REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zmiana zasad opodatkowania przychodów ze zbycia udziałów, akcji czy innych papierów wartościowych

Kancelaria Prawna GHMW – Hulist, Prawdzic Łaszcz – Radcowie Prawni spółka partnerska
Kancelaria świadczy kompleksowe usługi prawne związane z bieżącą obsługą przedsiębiorców (głównie spółek handlowych).
Zmiana zasad opodatkowania przychodów ze zbycia udziałów, akcji czy innych papierów wartościowych
Zmiana zasad opodatkowania przychodów ze zbycia udziałów, akcji czy innych papierów wartościowych
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Nowelizacja ustawy o podatku dochodowym do osób fizycznych dokonana ustawą z dnia 9 października 2015 r. (opublikowaną w Dz. U. 2015. poz. 1932 z dnia 23 listopada 2015 r.) wprowadziła istotną zmianę w zakresie zasad opodatkowania, a zasadniczo w zakresie momentu powstania przychodu do opodatkowania ze zbycia akcji, udziałów czy papierów wartościowych przez osoby fizyczne.

Autopromocja

Zmiany wprowadza ustawa z dnia 9 października 2015 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw

Jak jest do dnia 31 grudnia 2015 r.

Przepisem, który dotychczas określał moment powstania przychodu do opodatkowania przy umowach zbycia udziałów w spółkach z o.o. oraz papierów wartościowych był art. 17 ust. 1 pkt. 6) u.p.d.f. Przepis ten wskazywał, że „Za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się: (…) 6) należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, przychody z: a) odpłatnego zbycia udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych, b) realizacji praw wynikających z papierów wartościowych, o których mowa w art. 3 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi”.

Sytuacja była prosta, jeśli umowa sprzedaży zawierana była w jednym roku podatkowym, nadto w tym samym roku dochodziło do  przeniesienia określonych walorów na nabywcę i w tym samym roku podatkowym zbywca uzyskiwał cenę. Wówczas bez wątpienia skutki sprzedaży były wykazywane w PIT-38 składanym przez podatnika do 30 kwietnia roku następującego po roku w którym transakcja ta miała miejsce. 

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Jak określić wartość dopłat zwracanych wspólnikowi spółki z o.o. - zwolnienie z PIT

Rozliczenie podatkowe takiej sprzedaży komplikowało się natomiast wówczas, kiedy zbywca i nabywca zawierali umowę sprzedaży w danym roku podatkowym, natomiast zapłata ceny została rozłożona na raty płatne, np. także w kolejnym czy kolejnych latach podatkowych.

W takich sytuacjach ujawniały się rozbieżne interpretacje art. 17 ust. 1 pkt. 6) u.p.d.f., dokonywane przez organy podatkowe i z drugiej strony przez doktrynę i orzecznictwo sądowe.

Zdaniem organów podatkowych w takich sytuacjach podatek do zapłaty (wykazywany w PIT-38) należało zadeklarować i zapłacić w rozliczeniu za rok, w którym doszło do  zawarcia umowy – abstrahując zupełnie od przyjętych przez strony terminów płatności ceny. Organy wychodziły tutaj z założenia, że „przychody należne”, o których mówił sporny przepis, to po prostu przychody podane w umowie sprzedaży. Tak np. Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji z dnia 4 grudnia 2014 r. ILPB2/415-896/14-4/JK, czy Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji z dnia 9 marca 2015 r. IBPBII/2/415-1097/14/NG. W innej interpretacji, tj. interpretacji z dnia 14 kwietnia 2014 r. ILPB2/415-86/14-2/JK Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu podsumował tę kwestię tak: "W dacie zawarcia umowy sprzedaży udziałów u zbywcy powstaje więc przychód należny, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Określając moment podatkowy (datę), w którym po stronie Wnioskodawcy powstanie przychód z tytułu odpłatnego zbycia udziałów należy odkodować zwrot „przychody należne choćby nie były otrzymane” w kontekście art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a) ustawy jako kwoty, które wywołują skutki obligacyjne z umowy".

Natomiast doktryna i orzecznictwo skłaniały się ku tezie, że pojęcie „przychód należny” trzeba interpretować jako „przychód wymagalny”. Świadczenie staje się natomiast wymagalne zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego, kiedy wierzyciel ma prawo żądać spełnienia świadczenia, a zatem kiedy nastąpił termin płatności. Tak np. WSA w Krakowie w wyroku z dnia 12 luty 2014 r. (sygn. akt I SA/Kr 2187/13), czy WSA w Rzeszowie w wyroku z 19 marca 2013 r. (sygn. akt I SA/Rz 74/13, nieprawomocny) oraz WSA w Gliwicach w wyroku z 15 kwietnia 2013 r. (sygn. akt I SA/GI 1023/12, nieprawomocny). Sądy te w całości podzieliły stanowisko NSA z 8 sierpnia 2013 r. (sygn. akt II FSK 2402/11), w którym NSA stwierdził, że o momencie powstania obowiązku podatkowego decyduje to, „w jakiej dacie podatnik (wierzyciel) może najwcześniej domagać się zapłaty z tytułu sprzedaży udziałów, czyli data wymagalności roszczenia z tego tytułu. Nieracjonalna jest bowiem wykładnia omawianego przepisu, która prowadzi do uznania, iż opodatkowaniu w danym roku podatkowym podlega przychód, który podatnikowi nie przysługuje w tym sensie, iż nie może się on go nawet domagać. Przed nadejściem terminu wymagalności wierzytelności trudno mówić, by podatnikowi »należał się« przychód, skoro nie ma on możliwości realizacji prawa do niego”. Takie samo stanowisko zostało zajęte przez NSA m.in. w wyrokach: z dnia 9 czerwca 2010 r. (sygn. akt II FSK 282/09) i z dnia 17 września 2009 r. (sygn. akt II FSK 549/08).

Polecamy: IFK Platforma Księgowych i Kadrowych


Jak będzie po 1 stycznia 2016 r.

Wskazana wyżej nowelizacja usunęła z treści art. 17 ust. 1 pkt. 6) u.p.d.f. sformułowanie o „przychodach należnych” a jednocześnie wprowadziła nową regulację art. 17 ust. 1 ab u.p.d.f. w brzmieniu: „1ab. Przychód określony w ust. 1 pkt 6: 1) z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych powstaje w momencie przeniesienia na nabywcę własności udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych (...)".

Tym samym ustawodawca przesądził, że istotne dla powstania przychodu do opodatkowania jest nie zawarcie samej umowy sprzedaży, czy nadejście terminu płatności całości lub części ceny, ale data przeniesienia na nabywcę własności udziałów w spółce z o.o. czy papierów wartościowych, w tym akcji.

Zaznaczyć natomiast trzeba, że przeniesienie prawa własności udziałów (akcji) lub papierów wartościowych może zostać przesunięte w czasie w stosunku do zawarcia samej umowy, np. do czasu uregulowania płatności częściowej. Często spotyka się także umowy warunkowe, gdzie o przeniesieniu praw do ww. walorów decyduje spełnienie się określonych warunków. W konsekwencji ze względu na wprowadzoną nowelizację do 1 stycznia 2016 r. tylko data faktycznego przejścia własności akcji, udziałów czy innego rodzaju papierów wartościowych będzie decydować o dacie powstania przychodu do opodatkowania. W każdym zatem przypadku ujęcie skutków podatkowych dokonywanej sprzedaży będzie musiało zostać poprzedzone wnikliwą analizą umowy i konkretnego stanu faktycznego.

Moment powstania przychodu w PIT z tytułu sprzedaży udziałów

Regulacja ta jest o tyle korzystna, że usuwa pewien stan niepewności wynikający z odmiennych interpretacji organów podatkowych i sądów administracyjnych, jednakże w aspekcie czysto praktycznym może być mało korzystna dla osób dokonujących zbycia z odroczonym terminem płatności. Nie trudno bowiem wyobrazić sobie sytuację, w której podatnik zapłaci podatek dochodowy od ceny sprzedaży, której z różnych przyczyn od nabywcy w ogóle nie uzyska, albo uzyska znacznie później niż dokonana płatność podatku.

Małgorzata Gach, radca prawny i doradca podatkowy – GHMW – Gach, Hulist, Prawdzic Łaszcz radcowie prawni sp.p. w Krakowie

Podyskutuj o tym na naszym FORUM

Autopromocja

REKLAMA

Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Podatek PIT - część 2
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Zeznanie PIT-37 za 2022 r. można złożyć w terminie do:
    30 kwietnia 2023 r. (niedziela)
    2 maja 2023 r. (wtorek)
    4 maja 2023 r. (czwartek)
    29 kwietnia 2023 r. (sobota)
    Następne
    Księgowość
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Będzie nowelizacja Ordynacji podatkowej. Ministerstwo pracuje nad projektem. Podatnicy zyskają.

    Oprocentowanie nadpłaty, powstałej w wyniku orzeczenia TSUE będzie przysługiwać za cały okres, aż do jej zwrotu. Podobnie będzie z nadpłatami powstałymi wskutek wyroków TK.

    Stawki VAT 2024 - zmiany w stawkach obniżonych od 1 kwietnia

    Stawki VAT od 1 kwietnia 2024 roku ulegną zmianie. Pojawi się nowa lista towarów i usług, dla których obniża się stawkę podatku do wysokości 8 proc. Stawka obniżona obejmie m.in. usługi kosmetyczne, manicure i pedicure.

    Fundacja rodzinna - podatkowe konsekwencje zbycia udziałów

    Otaczające nas środowisko prawno-ekonomiczne dynamiczne oddziałuje na wszystkich, dlatego wśród pojawiających się pytań coraz częstszymi są te odnoszące się do fundacji rodzinnej, która zapewnia kuszące preferencje podatkowe.

    Składka zdrowotna 2024. Min. Leszczyna: będą zmiany ale powrót do zasad sprzed Polskiego Ładu zbyt kosztowny

    Jeszcze w bieżącym tygodniu minister zdrowia razem z ministrem finansów przedstawią premierowi Tuskowi propozycje zmian w składce zdrowotnej dla przedsiębiorców. Taką informację przekazała 18 marca 2024 r. minister zdrowia Izabela Leszczyna.

    Zmiany w akcyzie od 2025 roku - opodatkowanie saszetek nikotynowych

    Ministerstwo Finansów chce zmienić od 2025 roku przepisy ustawy o podatku akcyzowym w zakresie saszetek nikotynowych. W komunikacie z 18 marca 2024 r. MF przedstawiło propozycje zmian. Resort zaprasza zainteresowanych tymi zmianami na spotkanie w celu uzgodnienia treści tej nowelizacji.

    "Nie stać nas na cztery dni pracy". Jednak skrócenie czasu pracy może ograniczyć zwolnienia

    "Skrócenie czasu pracy, np. do czterech dni w tygodniu nie zostanie zrównoważone przez wzrost zatrudnienia. Produkcja krajowa zmniejszy się, a wraz z nią zmniejszą się dochody ludności" – mówi Jeremi Mordasewicz, doradca zarządu Konfederacji Lewiatan.

    Wymiana walut w firmie. Jak to robić z korzyścią dla biznesu?

    Wymiana walut? Pierwsze skojarzenia to zagraniczne wakacje czy kredyt we frankach. Patrząc jednak na oficjalne statystyki wymiany handlowej to firmy operują dziś w wielu walutach. Tym bardziej, że coraz więcej firm prowadzi ekspansję zagraniczną, wychodząc na nowe rynki.

    Zmiany w rachunkowości od 2025 roku. Oprócz JPK KR (księgi rachunkowe) będzie JPK ST (środki trwałe)

    Od 1 stycznia 2025 roku podatnicy objęci podatkiem CIT (osoby prawne) będą mieli obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych w formie elektronicznej i wysyłania ich w tej formie do urzędu skarbowego (tzw. JPK CIT). Aktualnie Ministerstwo Finansów konsultuje struktury logiczne pliku JPK_KR_PD oraz pliku  JPK_ST, a także przygotowuje zmianę projektu rozporządzenia wykonawczego w sprawie dodatkowych danych dołączanych do przekazywanych ksiąg.

    Inflacja 2024. Skokowy wzrost w kwietniu poza górną granicę celu inflacyjnego. Prognoza eksperta

    W marcu 2024 r. inflacja będzie najniższa w całym roku. A już w kwietniu nastąpi skokowy wzrost inflacji, która znajdzie się poza górną granicą celu. Taką prognozę przedstawił ekspert Konfederacji Lewiatan, Mariusz Zielonka. 

    Obligacje skarbowe 2024. Drastyczna obniżka oprocentowania od marca i kwietnia

    Inflacja w Polsce obniża się tak szybko, że jeszcze rok temu wydawało się to niemal nieprawdopodobne. Większość osób to cieszy, ale nie wszystkich. Hamująca inflacja to informacja, która może rozsierdzić osoby posiadające w portfelu detaliczne obligacje skarbowe. W skrajnym przypadku kwietniowa aktualizacja oprocentowania może doprowadzić do spadku stawki z prawie 20% do niewiele ponad 4%. 

    REKLAMA