REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak fiskus ustala dochód z nieujawnionych źródeł?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Kancelaria Prawna Skarbiec
Kancelaria Prawna Skarbiec świadczy doradztwo prawne z zakresu prawa podatkowego, gospodarczego, cywilnego i karnego.
Robert Nogacki
radca prawny
Jak fiskus ustala dochód z nieujawnionych źródeł?
Jak fiskus ustala dochód z nieujawnionych źródeł?
shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Gdy fiskus chce ustalić dochód z nieujawnionych źródeł, dokonuje porównania wartości posiadanego przez podatnika majątku i przychodów do wartości poniesionych przez niego wydatków. Jeżeli składniki majątku nie będą miały pokrycia w osiągniętych przychodach, organ podatkowy może ustalić dochód z nieujawnionego źródła i wymierzyć opodatkowanie według sankcyjnej stawki 75%.

Przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach

Organy podatkowe dysponują narzędziami umożliwiającymi określenie prawidłowej kwoty zobowiązania podatkowego oraz rozliczenie podatku w przypadku, gdy podatnik robi pewne rzeczy w sposób nieprawidłowy albo nie do końca poprawny. W sytuacji, gdy podatnik dokonuje określenia podstawy opodatkowania w sposób nieprawidłowy, organ może dokonać oszacowania. W przypadku wątpliwości w zakresie źródeł finansowania wydatków organ podatkowy podejmuje czynności w zakresie określenia dochodu z nieujawnionych źródeł.

REKLAMA

Autopromocja

REKLAMA

Przychody nieujawnione oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach zaliczane są do kategorii „innych” przychodów. Określenie „nieujawnione źródła przychodów” odnosi się obecnie do przychodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach albo ujawnionych w nieprawidłowej wysokości, a także przychodów ze źródeł niewskazanych przez podatnika i nieustalonych w ramach kontroli skarbowej.

Wysokość przychodów ustalonych w powyższy sposób jest równa wartości odpowiadającej nadwyżce wydatków nad przychodami opodatkowanymi lub nieopodatkowanymi, uzyskanymi przed poniesieniem wydatku. Z kolei zgodnie z art. 25b ust. 2 ustawy o PIT pojęcie „wydatku” oznacza wartość zgromadzonego przez podatnika w roku podatkowym mienia lub alternatywnie wysokość wydatkowanych środków. Pomimo braku ustawowej definicji mienia przyjęło się traktować je jako mienie własności i inne prawa majątkowe. Jest to pojęcie bardzo szerokie, mające swoje źródło w regulacjach kodeksu cywilnego.

Organ podatkowy ustala dochód z nieujawnionych źródeł

Podstawą do wszczęcia postępowania w sprawie dochodów ze źródeł nieujawnionych jest wiedza organów skarbowych. W przypadku, gdy organ podatkowy chce ustalić dochód z nieujawnionych źródeł, z jednej strony porówna wartość posiadanego przez podatnika majątku oraz przychodów za dany okres do wartości poniesionych przez niego wydatków. W przypadku, gdy składniki majątku nie będą miały pokrycia w osiągniętych przychodach, organ podatkowy może ustalić dochód z nieujawnionego źródła i wymierzyć opodatkowanie według sankcyjnej stawki 75%.

REKLAMA

Kluczowa kwestia to posiadanie dowodów. W postępowaniu organy podatkowe dążą do ustalenia kompletnego stanu faktycznego. Aby nie narazić się na sankcyjną stawkę 75%, podatnik powinien wykazać, że posiadał wystarczające środki na pokrycie wydatku, wynikające zarówno z przychodów opodatkowanych, jak i nieopodatkowanych (wyrok WSA w Olsztynie z dnia 05.03.2020 r., sygn. akt I SA/Ol 45/20). Co do zasady niedające się usunąć wątpliwości powinny być rozstrzygane na korzyść podatnika, jednak podatnik powinien jedynie uprawdopodobnić, nie udowodnić pochodzenie posiadanych środków (przykładowo wyrok WSA w Łodzi z dnia 09.01.2020 r., sygn. akt I SA/Łd 612/19).

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Na zakończenie warto wspomnieć, że okres przedawnienia w przypadku dochodów z nieujawnionych źródeł lub nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach wynosi 5 lat od końca roku kalendarzowego, w którym powstał obowiązek podatkowy w tym zakresie.

Dochód określony w drodze oszacowania

Zasadniczo podstawę opodatkowania określa się na podstawie prowadzonych ksiąg rachunkowych. Jeżeli organ podatkowy podejmie wątpliwości w zakresie prawidłowości ustalenia podstawy opodatkowania, może sam dokonać oszacowania. Organ podatkowy może określić wymiar zobowiązania podatkowego w sytuacji, gdy:

- brak jest ksiąg podatkowych lub innych danych umożliwiających określenie podstawy opodatkowania;

- dane wynikające z ksiąg rachunkowych nie pozwalają na określenie podstawy opodatkowania;

- podatnik naruszył warunki uprawniające do korzystania ze zryczałtowanej formy opodatkowania.

Organ podatkowy może odstąpić od określenia dochodu w drodze oszacowania w sytuacji, gdy dowody uzyskane w toku postępowania pozwalają na określenie podstawy opodatkowania.

Metody szacowania

Dostępnych jest kilka metod określenia podstawy opodatkowania. Główne metody to:

- porównawcza zewnętrzna – porównanie funkcjonowania przedsiębiorstwa do innego, niezależnego podmiotu;

- porównawcza wewnętrzna – wykorzystanie historycznych danych o funkcjonowaniu przedsiębiorstwa;

- remanentowa – porównanie stanu na początek i koniec okresu;

- produkcyjna – ustalenie zdolności produkcyjnej przedsiębiorstwa;

- kosztowa – określenie obrotu na podstawie poniesionych kosztów i przyjęcia odpowiedniego wskaźnika;

- dochodowa – określenie dochodu w obrocie.

Celem zastosowania jednej z powyższych metod jest ustalenie podstawy opodatkowania w wysokości zbliżonej do rzeczywistej.

Zastosowanie 75% stawki podatku od dochodów nieujawnionych

Granica pomiędzy ustaleniem dochodu w drodze oszacowania a zastosowaniem 75% stawki podatku od dochodów nieujawnionych jest stosunkowo „cienka”. Innymi słowy, organ podatkowy, dokonując oszacowania dochodu, może dojść do wniosku, że część wydatków nie znajduje pokrycia lub wręcz została pokryta ze źródeł nieujawnionych. W obu sytuacjach organ musi przeprowadzić postępowanie dowodowe, jednak w przypadku dochodów ze źródeł nieujawnionych podatnik musi jedynie uprawdopodobnić źródło pochodzenia dochodów. W przypadku oszacowania podatnik może jedynie nie zgodzić się z kwotą oszacowania, jednak wtedy musi przedstawić konkretne dokumenty w postępowaniu dowodowym prowadzonym przez organ, a w kolejnym etapie sądowym.

Autor: radca prawny Robert Nogacki
Kancelaria Prawna Skarbiec

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Kiedy cudzoziemcy (np. obywatele Ukrainy) muszą płacić w Polsce podatek od spadków i darowizn?

W Polsce obecnie mieszka wielu cudzoziemców, przeważają obywatele Ukrainy, tutaj pracują, kształcą się, a także nabywają rzeczy m.in. w drodze darowizn otrzymywanych od swoich rodzin czy w drodze dziedziczenia. Warto zatem przybliżyć im zasady opodatkowania obowiązujące na terytorium RP, a przede wszystkim wyjaśnić w jakich sytuacjach ciąży na nich w naszym kraju obowiązek podatkowy.

KSeF zrewolucjonizuje pracę biur rachunkowych. Nadchodzi największa zmiana od lat

Już od kwietnia 2026 każdy przedsiębiorca będzie musiał korzystać z Krajowego Systemu e-Faktur. To ogromne wyzwanie – ale też szansa – zwłaszcza dla biur rachunkowych. Dowiedz się, jak KSeF zmieni obieg dokumentów, rolę księgowych i co zrobić, by nie zostać w tyle w erze cyfrowej rewolucji.

Rozliczanie kilometrówek od aut elektrycznych: jest stanowisko Ministra Finansów i zapowiedź zmian w przepisach

Pieniądze, jakie pracodawca przekazuje pracownikowi tytułem zwrotu kosztów używania samochodu elektrycznego do celów służbowych, stanowią przychód pracownika i podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Wydatki takie nie są też kosztem przedsiębiorcy (pracodawcy). Takie jest stanowisko Ministra Finansów zaprezentowane w odpowiedzi wiceministra finansów Jarosława Nenemana na interpelację poselską. Jednocześnie w interpelacji poinformowano, że Ministerstwo Infrastruktury rozpoczęło prace nad zmianami w rozporządzeniu w sprawie warunków ustalania oraz sposobu dokonywania zwrotu kosztów używania do celów służbowych samochodów osobowych, motocykli i motorowerów niebędących własnością pracodawcy. Zmiany te mają pozwolić na wprowadzenie możliwości zwrotu pracownikom kosztów używania do celów służbowych samochodów o napędzie elektrycznym lub hybrydowym, a także napędzanych wodorem, czy też zasilanych innymi alternatywnymi źródłami energii.

Ministerstwo Finansów chce zakończyć nadużycia z przedawnieniem podatków. Nowe zasady już w 2026 roku

W nowej wersji projektu nowelizacji Ordynacji podatkowej Ministerstwo Finansów chce zlikwidować możliwość zawieszania biegu przedawnienia zobowiązania podatkowego poprzez wszczęcie postępowania karnego skarbowego. O szczegółach zmian mówi wiceminister finansów Jarosław Neneman.

REKLAMA

Stawki podatku od środków transportowych w 2026 roku: Nowe limity już opublikowane

Znamy już nowe górne granice stawek podatku od środków transportowych na 2026 rok. Większość limitów wzrosła o około 4,5% względem 2025 r. Sprawdź szczegółowe porównanie stawek, terminy płatności oraz zasady ustalania stawek przez gminy. To ważne dla przedsiębiorców i samorządów.

TSUE: Urzędy skarbowe nie mogą automatycznie wykreślać firm z rejestru VAT za zaległości

Przełomowy wyrok TSUE potwierdza, że wykreślenie firmy z rejestru VAT za brak zapłaty podatku nie może odbywać się automatycznie. Fiskus musi najpierw zbadać przyczyny zaległości i zachowanie przedsiębiorcy. Orzeczenie może uchronić tysiące firm przed nieproporcjonalnymi sankcjami i nieodwracalnymi stratami.

Koniec z bieganiem po zaświadczenia! Rewolucyjne zmiany w podatku od spadków i darowizn, dotyczące zaświadczeń z urzędu skarbowego oraz rozliczeń rent prywatnych

Koniec z obowiązkiem przedstawiania zaświadczeń z urzędu skarbowego przy sprzedaży majątku otrzymanego od najbliższej rodziny! Nowelizacja ustawy o podatku od spadków i darowizn upraszcza formalności i rozliczenia rent prywatnych. Sprawdź, co dokładnie się zmienia i kiedy nowe przepisy wchodzą w życie.

2 mln zł zamiast 1 mln! Rząd luzuje zasady w podatku PIT – to przełom dla przedsiębiorców, którzy korzystają z rozliczenia kasowego

Rząd szykuje istotną zmianę w podatku dochodowym – limit przychodów uprawniający do kasowego PIT ma wzrosnąć z 1 mln do 2 mln zł. To ogromna ulga dla tysięcy firm, które dzięki nowym przepisom poprawią swoją płynność finansową i uproszczą rozliczenia z fiskusem.

REKLAMA

Wystawianie faktur ustrukturyzowanych narusza konstytucyjne prawo do prywatności

Istotna część podatników, mimo istnienia formalnego obowiązku, nie będzie mogła wystawiać faktur ustrukturyzowanych, gdyż nie pozwalają im na to zawarte umowy, w których nabywcy zastrzegają sobie zachowanie tajemnicy handlowej. Wystawianie faktur ustrukturyzowanych w sposób oczywisty narusza tę zasadę, bowiem ich treść będzie w sposób nieograniczony dostępna dla długiej listy organów państwa – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski. I dodaje: Organy te będą mogły bez jakichkolwiek ograniczeń czerpać informacje o tajemnicach handlowych, a zwłaszcza o towarach i usługach oraz cenach stosowanych przez podatników.

Nowe Centrum Kompetencyjne i Zespół ds. zwalczania agresywnego planowania podatkowego – jest ważny krok w uszczelnianiu CIT

Ministerstwo Finansów ogłosiło powstanie Centrum Kompetencyjnego ds. zwalczania agresywnego planowania podatkowego w CIT oraz nowego Zespołu analizującego systemowe rozwiązania w tym obszarze. KAS zmienia też priorytety kontroli – liczyć się będą efekty, nie liczba postępowań.

REKLAMA