Ulga dla seniorów przed otrzymaniem emerytury - co mówi prawo?

• Kto może skorzystać z ulgi dla pracujących seniorów?
• Senior, mimo nabycia uprawnienia, nie może otrzymywać żadnego świadczenia emerytalnego lub świadczenia systemowo zastępującego takie świadczenie
• Prawo do uwzględnienia ulgi dla seniora w rozliczeniu PIT

Kto może skorzystać z ulgi dla pracujących seniorów?

Przypomnijmy, że w ramach tzw. „Polskiego Ładu” wprowadzono przepisy dla osób, które pomimo osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego nadal pozostają aktywne zawodowo i nie pobierają świadczeń emerytalno-rentowych, zwane potocznie „ulgą dla pracujących seniorów”. Ulga ta zapisana została w art. 21 ust. 1 pkt 154 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej także: ustawa, ustawa o PIT).

Zgodnie z przepisami zawartymi w tej ustawie, wolne od podatku dochodowego są przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej, spółdzielczego stosunku pracy, z umów zlecenia, o których mowa w art. 13 pkt 8, z zasiłku macierzyńskiego, o którym mowa w ustawie z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, oraz z pozarolniczej działalności gospodarczej, do których mają zastosowanie zasady opodatkowania określone w art. 27, art. 30c albo art. 30ca albo ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym w zakresie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, otrzymane przez podatnika po ukończeniu 60. roku życia w przypadku kobiety i 65. roku życia w przypadku mężczyzny, do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 85 528 zł pod warunkiem, że podatnik podlega z tytułu uzyskania tych przychodów ubezpieczeniom społecznym w rozumieniu ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych oraz podatnik, mimo nabycia uprawnienia, nie otrzymuje:

a) emerytury lub renty rodzinnej, o których mowa w ustawie z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników,

b) emerytury lub renty rodzinnej, o których mowa w ustawie z dnia 10 grudnia 1993 r. o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin (Dz.U. z 2022 r. poz. 520, 655 i 1115),

c) emerytury lub renty rodzinnej, o których mowa w ustawie z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Straży Marszałkowskiej, Służby Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Celno-Skarbowej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (Dz.U. z 2022 r. poz. 1626 i 2476),

d) emerytury lub renty rodzinnej, o których mowa w ustawie z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2022 r. poz. 504, 1504 i 2461),

e) świadczenia, o którym mowa w art. 30 ust. 1 pkt 4a,

f) uposażenia przysługującego w stanie spoczynku lub uposażenia rodzinnego, o których mowa w ustawie z dnia 27 lipca 2001 r. - Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz.U. z 2020 r. poz. 2072, z 2021 r. poz. 1080 i 1236 oraz z 2022 r. poz. 655, 1259 i 1933).

W myśl art. 21 ust. 39 ustawy przy obliczaniu kwoty przychodów podlegających zwolnieniu od podatku na podstawie ust. 1 pkt 148 i 152-154 nie uwzględnia się przychodów podlegających opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem dochodowym na podstawie niniejszej ustawy, zwolnionych od podatku dochodowego oraz od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Ważne! Prawo mówi więc, że zwolnienie to jest limitowane, tj. suma przychodów zwolnionych od podatku na podstawie ust. 1 pkt 148 i 152-154 ustawy o PIT nie może w roku podatkowym przekroczyć kwoty 85 528 zł. A uprawnionymi do korzystania z ulgi podatkowej dla seniorów są kobiety po ukończeniu 60. roku życia i mężczyźni po ukończeniu 65. roku życia pod warunkiem podlegania ubezpieczeniom społecznym z tytułu uzyskania objętych zwolnieniem przychodów.

Senior, mimo nabycia uprawnienia, nie może otrzymywać żadnego świadczenia emerytalnego lub świadczenia systemowo zastępującego takie świadczenie

Ustawodawca wskazał, że aby korzystać z ulgi dla pracującego seniora, podatnik nie może otrzymywać, mimo nabycia uprawnienia, świadczeń wymienionych enumeratywnie w art. 21 ust. 1 pkt 154 ustawy o PIT. Zatem, przedmiotowym zwolnieniem mogą być objęte przychody podatnika –  kobiety po ukończeniu 60. roku życia lub mężczyzny po ukończeniu 65. roku życia, uzyskane m.in. z pozarolniczej działalności gospodarczej, pod warunkiem, że:

- podatnik, mimo nabycia uprawnienia, nie otrzymuje żadnego świadczenia emerytalnego lub świadczenia systemowo zastępującego takie świadczenie,

- przychody z tytułu działalności gospodarczej podlegają ubezpieczeniom społecznym w rozumieniu ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Prawo do uwzględnienia ulgi dla seniora w rozliczeniu PIT

Sprawa dotycząca ulgi dla pracujących seniorów przed otrzymaniem emerytury była przedmiotem interpretacji indywidualnej Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 8 lutego 2024 r., nr 0115-KDIT2.4011.556.2023.2.ŁS. Poniżej treść rozstrzygnięcia organu skarbowego:

"Z analizy Pana wniosku wynika, że (...) kwietnia 2017 r. ukończył Pan 65 rok życia. W 2022 r. prowadził Pan działalność gospodarczą na zasadach ogólnych, opłacał składki ZUS i – jak wskazał na wezwanie organu – podlegał Pan ubezpieczeniom społecznym w rozumieniu ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych. W październiku 2022 r. wystąpił Pan do ZUS o emeryturę. ZUS wydał decyzję (...) grudnia 2022 r. o przyznaniu emerytury wraz z wyrównaniem za okres od (...) marca 2020 r. Wpłata emerytury na konto nastąpiła (...) grudnia 2022 r. Nie pobierał Pan w 2022 r. żadnych innych świadczeń wymienionych w lit. a-f art. 21 ust. 1 pkt 154 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Mając przepisy prawa oraz okoliczności sprawy stwierdzam, że przysługuje Panu zwolnienie, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 154 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, do uzyskanych w okresie od 1 stycznia 2022 r. do (...) grudnia 2022 r. przychodów z tytułu wykonywanej przez Pana pozarolniczej działalności gospodarczej, do których miały zastosowanie zasady opodatkowania określone w art. 27 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, bowiem wskazał Pan, że w tym okresie nie otrzymywał Pan żadnego świadczenia emerytalnego lub świadczenia systemowo zastępującego takie świadczenie, o których mowa w lit. a -f art. 21 ust. 1 pkt 154 ustawy o PIT, oraz podlegał Pan ubezpieczeniom społecznym w rozumieniu ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych.

Zatem, w zeznaniu podatkowym za rok 2022 miał Pan prawo do uwzględnienia ulgi dla seniora, do wysokości przychodu nieprzekraczającego w roku podatkowym kwoty 85 528 zł. Tym samym Pan stanowisko, należało uznać za prawidłowe".