REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Przepadek przedmiotów w prawie karnym skarbowym cz. 2

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Katarzyna Broniszewska
Przepadek przedmiotów w prawie karnym skarbowym
Przepadek przedmiotów w prawie karnym skarbowym

REKLAMA

REKLAMA

Jak wskazano w pierwszej części artykułu, przepadek przedmiotów jest środkiem karnym zabezpieczającym, orzekanym zarówno przy przestępstwach jak i wykroczeniach skarbowych. Celem jego stosowania jest pozbawienie sprawcy środków, którymi się posługiwał przy popełnieniu czynu zabronionego, lub które były ściśle połączone z przedmiotem czynu, służyły do jego opakowania. Sprawca nie powinien uzyskać z czynu zabronionego żadnych korzyści.

Przepisy dotyczące przepadku przedmiotów znajdują się w ustawie z 10 września 1999 roku Kodeks karny skarbowy (Dz. U. Nr 83 poz. 930), zwanej dalej kodeksem, art.29-33.

REKLAMA

Autopromocja

Przepis art. 33 kodeksu stanowi, że jeżeli sprawca osiągnął z popełnienia przestępstwa skarbowego, nawet w sposób pośredni, korzyść majątkową, która nie podlega przepadkowi przedmiotów określonych w art. 29 pkt 1 (przedmiot pochodzący bezpośrednio z przestępstwa skarbowego) lub 4 (przedmiot, którego wytwarzanie, posiadanie, obrót, przechowywanie, przewóz, przenoszenie lub przesyłanie jest zabronione), sąd orzeka środek karny - przepadek tej korzyści.

Przepadek przedmiotów w prawie karnym skarbowym cz. 1

Natomiast, gdy orzeczenie tego środka karnego nie jest możliwe, sąd orzeka środek karny ściągnięcia równowartości pieniężnej uzyskanej korzyści majątkowej.

Kodeks w art. 53 § 13 wskazuje, że korzyścią majątkową lub osobistą jest korzyść osiągnięta zarówno dla siebie, jak i dla kogo innego. Przepis art. 53 § 17 uzupełnia ( jeżeli kodeks nie stanowi inaczej), że jako wartość przedmiotu czynu zabronionego przyjmuje się jego wartość rynkową, ustaloną według przeciętnej ceny rynkowej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a w razie braku tych danych - na podstawie oszacowania.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

O wartości rozstrzyga czas popełnienia czynu zabronionego. Gdy nie można go ustalić, decydujący jest czas jego ujawnienia (chyba że ustawa stanowi inaczej).

W art. 33 mowa jest o dwóch środkach karnych. Jeden dotyczy przepadku korzyści majątkowych pochodzących z przestępstwa, drugi ściągnięcia równowartości pieniężnej tej korzyści.

Jeżeli zajdą opisane w tym przepisie okoliczności, to sąd musi orzec jeden ze wskazanych środków. Jest to obowiązkowe, chociaż sąd ma swobodę wyboru danego środka. 

Przepis dotyczy także korzyści, która została uzyskana pośrednio. W związku z tym pożytki, które przynosi dana rzecz (np. odsetki, dywidendy, czynsz) także ulegają przepadkowi.

REKLAMA

Istotne jest również to, że za korzyść majątkową będzie uznana zarówno korzyść, którą osiągnięto ze środków nielegalnych (uzyskanych w wyniku popełnionego przestępstwa), jak i legalnych, bez względu na proporcje między tymi pierwszymi i drugimi.

W przypadku, gdy korzyść jest współwłasnością, to orzeka się tylko przepadek tego udziału, który należy do sprawcy (lub jego równowartość pieniężną). Zasady tej nie stosuje się do przypadku, gdy sprawca posiada udział we współwłasności w korzyści majątkowej pochodzącej z przestępstwa skarbowego.

Przestępstwa i wykroczenia skarbowe - vademecum

Jeżeli sprawca został skazany za przestępstwo skarbowe, z którego popełnienia osiągnął, chociażby pośrednio, korzyść majątkową o dużej wartości, to uważa się, że mienie do chwili wydania chociażby nieprawomocnego wyroku, stanowi korzyść majątkową uzyskaną z popełnienia przestępstwa skarbowego, chyba że sprawca lub inna zainteresowana osoba przedstawi dowód przeciwny (art. 33 § 2 kodeksu).

Zatem, aby przyjąć, że dane mienie pochodzi z przestępstwa skarbowego, muszą wystąpić następujące warunki:

- skazanie sprawcy za przestępstwo skarbowe,

- osiągnięcie przez sprawcę przestępstwa korzyści majątkowej dużej wartości,

- objęcie przez sprawcę mienia we władanie lub uzyskanie do niego jakiegokolwiek tytułu w  czasie popełnienia przestępstwa skarbowego lub po jego popełnieniu - nie później niż do chwili wydania chociażby nieprawomocnego wyroku,

-  brak przeciwdowodu przedstawionego przez sprawcę lub inną osobę zainteresowaną.

Dotyczy to mienia, które sprawca objął we władanie lub uzyskał jakikolwiek tytuł prawny (np. tytuł własności) w czasie popełnienia przestępstwa skarbowego lub po jego popełnieniu.

Pojęcie korzyści majątkowej o dużej wartości zostało zdefiniowane w art. 53 § 15 kodeksu jako wartości, która w czasie popełnienia czynu zabronionego przekracza pięćsetkrotną wysokość minimalnego wynagrodzenia. Wlicza się do niej także wartość korzyści (lub jej części), która podlega zwrotowi innemu uprawnionemu podmiotowi i nie może być objęta przepadkiem.

Przez mienie należy rozumieć zarówno własność, współwłasność, także współwłasność majątkową małżeńską, inne prawa majątkowe, rzeczy, prawa majątkowe rzeczowe i obligacyjne.

REKLAMA

Opisana regulacja stanowi tzw. domniemanie prawne wzruszalne. Domniemanie prawne wzruszalne polega na przyjęciu, że dane twierdzenie jest prawdziwe, jeżeli inne twierdzenie, pozostające w związku z tym pierwszym, jest prawdziwe. Domniemanie prawne wynika z normy prawnej, która nakazuje przyjmowanie określonych faktów za stwierdzone. Wzruszalność daje możliwość obalenia domniemania poprzez przedstawienie przez sprawcę dowodu przeciwnego.

Dopuszczalny jest w zasadzie każdy legalny dowód, np. przedstawienie dokumentu. Nie ma znaczenia, czy dokona tego sam sprawca, czy inna zainteresowana osoba. Zainteresowaną osobą jest osoba, wobec której orzeczenie przepadku korzyści majątkowej, wpłynie na sferę praw i obowiązków.

Kolejne domniemanie (art. 33 § 3 kodeksu) zakłada, że jeżeli okoliczności sprawy wskazują na duże prawdopodobieństwo, że sprawca przeniósł na dany podmiot (np. osobę fizyczną, prawną) mienie stanowiące korzyść majątkową uzyskaną z popełnienia przestępstwa skarbowego, to uważa się, że rzeczy będące w samoistnym posiadaniu (faktycznym władaniu tak jak właściciel) tego podmiotu oraz przysługujące mu prawa majątkowe należą cały czas do sprawcy, chyba że zainteresowany podmiot przedstawi dowód uzyskania tego mienia zgodnie z prawem.

Należy podkreślić, że chodzi tylko o przeniesione rzeczy i prawa majątkowe, nie zaś o całe mienie wskazanego podmiotu. Hubert Skwarczyński w artykule pt. „Przepadek korzyści majątkowej i instytucje z nim związane w prawie karnym skarbowym” opublikowanym w Przeglądzie Ustawodawstwa Gospodarczego z 25.11.2010 r. wskazuje, że:

Rzeczy będące w samoistnym posiadaniu osoby fizycznej lub prawnej albo jednostki organizacyjnej oraz przysługujące jej prawa majątkowe należą do sprawcy. Z [...] art. 33 § 3 k.k.s. wynika, że przepadek korzyści może dotyczyć rzeczy, które są w samoistnym posiadaniu podmiotu, na rzecz którego transfer nastąpił, nie chodzi już więc o każdą formę władania, a jedynie o formę władania rzeczą jak właściciel (art. 336 k.c.). Przepis wyłącza zatem posiadanie zależne lub dzierżenie.

Celem tej regulacji jest zapobieganie transferom składników majątkowych pochodzących z przestępstw na inne osoby, aby uniknąć ewentualnego przepadku. Nie ma znaczenia to:

- jakich praw transfer dotyczył (majątkowych, obligacyjnych, innych)

- czy przeniesienie składnika majątkowego nastąpiło za wynagrodzeniem czy bez zapłaty

- czy transferu dokonano tylko na pewien czas czy na stałe.

Oba opisane domniemania stosuje się również przy dokonywaniu zajęcia przedmiotów dla zabezpieczenia grożącego przepadku korzyści oraz przy egzekucji środka karnego przepadku korzyści. W związku z tym podmiot, o którym mowa w art. 33 § 3, może wystąpić z powództwem przeciwko Skarbowi Państwa o obalenie domniemania.

Pozew przeciw Skarbowi Państwa  złożony jeszcze w czasie trwania postępowania przygotowawczego lub sądowego, nie ma wpływu na przebieg postępowania karnego. W sytuacji, gdy przepadek korzyści lub ściągnięcie jej równowartości zostały już prawomocnie orzeczone, to stają się one własnością Skarbu Państwa, ale dopiero po uprawomocnieniu się wyroku oddalającego powództwo przeciwko Skarbowi Państwa.

Zastosowanie domniemania określonego w art. 33 § 3 w czasie postępowania wykonawczego, powoduje jego zawieszenie do czasu prawomocnego rozstrzygnięcia sprawy.

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Uproszczenia w podatku od spadków i darowizn. Nowe przepisy coraz bliżej wejścia w życie

Senat przyjął nowelizację ustawy o podatku od spadków i darowizn. Nowe przepisy mają uprościć formalności przy sprzedaży majątku otrzymanego od najbliższej rodziny oraz zlikwidować comiesięczne deklaracje podatkowe przy rentach prywatnych. Ustawa wraca teraz do Sejmu.

Zaczynasz działalność gospodarczą? Tak można obniżyć składki ZUS na początku działania firmy [komunikat ZUS]

Rozpoczęcie własnej działalności gospodarczej wiąże się z kosztami, szczególnie na starcie. Dlatego początkujący przedsiębiorcy mogą skorzystać z ulg, które pozwalają płacić niższe składki na ubezpieczenia społeczne albo nie płacić ich wcale. Do najważniejszych form wsparcia należą: ulga na start, preferencyjne składki, „Mały ZUS Plus” czy wakacje składkowe.

Darowizna dla córki z konta firmowego taty: Czy taki przelew korzysta ze zwolnienia podatkowego? KIS wyjaśnia

Skarbówka potwierdził, że przekazanie środków pieniężnych bezpośrednio z konta firmowego spółki, której darczyńca jest wspólnikiem, na konto obdarowanego – przy spełnieniu ustawowych formalności – może korzystać ze zwolnienia z podatku od darowizn. To jest dobra wiadomość dla podatników.

Ulga dla spadkobierców i przejrzystość dla podatników. Nowości w ustawie podatku od spadków i darowizn już wkrótce

Jest projekt nowelizacji ustawy o podatku od spadków i darowizn, który umożliwi przywrócenie terminu zgłoszenia spadku w wyjątkowych przypadkach oraz doprecyzuje moment powstania obowiązku podatkowego. Zmiany mają uprościć procedury, zwiększyć przejrzystość i wspierać sukcesję firm rodzinnych.

REKLAMA

KSeF 2.0: firmy będą miały tylko 4 miesiące na testy. Co warto zrobić już teraz?

W czerwcu 2025 r. – zgodnie z harmonogramem – Ministerstwo Finansów udostępniło dokumentację interfejsu API KSeF 2.0. Jest to jednak materiał dla integratorów systemów i dostawców oprogramowania. Firmy wciąż czekają na udostępnienie środowiska testowego, które zaplanowano na koniec września. Konkretne testy będą więc mogły zacząć się dopiero w październiku. Tymczasem obowiązek korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur dla części firm wchodzi już w lutym – oznacza to niewiele czasu na przygotowanie.

Projekt ustawy wdrażającej obowiązkowy KSeF po pierwszym czytaniu w Sejmie. Co się zmienia? [komentarz eksperta]

W dniu 9 lipca 2025 r., Sejm przeprowadził pierwsze czytanie i skierował do prac w komisji finansów projekt ustawy zakładającej wdrożenie obowiązkowego Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Wszystkie kluby i koła poselskie zapowiedziały dalsze prace nad projektem. Prace legislacyjne wchodzą w końcową fazę. Z coraz większą pewnością możemy więc stwierdzić, że obowiązkowy KSeF będzie wdrażany w dwóch etapach - od 1 lutego 2026 i od 1 kwietnia 2026 r.

Podatek u źródła 2025: Objaśnienia podatkowe ministra finansów dot. statusu rzeczywistego właściciela. Praktyczne szanse i nieoczywiste zagrożenia

Po latach oczekiwań i licznych postulatach ze strony środowisk doradczych oraz biznesowych, Ministerstwo Finansów opublikowało długo zapowiadane objaśnienia dotyczące statusu rzeczywistego właściciela w kontekście podatku u źródła (WHT). Teraz nadszedł czas, by bardziej szczegółowo przyjrzeć się poszczególnym zagadnieniom. Dokument z 3 lipca 2025 r., opublikowany na stronie MF 9 lipca, ma na celu rozwianie wieloletnich wątpliwości dotyczących stosowania klauzuli „beneficial owner”. Choć sam fakt publikacji należy ocenić jako krok w stronę większej przejrzystości i przewidywalności, nie wszystkie zapisy spełniły oczekiwania.

Polski podatek cyfrowy jeszcze w tym roku? Rząd nie ogląda się na Brukselę

Choć Komisja Europejska wycofała się z planów nałożenia podatku cyfrowego, Polska idzie własną drogą. Minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski zapowiada, że projekt ustawy będzie gotowy do końca roku.

REKLAMA

KSeF 2026: koniec z papierowymi fakturami, zmiany w obiegu dokumentów i obsłudze procesu sprzedaży w firmie

W przyszłym roku w Polsce zostanie uruchomiony obowiązkowy system fakturowania za pomocą Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Obowiązek ten wejdzie w życie na początku 2026 roku i wynika z procedowanego w Parlamencie projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług. Aktualny postęp prac legislacyjnych nad projektem, oznaczonym numerem druku 1407, można śledzić na stronach Sejmu.

Składki ZUS dla małych firm w 2025 roku - preferencje: ulga na start, mały ZUS plus i wakacje składkowe

Ulga na start, preferencyjne składki, czy „Mały ZUS plus”, a także wakacje składkowe – to propozycje wsparcia dla małych przedsiębiorców. Korzyści to możliwość opłacania niższych składek lub ich brak. Warto też zwrócić uwagę na konsekwencje z tym związane. ZUS tłumaczy kto i z jakich ulg może skorzystać oraz jakie są zagrożenia z tym związane.

REKLAMA