REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Podstawa opodatkowania budowli całkowicie zamortyzowanych – jednak bez pomniejszania o dokonane odpisy amortyzacyjne

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
BG TAX & LEGAL
Spółka BG TAX & LEGAL od 2015 r. świadczy usługi profesjonalnego doradztwa podatkowego na rzecz średnich i dużych przedsiębiorstw, specjalizując się w bieżącym doradztwie podatkowym, jak i transakcyjnym.
Paula Kołodziejska, aplikant radcowski, BG Tax & Legal
Podstawa opodatkowania budowli całkowicie zamortyzowanych – jednak bez pomniejszania o dokonane o odpisy amortyzacyjne
Podstawa opodatkowania budowli całkowicie zamortyzowanych – jednak bez pomniejszania o dokonane o odpisy amortyzacyjne

REKLAMA

REKLAMA

Podstawa opodatkowania podatkiem od nieruchomości budowli całkowicie zamortyzowanych była przedmiotem rozstrzygnięcia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach. Z wydanego przez ten sąd wyroku wynika, że podstawą opodatkowania budowli amortyzowanych czy całkowicie zamortyzowanych, jest przyjęta dla celów amortyzacji wartość, która w obu wariantach jest niepomniejszana o odpisy amortyzacyjne – czyli co do zasady, podstawa opodatkowania budowli nie zmienia się w czasie.

Podstawa opodatkowania podatkiem od nieruchomości budowli całkowicie zamortyzowanych

REKLAMA

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach, w lutym 2019 r., wydał rewolucyjny wyrok w przedmiocie sposobu ustalania podstawy opodatkowania podatkiem od nieruchomości budowli całkowicie zamortyzowanych (I SA/Ke 3/19), który stał w opozycji do dotychczas wyrażanego w tym zakresie stanowiska. Przełomowa konkluzja – pozytywna dla podatników tego podatku – nie spotkała się jednak z lawiną aprobaty ze strony innych składów orzekających. Nie blokowało to oczywiście optymistycznego nastawienia podatników, którzy podchodząc do ww. wyroku z rezerwą, zapatrywali się jednak na zmianę zasad w zakresie ustalania podstawy opodatkowania budowli. Finał jest niestety gorzki - Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach odstąpił od stanowiska wyrażonego w wyroku z dnia 13 lutego 2019 r. w sprawie I SA/Ke 3/19.

REKLAMA

W pierwszej kolejności przytoczyć należy art. 4 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (dalej także jako ,,UPOL”), zgodnie z którym, podstawę opodatkowania budowli lub ich części związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej, co do zasady, stanowi wartość, o której mowa w przepisach o podatkach dochodowych, ustalona na dzień 1 stycznia roku podatkowego, stanowiąca podstawę obliczania amortyzacji w tym roku, niepomniejszona o odpisy amortyzacyjne, a w przypadku budowli całkowicie zamortyzowanych - ich wartość z dnia 1 stycznia roku, w którym dokonano ostatniego odpisu amortyzacyjnego.

Powyższa norma określa podstawę opodatkowania budowli w dwóch okresach, tj. (i) w trakcie amortyzacji oraz (ii) po jej całkowitym zamortyzowaniu. W toku jej interpretacji wywodzono, że podstawą opodatkowania budowli, niezależnie od wyróżnionego przez ustawodawcę podtypu, jest wartość stanowiąca podstawę obliczania amortyzacji – bez uwzględniania odpisów amortyzacyjnych. Innymi słowy, w obu powyższych przypadkach uznawano, że wartość budowli przyjmowana na potrzeby opodatkowania podatkiem od nieruchomości, jest kategorią stabilną i zasadniczo stałą (o ile nie dochodzi do ulepszenia czy częściowego umorzenia wartości danego obiektu budowlanego).

I. Pierwotne stanowisko Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach i argumenty przeciwne innych sądów administracyjnych

WSA w Kielcach, w wyroku z dnia 13 lutego 2019 r. o sygn. I SA/Ke 3/19, wskazał, że w odniesieniu do ww. dwóch podkategorii budowli (tj. w trakcie amortyzacji i zamortyzowanych), ustawa o podatkach i opłatach lokalnych konstytuuje odmienny dla każdej z nich sposób, w jaki należy określić wartość stanowiącą podstawę opodatkowania. Mianowicie, zgodnie ze stanowiskiem sądu:

  1. w odniesieniu do budowli w trakcie amortyzacji – podstawą opodatkowania jest wartość z dnia 1 stycznia roku podatkowego, niepomniejszona o odpisy amortyzacyjne;
  2. w odniesieniu do budowli całkowicie zamortyzowanych – podstawą opodatkowania jest wartość z dnia 1 stycznia roku, w którym dokonano ostatniego odpisu amortyzacyjnego.

REKLAMA

Osią sporu jest zatem pominięcie przez ustawodawcę, w stosunku do budowli całkowicie zamortyzowanych, nakazu nieuwzględniania dokonanych odpisów amortyzacyjnych, co w ocenie WSA w Kielcach, wynika (czy raczej wynikało przed odstąpieniem od tego stanowiska) ze zdekodowanej treści art. 4 ust. 1 pkt 3 UPOL. Sąd zauważył, że ustawodawca, z jakiegoś powodu, nie dodał po myślniku (czyli do fragmentu wskazującego bezpośrednio na budowle całkowicie zamortyzowane), zwrotu ,,niepomniejszona o odpisy amortyzacyjne” i wywiódł z tego, że takie pomniejszenie jest możliwe. Konsekwencją rewolucyjnego wyroku była zatem opcja redukcji podstawy opodatkowania – przy zastosowaniu mechanizmu uaktualnienia wartości budowli poprzez uwzględnienie dokonanych odpisów amortyzacyjnych.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Jednym z kluczowych argumentów zakreślonych w uzasadnieniu prawnym wyroku, jest odwołanie się do brzmienia art. 4 ust. 1 pkt 3 UPOL obowiązującego do dnia 31 grudnia 1996 r. Wskazywał on wówczas, że podstawę opodatkowania stanowi: dla budowli – ich wartość początkowa określona według zasad przewidzianych w odrębnych przepisach dla celów amortyzacji, chociażby były one całkowicie zamortyzowane.

Powyższe sformułowanie dostatecznie pozwala przyjąć, co do zasady, permanentną i jednakową podstawę opodatkowania budowli w obu cyklach. Posługując się zatem wykładnią historyczną można by faktycznie dojść do przekonania, że ustawodawca odstąpił od ówczesnej reguły, bo gdyby chciał zachować tożsame podejście do ustalania podstawy opodatkowania obu kategorii budowli, to powinien powtórzyć sformułowanie ,,niepomniejszona o odpisy amortyzacyjne” na końcu jednostki redakcyjnej omawianej normy w teraźniejszym brzmieniu.

Można także zauważyć, że art. 4 ust. 1 pkt 3 UPOL wskazuje obecnie na ,,wartość, o której mowa w przepisach o podatkach dochodowych”, podczas gdy ten sam przepis, ale w brzmieniu sprzed ww. nowelizacji, odnosił się do ,,wartości początkowej określonej według zasad przewidzianych w odrębnych przepisach dla celów amortyzacji”. Czy zatem ustawodawca dokonał równocześnie zmiany sposobu ustalenia podstawy opodatkowania poprzez odstąpienie od wartości początkowej budowli (choćby przez niedoprecyzowanie, że ,,wartość” należy rozumieć jako ,,wartość początkową”)?

Zgodnie z wyrokiem WSA w Opolu z dnia 4 listopada 2020 r. o sygn. I SA/Op 237/20, ustawodawca określając podstawę opodatkowania podatkiem od nieruchomości dla budowli, odesłał bezpośrednio do wartości przyjętej w przepisach o podatkach dochodowych dot. obliczania odpisów amortyzacyjnych, którą zgodnie z art. 16f ust. 1 ustawy o CIT, jest wartość początkowa (ustalona na zasadach przewidzianych w art. 16g ustawy o CIT). W ocenie sądu, przy takim sposobie odesłania, nie ma potrzeby dookreślenia, że jest to wartość początkowa. Co więcej, sztywne posłużenie się tą terminologią uniemożliwiłoby ewentualne późniejsze zmiany wartości budowli w związku z ulepszeniem czy odłączeniem części składowej. ,,Wartość”, która choć po myślniku, to przecież w tym samym art. 4 ust. 1 pkt 3 UPOL, należy interpretować analogicznie – nie jako potencjalną wartość rynkową czy wartość początkową pomniejszoną o dokonane odpisy amortyzacyjne (tak przykładowo WSA w Gliwicach w wyroku z dnia 4 grudnia 2020 r. o sygn. I SA/Gl 1200/20).

Odpowiadając na potencjalne pytanie ,,dlaczego dokonano nowelizacji?”, można posłużyć się uzasadnieniem wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 15 grudnia 1997 r. w sprawie K 13/97. Z jego treści wynika, że celem zmian było usunięcie istniejących w tamtym czasie wątpliwości (dotyczących w szczególności ww. wartości początkowej), które były efektem wykładni przepisów ustawy o podatkach i opłatach lokalnych w związku z ustawą o prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych. Dlatego też postanowiono przeredagować przepis, bez równoczesnej zmiany jego wartości normatywnej. Z tego względu wykładnia historyczna nie powinna być w tym przypadku preferowana względem wykładni językowej, której przyznaje się przecież prymat w prawie podatkowym. A tym samym, dlatego i tym razem należy interpretować omawiany przepis z wykorzystaniem tej drugiej.

II. Nowe stanowisko Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach

Trudno jednoznacznie stwierdzić czy ww. przykładowe argumenty, którymi posługują się sądy administracyjne nie przychylając się do stanowiska WSA w Kielcach, skłoniły sąd do późniejszego ruchu. Jak wskazano na wstępie, odstąpił on od wyrażonego przez siebie stanowiska. W tym samym składzie orzekającym, w wyroku z dnia 16 lipca 2020 r. o sygn. I SA/Ke 87/20, WSA w Kielcach wskazał, że zastrzeżenie, iż podstawę opodatkowania stanowi wartość budowli lub jej części niepomniejszona o odpisy amortyzacyjne, odnosi się tak do budowli amortyzowanych, jak i zamortyzowanych. Przy czym, ustawodawca różnicuje jedynie daty, które podatnik jest zobligowany uwzględnić przy określaniu tej wartości, tj.:

  1. w odniesieniu do budowli w trakcie amortyzacji – będzie to 1 stycznia roku podatkowego,
  2. w odniesieniu do budowli całkowicie zamortyzowanych – 1 stycznia roku, w którym dokonano ostatniego odpisu amortyzacyjnego.

Powyższe prowadzi ostatecznie do wniosku, że w odniesieniu do budowli całkowicie zamortyzowanych, przyjęto analogiczne zasady ustalenia podstawy opodatkowania i precyzuje się jedynie dzień, na który powinno mieć to miejsce. Można w pewnym sensie stwierdzić, że druga część omawianej normy reguluje sytuację podatnika na przyszłość, określa kolejne podstawy opodatkowania. Po całkowitym zamortyzowaniu budowli nie wystąpi przecież następny 1 stycznia roku podatkowego, na który to mogłaby zostać ustalona podstawa obliczenia amortyzacji w tym roku – bo amortyzacja, z oczywistych względów, nie będzie już kontynuowana. Konstrukcja przepisu umożliwia wyprowadzenie stwierdzenia, że podstawa opodatkowania na potrzeby podatku od nieruchomości ,,zatrzymała się” w tym przypadku na dniu 1 stycznia roku, w którym dokonano ostatniego odpisu amortyzacyjnego i (co do zasady) pozostaje aktualna w kolejnych okresach. A jako że w roku, w którym dokonano ostatniego odpisu amortyzacyjnego, podstawą opodatkowania była wartość niepomniejszona o odpisy amortyzacyjne, ustawodawca – prawdopodobnie – nie dostrzegł konieczności powtarzania, że wartości z ostatniego roku amortyzacyjnego, jest niepomniejszona o odpisy amortyzacyjne. Innymi słowy, jeśli ostatni rok to X i wartość budowli w roku X jest niepomniejszona o odpisy amortyzacyjne, a ustalając wartość budowli całkowicie zamortyzowanej bierzemy pod uwagę wartość z roku X, to jest to w istocie wartość niepomniejszona o dokonane odpisy.

Co także zauważył WSA w Opolu w wyroku z dnia 4 listopada 2020 r. o sygn. I SA/Op 237/20, można wyobrazić sobie sytuację, w której po całkowitym zamortyzowaniu budowli i pomniejszeniu jej wartości o dokonane odpisy amortyzacyjne, podstawa opodatkowania wynosiłaby 0 zł. Czy wówczas budowla nie podlegałaby opodatkowaniu? Ustawodawca nie przewidział przecież wyłączenia z opodatkowania w takim stanie faktycznym, a omawiany przepis jest raczej przejawem woli opodatkowania budowli całkowicie zamortyzowanych.

III. Podsumowanie

Jakkolwiek pierwotnie dokonana wykładnia przez WSA w Kielcach, była dla podatników korzystna, trudno polemizować z ostateczną logiką wniosków. Autor tekstu wskazuje także na jej słuszność z perspektywy innych zasad ustalania podstawy opodatkowania w podatku od nieruchomości, które zostały przewidziane dla budowli. Zgodnie z art. 4 ust. 5 UPOL, jeżeli od budowli lub ich części, o których mowa w ust. 1 pkt 3, nie dokonuje się odpisów amortyzacyjnych - podstawę opodatkowania stanowi ich wartość rynkowa, określona przez podatnika na dzień powstania obowiązku podatkowego. Z tego przede wszystkim wynika, że w przypadku budowli niepodlegającej amortyzacji, podstawą opodatkowania jest wartość rynkowa. Co jednak istotne, wartość tę określa się na dzień powstania obowiązku podatkowego i brak dodatkowych zastrzeżeń o późniejszej możliwości pomniejszania jej, przykładowo z uwagi na spadek wartości z powodu zużycia. Wartość ta jest zatem stała (o ile nie dochodzi do ulepszenia). Gdyby przyjąć, że przedsiębiorca amortyzujący budowlę, po jej całkowitym zamortyzowaniu, ma możliwość pomniejszenia podstawy opodatkowania o dokonane odpisy amortyzacyjne, podczas gdy przedsiębiorca nie dokonujący odpisów amortyzacyjnych jest tej preferencji pozbawiony, to mogłoby to w istocie godzić w standardy konstytucyjne wskazujące chociażby tylko na zasadę sprawiedliwości społecznej.

Krótko mówiąc, obecne stanowisko judykatury nie pozostawia złudzeń – podstawą opodatkowania budowli amortyzowanych czy całkowicie zamortyzowanych, jest przyjęta dla celów amortyzacji wartość, która w obu wariantach jest niepomniejszana o odpisy amortyzacyjne – czyli co do zasady, podstawa opodatkowania budowli nie zmienia się w czasie.

Paula Kołodziejska, aplikant radcowski BG TAX & LEGAL

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Załączniki w KSeF tylko dla wybranych? Nowa funkcja może wykluczyć małych przedsiębiorców

Nowa funkcja w Krajowym Systemie e-Faktur (KSeF) pozwala na dodawanie załączników do faktur, ale wyłącznie w ściśle określonej formie i po wcześniejszym zgłoszeniu. Eksperci ostrzegają, że rozwiązanie dostępne będzie głównie dla dużych firm, a mali przedsiębiorcy mogą zostać z dodatkowymi obowiązkami i bez realnej możliwości skorzystania z tej opcji.

Kontrola podatkowa - fiskus ma 98% skuteczności. Adwokat radzi jak się przygotować i ograniczyć ryzyko kary

Choć liczba kontroli podatkowych w Polsce od 2023 roku spada, ich skuteczność jest wyższa niż kiedykolwiek. W 2024 roku aż 98,1% kontroli podatkowych oraz 94% kontroli celno-skarbowych zakończyło się wykryciem nieprawidłowości. Urzędy skarbowe, dzięki wykorzystaniu narzędzi analitycznych takich jak STIR, JPK czy big data, trafnie typują podmioty do weryfikacji, skupiając się na firmach obecnych na rynku i rzeczywiście dostępnych dla egzekucji zobowiązań. W efekcie kontrola może spotkać każdego podatnika, który nieświadomie popełnił błąd lub padł ofiarą nieuczciwego kontrahenta.

Rewolucja w podatkach i inwestycjach! Sejm przegłosował pakiet deregulacyjny – VAT do 240 tys. zł, łatwiejszy dostęp do kapitału dla MŚP

Sejm uchwalił przełomowy pakiet ustaw deregulacyjnych. Wyższy limit zwolnienia z VAT (do 240 tys. zł), tańszy dostęp do kapitału dla małych firm, koniec obowiązkowego pośrednictwa inwestycyjnego przy ofertach do 1 mln euro i uproszczenia w kontrolach celno-skarbowych – wszystko to z myślą o przedsiębiorcach i podatnikach. Sprawdź, co się zmienia od 2026 roku!

Sejm zdecydował. Fundamentalna zmiana w ustawie o podatku od spadków i darowizn

Sejm uchwalił właśnie nowelizację ustawy o podatku od spadków i darowizn. Celem nowych regulacji jest ograniczenie obowiązków biurokratycznych m.in. przy sprzedaży rzeczy uzyskanych w drodze spadku.

REKLAMA

Fiskus przegrał przez własny błąd. Podatnik uniknął 84 tys. zł podatku, bo urzędnicy nie znali terminu przedawnienia

Fundacja wygrała przed WSA w Gliwicach spór o 84 tys. zł podatku, bo fiskus nie zdążył przed upływem terminu przedawnienia. Kontrola trwała ponad 5 lat, a urzędnicy nie przestrzegali procedur. Sprawa pokazuje, że przepisy podatkowe działają w obie strony – także na korzyść podatnika.

W 2026 r. wdrożenie obowiązkowego KSeF - czy pamiętamy o VIDA? Czym jest VIDA i jakie zmiany wprowadza?

W 2026 roku wdrożymy w końcu w Polsce Krajowy System e-Faktur (KSeF) w wersji obowiązkowej. Prace nad KSeF trwają od wielu lat. Na początku tych prac Polska była w awangardzie państw unijnych pod względem e-fakturowania, wyprzedzaliśmy rozmachem i pomysłem inne państwa, jedni z pierwszych wnioskowaliśmy w 2021 r. o pozwolenie na obowiązkowy KSeF dla wszystkich podatników i transakcji. Administracja utknęła jednak w realizacji swojego pomysłu, reszta jest historią. W międzyczasie pojawiły się nowe, niezwykle istotne okoliczności, a więc VIDA (VAT in the Digital Age). Pojawia się zatem fundamentalne pytanie: czy obecne wdrożenie KSeF nie powinno już dziś uwzględniać przyszłych wymogów VIDA?

Minister finansów zapowiada nowy podatek: W kogo uderzy?

Ministerstwo Finansów pracuje nad podatkiem dotyczącym odsetek od rezerwy obowiązkowej utrzymywanej przez banki w Narodowym Banku Polskim - poinformował minister finansów Andrzej Domański. Dodał, że przychody do budżetu w 2026 r. z tego tytułu mogłyby sięgnąć 1,5-2 mld zł.

Zwrot VAT: Tylko organ I instancji może przedłużyć termin – przełomowy wyrok WSA

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi orzekł, że termin zwrotu VAT może zostać przedłużony wyłącznie przez organ I instancji i tylko w trakcie trwającego postępowania. Przedłużenie nie jest dopuszczalne po uchyleniu decyzji i przekazaniu sprawy do ponownego rozpatrzenia.

REKLAMA

Prowizja w kryptowalutach bez podatku – do chwili wymiany? Ważny wyrok WSA

Rynek kryptowalut wciąż działa w cieniu nie zawsze jednoznacznych regulacji podatkowych. Zdarza się, że firmy technologiczne muszą podejmować decyzje biznesowe bez jasnych odpowiedzi na pytania o moment powstania przychodu, zasady wyceny aktywów czy klasyfikację źródeł dochodu. Wiele osób sądzi, że rozporządzenie MICA kompleksowo reguluje cały rynek kryptoaktywów, podczas gdy w rzeczywistości nie dotyczy kwestii podatkowych. Wydawałoby się, że postępująca legislacja europejska rozwiązuje obecnie więcej problemów niż dotychczas, ale niestety nadal jeszcze pozostają pewne niejasne strefy. Jednym z takich obszarów jest rozliczanie prowizji pobieranych w kryptowalutach, szczególnie gdy nie towarzyszy im bezpośrednia płatność. Właśnie ten problem trafił pod ocenę Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (WSA) w Gdańsku.

Obowiązkowy KSeF: podatnicy zwolnieni z VAT nie będą chcieli faktur ustrukturyzowanych?

Podatnicy zwolnieni od VAT nie będą zainteresowani ”udostępnianiem” im w KSeF faktur ustrukturyzowanych – pisze profesor Witold Modzelewski. I wyjaśnia dlaczego.

REKLAMA