REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Podatek od nieruchomości po orzeczeniu TK: pierwsze wyroki sądów administracyjnych

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Paula Kołodziejska, aplikant radcowski, BG Tax & Legal
BG TAX & LEGAL
Spółka BG TAX & LEGAL od 2015 r. świadczy usługi profesjonalnego doradztwa podatkowego na rzecz średnich i dużych przedsiębiorstw, specjalizując się w bieżącym doradztwie podatkowym, jak i transakcyjnym.
Wyższy podatek od nieruchomości gospodarczych – konsekwencje wyroku TK
Wyższy podatek od nieruchomości gospodarczych – konsekwencje wyroku TK

REKLAMA

REKLAMA

Wyrok Trybunału Konstytucyjnego w sprawie podatku od nieruchomości w świetle pierwszych orzeczeń sądów administracyjnych w tym zakresie. Kontrowersji ciąg dalszy…

Podatek od nieruchomości po orzeczeniu Trybunału Konstytucyjnego

W wyroku z dnia 24 lutego 2021 r. o sygn. SK 39/19, Trybunał Konstytucyjny wskazał, że opodatkowanie gruntów, budynków lub budowli wyższą stawką podatku od nieruchomości, wyłącznie ze względu posiadania ich przez przedsiębiorcę lub inny podmiot prowadzący działalność gospodarczą – czyli pomimo niewykorzystywania lub braku możliwości potencjalnego wykorzystania ich w tej działalności – jest niezgodne z art. 64 ust. 1 w związku z art. 31 ust. 3 i art. 84 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.

REKLAMA

REKLAMA

Wyrok otworzył szeroką dyskusję – o niemałym znaczeniu w czasach epidemii COVID – o możliwości stosowania płynących z niego wniosków nie tylko przez osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, ale i inne podmioty. O ile w odniesieniu do tych pierwszych, kwestia ta nie budzi wątpliwości, o tyle w przypadku drugiej grupy podatników – można postawić znak zapytania.

Więcej niż oczywiste jest to, że pytanie czy wyrok TK jest korzystny nie tylko dla osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą, spotkało się już z niejedną odpowiedzią. Na potrzeby niniejszego artykułu warto przytoczyć kilka kwestii, które można ocenić jako kluczowe z perspektywy istniejących niespójności:

  1. wyrok zapadł na tle sprawy ze skargi konstytucyjnej osoby fizycznej, której wszystkie nieruchomości, z powodu prowadzenia przez nią działalności gospodarczej, zostały objęte wyższą stawką podatku od nieruchomości;
  2. sentencja wyroku odnosi się do gruntów, budynków i budowli będących w posiadaniu przedsiębiorcy lub innego podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą – czyli nie ogranicza się do osób fizycznych;
  3. co jednak równie istotne, w uzasadnieniu prawnym wyroku pojawia się czynnik w postaci potencjalnego wykorzystywania, tj. TK wskazuje, że o niekonstytucyjności omawianej regulacji (art. 1a ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych) mówimy wtedy, gdy przedmiot opodatkowania jest niewykorzystywany i nie może być potencjalnie wykorzystywany do prowadzenia działalności gospodarczej.

Zatrzymując się na ww. punkcie pierwszym, przytoczyć można wyrok WSA w Białymstoku z dnia 26 lutego 2021 r. o sygn. I SA/Bk 52/21. Sąd podkreślił w nim, że wyrok TK został wydany na skutek skargi konstytucyjnej dot. osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą. Ze jej specyficznej natury, która skupia w jednym podmiocie osobę prywatną i przedsiębiorcę, wywiódł, że wyrok nie powinien znaleźć zastosowania w rozpatrywanej przez niego sprawie, która dotyczyła sytuacji podatkowej podmiotu jakim jest szpital.

REKLAMA

Powyższe rozstrzygnięcie – negatywne dla osób prawnych lub innych podmiotów prowadzących działalność gospodarczą – może wyznaczać pewien kierunek, którym będą podążać organy podatkowe lub sądy administracyjne. Może, choć naturalnie nie musi, bo ww. wyrok jest pierwszym, który podjął tę problematykę i to jeszcze przed opublikowaniem uzasadnienia orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Przechodząc do ww. punktu drugiego, czyli sentencji i jej uniwersalnego wymiaru, podkreślić należy, że jest ona centralnym punktem argumentacji zwolenników poglądu o możliwości stosowania wyroku TK nie tylko przez osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą. Sentencja nie ogranicza się w istocie do osób fizycznych – co miało chociażby miejsce w sentencji wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 12 grudnia 2017 r. o sygn. SK 13/15. Jest to o tyle istotne, bo przyjmuje się, że treść uzasadnienia orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego nie ma mocy wiążącej – w odróżnieniu od sentencji właśnie.

Dnia 4 marca 2021 r., Naczelny Sąd Administracyjny wydał kilka wyroków (sygn. 896-898/21) w sprawie Agencji Mienia Wojskowego, w których potwierdził, że ,,mimo, że przywołany wyrok zapadł na tle sprawy ze skargi konstytucyjnej osoby fizycznej, w zakresie przyjętej przez Trybunał interpretacji art. 1a ust. 1 pkt 3 u.p.o.l. ma on uniwersalne znaczenie.” NSA wskazał, że różnicowanie w tym względzie podatników nie znajdowałoby żadnego uzasadnienia z punktu widzenia zasady równości wobec prawa (art. 32 Konstytucji RP). Stanowisko to jest zatem względniejsze dla podatników od wyrażonego przez WSA w Białymstoku.

Bazując na powyższym stwierdzeniu można by wyprowadzić następujący wniosek: przedsiębiorcy i inne podmioty prowadzące działalność gospodarczą, mogą skorzystać z najnowszego wyroku TK – a przynajmniej na takie pozytywne rozstrzygnięcie, prawdopodobnie, będą mogli liczyć przed Naczelnym Sądem Administracyjnym. Niemniej jednak nie można tracić z pola widzenia dwóch istotnych okoliczności. Przedmiotowe wyroki zapadły w sprawie specyficznego podmiotu – Agencji Mienia Wojskowego, która co prawda może prowadzić działalność gospodarczą, niemniej realizuje zadania z zakresu szeroko rozumianej administracji publicznej. W pewnym uproszczeniu można zatem wskazać, że jest podmiotem o podwójnym statusie – tak jak osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą, która występuje w obrocie jako osoba prywatna (w zakresie majątku osobistego) oraz jako przedsiębiorca. Mając to na uwadze NSA zauważył, że skoro Agencja Mienia Wojskowego prowadzi działalność gospodarczą, ale równolegle także działalność, która nie spełnia tej definicji, to nie można twierdzić, że wszystkie posiadane przez nią nieruchomości są związane z prowadzeniem działalności gospodarczej (bo mogą być związane z wykonywaniem działań z zakresu administracji publicznej).

Czy nie jest zatem tak, że z wyroku Trybunału Konstytucyjnego rzeczywiście będą mogły skorzystać także inne podmioty (nie tylko osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą), ale wyłącznie wtedy, gdy ich natura jest równie specyficzna/podwójna?

Potencjalne wykorzystywanie nieruchomości

Co więcej, NSA nie zatrzymał się na zaaprobowaniu ww. punktu drugiego (uniwersalna sentencja wyroku) i dostrzegł punkt trzeci (potencjalne wykorzystywanie nieruchomości). Zgodnie ze stanowiskiem sądu, związek z działalnością gospodarczą (czyli oś sporu przed TK), ,,(…) oprócz samego posiadania nieruchomości przez przedsiębiorcę lub inny podmiot prowadzący działalność gospodarczą, powinien być oparty na faktycznym lub nawet potencjalnym wykorzystywaniu tej nieruchomości w działalności gospodarczej tego podmiotu. Grunty, budynki i budowle, które choćby pośrednio lub w ograniczonym zakresie służą prowadzeniu działalności gospodarczej, powinny być uznane ze związane z tą działalnością.”. NSA wskazał przy tym, że w ustaleniu związku nieruchomości z prowadzoną działalnością gospodarczą przydatne będą następujące okoliczności:

  • wprowadzenie nieruchomości do ewidencji środków trwałych,
  • ujęcie wydatków na nabycie lub wytworzenie oraz utrzymanie w kosztach działalności gospodarczej,
  • a w przypadku budowli, nawet jej charakter wskazujący na gospodarcze przeznaczenie.

Czy nie jest zatem tak, że powyższe zdarzenia prawdopodobnie wystąpią w przypadku większości ,,standardowych” przedsiębiorców, co za tym idzie trudno będzie podważyć możliwość potencjalnego wykorzystywania nieruchomości w działalności gospodarczej, co za tym idzie – w praktycznym ujęciu (czyli pomimo sentencji) – wyrok TK nie doprowadzi do rewolucji?

Przytoczone wyroki sądów administracyjnych są pierwszymi, które cytują bądź odwołują się do orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego z dnia 24 lutego 2021 r. o sygn. SK 39/19. Pierwszy: negatywny – w kontekście omawianego zagadnienia, drugi (a właściwie seria wyroków): połowicznie pozytywny. NSA potwierdził uniwersalny charakter sentencji, niemniej jednak nie pominął przy tym potencjalności, która w praktyce może okazać się kluczowa. Powinno to studzić nastroje podatników podatku od nieruchomości, choć nie można przy tym wykluczyć, że kolejne wyroki, w tym te, które będą dotyczyć mniej charakterystycznych podmiotów, okażą się jednak w pełni korzystne. Na dzień dzisiejszy, w naszej ocenie, zatrzymywanie się w toku argumentacji na sentencji, czyli z pominięciem ww. punktu trzeciego, który został dostrzeżony przez NSA, może budzić ryzyko dla podatnika.

Paula Kołodziejska, aplikant radcowski BG TAX & LEGAL

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Limit poniżej 10 000 zł - najczęściej zadawane pytania o KSeF

Czy przedsiębiorca z obrotami poniżej 10 tys. zł miesięcznie musi korzystać z KSeF? Jak długo można jeszcze wystawiać faktury papierowe? Ministerstwo Finansów wyjaśnia szczegóły nowych zasad, które wejdą w życie od lutego 2026 roku.

"Podatek" (opłata) od psa w 2026 r. Jest stawka maksymalna ale każda gmina ustala samodzielnie. Kto nie musi płacić tej opłaty?

Najczęściej mówi się potocznie: „podatek od psa”. Ale tak naprawdę to opłata lokalna: "opłata od posiadania psów" pobierana przez gminy. Na szczęście nie wszystkie gminy się na to decydują. Bo opłata właśnie tym się różni od podatku, że może ale nie musi być wprowadzona na terenie danej gminy. Ile wynosi opłata od psa w 2026 roku? Kto musi ją płacić a kto jest zwolniony? Do kiedy trzeba wnosić tę opłatę do gminy? Wyjaśniamy.

Podatki i opłaty lokalne w 2026 roku: Minister Finansów ustalił stawki maksymalne

Od 1 stycznia 2026 r. wzrosną (jak prawie każdego roku) o wskaźnik inflacji (tym razem o ok. 4,5%) maksymalne stawki podatków i opłat lokalnych. Minister Finansów wydał już coroczne obwieszczenie w tej kwestii. Zatem w 2026 roku możemy liczyć się z zauważalnie wyższymi stawkami podatku od nieruchomości, podatku od środków transportowych i opłat lokalnych (targowej, miejscowej, uzdrowiskowej, reklamowej, od posiadania psów) - oczywiście w tych gminach, których rady podejmą stosowne uchwały do końca 2025 roku.

Zasadzka legislacyjna na fundacje rodzinne. Krytyczna analiza projektu nowelizacji ustawy o CIT z dnia 29 sierpnia 2025 r.

"Niczyje zdrowie, wolność ani mienie nie są bezpieczne, kiedy obraduje parlament" - ostrzega sentencja często błędnie przypisywana Markowi Twainowi, której rzeczywistym autorem jest Gideon J. Tucker, dziewiętnastowieczny amerykański prawnik i sędzia Sądu Najwyższego stanu Nowy Jork. Ta gorzka refleksja, wypowiedziana w 1866 roku w kontekście chaotycznego procesu legislacyjnego w Albany, nabiera szczególnej aktualności w obliczu współczesnych praktyk legislacyjnych.

REKLAMA

Od 2026 koniec faktur w Wordzie i Excelu. KSeF zmienia zasady gry dla wszystkich firm

Od 2026 roku KSeF stanie się obowiązkowy dla wszystkich przedsiębiorców, a sposób wystawiania faktur zmieni się na zawsze. System przewiduje różne tryby – online, offline24, awaryjny – aby zapewnić firmom ciągłość działania w każdych warunkach. Dzięki temu nawet brak internetu czy awaria serwerów nie zatrzyma procesu fakturowania.

Nowe limity podatkowe na 2026 rok - co musisz wiedzieć już dziś? Wyliczenia i konsekwencje

Rok 2026 przyniesie przedsiębiorcom realne zmiany – limity podatkowe zostaną obniżone w wyniku przeliczenia według niższego kursu euro. Granica przychodów dla małego podatnika spadnie do 8 517 000 zł, a limit jednorazowej amortyzacji do 212 930 zł. To pozornie drobna korekta, która w praktyce może zdecydować o utracie ulg, uproszczeń i korzystnych form rozliczeń.

Samofakturowanie w KSeF – jakie warunki trzeba spełnić i jak przebiega cały proces?

Samofakturowanie pozwala nabywcy wystawiać faktury w imieniu sprzedawcy, zgodnie z obowiązującymi przepisami. Dowiedz się, jakie warunki trzeba spełnić i jak przebiega cały proces w systemie KSeF.

SmartKSeF – jak bezpiecznie wystawiać e-faktury

Wdrożenie Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) zmienia sposób dokumentowania transakcji w Polsce. Od 2026 r. e-faktura stanie się obowiązkowa, a przedsiębiorcy muszą przygotować się na różne scenariusze działania systemu. W praktyce oznacza to, że kluczowe staje się korzystanie z rozwiązań, które automatyzują proces i minimalizują ryzyka. Jednym z nich jest SmartKSeF – narzędzie wspierające firmy w bezpiecznym i zgodnym z prawem wystawianiu faktur ustrukturyzowanych.

REKLAMA

Integracja KSeF z PEF, czyli faktury w zamówieniach publicznych. Wyjaśnienia MF

Od 1 lutego 2026 r. wchodzi w życie pełna integracja Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) z Platformą Elektronicznego Fakturowania (PEF). Zmiany te obejmą m.in. zamówienia publiczne, a także relacje B2G (Business-to-Government). Oznacza to, że przedsiębiorcy realizujący kontrakty z administracją publiczną będą zobowiązani do wystawiania faktur ustrukturyzowanych w KSeF. Ministerstwo Finansów w Podręczniku KSeF 2.0 wyjaśnia, jakie zasady będą obowiązywać i jakie rodzaje faktur z PEF będą przyjmowane w KSeF.

Testy otwarte API KSeF 2.0 właśnie ruszyły – sprawdź, co zmienia się w systemie e-Faktur, dlaczego integracja jest konieczna i jakie etapy czekają podatników w najbliższych miesiącach

30 września Ministerstwo Finansów uruchomiło testy otwarte API KSeF 2.0, które pozwalają sprawdzić, jak systemy finansowo-księgowe współpracują z nową wersją Krajowego Systemu e-Faktur. To kluczowy etap przygotowań do obowiązkowego wdrożenia KSeF 2.0, który już od lutego 2025 roku stanie się codziennością przedsiębiorców i księgowych.

REKLAMA