Ulga mieszkaniowa - zakup nieruchomości finansowany kredytem

Konstrukcja ulgi mieszkaniowej nie jest całkowicie nowa. W wielu aspektach powiela rozwiązania ulgi przewidzianej w art. 21 ust. 1 pkt 32 ustawie o PIT, która obowiązywała do końca 2006 r. (dlatego też tezy wyroków, które zapadły na jej podstawie pozostają aktualne). Zasadniczą różnicą jest fakt, iż do końca 2006 r. zwolnienie od podatku obejmowało przychód uzyskany z odpłatnego zbycia nieruchomości, natomiast obecnie zwolniony jest dochód.

Zgodnie z generalną zasadą wyrażoną w ustawie o PIT, sprzedaż nieruchomości przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło jej nabycie rodzi obowiązek zapłaty podatku.

Jednakże, na podstawie przepisów obecnie obowiązujących, wolne od podatku dochodowego są dochody z odpłatnego zbycia nieruchomości pod warunkiem wydatkowania uzyskanego przychodu na własne cele mieszkaniowe.

Poza tym, wydatki mieszkaniowe muszą być poniesione w okresie dwóch lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie nieruchomości.

Dopiero łączne spełnienie tych dwóch warunków, celu wydatków oraz czasu ich poniesienia, daje prawo do skorzystania z ulgi.

Katalog wydatków, które uznano za wydatki na własne cele mieszkaniowe, zawarto w art. 21 ust. 25 ustawy. Zaliczają się do nich m.in.:

- nabycie budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego;

- nabycie gruntu pod budowę budynku mieszkalnego;

- przebudowę lub remont własnego budynku mieszkalnego lub własnego lokalu mieszkalnego.

Pozornie prosta regulacja powoduje jednak spore problemy praktyczne.

Mniejszy kredyt na mieszkanie

Problemy praktyczne i niejednolita linia orzecznicza

Problem powstaje kiedy podatnik sprzedaje nieruchomość, w rocznej deklaracji PIT-39 deklaruje skorzystanie z ulgi mieszkaniowej, a nabycie nowej nieruchomość finansuje częściowo kredytem bankowym. W wyrokach części sądów administracyjnych stosowana jest wykładnia ograniczająca możliwość skorzystania z ulgi, wedle której bank przekazując podatnikowi środki z kredytu, nie przekazuje im „przychodu ze zbycia nieruchomości” a zatem nie są to środki pochodzące ze wskazanego w ustawie źródła (wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie z 6 lutego 2013 r., sygn. I SA/Sz 743/12 – wyrok nieprawomocny)

Podatnicy często bronią się argumentując, że przepis ustawy o PIT nie wymaga, aby podatnik przeznaczył na cele mieszkaniowe te same środki pieniężne, które uzyskał przy sprzedaży nieruchomości. wskazują oni na nieracjonalność wykładni przepisu, która zmusza ich do zamrożenia kwoty uzyskanej ze sprzedaży nieruchomości i czekania na satysfakcjonującą ofertę.