REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Odstąpienie od wymierzenia kary za przestępstwo lub wykroczenie skarbowe - zasady

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Katarzyna Broniszewska
Sąd może odstąpić od wymierzenia kary lub środka karnego
Sąd może odstąpić od wymierzenia kary lub środka karnego

REKLAMA

REKLAMA

Mimo popełnienia przestępstwa lub wykroczenia skarbowego, całokształt okoliczności związanych z czynem może wskazywać, że wymierzenie kary lub nawet jej złagodzenie będzie nieuzasadnione. W związku z tym prawo skarbowe wprowadziło instytucję odstąpienia od wymierzenia kary.

Odstąpienie od wymierzenia kary jest możliwe po spełnieniu określonych warunków. Zależy ono od decyzji sądu.

REKLAMA

REKLAMA

Autopromocja

Sąd, odstępując od wymierzenia kary, nie stwierdza, że osoba, która popełniła zakazany czyn jest niewinna. Przeciwnie.

Wydaje wyrok skazujący, uznaje daną osobę za winną, ma możliwość jej ukarania. Jednak po rozważeniu wszystkich okoliczności zamieszcza dalsze postanowienia co do kary, mogąc całkowicie od niej odstąpić.

Podkreślenia wymaga fakt, że uznanie kogoś winnym nie jest równoznaczne z obowiązkiem wymierzenia kary. Instytucja ta opisana jest w art. 19 ustawy z dnia 10 września 1999 roku kodeks karny skarbowy (Dziennik Ustaw z 15 października 1999 Nr 83 poz. 930), dalej k.k.s.

REKLAMA

Jakie warunki muszą być spełnione, aby móc zastosować art. 19 k.k.s.?

Przepis art. 19 k.k.s. przewiduje możliwość zastosowania opisywanej instytucji odrębnie dla przestępstw i oddzielnie dla wykroczeń skarbowych.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Aby uniknąć kary przy popełnieniu przestępstwa skarbowego:
a) musi być ono zagrożone karą  nieprzekraczającą 3 lat pozbawienia wolności lub karą łagodniejszą, np. karą grzywny;
b) stopień społecznej szkodliwości popełnionego czynu nie może być znaczny; o tym będą decydowały okoliczności dotyczące osoby sprawcy jak i samego czynu zabronionego, takie jak:
- rodzaj i charakter zagrożonego lub naruszonego dobra,
- waga naruszonego przez sprawcę obowiązku finansowego,
- wysokość uszczuplonej lub narażonej na uszczuplenie należności publicznoprawnej,
- sposób i okoliczności popełnienia czynu zabronionego,
- postać zamiaru,
- motywacja sprawcy,
- rodzaj naruszonej reguły ostrożności i stopień jej naruszenia.

Postępowanie podatkowe

Urząd skarbowy

Pojęcie „społecznej szkodliwość czynu” zostało doprecyzowane w orzecznictwie sadów. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 10 lutego 2009 roku (III KK 305/08) stwierdził, że
1. Społeczna szkodliwość czynu jako materialna treść i warunek każdego przestępstwa skarbowego i wykroczenia skarbowego używana jest w kodeksie karnym skarbowym w znaczeniu elementów strony przedmiotowej i podmiotowej czynu. Okoliczności decydujące o stopniu społecznej szkodliwości czynu wymienione są w art. 53 § 7 k.k.s., a ich katalog jest ustawowo zamknięty co oznacza, iż okoliczności w nim niewymienione nie stanowią elementów strony przedmiotowej i podmiotowej mających wpływ na jego ocenę.
2. Oceniając stopień społecznej szkodliwości czynu należy wskazać jakie elementy strony przedmiotowej i podmiotowej przemawiają za uznaniem, iż czyn ten nie stanowi przestępstwa, nie jest więc wystarczające ogólnikowe powołanie się na stronę podmiotową i przedmiotową czynu.

Natomiast w wyroku z 11 kwietnia 2011 roku (IV KK 382/10) Sąd Najwyższy orzekł:
1. Stwierdzając znikomy stopień społecznej szkodliwości czynu, organ procesowy przyjmuje na siebie obowiązek wskazania przyczyn i przekonywającego uzasadnienia powodów decydujących o zasadności braku wszczęcia lub umorzenia wszczętego postępowania karnego.
2. Bez znaczenia dla oceny stopnia społecznej szkodliwości są dotychczasowa niekaralność sprawcy przestępstwa z art. 207 § 1 k.k., jego dobra opinia, prowadzenie ustabilizowanego trybu życia oraz fakt łożenia na utrzymanie dziecka. W sytuacji, gdy czyn zabroniony stanowi zamach na dwa lub więcej dobra chronione prawem, to zwiększa się jego stopień społecznej szkodliwości.

Przy wykroczeniu skarbowym sąd może odstąpić od wymierzenia kary, jeśli przemawiają za tym:
a) charakter i okoliczności popełnienia wykroczenia skarbowego,
b) właściwości i warunki osobiste sprawcy,
c) zachowanie się po popełnieniu wykroczenia przez sprawcę.

Ponadto dany wypadek musi zasługiwać na szczególne uwzględnienie. Nie ma tutaj znaczenia społeczna szkodliwość czynu, ponieważ z założenia szkodliwość wykroczeń skarbowych uznaje się za niską.

Przepisu 19 k.k.s. nie stosuje się do sprawcy przestępstwa skarbowego popełnionego w warunkach określonych w art. 37 § 1 (gdy sąd stosuje nadzwyczajne obostrzenie kary, jeżeli sprawca popełnia umyślnie przestępstwo skarbowe, powodując uszczuplenie należności publicznoprawnej dużej wartości albo popełnia umyślnie przestępstwo skarbowe, a wartość przedmiotu czynu zabronionego jest duża) lub w art. 38 § 2, z zastrzeżeniem art. 37 § 2 i 3 oraz art. 38 § 3 k.ks.

Inne wypadki odstąpienia od wymierzenia kary.

Odstąpienie jest możliwe także w wypadkach wskazanych w kodeksie karnym skarbowym. Poszczególne artykuły przewidują taką możliwość po spełnienia określonych, opisanych w nich warunków.

Do takich szczególnych przepisów należą:

1) art. 10 § 5 - wypadek nieusprawiedliwionego błędu co do okoliczności wyłączającej bezprawność lub nieusprawiedliwionej nieświadomości karalności czynu,
2) art. 11 § 2 i 3 - stwierdzenie ograniczonej poczytalności sprawcy,
3) art. 20 § 3 - możliwość odstąpienia od wymierzenia kary lub środka karnego wobec współdziałającego, którego nie dotyczy okoliczność osobista wpływająca na wyższą karalność, a stanowiąca znamię czynu
4) art. 21 § 3 k.k.s. odnoszący się do usiłowania nieudolnego,
5) art. 20 § 2 k.k.s. dotyczący podżegacza i pomocnika w sytuacji gdy czynu nie usiłowano dokonać,
6) art. 36 § 1 pkt 2 – dotyczy nadzwyczajnego złagodzenia kary,
7) art. 77 § 4 - uiszczenie zaległych należności podatkowych przed wszczęciem postępowania w sprawie o zarzucany czyn przy przestępstwie niewpłacenia przez płatnika lub inkasenta na rachunek organu podatkowego pobranych podatków,
8) art. 77 § 5 - dotyczy odstąpienia przy wykroczeniu nieterminowego regulowania podatku.

Orzeczenie środka karnego

Zarówno przy przestępstwach jak przy wykroczeniach można odstąpić od wymierzenia kary, ale na jej miejsce sąd może orzec stosowanie środka karnego w postaci przepadku przedmiotów lub ściągnięcia ich równowartości.

Ponadto – już tylko przy przestępstwach skarbowych - możliwe jest orzeczenie:
- przepadku korzyści majątkowej z przestępstwa lub ściągnięcia jej równowartości,
- podania wyroku do publicznej wiadomości,
- orzeczenia zakazu prowadzenia określonej działalności gospodarczej, wykonywania
określonego zawodu lub piastowania określonego stanowiska.

Środki karne w kodeksie karnym skarbowym:

Przepadek przedmiotów uregulowany jest art. 30 § 2-6 (w odniesieniu do przestępstw) i art. 49 (wobec wykroczeń skarbowych);

Ściągnięcie równowartości normuje art. 32, stosowany także do wykroczeń (art. 49 § 1),

Zakaz prowadzenia działalności gospodarczej - art. 34 § 2,

Zakaz wykonywania zawodu lub pełnienia stanowiska art. 20 § 2.

Sąd może tak postanowić, o ile cele kary mogą zostać osiągnięte przez wskazany środek oraz jeśli jest on przewidziany przy danym wykroczeniu lub przestępstwie.

Odstąpienie od kary i od środka karnego.

Sąd może odstąpić od wymierzenia kary lub środka karnego, jeżeli wymagalna należność została w całości uiszczona przed wydaniem wyroku. Dotyczy to sytuacji, gdy poprzez popełnienie przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego nastąpiło uszczuplenie należności publicznoprawnej.

Zatem sąd musi mieć potwierdzenie wpłaty zaległych środków pieniężnych. Dotyczy to środków karnych wymienionych w artykule 22 § 2 pkt 2-6 lub w art. 47 § 2 pkt 2 i 3).

Ponadto sąd może odstąpić także od orzeczenia środka karnego, nawet jeśli jego orzeczenie było obowiązkowe. Jedyną sytuacją, kiedy sąd stosuje środek karny, jest obowiązek orzeczenia przepadku przedmiotów, którymi dysponowanie jest zakazane. Przepadek musi w tym przypadku nastąpić.

Jeśli sprawca jest nieobecny (np. przebywa stale za granicą lub nie można ustalić jego miejsca pobytu w kraju), sąd może ograniczyć się do orzeczenia przepadku przedmiotów (jeśli środek ten grozi za dany czyn).

Przy odstąpieniu od wymierzenia kary zatarcie skazania nastąpi po upływie roku od wydania prawomocnego orzeczenia w związku z popełnieniem przestępstwa lub wykroczenia skarbowego. Przy orzeczeniu środka karnego, zatarcie skazania nastąpi po jego wykonaniu, darowaniu albo przedawnieniu wykonania.
      
Zatarcie skazania powoduje uznanie skazania za niebyłe po upływie określonego czasu (2 lata lub rok – art. 52 k.k.s. ).

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Cypr staje się rajem dla polskich emigrantów. Skarbówka potwierdza korzystne zasady ryczałtu od przychodów zagranicznych

Przełom w interpretacji Krajowej Informacji Skarbowej! Fiskus potwierdził, że osoby przenoszące rezydencję podatkową do Polski mogą objąć ryczałtem wszystkie swoje przychody zagraniczne – od dywidend i kryptowalut po nieruchomości. Dla zamożnych reemigrantów to szansa na ogromne oszczędności i najkorzystniejsze warunki podatkowe w historii.

KSeF pomoże uszczelnić budżet. MF liczy na 18,7 mld zł wpływów w 2026 roku

Dzięki zmianom w podatkach i uszczelnieniu systemu za pomocą KSeF, Polska może w 2026 roku zyskać nawet 18,7 mld zł. Wśród planowanych działań są m.in. podwyżki CIT dla banków, wyższe stawki VAT i akcyzy oraz ograniczenie liczby osób nielegalnie zatrudnionych w budownictwie.

Samochód osobowy w firmie - zmiany w limitach od 1 stycznia 2026 r. Co z samochodami zakupionymi do końca 2025 roku?

Zmiany w prawie podatkowym potrafią zaskakiwać. Szczególnie wtedy, gdy istotne przepisy wprowadzane są niejako „tylnymi drzwiami”. Tym razem mamy do czynienia z modyfikacją, która znacząco wpłynie na sposób rozliczania kosztów związanych z nabyciem samochodów osobowych.

Rezerwa finansowa w firmie to nie luksus - to konieczność. Jak wyliczyć i budować rezerwę na nagłe sytuacje

Wielu właścicieli firm mówi: „Nie mam z czego odkładać, wszystko idzie na bieżące wydatki.” Inni: „Jak będą wolne środki, to coś odłożę.” Problem w tym, że te wolne środki rzadko kiedy się pojawiają. Albo jeśli już są – szybko znikają. A potem przychodzi miesiąc bez wpłat od klientów, niespodziewany wydatek albo gorszy sezon. I nagle z dnia na dzień zaczyna brakować nie tylko pieniędzy, ale też spokoju, decyzyjności, kontroli. To nie pech. To brak bufora.

REKLAMA

100 dni do KSeF – co się zmieni już od lutego 2026 roku?

Już od 1 lutego 2026 r. duże firmy będą wystawiać wyłącznie e‑faktury w KSeF, a wszyscy podatnicy będą je odbierać elektronicznie. Od kwietnia obowiązek rozszerzy się na pozostałych przedsiębiorców, wprowadzając jednolity, ustandaryzowany obieg faktur i koniec papierowych dokumentów.

Skarbówka potwierdza: darowizny od rodzeństwa zwolnione z podatku nawet przy wspólności majątkowej

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej potwierdził, że darowizny pieniężne od rodzeństwa są zwolnione z podatku, nawet jeśli darczyńcy mają wspólność majątkową. Kluczowe jest jedynie terminowe zgłoszenie darowizny i udokumentowanie przelewu. To dobra wiadomość dla wszystkich, którzy otrzymują wsparcie finansowe od bliskich.

Nowa opłata cukrowa uderzy w małe firmy? Minister ostrzega przed katastrofą dla MŚP

Minister Agnieszka Majewska, Rzecznik MŚP, ostrzega przed skutkami nowelizacji „podatku cukrowego”. Zwraca uwagę, że projekt zmian w ustawie o zdrowiu publicznym przygotowany przez Ministerstwo Finansów może nadmiernie obciążyć najmniejsze firmy. Nowe przepisy dotyczące opłaty cukrowej mają – wbrew intencjom resortu – rozszerzyć obowiązki sprawozdawcze i podatkowe także na mikro i małych przedsiębiorców.

Najważniejsze zmiany przepisów dla firm 2025/2026. Jakie nowe obowiązki i wyzwania dla biznesu?

Trzeci kwartał 2025 roku przyniósł przedsiębiorcom aż 13 istotnych zmian regulacyjnych. Powszechne oburzenie przedsiębiorców wzbudza jednak krótsze od obiecywanego 6-miesięcznego vacatio legis. Z jednej strony postępuje cyfryzacja i deregulacja procesów, z drugiej – rosną obciążenia fiskalne i kontrolne. Z najnowszego Barometru TMF Group obejmującego trzeci kwartał 2025 roku wynika, że równowaga między ułatwieniami a restrykcjami została zachwiana kosztem zmian wymagających dla prowadzenia biznesu.

REKLAMA

Jak uwierzytelnić się w KSeF? Pieczęć elektroniczna to jedna z metod [zgłoszenie: ZAW-FA, API KSeF 2.0 lub przy użyciu Aplikacji Podatnika KSeF]

Aby korzystać z Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF), nie trzeba zakładać konta, ale konieczne jest potwierdzenie tożsamości i uprawnień. Jednym z bezpiecznych sposobów uwierzytelnienia – szczególnie dla spółek i innych podmiotów niebędących osobami fizycznymi – jest kwalifikowana pieczęć elektroniczna. Sprawdź, jak działa i jak jej użyć w KSeF.

Faktury korygujące w KSeF: Jak powinny być wystawiane od lutego 2026 roku?

Pytanie dotyczy zawartości pliku xml, za pomocą którego będzie wczytywana do KSeF faktura korygująca. Czy w związku ze zmianą struktury logicznej FA(3) w przypadku faktur korygujących podstawę opodatkowania i podatek będzie niezbędne zawarcie w pliku xml wartości „przed korektą” i „po korekcie”? Jeżeli będzie możliwy import na podstawie samej różnicy faktury korygującej (co wynikałoby z zamieszczonego na stronie MF pliku FA_3_Przykład_3 (Przykładowe pliki dla struktury logicznej e-Faktury FA(3)), to czy ta możliwość obejmuje fakturę korygującą do faktury pierwotnej już wcześniej skorygowanej (ponowną korektę)?

REKLAMA