REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Pożyczki odnawialne a podatek od czynności cywilnoprawnych

Pożyczki odnawialne a podatek od czynności cywilnoprawnych /Fot. Fotolia
Pożyczki odnawialne a podatek od czynności cywilnoprawnych /Fot. Fotolia
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Spółka zawarła we wcześniejszych latach tzw. umowy pożyczek rewolwingowych. Zgodnie z tymi umowami po spłacie całości lub części zadłużenia może ponownie otrzymać środki pieniężne do wysokości limitu określonego w umowie. Nie ma w tym przypadku konieczności zawierania nowej umowy. 1. Jak w 2016 r. będą opodatkowane PCC takie umowy? 2. Czy nowe przepisy będą stosowane także do pożyczek zawartych przed 1 stycznia 2016 r.?

RADA

REKLAMA

Autopromocja

Ad 1. Od 1 stycznia 2016 r. obowiązek podatkowy w przypadku umów pożyczek, których wysokość jest nieoznaczona (tzw. pożyczki rewolwingowe lub odnawialne), powstaje z chwilą wypłaty każdej transzy tej pożyczki.

Ad 2. Nowe przepisy są stosowane także do umów pożyczek zawartych do końca 2015 r. Oznacza to, że w 2016 r. konieczne jest opodatkowanie pożyczki w chwili każdorazowej wypłaty, nawet wówczas gdy umowa pożyczki była zawarta do końca 2015 r. Szczegóły – w uzasadnieniu.

UZASADNIENIE

Do końca 2015 r. przy umowie pożyczki obowiązywał przepis art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy o PCC, zgodnie z którym:

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej.

Przejęcie długu związanego z darowizną przedsiębiorstwa a PCC

W przypadku pożyczek odnawialnych taki zapis powodował wątpliwości co do tego, czy i od jakiej podstawy należy zapłacić PCC, tzn. czy zapłacić PCC jednorazowo w momencie zawarcia umowy od podstawy opodatkowania, jaką jest kwota limitu zadłużenia, czy każdorazowo przy każdej wypłacie pożyczki. Pierwsza z wykładni była bardzo korzystna dla podatników (potwierdził ją też WSA w Warszawie w wyroku z 15 grudnia 2010 r., sygn. akt III SA/Wa 2536/10). Przyjmując tę wykładnię, podatnicy po jednokrotnej zapłacie PCC mogli w przyszłości korzystać z zewnętrznego finansowania bez płacenia PCC. Tym samym omijano obowiązek opodatkowania z osobna każdej pożyczki. Należy jednak zaznaczyć, że późniejsze wyroki sądów administracyjnych nie były tak korzystne (zob. wyrok NSA z 20 listopada 2012 r., sygn. akt II FSK 661/11). W ostatnich wyrokach i interpretacjach uznawano, że samo zawarcie umowy rewolwingowej nie ma skutków w PCC, bo nie jest to pożyczka w rozumieniu prawa cywilnego. Tym samym niezależnie od brzmienia przepisów fiskus uznawał kolejne transze wypłacane w ramach umowy pożyczki odnawialnej za nowe umowy. Część podatników, pomimo ryzyka sporu, opodatkowywała jednak te umowy jednorazowo z chwilą ich zawarcia.

Polecamy: Podatki 2016 - komplet żółtych książek

Od 1 stycznia 2016 r. został dodany art. 3 ust. 1 pkt 1a, przewidujący specjalną zasadę dla pożyczek tego rodzaju. Przepis ten stanowi:

Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą każdorazowej wypłaty środków pieniężnych, jeżeli umowa pożyczki określa, że wypłata środków pieniężnych nastąpi niejednokrotnie i ich suma nie jest znana w chwili zawarcia umowy.

Nowa regulacja oznacza, że jeżeli:

● kwota pożyczki nie jest wypłacana jednokrotnie oraz

● suma wypłat nie jest znana w chwili zawarcia umowy

– obowiązek podatkowy powstanie z chwilą każdorazowej wypłaty środków.


Co więcej, w art. 6 ust. 1 pkt 7 określono podstawę opodatkowania dla umów pożyczek odnawialnych. Od 1 stycznia 2016 r. podstawę opodatkowania w przypadku umowy pożyczki „określającej, że wypłata środków pieniężnych nastąpi niejednokrotnie i ich suma nie jest znana w chwili zawarcia umowy” stanowi kwota każdorazowej wypłaty środków pieniężnych.

Pożyczki zawarte przed 1 stycznia 2016 r. – ryzyko

Warto zauważyć, że w zależności od stanowiska zajmowanego przez spółkę co do sposobu opodatkowywania pożyczek odnawialnych, może istnieć dla niej ryzyko podwójnego opodatkowania. Dotyczy to przypadku wypłaty środków pieniężnych (z tytułu umowy pożyczki) po 31 grudnia 2015 r. na podstawie umowy zawartej przed 1 stycznia 2016 r. Przepis przejściowy w ustawie nowelizującej stwierdza tylko, że do opodatkowania czynności cywilnoprawnych, z tytułu których obowiązek podatkowy powstał przed dniem wejścia w życie nowelizacji, należy stosować dotychczasowe przepisy. Zmiany mogą prowadzić w niektórych przypadkach do dwukrotnego opodatkowania tej samej pożyczki (zobacz przykład).

Podatek od czynności cywilnoprawnych przy umowie o zniesienie współwłasności

PRZYKŁAD

W 2015 r. spółka zaciągnęła od zewnętrznego podmiotu pożyczkę odnawialną o limicie ustalonym w wysokości miliona złotych. Od zawarcia tej umowy spółka odprowadziła 20 000 zł podatku od czynności cywilnoprawnych w momencie zawarcia umowy. W 2016 r. spółka skorzystała z umowy pożyczki i dokonała jej wypłaty. Zgodnie z przepisami obowiązującymi od 1 stycznia 2016 r. obowiązek podatkowy powstaje w dacie wypłaty środków (zatem w 2016 r.). Tym samym do opodatkowania tej czynności zastosowanie mają już znowelizowane przepisy. Spółka ponownie powinna zapłacić 20 000 zł podatku od czynności cywilnoprawnych.

Oczywiście podwójne opodatkowanie tej samej czynności jest czymś niepożądanym i podważającym zaufanie do systemu podatkowego. Zgodnie z informacją uzyskaną telefonicznie w Krajowej Informacji Podatkowej podatnik w podanym przykładzie powinien zapłacić podatek w 2016 r., ale ma prawo do ubiegania się o stwierdzenie nadpłaty podatku za 2015 r. Ze względu na istniejące wątpliwości warto, aby spółka wystąpiła o interpretację podatkową, jeżeli znajduje się w podobnej sytuacji.

PODSTAWA PRAWNA:

● art. 3 ust. 1 pkt 1a ustawy z 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych – j.t. Dz.U. z 2015 r., poz. 626; ost.zm. Dz.U. z 2015 r., poz. 1322

● art. 50 ust. 2 ustawy z 25 czerwca 2015 r. o zmianie ustawy o samorządzie gminnym oraz niektórych innych ustaw – Dz.U. z 2015 r., poz. 1045

Marek Smakuszewski

doradca podatkowy, właściciel kancelarii podatkowej

Źródło: Monitor Księgowego

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Ordynacja podatkowa - liczne zmiany od 2026 r. Przedawnienie, zapłata podatku, zwrot nadpłaty, MDR i kilkadziesiąt innych nowości w projekcie nowelizacji

W dniu 28 marca 2025 r. opublikowany został projekt bardzo obszernej nowelizacji Ordynacji podatkowej i kilkunastu innych ustaw. Zmiany są bardzo liczne i mają wejść w życie 1 stycznia 2026 r. Ministerstwo Finansów informuje, że celem tej nowelizacji jest poprawa relacji między podatnikami i organami podatkowymi, zwiększenie efektywności działania organów podatkowych oraz doprecyzowanie przepisów, których stosowanie budzi wątpliwości. Zobaczmy jakie zmiany czekają podatników od początku przyszłego roku.

Obowiązkowe e-Doręczenia od 1 kwietnia 2025 r. dla firm zarejestrowanych w KRS. Jak założyć skrzynkę i aktywować Adres do Doręczeń Elektronicznych (ADE)

W komunikacie z 27 marca 2025 r. Poczta Polska przypomina o nadchodzącym terminie: 1 kwietnia 2025 r., kiedy to obowiązek korzystania z systemu e-Doręczeń zostanie rozszerzony na przedsiębiorstwa zarejestrowane w Krajowym Rejestrze Sądowym przed początkiem bieżącego roku.

Ekologiczne opakowania w e-handlu - ogromne wyzwanie dla logistyki

Europejski klient e-commerce ma sprzeczne oczekiwania wobec opakowań, w których dostarczane są jego zamówienia. Domaga się ekologicznych rozwiązań, ale rzadko zrezygnuje z zakupu, jeśli nie otrzyma alternatywy zrównoważonej klimatycznie. Nie chce też płacić za spełnienie postulatów środowiskowych, a długa lista rozbieżności generuje ogromne wyzwania po stronie sprzedawców i logistyki. Ekologiczna rewolucja nie jest tania, dodatkowo nowe unijne przepisy wymuszają daleko idące zmiany w procesie realizacji zamówień.

Praca w KAS - rekrutacja 2025. Gdzie szukać ogłoszeń?

Praca w KAS a rekrutacja w 2025 roku. Jakie zadania ma Krajowa Administracja Państwowa? Kto może pracować w KAS? Gdzie szukać ogłoszeń? Jakie są wymagania są w trakcie rekrutacji w 2025 roku?

REKLAMA

Roczne zeznanie podatkowe CIT tylko do 31 marca. Jak złożyć CIT-8

Ministerstwo Finansów i Krajowa Administracja Skarbowa przypominają, że 31 marca 2025 r. upływa termin złożenia zeznania CIT-8 za 2024 rok dla tych podatników, których rok podatkowy pokrywa się z rokiem kalendarzowym. CIT-8 można złożyć także elektronicznie w serwisie e-Urząd Skarbowy bez konieczności posiadania podpisu kwalifikowanego.

PKPiR 2026: będzie 15 poważnych zmian i nowe rozporządzenie od 1 stycznia. Terminy wpisów, dodatkowe kolumny do KSeF, dowody księgowe i inne nowości

Minister Finansów przygotował projekt nowego rozporządzenia w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (pkpir). Nowe przepisy zaczną obowiązywać od 1 stycznia 2026 r. Sprawdziliśmy co się zmieni w zasadach prowadzenia pkpir w porównaniu do obecnego stanu prawnego.

Odpisy amortyzacyjne spółek nieruchomościowych

Najnowsze orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego (NSA) przynoszą istotne zmiany dla spółek nieruchomościowych w zakresie możliwości rozpoznawania odpisów amortyzacyjnych w kosztach podatkowych. W styczniu tego roku NSA w kilku wyrokach (sygn. II FSK 788/23, II FSK 789/23, II FSK 987/23, II FSK 1086/23, II FSK 1652/23) potwierdził korzystne dla podatników stanowisko wojewódzkich sądów administracyjnych (WSA).

CIT estoński a optymalizacja podatkowa. Czy to się opłaca?

Przedsiębiorcy coraz częściej poszukują skutecznych sposobów na obniżenie obciążeń podatkowych. Jednym z rozwiązań, które zyskuje na popularności, jest estoński CIT. Czy rzeczywiście ta forma opodatkowania przynosi realne korzyści? Przyjrzyjmy się, na czym polega ten model, kto może z niego skorzystać i jakie są jego zalety oraz wady dla polskich przedsiębiorstw.

REKLAMA

Składka zdrowotna w 2026 roku – będzie ewolucja czy rewolucja?

Planowane na 2026 rok zmiany w składce zdrowotnej dla przedsiębiorców stanowią jeden z najbardziej dyskutowanych tematów w sferze podatkowej, mimo iż sama składka podatkiem nie jest. Tak jak każda kwestia dotycząca finansów osobistych a równocześnie publicznych, wywołuje liczne pytania zarówno wśród prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą, jak i wśród polityków, gdzie widoczne są wyraźne podziały.

Podatnik już nie będzie karany za przypadkowe błędy, nie będzie udowadniał niewinności

Szef rządu Donald Tusk poinformował, że za niecelowe, przypadkowe błędy nie będzie się już karać podatnika. Teraz to urząd skarbowy będzie musiał udowadniać jak jest.

REKLAMA