Jak opodatkować PIT zamianę nieruchomości?

Na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) - c) ustawy o PIT, źródłem przychodu jest odpłatne zbycie: nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości; spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej.

Dotyczy to sytuacji, gdy odpłatne zbycie nie następuje w wykonywaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonujących zamiany.

Zbywając nieruchomość przed upływem tego okres podatnik może nie zapłacić podatku dochodowego, jeżeli może skorzystać ze zwolnienia podatkowego. Zwolnienia te zmieniały się w ostatnich latach.

Organy podatkowe uznają, że użyty w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o PIT pojęcie „odpłatne zbycie” obejmuje swoim zakresem umowę sprzedaży i umowę zamiany.

Tak szeroka interpretacja wynika z przepisów kodeksu cywilnego. Przepis art. 535 k.c. stanowi, że przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę.

Natomiast art. 604 k.c. stanowi, że do zamiany stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące sprzedaży. Dlatego organy podatkowe zamianę nieruchomości traktują na równi ze sprzedażą nieruchomości.

Dla organów podatkowych umowa zamiany jest jedną z form odpłatnego zbycia - u każdej ze stron dochodzi do odpłatnego zbycia nieruchomości i jednocześnie nabycia nowej nieruchomości. Pomimo, że efektem zamiany nie jest otrzymanie gotówki powstaje przychód.

Polecamy: Ile zapłacisz PIT przy sprzedaży domu, mieszkania lub działki?

Polecamy: serwis PIT

Przepis art. 19 ust. 2 ustawy o PIT stanowi, że przychodem z odpłatnego zbycia w drodze zamiany nieruchomości lub praw majątkowych, a także innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o PIT, u każdej ze stron umowy przenoszącej własność jest wartość nieruchomości, rzeczy lub prawa zbywanego w drodze zamiany.

Przy czym jeżeli wartość wyrażona w cenie określonej w umowie odpłatnego zbycia znacznie odbiega od wartości rynkowej nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej wezwie strony umowy do zmiany tej wartości lub wskazania przyczyn uzasadniających podanie ceny znacznie odbiegającej od wartości rynkowej.