Strona główna » Księgowość » Podatki » Podatki osobiste » Podatek od dochodów kapitałowych » Od 2011 r. wymiana udziałów może nie powodować powstania przychodu także w ustawie o PIT

Od 2011 r. wymiana udziałów może nie powodować powstania przychodu także w ustawie o PIT

04 stycznia 2011, 13:53

Dołącz do grona ekspertów

Tomasz Król

Ekspert podatkowy

Ustawodawca wprowadził do ustawy o PIT nowe art. 24 ust. 8a i 8b oraz art. 23 ust. 1 pkt 38c), które przesądzają, że wymiana udziałów nie powoduje powstania przychodu. Oczywiście są szczegółowe wymogi tego zwolnienia.

Warunki preferencji

Po spełnieniu wszystkich wymogów zawartych w art. 24 ust. 8a ustawy o PIT do przychodów nie zalicza się wartości udziałów (akcji) przekazanych udziałowcom (akcjonariuszom) innej spółki oraz wartości udziałów (akcji) nabytych przez spółkę.

Zasada ta obowiązuje pod warunkiem że podmioty biorące udział w tej transakcji podlegają w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG = kraje UE + Norwegia, Islandia i Liechtenstein) opodatkowaniu od całości swoich dochodów bez względu na miejsce ich osiągnięcia.

W przypadku gdy spółka nabywająca lub spółka, której udziały (akcje) są nabywane, nie posiada siedziby lub zarządu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, art. 24 ust. 8a ustawy o PIT stosuje się, jeżeli jest ona podmiotem wymienionym w załączniku nr 3 do ustawy, lub spółką mającą siedzibę lub zarząd w innym niż państwo członkowskie Unii Europejskiej państwie Europejskiego Obszaru Gospodarczego.

Sam fakt podleganiu opodatkowaniu od całości swoich dochodów na wskazanym przez ustawodawcę obszarze to za mało, dla skorzystania z możliwości, jakie daje art. 24 ust. 8a ustawy o PIT.

Polecamy: VAT 2011 - wszystkie zmiany w jednym miejscu

Trzeba spełnić następujące warunki:

Jeżeli spółka nabywa od udziałowców (akcjonariuszy) innej spółki udziały (akcje) tej innej spółki oraz w zamian za udziały (akcje) tej innej spółki przekazuje udziałowcom (akcjonariuszom) tej innej spółki własne udziały (akcje) albo w zamian za udziały (akcje) tej innej spółki przekazuje udziałowcom (akcjonariuszom) tej innej spółki własne udziały (akcje) wraz z zapłatą w gotówce w wysokości nie wyższej niż 10% wartości nominalnej własnych udziałów (akcji), a w przypadku braku wartości nominalnej - wartości rynkowej tych udziałów (akcji), oraz jeżeli w wyniku nabycia:
1) spółka nabywająca uzyska bezwzględną większość praw głosu w spółce, której udziały (akcje) są nabywane, albo
2) spółka nabywająca, posiadająca bezwzględną większość praw głosu w spółce, której udziały (akcje) są nabywane, zwiększa ilość udziałów (akcji) w tej spółce

Regulacji art. 24 ust. 8a ustawy o PIT w zakresie przychodów odpowiada art. 23 ust. 1 pkt 38c) ustawy o PIT w zakresie kosztów uzyskania przychodów.

Przepis ten stanowi, że kosztem uzyskania przychodów nie są wydatki poniesione przez udziałowca (akcjonariusza) na nabycie lub objęcie udziałów (akcji) przekazywanych spółce nabywającej w drodze wymiany udziałów; wydatki te stanowią koszt uzyskania przychodów w przypadku odpłatnego zbycia otrzymanych za nie udziałów (akcji) spółki nabywającej, ustalony zgodnie z pkt 38 i art. 22 ust. 1f ustawy o PIT.

Zagadnienie wymiany udziałów regulują przepisy dyrektywy 2009/133/WE, a odpowiednie przepisy (art. 12 ust. 4d i art. 16 ust. 1 pkt 8d) zostały wprowadzone do ustawy CIT z dniem 1 maja 2004 r.

Przez wiele lat istniały wątpliwości, czy preferencyjne uregulowanie wymiany udziałów może objąć osoby fizyczne. Europejski Trybunał Sprawiedliwości orzekał w sprawach związanych z dyrektywą 2009/133/WE (uprzednio dyrektywa 90/434/EWG), w których stroną postępowania była osoba fizyczna (wyrok C-28/95 z dnia 17.07.1997 w sprawie Leur-Bloem, wyrok C-321/05 z dnia 05.07.2007 w sprawie Kofoed).

Polecamy: zwrot VAT a materiały budowlane - poradnik

Podobne wyroki wydawały polskie sądy administracyjne. Przykładowo w wyroku WSA w Warszawie z 27 października 2009 r,(sygn. akt III SA/Wa 603/09) sąd stwierdził:
„Przepis art. 8 ust. 1 dyrektywy jest bezwarunkowy i dostatecznie precyzyjny, albowiem jednoznacznie nakazuje wyłączenie spod opodatkowania wskazanych w nim czynności (także wymiany udziałów/akcji) wobec akcjonariuszy, nie czyniąc przy tym rozróżnienia na akcjonariuszy będących osobami prawnymi (…) i akcjonariuszy – osób fizycznych”.

Dowiedz się więcej z naszej publikacji