REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak fiskus ustala dochód z nieujawnionych źródeł?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Kancelaria Prawna Skarbiec
Kancelaria Prawna Skarbiec świadczy doradztwo prawne z zakresu prawa podatkowego, gospodarczego, cywilnego i karnego.
Robert Nogacki
radca prawny
Jak fiskus ustala dochód z nieujawnionych źródeł?
Jak fiskus ustala dochód z nieujawnionych źródeł?
shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Gdy fiskus chce ustalić dochód z nieujawnionych źródeł, dokonuje porównania wartości posiadanego przez podatnika majątku i przychodów do wartości poniesionych przez niego wydatków. Jeżeli składniki majątku nie będą miały pokrycia w osiągniętych przychodach, organ podatkowy może ustalić dochód z nieujawnionego źródła i wymierzyć opodatkowanie według sankcyjnej stawki 75%.

Przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach

Organy podatkowe dysponują narzędziami umożliwiającymi określenie prawidłowej kwoty zobowiązania podatkowego oraz rozliczenie podatku w przypadku, gdy podatnik robi pewne rzeczy w sposób nieprawidłowy albo nie do końca poprawny. W sytuacji, gdy podatnik dokonuje określenia podstawy opodatkowania w sposób nieprawidłowy, organ może dokonać oszacowania. W przypadku wątpliwości w zakresie źródeł finansowania wydatków organ podatkowy podejmuje czynności w zakresie określenia dochodu z nieujawnionych źródeł.

REKLAMA

Autopromocja

REKLAMA

Przychody nieujawnione oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach zaliczane są do kategorii „innych” przychodów. Określenie „nieujawnione źródła przychodów” odnosi się obecnie do przychodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach albo ujawnionych w nieprawidłowej wysokości, a także przychodów ze źródeł niewskazanych przez podatnika i nieustalonych w ramach kontroli skarbowej.

Wysokość przychodów ustalonych w powyższy sposób jest równa wartości odpowiadającej nadwyżce wydatków nad przychodami opodatkowanymi lub nieopodatkowanymi, uzyskanymi przed poniesieniem wydatku. Z kolei zgodnie z art. 25b ust. 2 ustawy o PIT pojęcie „wydatku” oznacza wartość zgromadzonego przez podatnika w roku podatkowym mienia lub alternatywnie wysokość wydatkowanych środków. Pomimo braku ustawowej definicji mienia przyjęło się traktować je jako mienie własności i inne prawa majątkowe. Jest to pojęcie bardzo szerokie, mające swoje źródło w regulacjach kodeksu cywilnego.

Organ podatkowy ustala dochód z nieujawnionych źródeł

Podstawą do wszczęcia postępowania w sprawie dochodów ze źródeł nieujawnionych jest wiedza organów skarbowych. W przypadku, gdy organ podatkowy chce ustalić dochód z nieujawnionych źródeł, z jednej strony porówna wartość posiadanego przez podatnika majątku oraz przychodów za dany okres do wartości poniesionych przez niego wydatków. W przypadku, gdy składniki majątku nie będą miały pokrycia w osiągniętych przychodach, organ podatkowy może ustalić dochód z nieujawnionego źródła i wymierzyć opodatkowanie według sankcyjnej stawki 75%.

REKLAMA

Kluczowa kwestia to posiadanie dowodów. W postępowaniu organy podatkowe dążą do ustalenia kompletnego stanu faktycznego. Aby nie narazić się na sankcyjną stawkę 75%, podatnik powinien wykazać, że posiadał wystarczające środki na pokrycie wydatku, wynikające zarówno z przychodów opodatkowanych, jak i nieopodatkowanych (wyrok WSA w Olsztynie z dnia 05.03.2020 r., sygn. akt I SA/Ol 45/20). Co do zasady niedające się usunąć wątpliwości powinny być rozstrzygane na korzyść podatnika, jednak podatnik powinien jedynie uprawdopodobnić, nie udowodnić pochodzenie posiadanych środków (przykładowo wyrok WSA w Łodzi z dnia 09.01.2020 r., sygn. akt I SA/Łd 612/19).

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Na zakończenie warto wspomnieć, że okres przedawnienia w przypadku dochodów z nieujawnionych źródeł lub nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach wynosi 5 lat od końca roku kalendarzowego, w którym powstał obowiązek podatkowy w tym zakresie.

Dochód określony w drodze oszacowania

Zasadniczo podstawę opodatkowania określa się na podstawie prowadzonych ksiąg rachunkowych. Jeżeli organ podatkowy podejmie wątpliwości w zakresie prawidłowości ustalenia podstawy opodatkowania, może sam dokonać oszacowania. Organ podatkowy może określić wymiar zobowiązania podatkowego w sytuacji, gdy:

- brak jest ksiąg podatkowych lub innych danych umożliwiających określenie podstawy opodatkowania;

- dane wynikające z ksiąg rachunkowych nie pozwalają na określenie podstawy opodatkowania;

- podatnik naruszył warunki uprawniające do korzystania ze zryczałtowanej formy opodatkowania.

Organ podatkowy może odstąpić od określenia dochodu w drodze oszacowania w sytuacji, gdy dowody uzyskane w toku postępowania pozwalają na określenie podstawy opodatkowania.

Metody szacowania

Dostępnych jest kilka metod określenia podstawy opodatkowania. Główne metody to:

- porównawcza zewnętrzna – porównanie funkcjonowania przedsiębiorstwa do innego, niezależnego podmiotu;

- porównawcza wewnętrzna – wykorzystanie historycznych danych o funkcjonowaniu przedsiębiorstwa;

- remanentowa – porównanie stanu na początek i koniec okresu;

- produkcyjna – ustalenie zdolności produkcyjnej przedsiębiorstwa;

- kosztowa – określenie obrotu na podstawie poniesionych kosztów i przyjęcia odpowiedniego wskaźnika;

- dochodowa – określenie dochodu w obrocie.

Celem zastosowania jednej z powyższych metod jest ustalenie podstawy opodatkowania w wysokości zbliżonej do rzeczywistej.

Zastosowanie 75% stawki podatku od dochodów nieujawnionych

Granica pomiędzy ustaleniem dochodu w drodze oszacowania a zastosowaniem 75% stawki podatku od dochodów nieujawnionych jest stosunkowo „cienka”. Innymi słowy, organ podatkowy, dokonując oszacowania dochodu, może dojść do wniosku, że część wydatków nie znajduje pokrycia lub wręcz została pokryta ze źródeł nieujawnionych. W obu sytuacjach organ musi przeprowadzić postępowanie dowodowe, jednak w przypadku dochodów ze źródeł nieujawnionych podatnik musi jedynie uprawdopodobnić źródło pochodzenia dochodów. W przypadku oszacowania podatnik może jedynie nie zgodzić się z kwotą oszacowania, jednak wtedy musi przedstawić konkretne dokumenty w postępowaniu dowodowym prowadzonym przez organ, a w kolejnym etapie sądowym.

Autor: radca prawny Robert Nogacki
Kancelaria Prawna Skarbiec

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
KSeF wchodzi na stałe – od 2026 roku faktury tylko elektroniczne. Szczegóły ustawy już znane!

KSeF wchodzi na stałe i już od 2026 roku każda faktura będzie musiała być wystawiona elektronicznie. Nowa ustawa całkowicie zmienia zasady rozliczeń i obejmie zarówno podatników czynnych, jak i zwolnionych z VAT. To największa rewolucja w fakturowaniu od lat.

Od kwietnia 2026 r. bez KSeF nie wystawisz żadnej faktury. To prosta droga do paraliżu firmy

Od 2026 r. KSeF stanie się obowiązkiem dla wszystkich przedsiębiorców w Polsce. System zmieni sposób wystawiania faktur, obieg dokumentów i współpracę z księgowością. W zamian przewidziano m.in. szybszy zwrot VAT. Eksperci podkreślają jednak, że firmy powinny rozpocząć przygotowania już teraz – zwlekanie może skończyć się paraliżem rozliczeń.

Rewolucja w fakturach: od 2026 KSeF obowiązkowy dla wszystkich! Firmy mają mniej czasu, niż myślą

Mamy już ustawę wprowadzającą obowiązkowy Krajowy System e-Faktur. Od lutego 2026 r. część przedsiębiorców straci możliwość wystawiania tradycyjnych faktur, a od kwietnia – wszyscy podatnicy VAT będą musieli korzystać wyłącznie z KSeF. Eksperci ostrzegają: realnego czasu na wdrożenie jest dużo mniej, niż się wydaje.

Rewolucja w interpretacjach podatkowych? Rząd planuje centralizację i zmiany w Ordynacji podatkowej – co to oznacza dla podatników i samorządów?

Rząd szykuje zmiany w Ordynacji podatkowej, które mają ułatwić dostęp do interpretacji podatkowych i uporządkować ich publikację. Zamiast rozproszenia na setkach stron samorządowych, wszystkie dokumenty trafią do jednej centralnej bazy – systemu EUREKA, co ma zwiększyć przejrzystość i przewidywalność prawa podatkowego.

REKLAMA

Krajowy System e-Faktur (KSeF). Prezydent podpisał ustawę

Prezydent Karol Nawrocki podpisał w środę zmianę ustawy o VAT, wprowadzającą Krajowy System e-Faktur (KSeF) - poinformowała kancelaria prezydenta. Co to oznacza dla firm?

Nierozwiązany problem ziemi po PGR-ach: czy minister Krajewski uratuje miejsca pracy i gospodarstwa indywidualne?

Nierozwiązane od lat kwestie zagospodarowania dzierżawionej ziemi państwowej powracają dziś z ogromną siłą. Na decyzje ministerstwa rolnictwa czekają zarówno pracownicy spółek gospodarujących na gruntach po dawnych PGR-ach, jak i rolnicy indywidualni, którzy chcą powiększać swoje gospodarstwa. W tle stoją dramatyczne obawy o przyszłość setek osób zatrudnionych w spółkach oraz widmo likwidacji stad bydła.

Dobra wiadomość dla rolników! Prezydent podpisał ustawę o przechowywaniu nawozów naturalnych – zmiany wejdą w życie błyskawicznie

Prezydent RP podpisał ustawę przygotowaną przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, która wprowadza istotne zmiany dla rolników w zakresie przechowywania nawozów naturalnych. Nowe przepisy wydłużają terminy dostosowania gospodarstw, upraszczają procedury budowlane i zapewniają dodatkowe wsparcie administracyjne.

Pracujący studenci, a ubezpieczenie w ZUS. Umowy o pracę, o dzieło i zlecenia - składki i świadczenia

Nie tylko latem wielu studentów podejmuje pracę, na podstawie kilku rodzajów umów. Różnią się one obowiązkiem odprowadzania składek a co za tym idzie, również prawem do świadczeń. Wyjaśniamy jakie umowy są podpisywane i jak są oskładkowane.

REKLAMA

Rekord: Ponad 1,24 mln cudzoziemców pracuje legalnie w Polsce i płaci składki do ZUS

Na koniec I półrocza 2025 r. liczba cudzoziemców legalnie pracujących i objętych ubezpieczeniami społecznymi w ZUS przekroczyła 1,24 mln osób. W województwie kujawsko-pomorskim było ich ponad 48,3 tys.W porównaniu z końcem 2024 roku wzrost odnotowano zarówno w skali kraju, jak i w regionie - informuje Krystyna Michałek, regionalna rzeczniczka prasowa ZUS w województwie kujawsko-pomorskim.

Działalność nierejestrowana w 2025 roku - własny biznes bez składek ZUS i formalności [limit]. Kiedy rejestracja firmy jest już konieczna i jak to zrobić?

Rozpoczęcie działalności gospodarczej w Polsce może wydawać się skomplikowane – zwłaszcza dla osób, które dopiero testują swój pomysł na biznes. Dlatego działalność nierejestrowana (zwana też nieewidencjonowaną) to atrakcyjna forma dla początkujących przedsiębiorców. Jednak wraz z rozwojem działalności pojawia się pytanie: czy to już czas, by przejść na zarejestrowaną firmę? Przedstawiamy, kiedy warto podjąć ten krok, jakie są jego konsekwencje oraz jak się do tego przygotować.

REKLAMA