REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Podstawa opodatkowania budowli całkowicie zamortyzowanych – jednak bez pomniejszania o dokonane odpisy amortyzacyjne

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
BG TAX & LEGAL
Spółka BG TAX & LEGAL od 2015 r. świadczy usługi profesjonalnego doradztwa podatkowego na rzecz średnich i dużych przedsiębiorstw, specjalizując się w bieżącym doradztwie podatkowym, jak i transakcyjnym.
Paula Kołodziejska, aplikant radcowski, BG Tax & Legal
Podstawa opodatkowania budowli całkowicie zamortyzowanych – jednak bez pomniejszania o dokonane o odpisy amortyzacyjne
Podstawa opodatkowania budowli całkowicie zamortyzowanych – jednak bez pomniejszania o dokonane o odpisy amortyzacyjne

REKLAMA

REKLAMA

Podstawa opodatkowania podatkiem od nieruchomości budowli całkowicie zamortyzowanych była przedmiotem rozstrzygnięcia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach. Z wydanego przez ten sąd wyroku wynika, że podstawą opodatkowania budowli amortyzowanych czy całkowicie zamortyzowanych, jest przyjęta dla celów amortyzacji wartość, która w obu wariantach jest niepomniejszana o odpisy amortyzacyjne – czyli co do zasady, podstawa opodatkowania budowli nie zmienia się w czasie.

Podstawa opodatkowania podatkiem od nieruchomości budowli całkowicie zamortyzowanych

REKLAMA

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach, w lutym 2019 r., wydał rewolucyjny wyrok w przedmiocie sposobu ustalania podstawy opodatkowania podatkiem od nieruchomości budowli całkowicie zamortyzowanych (I SA/Ke 3/19), który stał w opozycji do dotychczas wyrażanego w tym zakresie stanowiska. Przełomowa konkluzja – pozytywna dla podatników tego podatku – nie spotkała się jednak z lawiną aprobaty ze strony innych składów orzekających. Nie blokowało to oczywiście optymistycznego nastawienia podatników, którzy podchodząc do ww. wyroku z rezerwą, zapatrywali się jednak na zmianę zasad w zakresie ustalania podstawy opodatkowania budowli. Finał jest niestety gorzki - Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach odstąpił od stanowiska wyrażonego w wyroku z dnia 13 lutego 2019 r. w sprawie I SA/Ke 3/19.

REKLAMA

W pierwszej kolejności przytoczyć należy art. 4 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (dalej także jako ,,UPOL”), zgodnie z którym, podstawę opodatkowania budowli lub ich części związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej, co do zasady, stanowi wartość, o której mowa w przepisach o podatkach dochodowych, ustalona na dzień 1 stycznia roku podatkowego, stanowiąca podstawę obliczania amortyzacji w tym roku, niepomniejszona o odpisy amortyzacyjne, a w przypadku budowli całkowicie zamortyzowanych - ich wartość z dnia 1 stycznia roku, w którym dokonano ostatniego odpisu amortyzacyjnego.

Powyższa norma określa podstawę opodatkowania budowli w dwóch okresach, tj. (i) w trakcie amortyzacji oraz (ii) po jej całkowitym zamortyzowaniu. W toku jej interpretacji wywodzono, że podstawą opodatkowania budowli, niezależnie od wyróżnionego przez ustawodawcę podtypu, jest wartość stanowiąca podstawę obliczania amortyzacji – bez uwzględniania odpisów amortyzacyjnych. Innymi słowy, w obu powyższych przypadkach uznawano, że wartość budowli przyjmowana na potrzeby opodatkowania podatkiem od nieruchomości, jest kategorią stabilną i zasadniczo stałą (o ile nie dochodzi do ulepszenia czy częściowego umorzenia wartości danego obiektu budowlanego).

I. Pierwotne stanowisko Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach i argumenty przeciwne innych sądów administracyjnych

WSA w Kielcach, w wyroku z dnia 13 lutego 2019 r. o sygn. I SA/Ke 3/19, wskazał, że w odniesieniu do ww. dwóch podkategorii budowli (tj. w trakcie amortyzacji i zamortyzowanych), ustawa o podatkach i opłatach lokalnych konstytuuje odmienny dla każdej z nich sposób, w jaki należy określić wartość stanowiącą podstawę opodatkowania. Mianowicie, zgodnie ze stanowiskiem sądu:

  1. w odniesieniu do budowli w trakcie amortyzacji – podstawą opodatkowania jest wartość z dnia 1 stycznia roku podatkowego, niepomniejszona o odpisy amortyzacyjne;
  2. w odniesieniu do budowli całkowicie zamortyzowanych – podstawą opodatkowania jest wartość z dnia 1 stycznia roku, w którym dokonano ostatniego odpisu amortyzacyjnego.

REKLAMA

Osią sporu jest zatem pominięcie przez ustawodawcę, w stosunku do budowli całkowicie zamortyzowanych, nakazu nieuwzględniania dokonanych odpisów amortyzacyjnych, co w ocenie WSA w Kielcach, wynika (czy raczej wynikało przed odstąpieniem od tego stanowiska) ze zdekodowanej treści art. 4 ust. 1 pkt 3 UPOL. Sąd zauważył, że ustawodawca, z jakiegoś powodu, nie dodał po myślniku (czyli do fragmentu wskazującego bezpośrednio na budowle całkowicie zamortyzowane), zwrotu ,,niepomniejszona o odpisy amortyzacyjne” i wywiódł z tego, że takie pomniejszenie jest możliwe. Konsekwencją rewolucyjnego wyroku była zatem opcja redukcji podstawy opodatkowania – przy zastosowaniu mechanizmu uaktualnienia wartości budowli poprzez uwzględnienie dokonanych odpisów amortyzacyjnych.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Jednym z kluczowych argumentów zakreślonych w uzasadnieniu prawnym wyroku, jest odwołanie się do brzmienia art. 4 ust. 1 pkt 3 UPOL obowiązującego do dnia 31 grudnia 1996 r. Wskazywał on wówczas, że podstawę opodatkowania stanowi: dla budowli – ich wartość początkowa określona według zasad przewidzianych w odrębnych przepisach dla celów amortyzacji, chociażby były one całkowicie zamortyzowane.

Powyższe sformułowanie dostatecznie pozwala przyjąć, co do zasady, permanentną i jednakową podstawę opodatkowania budowli w obu cyklach. Posługując się zatem wykładnią historyczną można by faktycznie dojść do przekonania, że ustawodawca odstąpił od ówczesnej reguły, bo gdyby chciał zachować tożsame podejście do ustalania podstawy opodatkowania obu kategorii budowli, to powinien powtórzyć sformułowanie ,,niepomniejszona o odpisy amortyzacyjne” na końcu jednostki redakcyjnej omawianej normy w teraźniejszym brzmieniu.

Można także zauważyć, że art. 4 ust. 1 pkt 3 UPOL wskazuje obecnie na ,,wartość, o której mowa w przepisach o podatkach dochodowych”, podczas gdy ten sam przepis, ale w brzmieniu sprzed ww. nowelizacji, odnosił się do ,,wartości początkowej określonej według zasad przewidzianych w odrębnych przepisach dla celów amortyzacji”. Czy zatem ustawodawca dokonał równocześnie zmiany sposobu ustalenia podstawy opodatkowania poprzez odstąpienie od wartości początkowej budowli (choćby przez niedoprecyzowanie, że ,,wartość” należy rozumieć jako ,,wartość początkową”)?

Zgodnie z wyrokiem WSA w Opolu z dnia 4 listopada 2020 r. o sygn. I SA/Op 237/20, ustawodawca określając podstawę opodatkowania podatkiem od nieruchomości dla budowli, odesłał bezpośrednio do wartości przyjętej w przepisach o podatkach dochodowych dot. obliczania odpisów amortyzacyjnych, którą zgodnie z art. 16f ust. 1 ustawy o CIT, jest wartość początkowa (ustalona na zasadach przewidzianych w art. 16g ustawy o CIT). W ocenie sądu, przy takim sposobie odesłania, nie ma potrzeby dookreślenia, że jest to wartość początkowa. Co więcej, sztywne posłużenie się tą terminologią uniemożliwiłoby ewentualne późniejsze zmiany wartości budowli w związku z ulepszeniem czy odłączeniem części składowej. ,,Wartość”, która choć po myślniku, to przecież w tym samym art. 4 ust. 1 pkt 3 UPOL, należy interpretować analogicznie – nie jako potencjalną wartość rynkową czy wartość początkową pomniejszoną o dokonane odpisy amortyzacyjne (tak przykładowo WSA w Gliwicach w wyroku z dnia 4 grudnia 2020 r. o sygn. I SA/Gl 1200/20).

Odpowiadając na potencjalne pytanie ,,dlaczego dokonano nowelizacji?”, można posłużyć się uzasadnieniem wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 15 grudnia 1997 r. w sprawie K 13/97. Z jego treści wynika, że celem zmian było usunięcie istniejących w tamtym czasie wątpliwości (dotyczących w szczególności ww. wartości początkowej), które były efektem wykładni przepisów ustawy o podatkach i opłatach lokalnych w związku z ustawą o prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych. Dlatego też postanowiono przeredagować przepis, bez równoczesnej zmiany jego wartości normatywnej. Z tego względu wykładnia historyczna nie powinna być w tym przypadku preferowana względem wykładni językowej, której przyznaje się przecież prymat w prawie podatkowym. A tym samym, dlatego i tym razem należy interpretować omawiany przepis z wykorzystaniem tej drugiej.

II. Nowe stanowisko Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach

Trudno jednoznacznie stwierdzić czy ww. przykładowe argumenty, którymi posługują się sądy administracyjne nie przychylając się do stanowiska WSA w Kielcach, skłoniły sąd do późniejszego ruchu. Jak wskazano na wstępie, odstąpił on od wyrażonego przez siebie stanowiska. W tym samym składzie orzekającym, w wyroku z dnia 16 lipca 2020 r. o sygn. I SA/Ke 87/20, WSA w Kielcach wskazał, że zastrzeżenie, iż podstawę opodatkowania stanowi wartość budowli lub jej części niepomniejszona o odpisy amortyzacyjne, odnosi się tak do budowli amortyzowanych, jak i zamortyzowanych. Przy czym, ustawodawca różnicuje jedynie daty, które podatnik jest zobligowany uwzględnić przy określaniu tej wartości, tj.:

  1. w odniesieniu do budowli w trakcie amortyzacji – będzie to 1 stycznia roku podatkowego,
  2. w odniesieniu do budowli całkowicie zamortyzowanych – 1 stycznia roku, w którym dokonano ostatniego odpisu amortyzacyjnego.

Powyższe prowadzi ostatecznie do wniosku, że w odniesieniu do budowli całkowicie zamortyzowanych, przyjęto analogiczne zasady ustalenia podstawy opodatkowania i precyzuje się jedynie dzień, na który powinno mieć to miejsce. Można w pewnym sensie stwierdzić, że druga część omawianej normy reguluje sytuację podatnika na przyszłość, określa kolejne podstawy opodatkowania. Po całkowitym zamortyzowaniu budowli nie wystąpi przecież następny 1 stycznia roku podatkowego, na który to mogłaby zostać ustalona podstawa obliczenia amortyzacji w tym roku – bo amortyzacja, z oczywistych względów, nie będzie już kontynuowana. Konstrukcja przepisu umożliwia wyprowadzenie stwierdzenia, że podstawa opodatkowania na potrzeby podatku od nieruchomości ,,zatrzymała się” w tym przypadku na dniu 1 stycznia roku, w którym dokonano ostatniego odpisu amortyzacyjnego i (co do zasady) pozostaje aktualna w kolejnych okresach. A jako że w roku, w którym dokonano ostatniego odpisu amortyzacyjnego, podstawą opodatkowania była wartość niepomniejszona o odpisy amortyzacyjne, ustawodawca – prawdopodobnie – nie dostrzegł konieczności powtarzania, że wartości z ostatniego roku amortyzacyjnego, jest niepomniejszona o odpisy amortyzacyjne. Innymi słowy, jeśli ostatni rok to X i wartość budowli w roku X jest niepomniejszona o odpisy amortyzacyjne, a ustalając wartość budowli całkowicie zamortyzowanej bierzemy pod uwagę wartość z roku X, to jest to w istocie wartość niepomniejszona o dokonane odpisy.

Co także zauważył WSA w Opolu w wyroku z dnia 4 listopada 2020 r. o sygn. I SA/Op 237/20, można wyobrazić sobie sytuację, w której po całkowitym zamortyzowaniu budowli i pomniejszeniu jej wartości o dokonane odpisy amortyzacyjne, podstawa opodatkowania wynosiłaby 0 zł. Czy wówczas budowla nie podlegałaby opodatkowaniu? Ustawodawca nie przewidział przecież wyłączenia z opodatkowania w takim stanie faktycznym, a omawiany przepis jest raczej przejawem woli opodatkowania budowli całkowicie zamortyzowanych.

III. Podsumowanie

Jakkolwiek pierwotnie dokonana wykładnia przez WSA w Kielcach, była dla podatników korzystna, trudno polemizować z ostateczną logiką wniosków. Autor tekstu wskazuje także na jej słuszność z perspektywy innych zasad ustalania podstawy opodatkowania w podatku od nieruchomości, które zostały przewidziane dla budowli. Zgodnie z art. 4 ust. 5 UPOL, jeżeli od budowli lub ich części, o których mowa w ust. 1 pkt 3, nie dokonuje się odpisów amortyzacyjnych - podstawę opodatkowania stanowi ich wartość rynkowa, określona przez podatnika na dzień powstania obowiązku podatkowego. Z tego przede wszystkim wynika, że w przypadku budowli niepodlegającej amortyzacji, podstawą opodatkowania jest wartość rynkowa. Co jednak istotne, wartość tę określa się na dzień powstania obowiązku podatkowego i brak dodatkowych zastrzeżeń o późniejszej możliwości pomniejszania jej, przykładowo z uwagi na spadek wartości z powodu zużycia. Wartość ta jest zatem stała (o ile nie dochodzi do ulepszenia). Gdyby przyjąć, że przedsiębiorca amortyzujący budowlę, po jej całkowitym zamortyzowaniu, ma możliwość pomniejszenia podstawy opodatkowania o dokonane odpisy amortyzacyjne, podczas gdy przedsiębiorca nie dokonujący odpisów amortyzacyjnych jest tej preferencji pozbawiony, to mogłoby to w istocie godzić w standardy konstytucyjne wskazujące chociażby tylko na zasadę sprawiedliwości społecznej.

Krótko mówiąc, obecne stanowisko judykatury nie pozostawia złudzeń – podstawą opodatkowania budowli amortyzowanych czy całkowicie zamortyzowanych, jest przyjęta dla celów amortyzacji wartość, która w obu wariantach jest niepomniejszana o odpisy amortyzacyjne – czyli co do zasady, podstawa opodatkowania budowli nie zmienia się w czasie.

Paula Kołodziejska, aplikant radcowski BG TAX & LEGAL

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
KPiR: czym jest i jak ją prowadzić? Najważniejsze zasady uproszczonej księgowości

Odpowiadając wprost na postawione w tytule pytanie, Księga Przychodów i Rozchodów (dalej: „KPiR”) to jeden z przewidzianych w polskim prawie sposobów prowadzenia ewidencji księgowej pozwalającej na określenie zobowiązań podatkowych. Najczęściej KPiR kojarzy się osobom, które prowadzą jednoosobową działalność gospodarczą, w tym takim, które są zatrudniona w formie b2b. Niemniej, wbrew powszechnemu przeświadczeniu i pomimo tego, że obowiązek prowadzenia księgi przychodów i rozchodów został wprowadzony w art. 24a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, taką formę rachunkowości mogą przyjąć nie tylko osoby prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą.

Dalsze obniżki stóp procentowych NBP dopiero jesienią 2025 roku? Prezes Glapiński: RPP nie zapowiada dalszych zmian; wzmocniły się czynniki inflacyjne

Rada Polityki Pieniężnej prawdopodobnie poczeka z kolejnymi obniżkami stóp procentowych przynajmniej do września - oceniają ekonomiści Santander BP. Ich zdaniem konferencja prasowa Prezesa NBP z 5 czerwca 2025 r. zasygnalizowała kolejną zmianę w nastawieniu banku centralnego - w kierunku bardziej jastrzębiej polityki. Podobnie oceniają analitycy innych banków (ING BSK, mBanku). Na tej konferencji Prezes Glapiński podkreślił, że Rada Polityki Pieniężnej w obecnej sytuacji nie zapowiada ścieżki przyszłych stóp proc., nie zobowiązuje się do żadnych decyzji, a kolejne decyzje będą podejmowane w reakcji na bieżące informacje. Dodał, że wzmocniły się czynniki mogące zwiększyć presję inflacyjną w dłuższym okresie.

Dopłaty bezpośrednie 2025: Nabór kończy się już 16 czerwca

Rolnicy mogą składać wnioski o dopłaty bezpośrednie i obszarowe za 2025 rok wyłącznie przez internet, korzystając z aplikacji eWniosekPlus. Termin upływa 16 czerwca, ale dokumenty będzie można złożyć do 11 lipca – z potrąceniem. Pomoc oferują pracownicy ARiMR i infolinia agencji.

Ulga podatkowa dla pracującego seniora. Co w sytuacji przejścia na emeryturę w ciągu roku podatkowego?

Już czwarty rok w podatku dochodowym od osób fizycznych obowiązuje wprowadzona w ramach Polskiego Ładu tzw. ulga dla pracujących seniorów. Jest to tak naprawdę zwolnienie podatkowe, do którego mają prawo osoby, które osiągnęły powszechny wiek emerytalny (60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn), nadal pracują zarobkowo i nie mają ustalonego prawa do emerytury lub renty rodzinnej. Z tej ulgi mogą też korzystać te osoby, które mają przyznaną emeryturę lecz jej nie pobierają, ponieważ nie rozwiązały stosunku pracy – czyli mają zawieszone prawo do emerytury. Powstaje pytanie, czy do tego zwolnienia mają prawo również te osoby, które w trakcie roku podatkowego (kalendarzowego) przeszły na emeryturę. Wyjaśnił to niedawno Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej.

REKLAMA

Poświadczone zgłoszenie celne importu – kluczowy dowód wywozu z UE

W czasach zglobalizowanego handlu i zaostrzonych kontroli podatkowo-celnych coraz częściej przedsiębiorcy stają przed wyzwaniem udowodnienia wywozu towarów poza Unię Europejską. Jednym z narzędzi, które może odegrać w tym procesie kluczową rolę, jest poświadczone przez organy celne zgłoszenie celne importowe dokonane w kraju trzecim.

Fundacja rodzinna w strukturach transakcyjnych – ryzyko zakwestionowania przez KAS

Najnowsze stanowisko Szefa KAS (odmowa wydania opinii zabezpieczającej z 5 maja 2025 r., sygn. DKP16.8082.14.2024) pokazuje, że wykorzystanie fundacji rodzinnej jako pośrednika w sprzedaży udziałów może zostać uznane za unikanie opodatkowania. Mimo deklarowanych celów sukcesyjnych, KAS uznał działanie za sztuczne i sprzeczne z celem przepisów.

Webinar: KSeF – co nas czeka w praktyce? + certyfikat gwarantowany

Praktyczny webinar „KSeF – co nas czeka w praktyce?” poprowadzi Zbigniew Makowski, doradca podatkowy z ponad 15-letnim stażem. Ekspert wskaże, jakie szanse i zagrożenia dla firm i biur rachunkowych niesie ze sobą KSeF i jak się na nie przygotować.

Taryfa celna UE: kod, który decyduje o losie Twojej przesyłki

Niepozorny ciąg cyfr może przesądzić o powodzeniu lub porażce międzynarodowej transakcji. W świecie handlu zagranicznego poprawna klasyfikacja taryfowa towarów to nie wybór – to konieczność.

REKLAMA

Zmiany w zamówieniach publicznych w 2025 r. Co czeka zamawiających i wykonawców? Projekt UZP dot. udziału firm z państw trzecich w przetargach

W dniu 3 lutego 2025 r. do Sejmu wpłynął projekt w formie druku nr 1041 o zmianie ustawy ¬- Prawo zamówień publicznych, który miał przewidywać szereg istotnych zmian w systemie zamówień publicznych w Polsce, został on jednak wycofany. Urząd Zamówień Publicznych stworzył jednak własny projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo zamówień publicznych oraz ustawy o umowie koncesji na roboty budowlane lub usługi, pod numerem UC88, w której poruszył istotną kwestię udziałów w przetargach firmy z państw trzecich, czyli pochodzących z krajów, z którymi Unia Europejska nie zawarła umowy międzynarodowej zapewniającej wzajemny i równy dostęp do unijnego rynku zamówień publicznych. Projekt ten został już przyjęty przez Radę Ministrów i przesłany do Sejmu.

PFR pozywa firmy na podstawie rekomendacji CBA. Co możesz zrobić, gdy żądają zwrotu subwencji z Tarczy Finansowej?

Polski Fundusz Rozwoju (PFR) pozywa przedsiębiorców, powołując się na tzw. rekomendacje CBA. Problem dotyczy już około 1900 firm, które – często bez żadnych wcześniejszych sygnałów – otrzymują wezwania a następnie pozwy o zwrot subwencji z Tarczy Finansowej. Zaskakuje nie tylko skala działań PFR, ale przede wszystkim brak rzetelnego uzasadnienia tych roszczeń.

REKLAMA