REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Powołanie się na nabycie spadku, a 3-letni termin przedawnienia prawa do wydania decyzji ustalającej podatek

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Powołanie się na nabycie spadku, a 3-letni termin przedawnienia prawa do wydania decyzji ustalającej podatek
Powołanie się na nabycie spadku, a 3-letni termin przedawnienia prawa do wydania decyzji ustalającej podatek

REKLAMA

REKLAMA

Mimo, jak się wydaje, utrwalonej linii orzeczniczej sądów, zgodnie z którą prawo do wydania decyzji ustalającej zobowiązanie podatkowe ulega przedawnieniu po upływie 3 lat od końca roku kalendarzowego, w którym postanowienie spadkowe stało się prawomocne, organy podatkowe nadal nie dają za wygraną i mają odmienne zdanie w tej kwestii.

Spadek niezgłoszony do opodatkowania w terminie

Przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym w Rzeszowie (wyrok z dnia 28 września 2021 r. sygn. akt I SA/Rz 445/21) stanęła następująca sprawa.

Spadkobierca w wyniku śmierci spadkodawcy w 2015 roku nabył prawo do części majątku, następnie sąd wydał postanowienie w przedmiocie stwierdzenia nabycia tego spadku, które uprawomocniło się w 2016 roku. Z kolei w 2019 roku spadkobierca zwrócił się do organu podatkowego z wnioskiem o umorzenie w całości zaległości podatkowej wynikającej z nieterminowego zgłoszenia nabycia spadku, załączając także zgłoszenie SD-Z2 o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych tytułem dziedziczenia.

REKLAMA

Sytuacja poskutkowała odmową przez organ umorzenia postępowania w sprawie zaległości podatkowej oraz postępowaniem podatkowym i ustaleniem decyzją, w styczniu 2021 roku, podatku od spadków i darowizn, gdzie stwierdzono, że podatnik poprzez złożenie zgłoszenia SD-Z2 powołał się na nabycie spadku uprzednio niezgłoszonego do opodatkowania. Takie samo stanowisko w sprawie zajął organ odwoławczy i utrzymał w mocy decyzję ustalającą zobowiązanie podatkowe. Podatnik nie godząc się z takim stanem rzeczy złożył  skargę do sądu.

Obowiązek podatkowy w podatku od spadków i darowizn

REKLAMA

Ważne!
Zasadniczo obowiązek podatkowy powstaje już z chwilą śmierci spadkodawcy.
Jednakże art. 6 ust. 4 ustawy o podatku od spadków i darowizn przewiduje sytuacje powodujące odnowienie się obowiązku podatkowego. Zgodnie z nim, jeżeli nabycie niezgłoszone do opodatkowania stwierdzono następnie pismem, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą sporządzenia pisma; jeżeli pismem takim jest orzeczenie sądu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia. W przypadku gdy nabycie nie zostało zgłoszone do opodatkowania, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą powołania się przez podatnika przed organem podatkowym na fakt nabycia.

WSA w Rzeszowie w omawianej sprawie stanął po stronie podatnika i uznał, że powyższy przepis ma co prawda służyć zabezpieczeniu interesów fiskusa przed niewywiązywaniem się przez podatników z ich obowiązków, ale jednocześnie nie może dochodzić do sytuacji, w której organ podatkowy dysponując wiedzą o nabyciu spadku przez konkretnego podatnika (obowiązek przesłania urzędowi skarbowemu postanowienia spadkowego nakłada na sąd ustawa) nie podejmuje działań w tym zakresie. W taki sposób doszłoby zdaniem WSA do wyłączenia instytucji przedawnienia, ponieważ mimo istnienia postanowienia  spadkowego, obowiązek podatkowy powstawałby każdorazowo z chwilą powołania się podatnika przed organami podatkowymi na fakt nabycia spadku.

Dlatego WSA w Rzeszowie uznał, że "Skoro (...) w świetle aktualnego orzecznictwa sądów administracyjnych, a zwłaszcza NSA, Skarżący nie miał w tym wypadku obowiązku składania zeznania podatkowego, to zgodnie z art. 68 § 1 Op. prawo do wydania decyzji ustalającej mu zobowiązanie podatkowe ulegało przedawnieniu z upływem 3 lat, licząc od końca roku, w którym powstał obowiązek podatkowy. Ten zaś bez wątpienia powstał, po raz drugi, na podstawie art. 6 ust. 4 zd. 1 ustawy w 2016 r., dlatego też prawo do wydania decyzji na tej podstawie prawnej, uległo przedawnieniu po upływie 3 lat, tj. z dniem z dniem 31 grudnia 2019 r."

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Jak interpretować „powołanie się podatnika przed organem podatkowym na fakt nabycia”?

REKLAMA

W tym samym rozstrzygnięciu WSA w Rzeszowie stwierdził, że nie w każdej sytuacji można utożsamiać złożenie deklaracji podatkowej  z  „powołaniem się”. Poprzez powołanie się na fakt nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych rozumieć należy odwołanie się do czegoś (celu wykazania zasadności) stanowiska, twierdzeń podatnika w innej sprawie, niedotyczącej bezpośrednio faktu nabycia spadku, będącego przedmiotem prawnopodatkowej oceny.

Przykład
Wobec podatnika toczy się postępowanie podatkowe w sprawie ujawnienia przychodów z nieujawnionych źródeł. Ów podatnik informuje organ, że otrzymał pieniądze w spadku po wujku z zagranicy. W takiej sytuacji organ ma prawo do ustalenia zobowiązania w podatku od spadków i darowizn wskutek powołania się, o ile faktycznie opisane zdarzenie miało taki charakter.

Jak wskazał WSA w Rzeszowie w ww. wyroku: "(...) w celu wylegitymowania się faktem nabycia własności określonych przedmiotów, tytułem dziedziczenia, spadkobierca winien odwołać się bezpośrednio albo do postanowienia sądu, stwierdzającego nabycie przez niego spadku, albo też poświadczenia dziedziczenia przez notariusza. Obydwie formy stwierdzenia mają formę pisemną, a w przypadku postanowienia sądu, po jego uprawomocnieniu, jest ono przesyłane z urzędu organom podatkowym. Zgodnie bowiem z art. 84 ust. 1 Op. sądy, komornicy sądowi oraz notariusze są obowiązani sporządzać i przekazywać właściwym organom podatkowym informacje wynikające ze zdarzeń prawnych, które mogą spowodować powstanie zobowiązania podatkowego.".

3 lata po uprawomocnieniu stwierdzenia nabycia spadku nie można wymierzyć podatku - wnioski z wyroku WSA

Po pierwsze, urzędy skarbowe mają wiedzę o wydanych przez sądy postanowieniach spadkowych, ponieważ prawo nakłada na wymiar sprawiedliwości obowiązek informowania o tych zdarzeniach. Tym samym prawo do wydania decyzji ustalającej podatek w wyniku odnowienia się obowiązku podatkowego upływa z końcem 3 kolejnych lat następujących po roku, w którym postanowienie spadkowe się uprawomocniło.

Po drugie, istnienie postanowienia spadkowego powoduje, że nie ma możliwości kolejnego odnowienia się obowiązku podatkowego, gdyż byłoby to sprzeczne z instytucją przedawnienia i mogłoby powodować nieograniczoną w czasie możliwość powstania obowiązku podatkowego w danej sprawie.

Finalnie, nie każde oświadczenie czy deklaracja składane przez podatnika mogą być dowolnie uznane przez urząd skarbowy jako powołanie się  przez podatnika na fakt nabycia.

Orzeczenie przywołane w niniejszym artykule jest nieprawomocne, jednak argumentacja przedstawiona przez Wojewódzki Sąd Administracyjny wydaje się być trafna.

WSA w Rzeszowie w ww. wyroku podkreślił, że: "(...) orzecznictwo sądów administracyjnych aktualnie wypracowało jednolite stanowisko odnośnie tego, że podatnicy podatku od spadków i darowizn, są zobligowani do złożenia odpowiedniego zeznania podatkowego, na podatek spadków i darowizn, tylko w przypadku powstania obowiązku podatkowego, na podstawie art. 6 ust. 1 ustawy. Obowiązku ponownego złożenia takiego zeznania nie mają zaś w przypadku, o którym mowa w art. 6 ust. 4 ustawy (zob. m. in. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego (NSA) z 6 października 2017 r., sygn. II FSK 2366/15, wyrok NSA z 19 września 2017 r., sygn. II FSK 2120/15, wyrok WSA w Łodzi z 18 października 2018 r., sygn. I SA/Łd 475/18 – wszystkie dostępne w CBOiS – orzeczenia.nsa.gov.pl.)
To zaś przesądza o tym, że termin do wydania decyzji ustalającej zobowiązanie podatkowe, o którym mowa w art. 68 § 1 Ordynacji, wynosi w tym wypadku 3 lata, (pogląd taki potwierdzają wyroki tut. Sądu: z dnia 17 stycznia 2019 r., sygn. I SA/Rz 939/18; z dnia 4 lipca 2019r. sygn. I SA/Rz 1028/18; z dnia 24 września 2019r. sygn. I SA/Rz 382/19; z dnia 23 czerwca 2020 sygn. I SA/Rz 151/20; z dnia 10 marca 2020 sygn. I SA/Rz 66/20; z dnia 14 września 2021 sygn. I SA/Rz 432/21 – dost. w CBOiS)
."

Szymon Dembowski, Konsultant podatkowy, Taxeo Komorniczak i Wspólnicy sp.k.

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
ZUS: Przedsiębiorcy z niepełnosprawnościami z niższą roczną składką zdrowotną. Trzeba spełnić 4 warunki

Przedsiębiorcy, którzy mają orzeczenie o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności mogą korzystać z ulgi i obniżyć roczną składkę na ubezpieczenie zdrowotne. Krzysztof Cieszyński, Regionalny Rzecznik Prasowy województwa pomorskiego wyjaśnia jakie warunki trzeba spełnić, by skorzystać z tej ulgi.

Prawa autorskie do treści biznesowych publikowanych w social mediach. Kiedy można legalnie wykorzystać zdjęcie lub wideo? Co każda firma wiedzieć powinna

W erze cyfrowej, gdzie granice między komunikacją osobistą a firmową coraz bardziej się zacierają, prawa autorskie w social mediach stają się kluczową kwestią dla każdego biznesu. Generowanie własności intelektualnej przestało być domeną wyłącznie branż kreatywnych — dziś dotyczy praktycznie każdej firmy, która promuje swoje produkty lub usługi w internecie.

Zwierzęta w firmie a koszty uzyskania przychodu. Jak argumentować przed urzędem skarbowym? Interpretacje fiskusa: pies, akwarium i inne przypadki

Czy pies w firmie może być kosztem uzyskania przychodu? A akwarium – elementem budującym wizerunek? Coraz więcej przedsiębiorców zadaje sobie te pytania, zwłaszcza w czasach, gdy granica między przestrzenią zawodową a prywatną bywa płynna. Praktyka i interpretacje podatkowe pokazują, że... to zależy.

Będzie likwidacja JPK VAT? Prof. Modzelewski: nieoficjalnie mówi się o redukcji obowiązków

Od samego początku (można sprawdzić) byłem krytykiem wprowadzenia powszechnych „jotpeków”, czyli zmuszania ogółu podatników do systematycznego wysyłania urzędom skarbowym ich ewidencji podatkowych. Po co zaśmiecać archiwa tych organów bilionami zbędnych informacji, do których nigdy nie sięgnie i nie można ich racjonalnie zinterpretować?

REKLAMA

Księgowi nie spodziewają się w najbliższej przyszłości wielkich rewolucji w wynagrodzeniu i systemie swojej pracy

Co księgowi naprawdę myślą o kondycji swojej branży? Ukazał się pierwszy w Polsce barometr nastrojów księgowych. Jak oceniają oni miniony rok, czego oczekują po 2025. Odpowiedzi badanych księgowych pokazują prawdziwy obraz branży.

Zasada wielokrotności opodatkowania wyrobów akcyzowych w przypadku wtórnego obowiązku podatkowego a zmiana podatkowego przeznaczenia wyrobu akcyzowego

Istotnym problemem prawnym i praktycznym jest możliwość wielokrotnego opodatkowania tego samego wyrobu akcyzowego na etapie wtórnego obowiązku podatkowego (zwanego również obowiązkiem podatkowym drugiego stopnia.) – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

Ulga na ekspansje a koszty marketingowe – jak szeroki jest katalog wydatków?

Niedawna interpretacja podatkowa (sygn. 0111-KDIB2-1.4010.66.2025.2.ED) dla producenta opakowań z tworzyw sztucznych rozstrzyga tę kwestię, wskazując, które wydatki targowe i promocyjne podlegają odliczeniu, a które - mimo argumentacji podatnika - pozostają poza zakresem ulgi. Organ zastosował ścisłą wykładnię językową, potwierdzając kwalifikowalność jedynie części ponoszonych przez przedsiębiorców kosztów.

KSeF 2026: Pożegnanie z papierowymi fakturami. Jak przygotować się na rewolucję w rozliczeniach VAT i uniknąć kar i problemów z fiskusem [branża TSL]

Niecały rok dzieli podatników VAT (w tym branżę transportową) od księgowej rewolucji. Ministerstwo Finansów potwierdziło w komunikacie z kwietnia 2025 r., że początek 2026 roku to ostateczny termin wejścia w życie Krajowego Systemu e-Faktur dla większości przedsiębiorców. Oznacza to, że już niedługo sektor TSL, zdominowany przez rozliczenia papierowe, musi stać się cyfrowy. To wyzwanie zwłaszcza dla spedycji, które rozliczają się z wieloma podmiotami równocześnie. Jak przygotować się do wdrożenia KSeF, by uniknąć problemów i kar?

REKLAMA

Co myślą księgowi o przyszłości swojej branży? Barometr nastrojów księgowych 2025 ujawnia kulisy rynku

Czy zawód księgowego przechodzi kryzys, czy może ewoluuje w stronę większego znaczenia strategicznego? Nowo opublikowany Barometr nastrojów księgowych 2025 to pierwsze tego typu badanie w Polsce, które w kompleksowy sposób analizuje wyzwania, emocje i kierunki rozwoju zawodu księgowego.

Zmiany w opodatkowaniu fundacji rodzinnych prawdopodobnie od 2026 r. Koniec obecnych korzyści? Co planuje Ministerstwo Finansów?

Fundacje rodzinne miały być długo oczekiwanym narzędziem sukcesji i ochrony majątku polskich przedsiębiorców. W Polsce działa około 800 tysięcy firm rodzinnych, które odpowiadają za nawet 20% PKB. To właśnie dla nich fundacje miały stać się mechanizmem zapewniającym ciągłość, bezpieczeństwo i porządek w zarządzaniu majątkiem. Choć ich konstrukcja budzi zainteresowanie i daje realne korzyści, to już po dwóch latach funkcjonowania szykują się poważne zmiany prawne. O ich konsekwencjach mówi adwokat Michał Pomorski, specjalista w zakresie prawa podatkowego z kancelarii Pomorski Tax Legal Finance.

REKLAMA