REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Pożyczka pomiędzy przedsiębiorcami a PCC – czy znaleziono rozwiązanie zagadki?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
BG TAX & LEGAL
Spółka BG TAX & LEGAL od 2015 r. świadczy usługi profesjonalnego doradztwa podatkowego na rzecz średnich i dużych przedsiębiorstw, specjalizując się w bieżącym doradztwie podatkowym, jak i transakcyjnym.
Pożyczka pomiędzy przedsiębiorcami a PCC – czy znaleziono rozwiązanie zagadki?
Pożyczka pomiędzy przedsiębiorcami a PCC – czy znaleziono rozwiązanie zagadki?
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Umowa pożyczki, co do zasady, podlega opodatkowaniu PCC. Stawka opodatkowania wynosi w tym przypadku 0,5% podstawy opodatkowania.

Wyłączeniu z zakresu opodatkowania PCC[1] podlegają jednak m.in. czynności cywilnoprawne w zakresie, w jakim są one opodatkowane podatkiem od towarów i usług lub w zakresie których przynajmniej jedna ze stron jest zwolniona z VAT z tytułu dokonania tej czynności. Z wyjątkiem umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach, umów sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.

REKLAMA

Autopromocja

Końcowo, praktyczny problem dotyczy ustalenia czy pożyczka mieści się w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Zauważyć należy, iż w przypadku pozytywnego procesu weryfikacji takiej pożyczki, nie podlega ona opodatkowaniu PCC. Wskazany problem dotyczy ważnego dla obrotu gospodarczego i spornego od lat w praktyce zagadnienia – jakie czynniki wpływają na to, że pożyczka pomiędzy przedsiębiorcami będzie uznawana za podlegającą opodatkowaniu VAT (pożyczki korzystają ze zwolnienia przedmiotowego w VAT).[2]

Zakres opodatkowania podatkiem VAT

REKLAMA

Po pierwsze trzeba wskazać, że nie każdy przypadek świadczenia usług, w tym przede wszystkim odpłatnego, mieści się w zakresie opodatkowania VAT. Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług[3], podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Przy czym, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. W konsekwencji, działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (ust. 2 tego artykułu).

Należy zatem wskazać, że to, czy dana transakcja podlega opodatkowaniu VAT, pozostaje uzależnione od okoliczności, czy dany podmiot działa w konkretnym przypadku w charakterze podatnika. Z działaniem „w charakterze podatnika” mamy do czynienia, gdy transakcja ma związek z prowadzoną przez tego podatnika działalnością gospodarczą.

W praktyce to w jakich sytuacjach udzielenie pożyczki należy uznać za działanie w charakterze podatnika i tym samym opodatkować VAT pożyczkę, a w jakich dany podatnik działa poza sferą profesjonalną (co do zasady opodatkowaną PCC) jest nadal wielce problematyczne.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Stanowisko organów i sądów

REKLAMA

Wspomnieć w pierwsze kolejności należy,  że w orzecznictwie sądów administracyjnych prezentowany jest pogląd zgodnie z którym sam fakt, iż pożyczka jest udzielana przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą będący podatnikiem VAT, nie oznacza, że pożyczka taka będzie mieściła się w zakresie opodatkowania VAT (w konsekwencji będzie czynnością zwolnioną na gruncie tego podatku).[4] Sądy wskazują, że każdorazowo należy badać, czy dany podmiot w odniesieniu do konkretnej transakcji występuje jako podatnik VAT. Wśród argumentacji sądów pojawia się często kwestia pochodzenia środków na pożyczkę, profesjonalnego charakteru działalności pożyczkowej czy też jej zorganizowania.[5] Innym z kolei argumentem podnoszonym przez sądy jest zakres działalności podatników, tzn. czy obejmuje on usługi pośrednictwa finansowego.[6]

Zgoła odmienne stanowisko prezentuje Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w wydawanych interpretacjach indywidualnych, gdzie możemy spotkać się ze stanowiskiem zgodnie z którym udzielenie przez przedsiębiorcę, w związku z jego działalnością, odpłatnej pożyczki w zamian za wynagrodzenie powinno być traktowane na gruncie VAT, jako odpłatne świadczenie usług. Udzielenie pożyczki przez podmiot wykonujący działalność gospodarczą należy kwalifikować do sfery działalności profesjonalnej - nawet jeżeli nie stanowi ono jego podstawowej oraz regularnie podejmowanej aktywności, a nawet stanowiło jednorazowe udostepnienie kapitału.[7]

Wyroki TSUE

W tym miejscu warto przywołać orzeczenia TSEU z 17.12.2020 r., C-801/19, FRANCK d.d. Zagreb. W omawianym wyroku TSUE orzekł, że okoliczność, iż transakcje nie odpowiadają głównemu przedmiotowi działalności, nie wyklucza, że są one dokonywane w ramach działalności gospodarczej – powołując się na dotychczasowe orzecznictwo w podobnych sprawach, np. C-692/17, Paulo Nascimento Consulting, C-62/12, Galin Kostow.

Zgodnie z wyrażonym poglądem TSUE w podanych orzeczeniach, wysnuwa się koncepcja tzw. zasady domniemania zawodowego charakteru działalności podatnika VAT, tzn. wszelkie operacje gospodarcze (dostawy towarów lub świadczenia usług), pod warunkiem, że są realizowane w ramach prowadzonego przez nią przedsiębiorstwa, tj. w sferze profesjonalnej, należy traktować jako realizowane w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, a więc objęte zakresem tego podatku.[8]

Stąd w świetle przywołanego orzecznictwa TSUE wydaje się w pełni uzasadniony pogląd, że każda odpłatna pożyczka, nawet jednorazowa, udzielona przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą (niezależnie czy dokonana pomiędzy podmiotami powiązanymi), niemożliwa do przypisania do sfery pozagospodarczej działalności danego podmiotu, jest objęta zakresem opodatkowania VAT i tym samym wyłączona spod zakresu PCC. Przyjęte rozwiązanie stanowi w pewnym sensie złoty środek, który może pozwolić na bezpieczną metodologię rozliczania udzielanych pożyczek przez przedsiębiorców.

Ciekawe tylko, czy nasze lokalne organy dojdą w końcu do podobnych wniosków i będę prezentować jednolite stanowisko w podobnych stanach faktycznych?

Łukasz Jankowski, doradca podatkowy, agent celny w BG TAX & LEGAL

_________________________

[1] Art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy z 9.09.2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz.U. z 2020 r. poz. 815 ze zm.) – dalej u.p.c.c.

[2] Podleganie opodatkowaniu VAT to sytuacja, gdy ma zastosowanie stawka pozytywna podatku VAT jak również zwolnienie z VAT.

[3] Dz.U.2021.685 t.j., dalej jako u.p.t.u.

[4] Zob. przykładowo wyroki WSA: w Gliwicach z 28.07.2020 r., I SA/Gl 203/20,; w Kielcach z 11.04.2019 r., I SA/Ke 97/19; a także wyrok NSA z 24.04.2018 r., II FSK 1105/16.

[5] Np. wyrok z 24.04.2018 r. NSA, II FSK 1105/16

[6] np. WSA w Gliwicach w wyroku z 28.07.2020 r., I SA/Gl 203/20.

[7] Zob. Interpretacje indywidualne Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej: z 19.06.2020 r., 0114-KDIP4–3.4012.144.2020.2.KM; z 25.10.2018 r., 0112-KDIL1–2.4012.574.2018.1.JO.; z 19.06.2020 r., 0114-KDIP4–3.4012.144.2020.2.KM; z 3.03.2020 r., 0113-KDIPT1–2.4012.21.2020.1.AM.

[8] Z tego powodu w przypadku osób fizycznych poza zakresem opodatkowania VAT pozostaje zarząd majątkiem własnym

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
KSeF wymusi zmiany. Rejestry VAT i wydatki pracownicze po nowemu od 2026 roku

Wdrożenie Krajowego Systemu e-Faktur to jeden z najważniejszych projektów cyfryzacyjnych polskiej administracji podatkowej ostatnich lat. Od 1 lutego lub od 1 kwietnia 2026 roku – w zależności od poziomu sprzedaży w 2024 roku – podatnicy VAT będą zobowiązani do wystawiania faktur wyłącznie w formie elektronicznej za pośrednictwem KSeF. To nie tylko zmiana technologiczna, ale także rewolucja organizacyjna, która wymusi dostosowanie systemów księgowych, procesów wewnętrznych i codziennej pracy działów finansowych.

Kredyt EKOlogiczny 2025 – bezzwrotna dotacja dla firm na modernizację energetyczną. Jakie warunki trzeba spełnić?

Już od października 2025 r. przedsiębiorcy będą mogli ubiegać się o dofinansowanie z Kredytu EKOlogicznego – dotacji realizowanej w ramach programu Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki (FENG 3.01).

Obowiązkowy KSeF: kogo obejmie, jak fakturować w czasie awarii? Co czeka podatników VAT w 2026 roku?

Ponad pół rok dzieli przedsiębiorców od dnia, w którym elektroniczne fakturowanie stanie się w Polsce obowiązkowe. W zależności od poziomu sprzedaży w 2024 roku, firmy będą musiały dołączyć do Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) od 1 lutego lub od 1 kwietnia 2026 roku. Od tego momentu korzystanie z KSeF stanie się obowiązkowe dla wszystkich podatników VAT czynnych. Firmy mają już niewiele czasu, by dostosować swoje systemy, procedury i zespoły do nowych wymogów.

Ulga termomodernizacyjna i zwolnienie z podatku dochodowego (PIT) dla osób realizujących przedsięwzięcia termomodernizacyjne. Najnowsze objaśnienia Ministra Finansów z 2025 r.

W dniu 30 czerwca 2025 r. Minister Finansów wydał objaśnienia podatkowe odnośnie form wsparcia przedsięwzięcia termomodernizacyjnego w podatku dochodowym od osób fizycznych. Objaśnienie te dotyczą rozwiązań podatkowych (ulga termomodernizacyjna i zwolnienie podatkowe), które wspierają przedsięwzięcie termomodernizacyjne na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej „ustawa PIT”), oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (dalej „ustawa o ryczałcie”). Objaśnienia zawierają ogólne wyjaśnienia przepisów prawa podatkowego oraz uwzględniają stan prawny obowiązujący na dzień 1 stycznia 2025 r. Objaśnienia podatkowe są wydawane przez ministra finansów na podstawie art. 14a § 1 pkt 2 ustawy – Ordynacja podatkowa z urzędu w celu zapewnienia jednolitego stosowania przepisów prawa podatkowego przez organy podatkowe. Warto w szczególności zwrócić uwagę na zmieniony wykaz wydatków uprawniających do odliczenia w ramach ulgi rehabilitacyjnej. Walorem tych objaśnień są także liczne przykłady wyjaśniające treść przepisów. Publikujemy poniżej pełną treść tych objaśnień.

REKLAMA

Nowe tachografy nie aż tak inteligentne jak zakładano. Na jakie błędy muszą uważać kierowcy i firmy transportowe?

Od 19 sierpnia 2025 roku w przewozach międzynarodowych w UE wymagane będą już wyłącznie najnowsze tachografy inteligentne często oznaczane jako tachografy G2V2, czyli druga wersja tachografów inteligentnych. Obecnie w transporcie międzynarodowym stanowią one już większość tachografów. Choć nowe urządzenia rejestrujące miały za zadanie ułatwiać pracę firmom transportowym, to jednak są zawodne i mogą powodować wiele trudności przy rozliczaniu i kontroli czasu pracy kierowców. Na jakie błędy nowych smart tachografów trzeba uważać i jak skutecznie sobie z nimi radzić?

Patologiczna prywatyzacja majątku firm? Rada Przedsiębiorców wzywa rząd do pilnych zmian w prawie

Rada Przedsiębiorców alarmuje: niekontrolowane postępowania upadłościowe sprzyjają nadużyciom i grabieży majątku firm. W liście do premiera Donalda Tuska organizacja apeluje o zmiany legislacyjne, które mają zakończyć nieformalny system patologicznej prywatyzacji i chronić interes publiczny.

Jak korzystać w praktyce z procedury VAT OSS – rejestracja, rozliczenia, płatności, ewidencja

Procedura OSS (ang. One Stop Shop) obowiązuje w Polsce od 1 lipca 2021 r., jednak wciąż wiele firm nie zdaje sobie sprawy, jak bardzo może ona uprościć ich rozliczenia podatkowe w zakresie VAT. Choć na pierwszy rzut oka może wydawać się skomplikowana, przy wsparciu doświadczonego doradcy jej wdrożenie jest szybkie i efektywne, a korzyści z jej stosowania znaczące.

Stawka VAT 0%: Jak poprawnie udokumentować dostawę wewnątrz UE, by nie stracić na podatku?

Wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów (WDT) może być opodatkowana stawką VAT 0%, ale tylko pod warunkiem spełnienia określonych wymogów formalnych. Sprawdź, czym dokładnie jest WDT, jakie dokumenty są niezbędne, by transakcja była zgodna z przepisami i jak uniknąć pułapek, które mogą skutkować dodatkowymi kosztami podatkowymi.

REKLAMA

Urlop na samozatrudnieniu (kontrakt B2B) - komu przysługuje i co trzeba wiedzieć?

Zmęczenie i potrzeba oddechu od maili, telefonów i projektów to uczucia, które dobrze zna nie tylko pracownik etatowy. Coraz więcej samozatrudnionych prowadzących jednoosobowe działalności gospodarcze przyznaje wprost: chcieliby odpocząć, ale mają wątpliwości, co będzie się działo z ich firmą podczas dłuższej nieobecności. Często nie wiedzą nawet, jakie prawa do odpoczynku im przysługują. Wyjaśniamy, jakie mechanizmy prawne, podatkowe oraz organizacyjne mogą pomóc przedsiębiorcy złapać oddech.

Limit 30-krotność ZUS 2025 - ile wynosi? Kogo dotyczy przekroczenie składek ZUS? Co zrobić jeśli nastąpi przekroczenie rocznej podstawy wymiaru składek ZUS?

W 2025 roku limit składek ZUS na ubezpieczenia emerytalne i rentowe został już ustalony. Po jego przekroczeniu składki nie są już naliczane – ale uwaga: za błędy w rozliczeniach może odpowiadać pracownik. Sprawdź, co oznacza 30-krotność ZUS, jak się liczy limit, kto go pilnuje i co zrobić, gdy opłaciłeś składki ponad próg.

REKLAMA