REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak rozliczyć przychód z nieodpłatnych świadczeń

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Edyta Wereszczyńska
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Koszty uzyskania przychodu powinny - pośrednio lub bezpośrednio - wiązać się z poniesionymi wydatkami. Gdy takich wydatków nie było, przedsiębiorca uznaje za koszt uzyskania przychodów wartość tego przychodu - jeśli musiał go określić w związku z nieodpłatnym świadczeniem.

Ustalenie przychodu z tytułu otrzymania przez przedsiębiorcę rzeczy lub praw w postaci nieodpłatnego świadczenia odbywa się według szczególnych zasad. Podobnie wygląda ustalenie kosztów uzyskania przychodów, jeśli okaże się, że przedsiębiorca chce zbyć otrzymane nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie rzeczy lub prawa, a także w ten sposób nabyte świadczenia. Trzeba wówczas uwzględnić nie tylko wcześniejszy sposób ustalenia przychodu dla rzeczy i praw, ale też pomniejszyć go o sumę ewentualnie dokonanych odpisów amortyzacyjnych.

Ustalenie przychodu

Prowadząc działalność gospodarczą, podatnicy zazwyczaj dokonują wydatków związanych z prowadzoną działalnością. Jeśli spełniają określone w przepisach warunki, niektóre z takich wydatków mogą zaliczyć w koszty podatkowe. W określonych przypadkach kosztem może być także wartość ustalonego wcześniej przychodu.

Zgodnie z przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych kosztami uzyskania przychodu są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu. Definicja kosztów wskazuje też katalog wyłączeń, uznając, że nie uznaje się za koszty wydatków wymienionych w art. 23 ustawy o PIT.

Co do zasady uznaje się, że wydatki podlegają zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodu, jeżeli zostały poniesione i należycie udokumentowane, wiążą się z przychodem i nie zostały wyłączone z kategorii kosztów uzyskania przychodów przepisem ustawy.

Nieodpłatne świadczenia

Przepisy przewidują sytuację, kiedy podatnik otrzymuje świadczenia w naturze i inne nieodpłatne świadczenia, które - w przypadku, gdy prowadzi działalność gospodarczą - są traktowane jako przychód z tego źródła. Jednak ustawa o PIT nie zawiera definicji nieodpłatnego świadczenia, ograniczając się do określenia sposobu ustalania ich wartości. Samo pojęcie nieodpłatnego świadczenia należy więc definiować posiłkując się przepisami kodeksu cywilnego oraz orzecznictwem sądowym. I tak, w jednym z wyroków, NSA stwierdził, że przez nieodpłatne świadczenie należy rozumieć te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności osób prawnych, których skutkiem jest nieodpłatne, tj. niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu przysporzenie majątku tej osoby, mające konkretny wymiar finansowy (wyrok z 28 stycznia 2000 r., sygn. akt I SA/Gd 2285/98, niepublikowany). Prawo cywilne definiuje zaś świadczenie jako określone zachowanie osoby zobowiązanej polegające na działaniu lub zaniechaniu. Może to zatem oznaczać przeniesienie własności rzeczy lub innego prawa, wydanie rzeczy do używania lub użytkowania, a także takie zaniechanie (nieczynienie), jak niewykonywanie pewnych uprawnień lub czynności (wyrok NSA z 18 kwietnia 2001 r., sygn. akt SA/Sz 85/00, niepublikowany).

Podatnik może uzyskiwać przychody z tytułu nieodpłatnego świadczenia związane np. z nieodpłatnym korzystaniem z rzeczy, nieodpłatnym wykonywaniem na rzecz podatnika usług przez inny podmiot czy nieodpłatnym udostępnieniem lokalu.

Jednak, aby ustalić przychód ze świadczeń nabytych nieodpłatnie należy ustalić ich wartość pieniężną przy zastosowaniu reguł zawartych w przepisach ustawy o podatku dochodowym. I tak, co do zasady wartość pieniężna świadczeń w naturze określana jest na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca ich uzyskania. Z kolei wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń ustala się:

- jeżeli przedmiotem świadczenia są usługi wchodzące w zakres działalności gospodarczej dokonującego świadczenia - według cen stosowanych wobec innych odbiorców,

- jeżeli przedmiotem świadczeń są usługi zakupione - według cen zakupu,

- jeżeli przedmiotem świadczeń jest udostępnienie lokalu lub budynku - według równowartości czynszu, jaki przysługiwałby w razie zawarcia umowy najmu lokalu lub budynku,

- w pozostałych przypadkach - na podstawie cen rynkowych stosowanych przy świadczeniu usług lub udostępnianiu rzeczy lub praw tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca udostępnienia.

W przypadku, gdy otrzymane świadczenie jest częściowo odpłatne, przychodem podatnika jest różnica pomiędzy wartością tych świadczeń, ustaloną według zasad przewidzianych dla świadczeń nieodpłatnych, a odpłatnością ponoszoną przez podatnika.

Zbycie rzeczy i praw

Otrzymane nieodpłatnie środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne mogą w dalszym ciągu podlegać amortyzacji. Fakt ich amortyzacji będzie miał bowiem znaczenie przy późniejszym odpłatnym zbyciu nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie nabytych rzeczy lub praw.

Wszystkie powyższe uwagi mają znaczenie zwłaszcza w przypadku, gdy podatnik zdecyduje się na zbycie nieodpłatnie otrzymanej rzeczy lub prawa. Wówczas zastosowanie będą miały przepisy określające koszty uzyskania przychodów związane z tego rodzaju zbyciem. I tak, zgodnie z brzmieniem art. 22 ust. 1d ustawy o PIT w przypadku odpłatnego zbycia nieodpłatnie nabytych rzeczy lub praw, a także innych nieodpłatnie nabytych świadczeń, w związku z którymi podatnik określił przychód, kosztem uzyskania przychodów z ich odpłatnego zbycia, z uwzględnieniem aktualizacji zgodnie z odrębnymi przepisami, jest wartość przychodu określona w związku z nieodpłatnym nabyciem rzeczy lub praw pomniejszona o sumę odpisów amortyzacyjnych. Odpowiednio, w przypadku zbycia częściowo odpłatnie nabytych rzeczy lub praw lub częściowo odpłatnie nabytych świadczeń koszt uzyskania przychodów z odpłatnego ich zbycia stanowi wartość przychodu określona wcześniej dla tych świadczeń, powiększona o wydatki na nabycie częściowo odpłatnych rzeczy lub praw albo innych świadczeń również pomniejszona o sumę odpisów amortyzacyjnych.

PRZYKŁAD

CO ZALICZYĆ W KOSZTY

Podatnik otrzymał w sierpniu ubiegłego roku częściowo nieodpłatnie maszynę do produkcji spodów do obuwia. Wartość maszyny została wyceniona na kwotę 10 000 złotych, przy czym podatnik zapłacił 60 proc. tej ceny, czyli 6000 zł. Podatnik doliczył do przychodów podatkowych kwotę stanowiącą różnicę pomiędzy wartością tej rzeczy a poniesioną odpłatnością, czyli kwotę 4000 zł. Gdyby teraz chciał sprzedać tę maszynę, kosztem uzyskania przychodu będzie kwota 10 000 pomniejszona o sumę odpisów amortyzacyjnych dokonywanych według stawki 14 proc.

JAK ROZLICZAĆ ODPISY AMORTYZACYJNE

Jeśli przedmiotem nieodpłatnego świadczenia są środki trwałe oddane przez podatnika do nieodpłatnego używania, wówczas w dalszym ciągu podlegają one amortyzacji, jednak odpisy amortyzacyjne dokonywane za te miesiące, kiedy amortyzowany składnik majątku był przedmiotem nieodpłatnego używania, nie stanowią kosztu uzyskania przychodu podatnika, który oddał przedmiot do używania.

EDYTA WERESZCZYŃSKA

edyta.wereszczynska@infor.pl

PODSTAWA PRAWNA

- Art. 22 ust. 1d oraz art. 23 ust. 1 pkt 45a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.).

- Art. 353 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz.U. nr 16, poz. 93 z późn. zm).

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Rozliczenie składki zdrowotnej w 2025 roku. Księgowa wyjaśnia jak to zrobić

Termin złożenia w ZUS deklaracji zawierającej rozliczenie wpłaconych składek zdrowotnych za 2024 rok upływa 20 maja 2025 r. Obowiązek ten dotyczy większości przedsiębiorców prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą. Jedynie ci rozliczający się na karcie podatkowej są z niego zwolnieni. W pozostałych przypadkach wysokość należnych składek wylicza się na podstawie przychodów bądź dochodów osiągniętych w poprzednim roku. Na co zwrócić uwagę przygotowując roczne rozliczenie składek? Wyjaśnia to Paulina Chwil, Księgowa Prowadząca oraz Ekspert ds. ZUS i Prawa Pracy w CashDirector S.A.

Trump 2.0. Rewolucja chorego rozsądku. Prof. Kołodko recenzuje politykę (nie tylko gospodarczą) obecnego prezydenta USA

W kwietniu 2025 r. nakładem Wydawnictwa Naukowego PWN ukazała się najnowsza książka prof. Grzegorza W. Kołodki zatytułowana „Trump 2.0. Rewolucja chorego rozsądku”. Grzegorz W. Kołodko, wybitny ekonomista i były wicepremier, w swoim bezkompromisowym stylu analizuje trumponomikę i trumpizm, populizm, nowy nacjonalizm, publiczne kłamstwa i brutalną grę interesów. Profesor poświęca szczególną uwagę kwestiom manipulacji opinią publiczną, polityce sojuszy, a także wpływowi wojny w Ukrainie na kształt geopolityki. Zastanawia się również, jakie zagrożenia dla NATO i Unii Europejskiej niesie ze sobą „America First” – i co to wszystko oznacza dla współczesnego świata.

Zmiany w rachunkowości w 2025 r. Sprawozdawczość ESG przesunięta o 2 lata

Minister Finansów przygotował 5 maja 2025 r. projekt nowelizacji ustawy wdrażającej dyrektywę CRSD do ustawy o rachunkowości, a także ustawy o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym oraz niektórych innych ustaw. Ta nowelizacja ma na celu wdrożenie unijnej dyrektywy 2025/794, przesuwającej wdrożenie obowiązku sprawozdawczości ESG o 2 lata.

Prof. Modzelewski: Większość podatników VAT może uniknąć w 2026 r. obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych w KSeF. Jak?

Zdaniem profesora Witolda Modzelewskiego, gdyby uchwalono projekt przepisów wprowadzających obowiązkowy KSeF w przedłożonym niedawno kształcie, to większość podatników VAT nie będzie musiała wystawiać faktur ustrukturyzowanych w 2026 r.

REKLAMA

Stopy procentowe NBP 2025: w maju obniżka o 0,5 pkt proc.

Rada Polityki Pieniężnej na posiedzeniu w dniach 6-7 maja 2025 r. postanowiła obniżyć wszystkie stopy procentowe NBP o 0,5 punktu procentowego. Stopa referencyjna wynosi od 8 maja 2025 r. 5,25 proc. - poinformował w komunikacie Narodowy Bank Polski. Decyzja RPP była zgodna z oczekiwaniami większości analityków finansowych i ekonomistów. Stopy NBP zmieniły się pierwszy raz od 3 października 2023 r.

Przekształcenie JDG a status podatnika rozpoczynającego działalność w estońskim CIT

W świetle marcowego wyroku NSA (sygn. II FSK 1412/24) zmienia się podejście do kwalifikacji podatkowej spółek powstałych z przekształcenia jednoosobowych działalności gospodarczych. Wyrok ten przesądził, że takie podmioty mogą korzystać z przywilejów "podatnika rozpoczynającego działalność" na gruncie przepisów o estońskim CIT.

Pracujesz na zleceniu - a może to faktyczna umowa o pracę? Jak ustalić i wykazać istnienie stosunku pracy

Osoby wykonujące umowy zlecenia, czy inne umowy cywilnoprawne, mają czasem wątpliwości, czy nie jest to de facto umowa o pracę. Każdy przedsiębiorca słyszał o możliwych kontrolach, podważeniu zatrudnienia, konieczności uzasadniania dlaczego taki a nie inny typ umowy został konkretnej osobie zaproponowany. A co ze swobodą zawierania umów? Czy forma umowy na którą zgadzamy się wspólnie z nowozatrudnioną osobą nie powinna być wystarczająca dla inspekcji pracy skoro zgodnie obie strony złożyły na niej swój podpis? Na te i wiele innych pytań odpowie Czytelnikom ten artykuł.

Zmiany w podatkach od 2026 r. - wyższy limit zwolnienia z VAT, korekty deklaracji, 6 m-cy vacatio legis

Ministerstwo Finansów poinformowało, że 6 maja 2025r. Rada Ministrów przyjęła pakiet projektów ustaw dot. podatków w ramach procesu deregulacji. Nowe przepisy mają na celu m.in. ochronę podatników przed nagłymi zmianami przepisów ustaw podatkowych oraz doprecyzowanie wątpliwości interpretacyjnych zgłaszanych przez przedsiębiorców w zakresie deklaracji składanej w trakcie lub po zakończeniu kontroli celno-skarbowej. Projekty dotyczą również podwyższenia limitu zwolnienia podmiotowego w VAT oraz likwidacji obowiązku przygotowywania i publikacji informacji o realizowanej strategii podatkowej.

REKLAMA

Czego najczęściej dotyczą kontrole z urzędu skarbowego i ZUS-u?

Przedsiębiorcy mają szereg obowiązków wobec państwa - jako podatnicy muszą przestrzegać przepisów podatkowych, a jako płatnicy stosować normy z zakresu ubezpieczeń społecznych. W obu tych sferach często dochodzi do uchybień. Dlatego upoważnione organy sprawdzają, czy firmy przestrzegają obowiązujących przepisów. W naszym artykule przedstawiamy najczęstsze obszary, które podlegają kontroli organów podatkowych lub Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Pozwani przez PFR – jak program pomocy dla firm stał się przyczyną tysięcy pozwów? Sprawdź, jak się bronić

Ponad 16 tysięcy firm już otrzymało pozew z Polskiego Funduszu Rozwoju [i]. Kolejne są w drodze. Choć Tarcza Finansowa miała być tarczą – dla wielu stała się źródłem wieloletnich problemów prawnych.

REKLAMA