Ulga mieszkaniowa - wydatki z tytułu umowy deweloperskiej

Dochód z odpłatnego zbycia nieruchomości podlega 19% opodatkowaniu. Daniny można uniknąć, przeznaczając uzyskane ze sprzedaży środki na własne cele mieszkaniowe, czyli np. na zakup innej nieruchomości, w terminie dwóch lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiła sprzedaż. Fiskus wymagał jednak, by w terminie tym nastąpiło przeniesienie własności nabywanej na własne cele mieszkaniowe nieruchomości. Jak stwierdził Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w wyroku z 11 października 2018 r.: „...z art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie można wywieść, że dla zastosowania zwolnienia konieczne jest, by w terminie wskazanym w tym przepisie nastąpiło również nabycie prawa własności rzeczy lub prawa, o którym mowa w art. 21 ust. 25 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych” (sygn. akt I SA/Po 500/18).

„Wolne od podatku dochodowego są dochody z odpłatnego zbycia nieruchomości (...) jeżeli począwszy od dnia odpłatnego zbycia, nie później niż w okresie dwóch lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie, przychód uzyskany ze zbycia tej nieruchomości lub tego prawa majątkowego został wydatkowany na własne cele mieszkaniowe (...)” (art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych; dalej zwana: u.p.d.o.f.). Za wydatki na cele mieszkaniowe zgodnie z art. 21 ust. 25 pkt 1 lit. a) u.p.d.o.f. uważa się „wydatki poniesione na nabycie budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu...” (Dz.U. 1991 nr 80 poz. 350 ze zm.).

Zapłata przed a przeniesienie własności już po upływie 2-letniego terminu

Podatniczka nabyła dom w zabudowie bliźniaczej, który sprzedała w lipcu 2015 r., tj. jeszcze przed upływem 5 lat od jego nabycia. W grudniu 2016 r. zawarła umowę deweloperską w formie aktu notarialnego na zakup mieszkania. W umowie tej deweloper zobowiązał się do wybudowania budynku i przeniesienia wyodrębnionej w nim własności samodzielnego lokalu mieszkalnego na rzecz podatniczki. Przed upływem 31 grudnia 2017 r. kupująca dokonała na rzecz dewelopera ustalonych płatności. Odbiór lokalu, jak i przeniesienie jego własności miało nastąpić w 2018 r.

Podatniczka wystąpiła do Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (dalej: KIS) z wnioskiem o wydanie interpretacji podatkowej, czy poniesienie przez nią w 2016 i 2017 r. wydatków na zakup mieszkania od dewelopera uprawnia ją do skorzystania z ulgi mieszkaniowej, jeśli przeniesienie jego własności nastąpi już po upływie 2-letniego terminu określonego w art. 21 ust. 1 pkt 131 u.p.d.o.f.

Fiskus wymagał przeniesienia własności w terminie

Dyrektor KIS stwierdził, że art. 21 ust. 25 pkt 1 u.p.d.o.f., a zwłaszcza użyte w nim sformułowanie: „wydatki poniesione na nabycie” definitywnie przesądza o konieczności osiągnięcia w wymaganym terminie celu w postaci przeniesienia własności, by uznać je za wydatki poniesione na cele mieszkaniowe w rozumieniu tego przepisu. Zatem podatniczka miała czas do 31 grudnia 2017 r. na zawarcie w formie aktu notarialnego umowy przenoszącej własność. Za taką umowę zdaniem organu nie można uznać umowy deweloperskiej, stanowiącej jedynie przejaw wzajemnego zobowiązania stron do zawarcia umowy przenoszącej własność.

Polecamy: Komplet podatki 2019

Podatnik buduje lokal mieszkalny rękami dewelopera

Ze stanowiskiem organu podatkowego nie zgodził się WSA w Poznaniu. Zdaniem Sądu ustawodawca, ustanawiając ulgę mieszkaniową dla możliwości skorzystania z niej, wymagał od podatnika jedynie celowości działania w kierunku spełnienia jej przesłanek. Jednym z tych wymogów nie jest nabycie przez podatnika określonego prawa, a wydatkowanie określonych środków na cele mieszkaniowe w oznaczonym terminie.