REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak rozliczyć przychód z nieodpłatnych świadczeń

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Edyta Wereszczyńska
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Koszty uzyskania przychodu powinny - pośrednio lub bezpośrednio - wiązać się z poniesionymi wydatkami. Gdy takich wydatków nie było, przedsiębiorca uznaje za koszt uzyskania przychodów wartość tego przychodu - jeśli musiał go określić w związku z nieodpłatnym świadczeniem.

Ustalenie przychodu z tytułu otrzymania przez przedsiębiorcę rzeczy lub praw w postaci nieodpłatnego świadczenia odbywa się według szczególnych zasad. Podobnie wygląda ustalenie kosztów uzyskania przychodów, jeśli okaże się, że przedsiębiorca chce zbyć otrzymane nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie rzeczy lub prawa, a także w ten sposób nabyte świadczenia. Trzeba wówczas uwzględnić nie tylko wcześniejszy sposób ustalenia przychodu dla rzeczy i praw, ale też pomniejszyć go o sumę ewentualnie dokonanych odpisów amortyzacyjnych.

Ustalenie przychodu

Prowadząc działalność gospodarczą, podatnicy zazwyczaj dokonują wydatków związanych z prowadzoną działalnością. Jeśli spełniają określone w przepisach warunki, niektóre z takich wydatków mogą zaliczyć w koszty podatkowe. W określonych przypadkach kosztem może być także wartość ustalonego wcześniej przychodu.

Zgodnie z przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych kosztami uzyskania przychodu są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu. Definicja kosztów wskazuje też katalog wyłączeń, uznając, że nie uznaje się za koszty wydatków wymienionych w art. 23 ustawy o PIT.

Co do zasady uznaje się, że wydatki podlegają zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodu, jeżeli zostały poniesione i należycie udokumentowane, wiążą się z przychodem i nie zostały wyłączone z kategorii kosztów uzyskania przychodów przepisem ustawy.

Nieodpłatne świadczenia

Przepisy przewidują sytuację, kiedy podatnik otrzymuje świadczenia w naturze i inne nieodpłatne świadczenia, które - w przypadku, gdy prowadzi działalność gospodarczą - są traktowane jako przychód z tego źródła. Jednak ustawa o PIT nie zawiera definicji nieodpłatnego świadczenia, ograniczając się do określenia sposobu ustalania ich wartości. Samo pojęcie nieodpłatnego świadczenia należy więc definiować posiłkując się przepisami kodeksu cywilnego oraz orzecznictwem sądowym. I tak, w jednym z wyroków, NSA stwierdził, że przez nieodpłatne świadczenie należy rozumieć te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności osób prawnych, których skutkiem jest nieodpłatne, tj. niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu przysporzenie majątku tej osoby, mające konkretny wymiar finansowy (wyrok z 28 stycznia 2000 r., sygn. akt I SA/Gd 2285/98, niepublikowany). Prawo cywilne definiuje zaś świadczenie jako określone zachowanie osoby zobowiązanej polegające na działaniu lub zaniechaniu. Może to zatem oznaczać przeniesienie własności rzeczy lub innego prawa, wydanie rzeczy do używania lub użytkowania, a także takie zaniechanie (nieczynienie), jak niewykonywanie pewnych uprawnień lub czynności (wyrok NSA z 18 kwietnia 2001 r., sygn. akt SA/Sz 85/00, niepublikowany).

Podatnik może uzyskiwać przychody z tytułu nieodpłatnego świadczenia związane np. z nieodpłatnym korzystaniem z rzeczy, nieodpłatnym wykonywaniem na rzecz podatnika usług przez inny podmiot czy nieodpłatnym udostępnieniem lokalu.

Jednak, aby ustalić przychód ze świadczeń nabytych nieodpłatnie należy ustalić ich wartość pieniężną przy zastosowaniu reguł zawartych w przepisach ustawy o podatku dochodowym. I tak, co do zasady wartość pieniężna świadczeń w naturze określana jest na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca ich uzyskania. Z kolei wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń ustala się:

- jeżeli przedmiotem świadczenia są usługi wchodzące w zakres działalności gospodarczej dokonującego świadczenia - według cen stosowanych wobec innych odbiorców,

- jeżeli przedmiotem świadczeń są usługi zakupione - według cen zakupu,

- jeżeli przedmiotem świadczeń jest udostępnienie lokalu lub budynku - według równowartości czynszu, jaki przysługiwałby w razie zawarcia umowy najmu lokalu lub budynku,

- w pozostałych przypadkach - na podstawie cen rynkowych stosowanych przy świadczeniu usług lub udostępnianiu rzeczy lub praw tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca udostępnienia.

W przypadku, gdy otrzymane świadczenie jest częściowo odpłatne, przychodem podatnika jest różnica pomiędzy wartością tych świadczeń, ustaloną według zasad przewidzianych dla świadczeń nieodpłatnych, a odpłatnością ponoszoną przez podatnika.

Zbycie rzeczy i praw

Otrzymane nieodpłatnie środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne mogą w dalszym ciągu podlegać amortyzacji. Fakt ich amortyzacji będzie miał bowiem znaczenie przy późniejszym odpłatnym zbyciu nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie nabytych rzeczy lub praw.

Wszystkie powyższe uwagi mają znaczenie zwłaszcza w przypadku, gdy podatnik zdecyduje się na zbycie nieodpłatnie otrzymanej rzeczy lub prawa. Wówczas zastosowanie będą miały przepisy określające koszty uzyskania przychodów związane z tego rodzaju zbyciem. I tak, zgodnie z brzmieniem art. 22 ust. 1d ustawy o PIT w przypadku odpłatnego zbycia nieodpłatnie nabytych rzeczy lub praw, a także innych nieodpłatnie nabytych świadczeń, w związku z którymi podatnik określił przychód, kosztem uzyskania przychodów z ich odpłatnego zbycia, z uwzględnieniem aktualizacji zgodnie z odrębnymi przepisami, jest wartość przychodu określona w związku z nieodpłatnym nabyciem rzeczy lub praw pomniejszona o sumę odpisów amortyzacyjnych. Odpowiednio, w przypadku zbycia częściowo odpłatnie nabytych rzeczy lub praw lub częściowo odpłatnie nabytych świadczeń koszt uzyskania przychodów z odpłatnego ich zbycia stanowi wartość przychodu określona wcześniej dla tych świadczeń, powiększona o wydatki na nabycie częściowo odpłatnych rzeczy lub praw albo innych świadczeń również pomniejszona o sumę odpisów amortyzacyjnych.

PRZYKŁAD

CO ZALICZYĆ W KOSZTY

Podatnik otrzymał w sierpniu ubiegłego roku częściowo nieodpłatnie maszynę do produkcji spodów do obuwia. Wartość maszyny została wyceniona na kwotę 10 000 złotych, przy czym podatnik zapłacił 60 proc. tej ceny, czyli 6000 zł. Podatnik doliczył do przychodów podatkowych kwotę stanowiącą różnicę pomiędzy wartością tej rzeczy a poniesioną odpłatnością, czyli kwotę 4000 zł. Gdyby teraz chciał sprzedać tę maszynę, kosztem uzyskania przychodu będzie kwota 10 000 pomniejszona o sumę odpisów amortyzacyjnych dokonywanych według stawki 14 proc.

JAK ROZLICZAĆ ODPISY AMORTYZACYJNE

Jeśli przedmiotem nieodpłatnego świadczenia są środki trwałe oddane przez podatnika do nieodpłatnego używania, wówczas w dalszym ciągu podlegają one amortyzacji, jednak odpisy amortyzacyjne dokonywane za te miesiące, kiedy amortyzowany składnik majątku był przedmiotem nieodpłatnego używania, nie stanowią kosztu uzyskania przychodu podatnika, który oddał przedmiot do używania.

EDYTA WERESZCZYŃSKA

edyta.wereszczynska@infor.pl

PODSTAWA PRAWNA

- Art. 22 ust. 1d oraz art. 23 ust. 1 pkt 45a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.).

- Art. 353 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz.U. nr 16, poz. 93 z późn. zm).

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
KSeF wymusi zmiany. Rejestry VAT i wydatki pracownicze po nowemu od 2026 roku

Wdrożenie Krajowego Systemu e-Faktur to jeden z najważniejszych projektów cyfryzacyjnych polskiej administracji podatkowej ostatnich lat. Od 1 lutego lub od 1 kwietnia 2026 roku – w zależności od poziomu sprzedaży w 2024 roku – podatnicy VAT będą zobowiązani do wystawiania faktur wyłącznie w formie elektronicznej za pośrednictwem KSeF. To nie tylko zmiana technologiczna, ale także rewolucja organizacyjna, która wymusi dostosowanie systemów księgowych, procesów wewnętrznych i codziennej pracy działów finansowych.

Kredyt EKOlogiczny 2025 – bezzwrotna dotacja dla firm na modernizację energetyczną. Jakie warunki trzeba spełnić?

Już od października 2025 r. przedsiębiorcy będą mogli ubiegać się o dofinansowanie z Kredytu EKOlogicznego – dotacji realizowanej w ramach programu Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki (FENG 3.01).

Obowiązkowy KSeF: kogo obejmie, jak fakturować w czasie awarii? Co czeka podatników VAT w 2026 roku?

Ponad pół rok dzieli przedsiębiorców od dnia, w którym elektroniczne fakturowanie stanie się w Polsce obowiązkowe. W zależności od poziomu sprzedaży w 2024 roku, firmy będą musiały dołączyć do Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) od 1 lutego lub od 1 kwietnia 2026 roku. Od tego momentu korzystanie z KSeF stanie się obowiązkowe dla wszystkich podatników VAT czynnych. Firmy mają już niewiele czasu, by dostosować swoje systemy, procedury i zespoły do nowych wymogów.

Ulga termomodernizacyjna i zwolnienie z podatku dochodowego (PIT) dla osób realizujących przedsięwzięcia termomodernizacyjne. Najnowsze objaśnienia Ministra Finansów z 2025 r.

W dniu 30 czerwca 2025 r. Minister Finansów wydał objaśnienia podatkowe odnośnie form wsparcia przedsięwzięcia termomodernizacyjnego w podatku dochodowym od osób fizycznych. Objaśnienie te dotyczą rozwiązań podatkowych (ulga termomodernizacyjna i zwolnienie podatkowe), które wspierają przedsięwzięcie termomodernizacyjne na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej „ustawa PIT”), oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (dalej „ustawa o ryczałcie”). Objaśnienia zawierają ogólne wyjaśnienia przepisów prawa podatkowego oraz uwzględniają stan prawny obowiązujący na dzień 1 stycznia 2025 r. Objaśnienia podatkowe są wydawane przez ministra finansów na podstawie art. 14a § 1 pkt 2 ustawy – Ordynacja podatkowa z urzędu w celu zapewnienia jednolitego stosowania przepisów prawa podatkowego przez organy podatkowe. Warto w szczególności zwrócić uwagę na zmieniony wykaz wydatków uprawniających do odliczenia w ramach ulgi rehabilitacyjnej. Walorem tych objaśnień są także liczne przykłady wyjaśniające treść przepisów. Publikujemy poniżej pełną treść tych objaśnień.

REKLAMA

Nowe tachografy nie aż tak inteligentne jak zakładano. Na jakie błędy muszą uważać kierowcy i firmy transportowe?

Od 19 sierpnia 2025 roku w przewozach międzynarodowych w UE wymagane będą już wyłącznie najnowsze tachografy inteligentne często oznaczane jako tachografy G2V2, czyli druga wersja tachografów inteligentnych. Obecnie w transporcie międzynarodowym stanowią one już większość tachografów. Choć nowe urządzenia rejestrujące miały za zadanie ułatwiać pracę firmom transportowym, to jednak są zawodne i mogą powodować wiele trudności przy rozliczaniu i kontroli czasu pracy kierowców. Na jakie błędy nowych smart tachografów trzeba uważać i jak skutecznie sobie z nimi radzić?

Patologiczna prywatyzacja majątku firm? Rada Przedsiębiorców wzywa rząd do pilnych zmian w prawie

Rada Przedsiębiorców alarmuje: niekontrolowane postępowania upadłościowe sprzyjają nadużyciom i grabieży majątku firm. W liście do premiera Donalda Tuska organizacja apeluje o zmiany legislacyjne, które mają zakończyć nieformalny system patologicznej prywatyzacji i chronić interes publiczny.

Jak korzystać w praktyce z procedury VAT OSS – rejestracja, rozliczenia, płatności, ewidencja

Procedura OSS (ang. One Stop Shop) obowiązuje w Polsce od 1 lipca 2021 r., jednak wciąż wiele firm nie zdaje sobie sprawy, jak bardzo może ona uprościć ich rozliczenia podatkowe w zakresie VAT. Choć na pierwszy rzut oka może wydawać się skomplikowana, przy wsparciu doświadczonego doradcy jej wdrożenie jest szybkie i efektywne, a korzyści z jej stosowania znaczące.

Stawka VAT 0%: Jak poprawnie udokumentować dostawę wewnątrz UE, by nie stracić na podatku?

Wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów (WDT) może być opodatkowana stawką VAT 0%, ale tylko pod warunkiem spełnienia określonych wymogów formalnych. Sprawdź, czym dokładnie jest WDT, jakie dokumenty są niezbędne, by transakcja była zgodna z przepisami i jak uniknąć pułapek, które mogą skutkować dodatkowymi kosztami podatkowymi.

REKLAMA

Urlop na samozatrudnieniu (kontrakt B2B) - komu przysługuje i co trzeba wiedzieć?

Zmęczenie i potrzeba oddechu od maili, telefonów i projektów to uczucia, które dobrze zna nie tylko pracownik etatowy. Coraz więcej samozatrudnionych prowadzących jednoosobowe działalności gospodarcze przyznaje wprost: chcieliby odpocząć, ale mają wątpliwości, co będzie się działo z ich firmą podczas dłuższej nieobecności. Często nie wiedzą nawet, jakie prawa do odpoczynku im przysługują. Wyjaśniamy, jakie mechanizmy prawne, podatkowe oraz organizacyjne mogą pomóc przedsiębiorcy złapać oddech.

Limit 30-krotność ZUS 2025 - ile wynosi? Kogo dotyczy przekroczenie składek ZUS? Co zrobić jeśli nastąpi przekroczenie rocznej podstawy wymiaru składek ZUS?

W 2025 roku limit składek ZUS na ubezpieczenia emerytalne i rentowe został już ustalony. Po jego przekroczeniu składki nie są już naliczane – ale uwaga: za błędy w rozliczeniach może odpowiadać pracownik. Sprawdź, co oznacza 30-krotność ZUS, jak się liczy limit, kto go pilnuje i co zrobić, gdy opłaciłeś składki ponad próg.

REKLAMA