwał o podwyższeniu kapitału

W grudniu 2015 r. jedna ze spółek uchwałą nadzwyczajnego walnego zgromadzenia wspólników podwyższyła wartość kapitału zakładowego spółki. Kilka miesięcy później uczyniła to ponownie. Sporządzający uchwałę notariusz każdorazowo pobrał 0,5% podatek od czynności cywilnoprawnych, liczony od wartości, o którą podwyższano kapitał zakładowy spółki. W lutym i czerwcu 2017 r. sąd gospodarczy, stwierdzając podjęcie uchwał w sprzeczności z umową spółki i z pokrzywdzeniem wspólnika, wydał wyroki o ich uchyleniu. Wniesione od nich apelacje zostały oddalone, stąd w październiku 2018 r. spółka zwróciła się do właściwego naczelnika urzędu skarbowego o stwierdzenie nadpłaty w podatku od czynności cywilnoprawnych w wysokości pobranej od niej przez notariusza przy sporządzaniu uchylonych uchwał.

Zdaniem organów nie ma mowy o nadpłacie

NUS odmówił stwierdzenia nadpłaty. Powołując się na przepis art. 72 § 1 Ordynacji podatkowej, poinformował, że uchwały zostały podjęte, stąd w datach ich podjęcia podatek ten nie stanowił podatku nienależnego, a obowiązek jego pobrania przez notariusza miał oparcie w przepisach prawa. Jako że nie został również pobrany w kwocie wyższej niż należna, nie może być mowy o jakiejkolwiek nadpłacie. Co do uchylenia uchwał wyrokami sądu, stwierdził, że tylko wyrok unieważniający uchwałę od początku może stanowić podstawę do stwierdzenia nadpłaty.

Decyzję NUS utrzymał w mocy organ drugiej instancji. Dyrektor izby administracji skarbowej poparł jego stanowisko, że tylko wyrok stwierdzający nieważność bezwzględną uchwały, a więc uznający ją za taką, jakby nigdy nie została dokonana, mógłby stanowić przesłankę braku istnienia uzasadnionego obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnej.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Organ odwoławczy stał na stanowisku, że uchylenie uchwał wyrokami sądu w trybie art. 249 k.s.h. jako odnoszące skutki ex nunc, czyli od momentu wydania wyroków, nie powoduje, iż podatek od czynności cywilnoprawnych (PCC) pobrany od tych uchwał był nienależny. Jego zdaniem przepisy ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych uzależniają powstanie obowiązku w tym podatku od samego podjęcia uchwały. Nie zachodzi więc żadna z przesłanek nadpłaty, wskazanych w art. 72 § 1 Ordynacji podatkowej:

- podatek nie został nadpłacony ani nienależnie zapłacony;

- podatek nie został pobrany przez płatnika nienależnie lub w wysokości większej od należnej;

- kwota podatku nie została określona w wysokości większej od należnej;

- podatku nie zapłaciła osoba trzecia lub spadkobierca, podczas gdy w decyzji o ich odpowiedzialności lub decyzji ustalającej wysokość zobowiązania podatkowego spadkodawcy określono je nienależnie lub w wysokości większej od należnej.

Nie ma znaczenia, w jakiej formie nieważność została stwierdzona

REKLAMA

Adwokat spółki wniósł skargę na decyzję organu drugiej instancji. U jej podstawy legł przede wszystkim zarzut niedokonania kompleksowej wykładni przepisów dotyczących zwolnienia z PCC. Ponadto pełnomocnik spółki wskazał, że uchylenie uchwał wskutek wydania wyroków powoduje ich nieważność, a to z kolei obliguje organy do stwierdzenia nadpłaty. Skarżąca podniosła, że:

„…organy podatkowe nie chcą dostrzec, że w świetle przepisów prawa cywilnego nieważność względna, podobnie jak bezwzględna, stanowi sankcję wadliwych czynności prawnych. Nieważność względna powoduje uchylenie czynności ex tunc w drodze innej czynności prawnej lub orzeczenia sądowego. Omawiana nieważność jest główną podstawą zwrotu podatku, nie ma natomiast znaczenia forma w jakiej została stwierdzona” (sygn. akt I SA/Ol 513/19).

Błędne wskazanie podstawy prawnej przez organ

REKLAMA

Wojewódzki Sad Administracyjny w Olsztynie przychylił się do wniesionej przez pełnomocnika spółki skargi. Zwrócił uwagę, że nieważność bezwzględna, jakiej wymaga organ, powoduje, iż objęta nią czynność prawna uznawana jest za taką, jakby nie została dokonana i stanowi podstawę do zwrotu PCC jako nadpłaty, w oparciu o art. 72 § 1 Ordynacji podatkowej. Natomiast powoływana przez spółkę instytucja zwrotu podatku dotyczy czynności prawnych obciążonych tylko wadą nieważności względnej. W odróżnieniu od nieważności bezwzględnej, uchylenie czynności prawnej, co do której stwierdzono nieważność względną, może nastąpić w drodze innej czynności prawnej lub orzeczenia sądu, a to nastąpiło w przedmiotowej sprawie. Sąd stwierdził, że organ błędnie przyjął za podstawę swego rozstrzygnięcia przepis art. 72 § 1 Ordynacji podatkowej, podczas gdy spółka powoływała się na art. 11 ust. 1 pkt 1) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, zgodnie z którym podatek podlega zwrotowi, jeśli uchylone zostały skutki prawne oświadczenia woli (nieważność względna).

Uchylając zaskarżoną decyzję dyrektora izby administracji skarbowej, utrzymującą w mocy decyzję naczelnika urzędu skarbowego, WSA orzekł: „Jest rzeczą oczywistą, że w przypadku nieważności względnej wyrok sądu ma charakter konstytutywny. Jeżeli dojdzie do ubezskutecznienia takiej czynności prawnej, uważa się ją za nieważną, i to od chwili jej dokonania, a nie od chwili ubezskutecznienia (ex tunc, a nie ex nunc). (…) Organ błędnie wskazywał przesłanki prawne do zwrotu podatku, które nie miały związku z okolicznościami faktycznymi i prawnymi, które wystąpiły w sprawie” (sygn. akt I SA/Ol 513/19).

Polecamy: PODATKI 2020 – Komplet

Organy zrobią wiele, by nie zwracać podatku

Niniejsza sprawa pokazuje, że warto bronić swego stanowiska. Przedsiębiorcy zdążyli się już przyzwyczaić, że organy nie tyle stoją na straży prawa podatkowego, co pilnują państwowego skarbca przed uszczupleniem. Korzystając ze wsparcia prawników i kancelarii wyspecjalizowanych w reprezentacji przedsiębiorców przed organami podatkowymi oraz organami kontroli skarbowej w toku kontroli podatkowej, postępowań podatkowych, postępowań kontrolnych, chronią majątki swoich firm przed nieuprawnionym uszczupleniem. Nieuprawnionym, czego przykładem jest ww. sprawa, w której WSA w Olsztynie orzekł, że: „Organ błędnie wskazywał przesłanki prawne do zwrotu podatku, które nie miały związku z okolicznościami faktycznymi i prawnymi” (sygn. akt I SA/Ol 513/19).

radca prawny Robert Nogacki
Kancelaria Prawna Skarbiec

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Uproszczenia w podatku od spadków i darowizn. Nowe przepisy coraz bliżej wejścia w życie

Senat przyjął nowelizację ustawy o podatku od spadków i darowizn. Nowe przepisy mają uprościć formalności przy sprzedaży majątku otrzymanego od najbliższej rodziny oraz zlikwidować comiesięczne deklaracje podatkowe przy rentach prywatnych. Ustawa wraca teraz do Sejmu.

Zaczynasz działalność gospodarczą? Tak można obniżyć składki ZUS na początku działania firmy [komunikat ZUS]

Rozpoczęcie własnej działalności gospodarczej wiąże się z kosztami, szczególnie na starcie. Dlatego początkujący przedsiębiorcy mogą skorzystać z ulg, które pozwalają płacić niższe składki na ubezpieczenia społeczne albo nie płacić ich wcale. Do najważniejszych form wsparcia należą: ulga na start, preferencyjne składki, „Mały ZUS Plus” czy wakacje składkowe.

Darowizna dla córki z konta firmowego taty: Czy taki przelew korzysta ze zwolnienia podatkowego? KIS wyjaśnia

Skarbówka potwierdził, że przekazanie środków pieniężnych bezpośrednio z konta firmowego spółki, której darczyńca jest wspólnikiem, na konto obdarowanego – przy spełnieniu ustawowych formalności – może korzystać ze zwolnienia z podatku od darowizn. To jest dobra wiadomość dla podatników.

Ulga dla spadkobierców i przejrzystość dla podatników. Nowości w ustawie podatku od spadków i darowizn już wkrótce

Jest projekt nowelizacji ustawy o podatku od spadków i darowizn, który umożliwi przywrócenie terminu zgłoszenia spadku w wyjątkowych przypadkach oraz doprecyzuje moment powstania obowiązku podatkowego. Zmiany mają uprościć procedury, zwiększyć przejrzystość i wspierać sukcesję firm rodzinnych.

REKLAMA

KSeF 2.0: firmy będą miały tylko 4 miesiące na testy. Co warto zrobić już teraz?

W czerwcu 2025 r. – zgodnie z harmonogramem – Ministerstwo Finansów udostępniło dokumentację interfejsu API KSeF 2.0. Jest to jednak materiał dla integratorów systemów i dostawców oprogramowania. Firmy wciąż czekają na udostępnienie środowiska testowego, które zaplanowano na koniec września. Konkretne testy będą więc mogły zacząć się dopiero w październiku. Tymczasem obowiązek korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur dla części firm wchodzi już w lutym – oznacza to niewiele czasu na przygotowanie.

Projekt ustawy wdrażającej obowiązkowy KSeF po pierwszym czytaniu w Sejmie. Co się zmienia? [komentarz eksperta]

W dniu 9 lipca 2025 r., Sejm przeprowadził pierwsze czytanie i skierował do prac w komisji finansów projekt ustawy zakładającej wdrożenie obowiązkowego Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Wszystkie kluby i koła poselskie zapowiedziały dalsze prace nad projektem. Prace legislacyjne wchodzą w końcową fazę. Z coraz większą pewnością możemy więc stwierdzić, że obowiązkowy KSeF będzie wdrażany w dwóch etapach - od 1 lutego 2026 i od 1 kwietnia 2026 r.

Podatek u źródła 2025: Objaśnienia podatkowe ministra finansów dot. statusu rzeczywistego właściciela. Praktyczne szanse i nieoczywiste zagrożenia

Po latach oczekiwań i licznych postulatach ze strony środowisk doradczych oraz biznesowych, Ministerstwo Finansów opublikowało długo zapowiadane objaśnienia dotyczące statusu rzeczywistego właściciela w kontekście podatku u źródła (WHT). Teraz nadszedł czas, by bardziej szczegółowo przyjrzeć się poszczególnym zagadnieniom. Dokument z 3 lipca 2025 r., opublikowany na stronie MF 9 lipca, ma na celu rozwianie wieloletnich wątpliwości dotyczących stosowania klauzuli „beneficial owner”. Choć sam fakt publikacji należy ocenić jako krok w stronę większej przejrzystości i przewidywalności, nie wszystkie zapisy spełniły oczekiwania.

Polski podatek cyfrowy jeszcze w tym roku? Rząd nie ogląda się na Brukselę

Choć Komisja Europejska wycofała się z planów nałożenia podatku cyfrowego, Polska idzie własną drogą. Minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski zapowiada, że projekt ustawy będzie gotowy do końca roku.

REKLAMA

KSeF 2026: koniec z papierowymi fakturami, zmiany w obiegu dokumentów i obsłudze procesu sprzedaży w firmie

W przyszłym roku w Polsce zostanie uruchomiony obowiązkowy system fakturowania za pomocą Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Obowiązek ten wejdzie w życie na początku 2026 roku i wynika z procedowanego w Parlamencie projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług. Aktualny postęp prac legislacyjnych nad projektem, oznaczonym numerem druku 1407, można śledzić na stronach Sejmu.

Składki ZUS dla małych firm w 2025 roku - preferencje: ulga na start, mały ZUS plus i wakacje składkowe

Ulga na start, preferencyjne składki, czy „Mały ZUS plus”, a także wakacje składkowe – to propozycje wsparcia dla małych przedsiębiorców. Korzyści to możliwość opłacania niższych składek lub ich brak. Warto też zwrócić uwagę na konsekwencje z tym związane. ZUS tłumaczy kto i z jakich ulg może skorzystać oraz jakie są zagrożenia z tym związane.

REKLAMA